Soms lijkt het of je als windmolenaar niet meer hoeft te adverteren, om je subsidieaanvraag rond te krijgen. Lees bijvoorbeeld de berichtgeving van de Leeuwarder Courant over windenergie, nadat een belangengroep van windmolenaars ‘Platform Duurzaam Fryslan’een petitie Aanbod 600 aanbiedt aan PvdA Gedeputeerde Hans Konst.

Bovenaan op de voorpagina kopt het LC..
..dat 200 megamolens van 80 meter hoog met 600 Megawatt opgesteld vermogen zouden bijdragen aan 50 procent van alle elektrische energievoorziening in Friesland en ’15 procent van het totale energieverbruik’.
Het betreft een overgenomen persbericht , en vele andere media volgen. De cijfers die de windmolenaars geven blazen de opbrengst op, zodat het werkelijke aandeel niet komt op 15 procent maar ongeveer 2,1 procent. Rekent u maar mee..

Hoeveel elektrische energie verbruiken we?
Het totale verbruik van elektrische energie ligt landelijk op 11,2 procent van het totaal. Het is dus al per definitie onmogelijk om met 600 megawatt opgesteld windvermogen 15 procent van het energieverbruik te dekken. We gebruiken eenvoudig weg niet zoveel elektrische energie, veruit de meeste energie zit in transport, industrie en verwarming. De door Platform Duurzaam Fryslan opgegeven getallen kunnen alleen kloppen als we..

  • a. het aandeel elektrische energie op het totale verbruik meer dan verdubbelen
  • b. aannemen dat je met 600 megawatt OPGESTELD en dus maximaal leverbaar vermogen aan windenergie werkelijk 50 procent van alle Friese elektrische energie opwekt, zoals zij stellen

Hoeveel energie leveren 200 ‘megamolens’?
600 Megawatt lijkt veel. Maar een kleine gas- of kerncentrale levert ook zoveel vermogen, maar dan constant en dus hoef je geen standbyvermogen uit een gascentrale extra te gebruiken. Neem bijvoorbeeld de kleine kerncentrale van Borselle. De (kleine) kerncentrale van Borsele (vermogen 510 MW) produceerde in zijn eentje 3 469 339 MWh.
In 2006 produceerden alle 1826 opgestelde windmolens in Nederland (opgesteld vermogen 1559 MW) bij elkaar 2 734 000 MWh electriciteit, dat is 0,4 procent van de energievraag en dus minder dan één kleine centrale. Tegelijk neem je hiermee geen klassiek vermogen uit de markt, omdat je centrales standby moet zetten om de wisselende levering van wind op te vangen. Dat laten we zo zien.

Hoeveel energie verbruikt Friesland maximaal?
Nederland gebruikt ruwweg 875 miljard kwh energie. Laten we aannemen dat Friesland als één van de 12 provincies daar een twaalfde van neemt, dus 73 miljard kWh energie. Dat getal zit aan de hoge kant, want Friesland verbruikt veel minder dan de Randstad. Laten we het sterk naar beneden afronden, naar 50 miljard kWh. Zoveel energieslurpende industrie heeft de provincie niet, en files zijn er nauwelijks, al menen Friese bestuurders van wel.

Vergeet de productiefactor niet..
Vervolgens kijken we wat 600 MW vermogen aan windenergie oplevert. Alleen bij optimale omstandigheden levert een Megamolen al zijn vermogen. Gemiddeld over het jaar gemeten moet je echter rekenen met de productiefactor, dus het gemiddelde geleverde vermogen. We nemen de voor windmolens op land door CBS gemeten productiefactor van 20,3 procent, dus gemiddeld levert 600 MW opgesteld vermogen 1/5de van het totaal.Kom je op 120 Megawatt geleverd vermogen bij de Friese Megamolens. Dat is 120 Megajoule per seconde en 1051200 MWh per jaar

Dan die 1,05 miljard kWh, op een totaal energieverbruik van 50 miljard. U voelt de bui al hangen. Het werkelijke aandeel is ongeveer 2,1 procent van het totale energieverbruik, dus niet de 15 procent die de windmolenaars opgeven. Let wel, dit is achter op een bierviltje gedaan, maar geeft wel een indicatie van het optimisme waarmee windenergie is beladen.

Maar vergeet het standbyvermogen niet..
Alleen zit hier niet het vermogen in dat je in gascentrales standby moet houden, voor als de wind wegvalt. Dat is 0,95 Megawatt per Megawatt windvermogen (Bron RTWH Aachen) . Je moet dus niet de indruk wekken, dat je dus vermogen uit fossiele energie uit de markt haalt. Want er moeten nog steeds centrales standby staan om de wisselvallige wind op te vangen, terwijl je in winderige nachten je stroom moet dumpen. Daardoor kunnen landen als Denemarken met een 20 procent elektrische energieopwekking uit wind, maar van 9 procent profiteren.

Subsidiemiljonairs
De prognoses van Duurzaam Fryslan zijn dus veel te optimistisch, zeker een factor tien, waarschijnlijk veel meer. En wanneer je het standbyvermogen meerekent, spaar je dus géén vermogen uit fossiele brandstof uit. IN dit geval willen de windmolenaars 1,3 miljard euro investeringen bij de provincie, grondbanken en u, de consument-belastingbetaler. In Noord Holland zijn zo al de eerste subsidiemiljonairs ontstaan als Henk Keilman.

War of the Worlds
Wie echt iets wil doen met mindering van CO2-uitstoot, doet geen mega-investeringen in War of the Worlds-achtige gevaartes. We kunnen op andere manieren veel effectiever zijn. Wat niet betekent, dat windenergie ‘fout’is, of iets in die geest. Ik heb ook niets prinipieels tegen de Noordzee, cornflakes of een klerenkast. Wanneer je bijvoorbeeld betere manieren vindt om energie op te slaan, kun je veel meer doen met windenergie, je bent het probleem van standbyvermogen kwijt. Maar als grootschalige bijdrage in de energievoorziening kan het nooit een rol van betekenis spelen, omdat natuurwetten daarvoor in de weg staan. Het is lullig, maar fossiele energie, door miljoenen jaren biologische productie opgeslagen zonne-energie is zulk ideaal spul dat iedere bron het daarbij tot nu toe aflegt.