(Sterk ingekorte column van Prof. Roos Vonk, uit het uitermate verhelderende boekje “Ego’s en andere ongemakken”, Scriptum 2009; warm aanbevolen!)
Rasmussen, Pachauri en De Boer in Kopenhagen
“Meer dan een halve eeuw geleden zocht psycholoog Leon Festinger een sekte op die de ondergang van de wereld op een specifieke datum had voorspeld. Nadat deze uit bleef verklaarde de sekteleidster dat dit was te danken aan hun gebeden, en werd de pers gebeld om kond te doen van het wonder dat dankzij de sekte was geschied.
De meesten van ons zullen niet zo ver gaan in onze zelfrechtvaardigingen, maar we hebben allemaal een sterke neiging recht te breien wat krom is. Festinger noemde dit cognitieve dissonantiereductie.
Cognitieve Dissonantie
Cognitieve dissonantie is de onaangename toestand die je ervaart als je twee strijdige gedachten hebt, bijvoorbeeld: je hebt gekozen voor bedrijf A en bedrijf B blijkt het veel beter te doen. Het onaangename gevoel dat hierdoor ontstaat werken we weg door gedachten te veranderen of toe te voegen: ‘Bij bedrijf B doen ze het niet zo goed als ze zeggen, dat is enkel pr’. Op deze manier werken we inconsistenties in ons hoofd weg. We doen dat niet bewust en zijn er zelfs van overtuigd dat wij dat niet doen. (Als je zou weten dat je jezelf voor de gek houdt zou het immers niet werken. Ons psychologisch immuunsysteem regelt dit onbewust.) Ondertussen bouwen we hierdoor ongemerkt een beeld van ons- zelf als coherente weldenkende mensen.
Onze ingebakken neiging tot zelfrechtvaardiging brengt ons veel gemoedsrust. Zij zorgt ervoor dat we de wereld zien als begrijpelijk en beheersbaar, onszelf als deugdelijk en redelijk, en dat we uiteindelijk tevreden zijn met onze keuzes en met hoe de dingen lopen.
De prijs die we hiervoor betalen is dat onze opvattingen over onszelf en de wereld vaak irrationeel en onjuist zijn. We zien dat ook nu in tijden van crisis, waar het standpunt van bijna alle betrokkenen Bush-achtig onnozel is: “Mistakes were made, but not by me”.
Cognitieve dissonantie (CD) is een psychologische term voor de onaangename spanning die ontstaat bij het kennis nemen van feiten of opvattingen die strijdig zijn met een eigen overtuiging of mening, of bij gedrag dat strijdig is met de eigen overtuiging, waarden en normen.
Bij dogmatische geloofsgroepen zoals bij Groen & Linkse politieke partijen en bijvoorbeeld in de gereformeerde kerk is het heel gemakkelijk, om niet in de CD-knoop te geraken, door de CIRKEL-REDENERING. De CIRKEL-REDENERING werkt dan psychologisch bevrijdend van de last die anders CD op je drukt.
Een cirkelredenering of petitio principii (ook wel aangeduid als "circulus in probando" of het Engelse "Begging the Question") is een DROGREDEN die volgt uit een manier van redeneren waarbij al als juist wordt aangenomen wat nog bewezen moet worden, of waarbij feiten gebruikt of aangehaald worden waarvan de spreker/schrijver verkeerdelijk veronderstelt dat ze al bestaan of verwezenlijkt zijn.
Het klimaat-alarmisme heeft nog geen gewetenslast van "wat als juist wordt aangenomen en wat nog bewezen moet worden":
De klimaat-alarmistische CIRKEL-REDENERING:
* Er is een 1 op 1 relatie tussen menselijke CO2-uitstoot en de opwarming van de aarde.
* De opwarming van de aarde de afgelopen 40 jaar is een sterke afwijkende stijging van de normale natuurlijke stijging daarvoor.
* De klimaatmetingen zijn een juiste weergave van de werkelijkheid.
* C02 is de belangrijkste klimaatbepalende factor.
* Door industriële CO2-uitstoot te reduceren kunnen we het klimaat beheersen.
* CO2-uitstoot reduceren kunnen we fiscaal regelen en door een internationaal samenwerkingscontract (=Kyoto-protocol)
* Kyoto-protocol werkt uitstekend want sinds 1998 is er geen opwarming meer gemeten, en zitten we nu in een klimaattrend naar een klimaatafkoeling.
* We moeten door gaan met het succesvolle Kyoto-protocol en dit verleneging in 2012 en daarbij de CO2-reductie-eisen met 100% verhogen.
Cognitieve dissonantie is een onderdeel van de werking van het menselijke geweten en de eigen ethiek. Wat kan hieruit dan geconcludeerd worden?
