Het Ministerie van LNV onder CDA-minister Gerda Verburg wil Indische huiskraaien (Corvus splendens) wegvangen uit Hoek van Holland. Waarom? Ze zijn ‘niet van hier’, en deze beslissing leidt nu tot heftige debatten onder natuurliefhebbers.

Wat hebben een kraai en het klimaat/CO2 met elkaar te maken? Twee zaken. Het gaat hier om een (deels) menselijke toevoeging en toepassing van het voorzorgprincipe. Bij de huiskraai spelen beide zaken een rol. Zelf ben ik het voor het eerst in mijn leven eens met activisten van Faunabescherming: de huiskraai moet blijven. Hij is een multiculturele verrijking van onze samenleving.

Exoot

Ook Kees Moeiliker van het Rotterdams Natuurmuseum besteedde er in zijn NRC-column aandacht aan.

De huiskraai heeft op eigen kracht zijn plekje in Nederland veroverd, als verstekeling op een containerschip. In Hoek van Holland is een paartje in 1994 terecht gekomen en in 1997 kwam dit paartje tot broeden. Hun nageslacht heeft zich waarschijnlijk ook aan elkaar vergrepen en zo kwam er zowaar een populatie tot stand van 27 huiskraaien, en dat kunnen er zo meer worden. Zo gaat dat, ook de best bestudeerde wolvenpopulatie ter wereld op Isle de Royale kwam mogelijk voort uit slechts één paar dat ’s winters over het ijs kwam.

Slim

De kraaien zijn liever lui dan moe, en in plaats van duizenden kilometers op trek te klapwieken liften ze gewoon met mensen mee. Zo kwamen ze ook in Australië en de rest van de wereld in havensteden terecht. Zelf heb ik ze in Nederland nooit gezien, wel in Eilat in Israël. Ik was meteen door ze ingenomen. Het zijn die zelfde heerlijke schooiers, oplichters en straatschuimers als alle andere kraaiachtigen.

Niet natuurlijk?

Volgens natuurpuristen is hun gekozen migratievorm via containerschip ‘niet natuurlijk’. Dat is een streng moreel oordeel in deze kringen, in het geval van de kraaien zelfs een doodvonnis. Of erger, levenslange opsluiting in een dierenasiel. Maar wanneer je de ijstijd als referentie neemt voor Nederlandse flora en fauna, is alle huidige leven dat in het kielzog van mensen meekwam een exoot.

Toch ijvert het Platform Invasieve Exoten met Sovon Vogelonderzoek, de vijanden van onze huiskraaien niet voor terugkeer van toendravegetatie en het opkweken van de mammoet. Wel bestaat een Pleistocene Park Project in Siberie dat iets dergelijks nastreeft. Maar dat is uit experimentele interesse ontstaan.

Statisch

In mijn optiek zijn er in ons land te veel mensen die nog hun brood verdienen aan het in stand houden en promoten van een statisch natuurbeeld. Alles moet het zelfde blijven, aantallen vogels, aantallen dieren, maar ook de concentratie van stof x of y. Een schommeling in populatie of concentratie heet al snel ‘achteruitgang’of bedreiging.

Terwijl je een inherent chaotisch systeem als de natuur niet in een statische toestand kunt bevriezen, er is ook geen norm hoe deze natuur dus hóórt te zijn. En dus is er ook geen reden om alle menselijke toevoegingen principieel af te wijzen. Verandering is ook niet beslist synoniem met ‘bedreiging.’

Onaanraakbaar

In extreme vorm leidt die benadering tot een soort pantheisme, waarbij iedere merkbare menselijk invloed onwenselijk is, omdát het menselijk is. Ook onze Flora en Faunawet is op een pantheïstisch beginsel gestoeld. Afblijven tenzij. Dit beginsel kwam mede in onze wet onder invloed van senator en mediastrateeg Nico Koffeman, bedenker van Partij voor de Dieren en alles in ons land dat met ‘dier begint (ook Faunabescherming)

Klimaatkraai

Hoewel Faunabescherming verder streeft naar de principiele onaanraakbaarheid van alle natuur, wil ik de huiskraai hier gebruiken voor mijn eigen voorstel. De slimme vogel kan een dierlijke metafoor zijn voor een meer rationeel milieubeleid. Zijn aanwezigheid is niet principieel verkeerd, omdát hij hier landde als gevolg van  menselijke invloed.

Zo is ook extra door mensen toegevoegd CO2 in de atmosfeer niet verkeerd, omdát het een bijproduct is van menselijke handelen. Is er dan al schade aangetoond?Met die pragmatische houding ligt plotseling de optie open, dat iets meer CO2 zo slecht niet is maar zelfs een verrijking kan zijn.