Natuurlijk; meer CO2 heeft vele voordelen. We lezen het vaak in commentaren, en ook in reacties op dit blog: CO2 is plantenmest, websites als CO2=green hameren er op, maar hoeveel extra kan CO2-verdubbeling nu planten en bomen laten groeien?

Het blijkt allemaal niet zo simpel, en plantenfysioloog en emeritus-hoogleraar Pieter Kuiper tikte me vanuit Haren keurig op de vingers na een artikel in Bionieuws over de FACE-experimenten. Globale modellen, en grove verklaringen hebben continue verfijning nodig van plantenfysiologische experimenten.

Evolutie in vergelijking toevoegen
Extra groei door CO2 vindt niet altijd plaats, en daarnaast treedt door extra CO2 ook selectiedruk op. Kuiper stuurde een interessant eigen geschreven artikel toe : ‘the photosynthesis-transpiration compromise and other aspects of leaf morphology and leaf functioning within an evolutionary and ecological context of changes in CO2 and H2O-variability.’Moraal van het verhaal, door meer CO2 in de lucht vindt microevolutie plaats

Planten nu hebben al minder huidmondjes nodig dan voor de CO2-verhoging. Een geanalyseerde berk liet in 1955 bijvoorbeeld 270 per vierkante millimeter zien, in 1995 nog 180. Die eigenschap maakt ze tegelijk droogtebestendiger: maar hiermee is het verhaal nog niet afgelopen.

Per soort kunnen grote verschillen optreden in de reactie op meer CO2, en de effecten op de omgeving. Een Eucalyptus met minder huidmondjes verdampt minder water, waardoor er relatief meer zout grondwater door de omgeving kan verspreiden. Zo kan op termijn een aangepast Eucalyptus-bestand bijdragen aan verzilting van het land. Let dus ook op de relatie met de omgeving.

Waterfilm remt CO2-opname
Er is nog veel meer dat een plant tot een plant maakt in zijn omgeving. De mate van neerslag maakt ook het verschil of een plant die extra CO2 kan opnemen. Een slechts kleine waterfilm op bladeren decimeert de CO2-opname en dus de fotosynthese. Een veranderend klimaat en extra Co2 kunnen zo ook invloed hebben op de bladvorm. Bladvormen die snelle verdamping mogelijk maken in een warm en vochtig klimaat, maken een grotere CO2-benutting mogelijk. Zo kan een gekartelde rand snellere verdamping mogelijk maken omdat het bij wind turbulentie veroorzaakt.

Bosbouwers
Kuipers wees ook op de experimenten van Sune Linder met CO2-verrijking van Scandinavisch bos, door delen van het woud enkele jaren in een verrijkingskamer te plaatsen waar extra Co2 in blies. Het blijkt dat naaldbomen vrij weinig profiteren van extra Co2, terwijl loofbomen juist in een range van 20 tot 114 procent extra productie gaven, afhankelijk van de soort. Moraal: de soort bepaalt het voordeel. Je kunt dus niet zomaar een percentage opgeven: zoveel gaan planten extra groeien bij meer CO2.

Papier
Wat de Scandinaviers interessant vinden is natuurlijk de houtproductie, zeker in een land als Finland dat voor een groot deel leeft op haar hout en papier-industrie met bedrijven als Metso. Ook Nokia, vernoemd naar een rustiek Fins stadje zonder beltonen , heeft haar roots in de bosbouw. Het proefschrift van Karti Kostiainen toont bij CO2-verdubbeling dat de groeiringen groter worden (meer groei per jaar dus), maar ook dat het lignine-gehalte van hout afneemt. Dat laatste is goed nieuws voor de papierindustrie, die bij papierproductie de lignine verwijderen moet. Maar weer minder voor de sterkte van het hout.

COST614
Laten we als laatste nog even het Cost 614 aanstippen, dat Kuiper beoordeelde voor het startte. Ik heb het onderzoek even op internet opgesnord, de Duitse samenvatting is hier te lezen. Zij lieten ook zien dat loofbomen veel meer profiteren van extra CO2 en stikstofdepositie, maar dat op het niveau van een heel ecosysteem gezien de bodemgesteldheid meer invloed heeft dan extra stikstofdepositie.

Moraal van het verhaal
: planten groeiden vroeger niet alleen langzamer omdat er minder CO2 was. Er zijn vele andere limiterende of juist groeibevorderende factoren. Die bepalen ook de mate waarin een plant kan profiteren als er extra CO2 in de lucht komt. Het lijkt kortom wel echte biologie: sommige soorten profiteren, anderen niet, zoals dat de afgelopen miljoenen jaren in de evolutie al gebeurde, soorten passen zich aan.

Alsof je naar de echte natuur kijkt…
Het is die focus op detail en evolutie die ik ook vaak in het klimaatalarmisme mis, maar ook bij de schreeuwers die momenteel oceaanverzuring willen vermarkten: wanneer je wat nauwkeuriger kijkt, en bij natuurstudie ook met natuurlijke processen rekening houdt, alles dat een plant tot een echte plant maakt, een dier tot een echt dier, en aanpassing van soorten binnen een heel ecosysteem blijken veel dramatische conclusies meestal te kort door de bocht. Maar daar kun je de ‘meer Co2 is altijd fantastisch’claim ook bij voegen.

bij oude en dode bomen komt netto meer CO2 vrij: maar oud woud is wel veel mooier en veel biodiverser dan Al Gore's compensatiebos. CO2 alleen is ook niet alles

bij oude en dode bomen komt netto meer CO2 vrij: maar oud woud is wel veel mooier en veel biodiverser dan Al Gore’s compensatiebos. CO2 alleen is ook niet alles