Groepsdenken is ook van toepassing hier:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Groepsdenken
@Turris: wordt het niet eens tijd voor een gastblog?
@ smit
turris past wel heel bij de visie van dit weblog; ik zou hem een plek in de redactie aanbieden;
ik haak overigens definitief af;
‘nieuwsdiens' parafraserend: deze rat verlaat dit zinkende schip;
gegroet Hajo!;
Turris schreef:
"De klimaat-alarmistische CIRKEL-REDENERING"
Even kijken hoe ik scoor op de Turris schaal van alarmisme. (klinkt goed btw! ;-) )
1) 1 op 1 relatie? Dat klinkt alsof er geen andere factoren meespelen, ben ik het niet mee eens. (0)
2) Correctie, de opwarming van de afgelopen eeuw is dat. Hiervoor zaten we in een long term cooling. (~1000 jaren). Toch zeg ik eens. (1)
3)Een "juiste weergave" van "de werkelijkheid" bestaat niet in de wetenschap. Er is een redelijk bekende onzekerheid in de metingen. Het liefst zou je de heat content van de hele aarde willen monitoren, maar dit is niet te doen. Dan maar van de oceanen, maar dit blijkt in de praktijk ook nogal lastig te zijn. Ook moet je dit soort metingen tientallen tot honderden jaren volhouden om er iets zinnigs over te kunnen zeggen. Er zijn echter wel zeer veel overduidelijke tekenen van opwarming over de laatste eeuw. Niet mee eens/niet oneens dus. (1/2)
4) Op GLOBALE schaal is CO2 op dit moment en waarschijnlijk de komende eeuwen de belangrijkste klimaatbepalende factor. Op dit moment zijn regionale schommelingen (El Nino, NAO, etc) nog overheersend op veel plekken. (Ik ga nu even voorbij aan het feit dat globale veranderingen kunnen leiden tot regionale veranderingen en andersom.) Ik zeg eens. (1)
5) Het klimaat valt niet te beheersen. Mogelijk kunnen we meer opwarming voorkomen. oneens dus. (0)
6) Dat zou kunnen, of dat de beste methode is weet ik niet, ik ben geen expert op dat gebied. mm, toch maar eens. (1)
7) BS, oneens dus. (dat is dus 1 pt)
8) Kyoto is heel wat meer dan CO2 alleen, maar voor CO2 reductie zet het geen zoden aan de dijk. Niets doen lijkt mij uitermate onverstandig. Ook al zou je een hele goede strategie weten om om te gaan met toekomstige opwarming en zeespiegelstijging, de precieze gevolgen hiervan zijn slecht bekend. Hierdoor zeg ik dus eens. (1)
Ik scoor 5.5/8 niet slecht dus!
Ik realiseerde me niet, dat de kernpunten in de alarmistische CIRKEL-REDENERING als een soort alarmistische rating (KPI-score!)kon worden toegepast.
Dank voor het idee, zo zie dat je met elkaar (voor- en tegenstanders) iets moois kan maken. Ik voeg er nog eentje toe, die ik vergeten was, maar wel belangrijk is (zie pt. 8).
De klimaat-alarmistische CIRKEL-REDENERING:
(1) Er is een 1 op 1 relatie tussen menselijke CO2-uitstoot en de opwarming van de aarde (AGW= Anthropogenic (man-made) Global Warming).
(2) De opwarming van de aarde de afgelopen 40 jaar is een sterke afwijkende stijging van de normale natuurlijke stijging daarvoor.
(3) De klimaatmetingen zijn een juiste weergave van de werkelijkheid.
(4) C02 is de belangrijkste klimaatbepalende factor.
(5) Door industriële CO2-uitstoot te reduceren kunnen we het klimaat beheersen.
(6) CO2-uitstoot reduceren kunnen we fiscaal regelen en door een internationaal samenwerkingscontract (=Kyoto-protocol)
(7) Kyoto-protocol werkt uitstekend want sinds 2004 is er geen opwarming meer gemeten.
(8) De huidige afkoelende trend wordt juist veroorzaakt door de Anthropogenic (man-made) Global Warming (AGW).
(9) Daarom moeten we door gaan met het succesvolle Kyoto-protocol en dit protocol gaan verlengen in 2012 en daarbij de wereld-CO2-reductie-eisen met 100% verhogen.
Mogelijk, dat bloggers nog een verbetering/aanvulling kunnen aanbrengen. Gaarne! Daarna houden we hem "er in".
Ik heb wel het gevoel, dat de klimaat-alarmistische CIRKEL-REDENERING dicht bij de realiteit ligt van de huidige politieke gesubsidieerde klimaatpropaganda in Nederland.
@roelof
Ja ja de waarheid kan hard binnenkomen, dan kun je je maar beter terugtrekken tussen gelijkgezinden. Zien we je echt niet meer terug als reaguurder?