Zelden zo genoten als bij het lezen van het op een rommelmarkt opgeviste De dubbele helix van niemand minder dan James D. Watson – de helft van het illustere Nobelprijs duo Watson & Crick – himself. Toeval bestaat niet. Het boek verscheel in revolutiejaar 1968. Maar het beschrijft de verwikkelingen rondom de Grote Ontdekking van 1953 en biedt daarmee een prachtig tijdsbeeld van het universitaire intellectuele leven voor de revolte.
Het boek bewijst voor mij drie dingen:
- De nieuwe baanbrekende hypothese is al lang en breed bekend voor zij definitief wordt bewezen (dat DNA een helix zou zijn en tevens drager van het genoom);
- Onderzoekers die er met hun neus bovenop zaten en het hadden kunnen, nee hadden moeten weten, zagen het niet (zie Rosalynd Franklin);
- De onderzoekers die het bewijs leveren volgen hun gut feeling dat een hypothese waar de consensus op dat moment niets in ziet toch moet kloppen;
- De liefde voor pure wetenschap was voor 1968 nog zo groot dat de concurrenten of zelfs aartsvijanden elkaar hartelijk feliciteerden als de doorbraak er eenmaal was (zie Linus Pauling);
- Dat de universiteit een aristocratische vesting hoort te zijn voor een select gezelschap zeer wonderlijke van nature tot de wetenschap gedreven geesten in plaats van het huidige socialistische carrièregeile allemansgebeuren.
En hoe betrek ik dit op het klimaatdebat en dan met name op de actuele heisa rondom de schandalige terugtreding van Wolfgang Wagner van Remote Sensing en de bezoedeling van de oprechte wetenschappelijke strijd van Roy Spencer om een revolutionaire hypothese te bewijzen die je zou kunnen samenvatten als: “It’s the clouds stupid!”
Het behoeft eigenlijk weinig toelichting. Alarmisten vallen sceptici vaak aan op hun zogenaamd clichématige alternatieve hypotheses: natuurlijke variatie, oceanen, de zon, de wolken. Dat zou allemaal allang op zijn Realclimate’s zijn gedebunked. Maar van het geval Watson en Crick leren we juist dat juist een clichématige simpele hypothese die al jaren rondwaart, ineens toch helemaal waar blijkt te zijn.
Lees eens mee wat Watson meldt over Rosalynd Franklin vlak voor de doorbraak:
Ze werd juist steeds kwader door mijn herhaalde toespelingen op helixstructuren. Koeltjes bendadrukte ze dat er geen enkel bewijs was op grond waarvan Linus, of wie dan ook, een helixstructuur voor DNA kon postuleren.
Maar direct na de ontdekking al toonde deze Rosy ineens volop respect voor Francis Crick:
Omdat hij dacht dat Rosy niets met hem te maken wilde hebben, richtte hij zich tot Maurice, totdat het langzaam tot hem was doorgedrongen dat Rosy zijn advies wilde hebben over een of ander kristallografisch probleem en kennelijk besloten had haar onverholen vijandigheid te verruillen voor een gesprek tussen gelijken.
En dan de reactie van de grote Linus Pauling die zelf alles op alles had gezet om de DNA structuur als eerste te ontrafelen maar die was blijven hangen in een gebrekkige hypothese:
Paulings reactie was er een van oprechte opwinding, evenals die van Delbrück. In vrijwel elke andere situatie zou Pauling hebben gestreden voor de correcte punten in zijn hypothese, maar vanwege de overweldigende biologische voordelen van een zelfcomplementair DNA-molecuul gaf hij zich zonder meer gewonnen.
Linus Pauling (Linus Thorvalds – de vader van Linux – werd naar hem vernoemd) won in 1962 ook nog de Nobelprijs voor de Vrede voor zijn activisme tegen het atoomwapen. Hij is daarmee een “gelijke” van Al Gore en het IPCC. Maar hoe verschrikkelijk ondenkbaar is het dat Al Gore of Pachauri zich ooit op een dergelijk elegante manier zouden neerleggen bij een overwinning van de zonne- en/of wolkenhypothese.
