jpvandersluijsDeel 5 van een serie blogs over post-normale wetenschap

De hoorzitting van de vaste Kamercommissie VROM nadert met rasse schreden. De uitsluiting van Richard Tol en John Christy (zie artikel) is een beetje schrikken. Niettemin toont het meest recente programma een indrukwekkende lijst namen. Een van die namen is Dr. Jeroen van der Sluijs, die maandag een lijvige voor het Rathenau Instituut opgesteld rapport mee torst (zie persbericht).

Van der Sluijs stuurde me een rits links die hem tonen als een man om op te letten. Zijn werkveld (zie online CV) sluit uitstekend aan bij de missie van het Rathenau Instituut. Hij os ook volop geïnvolveerd in de internationale theorievorming rondom Post-Normal Science. Via deze link kun je een uur lang een college van hem over de materie volgen.

Bijzonder is de aanhoudende actualiteit van de zeven stellingen bij zijn proefschrift uit 1997:

Stellingen bij het Proefschrift van Jeroen van der Sluijs

  1. De neiging van wetenschappers om meer zekerheid over de risico’s van klimaatverandering te pretenderen dan wetenschappelijk gezien rechtvaardigbaar is, brengt het gevaar met zich mee dat de geloofwaardigheid van de risico’s van klimaatverandering wordt ondermijnd.
  2. Het beeld dat veel mensen hebben van wetenschap als leverancier van eenduidige objectieve waarheid is onverenigbaar met de werkelijke competentie van wetenschap met betrekking tot risicoanalyse van klimaatverandering door menselijk handelen. Dit beeld van wetenschap leidt tot de drogreden dat indien er werkelijk een ernstig risico zou zijn de wetenschap daar wel zeker van zou zijn.
  3. Wetenschappelijke consensus over de waarheid over de risico’s van klimaatverandering kan gezien de beperkingen van wetenschap niet worden bereikt. In plaats daarvan zouden we moeten streven naar transparantheid in klimaat risico-analyse en leren leven met pluriformiteit en onzekerheden.
  4. De veel gehoorde kritiek dat het IPCC consensus-wetenschap bedrijft berust op een denkfout: de taak van het IPCC is niet het bedrijven van wetenschap maar het verzamelen, analyseren en beoordelen van de beschikbare wetenschappelijke kennis met als doel deze geschikt maken om het beleidsvormingsproces te informeren. Consensus-vorming is voor dat doel een geschikte, legitieme en waardevolle methode.
  5. Consensusvorming is niet de beste methode om met pluriformiteit om te gaan.
  6. Het antwoord op onopgeloste wetenschappelijke vragen kan niet zijn “laten we alles wat we weten in steeds grotere en duurdere computers stoppen en dan maar hopen dat er iets uit komt.” Wat nodig is voor wetenschappelijke vooruitgang is het stellen van nieuwe vragen, niet het produceren van een eindeloze stroom van computer-antwoorden op “wat als” vragen. In die zin zijn computers waardeloos, ze kunnen immers alleen antwoorden uitrekenen en geen vragen stellen.
  7. Het systeem aarde zal grotendeels onmodelleerbaar blijven.

Afsluitend nog de pdf van zijn complete proefschrift (213 pagina’s)

Houvast zoeken in onzekerheid
Over het omgaan met onzekerheden in risicoanalyse van klimaatverandering door menselijk handelen
PhDThesisJeroenvanderSluijs1997

En een publicatie uit 1998:

Onzekerheden in Risicoanalyse van Klimaatverandering, in: WTS, Tijdschrift voor Wetenschap Technologie en Samenleving, vol 6, 2, 1998, p.38..45.