Hieronder gaan we genieten van een mooie rustige discussie tussen de directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving Maarten Hajer (website, wikipedia) en de gerenommeerde emeritus hoogleraar geologie Salomon Kronenberg (website, wikipedia). Twan Huys leidt de discussie professioneel zodat er een evenwichtige gedachtenwisseling tot stand komt. Oordeel zelf!

Opmerkelijke quote van Hajer: “Ik vind dat de wetenschap zich achter de oren moet krabbelen of ze niet meer formidabel moet zeggen waarom bepaalde dingen zo zijn.” Terwijl Rypke in dit artikel net overtuigend heeft laten zien dat het juist allemaal een stuk minder formidabel (lees: schreeuwerig) zou mogen. Kronenberg benadrukt dat het essentieel is voor wetenschap om juist altijd de resterende onzekerheden te benadrukken.

Zeer opmerkelijke quote van Hajer: “Ik ben benieuwd naar alle fouten, dus ook naar alle suggesties. En ik denk dat het nog wel eens zo zou kunnen zijn dat in sommige gevallen het IPCC niet heeft overdreven, maar eerder te voorzichtig is geweest.” Terwijl Kronenberg er terecht op wijst dat alle tot dusver ontdekte fouten wel heel toevallig allemaal het verhaal naar de alarmistische kant trekken. Bedoelt Hajer dat het IPCC inderdaad niet langer de autoriteit kan zijn omdat de nieuwste IPCC-scenario’s al veel minder formidabel zijn dan ons Planbureau lief is?

Hieronder de echt schokkende quotes van het planbureau:

Omkering
Nog een quote van Hajer uit deel 1: “Misschien is het ook wel zo dat mensen zo bezorgd zijn omdat ze zich realiseren straks moeten we er dingen voor inleveren, en dan is die wetenschappelijke basis niet goed.” Hier (en ook in andere passages) krijg je toch weer sterk het gevoel dat het Planbureau voor de Leefomgeving behept is met dezelfde omkering die ook het hele IPCC-proces kenmerkt: dat we moeten inleveren staat al vast en die wetenschappelijke basis die timmeren we linksom of rechtsom wel onder het beleid.

Out of context? Nu dan krijg je deze uit het NRC van donderdag 4 februari erbij (p3). Aan het woord Joop Oude Lohuis, sectorhoofd klimaat en energie van het planbureau: “Het heeft ook te maken met hoe het IPCC werkt. Als straks het klimaatbeleid een grotere impact gaat hebben en dichter bij de burgers komt, zal de kwaliteitseis aan een klimaatpanel hoger komen te liggen”. Wat? Dus niet wat je zou denken: “Als straks de opwarming van de aarde een grotere impact gaat hebben en dichter bij de burgers komt…” maar het beleid!

Hier mag het handjevol inmiddels wakkere kamerleden wat mij betreft serieuze kamervragen over stellen. Ik hang in ieder geval maandag aan de lijn met het planbureau, want dit riekt mij een heel heel klein beetje naar een blijkbaar gewenste “ecodictatuur”: beginnen met hevig ingrijpend klimaatbeleid op basis van bevindingen aan een klimaatpanel dat NIET aan hoge kwaliteitseisen voldoet en dan als de burgers het gaan voelen die eisen pas opschroeven.

Doubleplusgood
Het beste wat ik hiervan kan maken is: “de burgers mogen als de pijnbank wordt aangedraaid, hogere eisen stellen en op basis van nieuwe inzichten zou de pijnbank dan weer losser kunnen worden gedraaid”. Het slechtse wat ik ervan kan maken is: “tegen de tijd dat we de pijnbank lekker aan het aandraaien zijn, zullen we heus de gevraagde justificaties nog wel kunnen leveren om de pijnbank verder aan te draaien en die justificaties zullen aan de hoogste eisen voldoen.” Hoe heette dat ook al weer in George Orwell’s newspeak? Doubleplusgood!

We krijgen ideeรซnbus
Salomon Kronenberg vraagt om een grondige herbezinning op het functioneren van wetenschappelijk peer-review. Hajer komt met een nieuwe website die het midden gaat houden tussen een klachtenlijn en een ideeรซnbus voor bezorgde burgers. Journalisten mogen ook meedoen. En iedereen krijgt antwoord. Op dezelfde pagina van het NRC lezen we dat VROM PR-advies heeft gekregen van Diederik Samsom (alweer?) en van Leon de Winter. Er staat letterlijk als quote van Diederik: “Je moet voorkomen dat mensen die zich verzetten tegen jouw beleid, zich in een underdogpositie kunnen hullen. Dat is politiek heel onverstandig”. En als tip van De Winter: als je openstaat voor de vijand ontkomt niemand aan de conclusie dat energiezuinigheid en duurzame innovaties van belang zijn.”

Als Diederik dit echt gezegd heeft dan is hij al zijn kudos weer kwijt, want dan zou zijn door mij opgehemelde mea culpa slechts een politieke truc zijn. De Winter trapt met zijn energiezuinigheid een open deur in en illustreert met zijn “duurzame innovaties” dat het klimaatindustriรซle complex maar wat graag ondanks alle commotie toch nog even wil gaan cashen met haar economisch gezien niet duurzame concept van een green economy. Subsidies zijn sneller eindig dan aardolie – wat in Spanje al pijnlijk duidelijk is geworden en wat Duitsland heel snel zal voelen.

Salomonsoordeel
Leuk dus dat het planbureau is aangepraat dat een interactieve website voor burgers en journalisten het tij in de PR-oorlog kan keren voor een zwaar aangeslagen minister. Wij bedanken hiervoor. Een website hebben we al en met de vele prachtige reacties – pro en contra – is Climategate.nl ook al een platform geworden voor actieve burgerparticipatie. Nee, maandag hang ik aan de lijn voor een commentaar van Oude Lohuis op zijn NRC quote. Eerlijke wederhoor. Als zijn antwoord meevalt, lees je het hier en dan weten we ook antwoord de vraag: is er een restkansje dat het Planbureau mogelijk toch een goede club kan zijn om IPCC-gate te onderzoeken? Salomon Kronenberg geeft al zijn salomonsoordeel: de mensen die het onderzoek doen, mogen noch een sceptische achtergrond noch een alarmistische hebben, daarmee ook doelend op zichzelf en het planbureau.

Scheve verhouding
Het is jammer dat Kronenberg aan het einde van het interview nog even in een door Hajer opgezet valkuiltje valt. Hajer vraagt wat Kronenberg als minister zou doen als het 90% zeker is dat CO2 grote problemen veroorzaakt en 10% dat dit niet zo is. In zijn antwoord begeeft Kronenberg zich helaas op een terrein (economie en energievoorziening) wat duidelijk niet zijn specialisme is. Er is een heel simpel antwoord op Hajers vraag: als die verhouding wordt vastgesteld op 90:10, zorg er dan tenminste voor dat we die verhouding terugzien in de funding van wetenschappelijk onderzoek. Die verhouding tussen “alarmistisch onderzoek” en sceptisch onderzoek (dit laatste zou een pleonasme moeten zijn) ligt momenteel op iets van 1000:1 (bron). Bedenk dat er dan ook 15 klimaatsceptische kamerleden zouden moeten zijn en een heel aantal klimaatsceptischeย topambtenaren.

Laatste vraag: op welk filmpersonage lijkt Maarten Hajer?

Antwoord: Agent Smith uit The Matrix.