Maar goed: Pauling zal zich op zijn beurt weer omdraaien in zijn graf als iemand nu zou beweren – zoals nu ook redelijk onomstreden is onder historici – dat de atoombewapening juist de wereldvrede heeft bewaard.
Waaruit weer blijkt dat activisme (of een politieke agenda) zeer goed kunnen samengaan met een Nobelprijs voor de Vrede maar zeer slecht met de Wetenschap met hoofdletter W..
Wat mij betreft is Judith Curry – ook in het nu viraal om zich heen grijpende Spencer-Wagner fiasco – hét grote voorbeeld van dat het toch nog wel kan post 1968, zuivere wetenschap met een schoon geweten…
Precies, 1968 heeft de wat ik noem Bart Verheggen-paradox gecreerd. In de dwang om maatschappelijk relevant te moeten zijn, is de wetenschappelijke irrelevantie gegroeid. Wat Oerlemans ook al zei: er is een soort omgekeerde piramide in klimaatonderzoek waarin een zeer select clubje met de minste fondsen alle data moet verzamelen en de echte ontdekkingen doet.
En er is een enorme club Bart Verheggens (ambtenaar-academici) die het gros van de fondsen opslorpt met irrelevante herkauwerij: het bureaucratisch academisch complex
Het vastklampen aan de CO2-doet-alles-theorie is een regelrecht gevolg van de noodzaak om maatschappelijk relevant te moeten zijn: zo krijg je fondsen. Zelfs genetici moeten bij een fondsenaanvraag tribuut bewijzen aan 'De Klimaatverandering, waarvan er maar één is en CO2 is Zijn OOrzaak'.
Waardoor kuddegeest, elkaars geurvlaggen imiteren voor 'de goede zaak', impactfactor en fondsenwerving belangrijker zijn bij sommigen dan onafhankelijk denken. Daarom zijn er zoveel Bart Verheggens en Bart Verheggen-achtige instituten als zijn onderdeel van ECN, 'Planbureau voor de Leefomgeving/IIASA enz, waar de middelmatige kuddegeesten hun tijd kunnen uitdienen tot hun pensioen
Er zijn gelukkig nog vele uitzonderingen,
Grappig overigens dat feministen (uitvloeisel 1968) de geschiedenis wilden herschrijven met Rosalynd Franklin als ontdekker: het meiske maakte mooie plaatjes van DNA maar ze zag het gewoon niet
Komt ook voort uit de 1968 mentaliteit, waarin diversiteitsquota en verwrongen moraalleer belangrijker zijn dan nuchtere waarneming.
Het mysterieuze glazen plafond is niet meer dan een vlezige wand die baarmoeder heet: in deeltijd doe je geen ontdekkingen
Oerlemans noemde die dikke Bart Verheggenkoek, die je bij bezuiniging ter academie zo efficient zou kunnen wegsnijden omdat ze niets toevoegen aan ons begrip van het klimaatsysteem 'de Klimatocratie': die term heb ik van hem
Bart Strengers zou er zo uit kunnen, Marcel wist meer van Klimaatonderzoek dan hij met zijn KLimaatportaal, getuigende de vele wanhoops-emails die het PBL rondstuurde aan echte wetenschappers die men wilde mobiliseren om Marcel's boek maar onderuit te kunnen halen
Ze kunnen beter gaan schoffelen, bos aanleggen en wat deden we ook maar weer tijdens de laatste economische crisis met werkelozen? Zo ontstond het Amsterdamse Bos, prachtige plek waar ik (en vele Amsterdammers met mij) iedere week ging hardlopen, met bosuilen, haviken zeldzame planten
Dus Bart, je zou best maatschappelijk relevant kunnen zijn. Maar alleen niet in deze functie
Natuurlijk. Vroeger was alles beter. Lang leve de aristocraten.
Je kreeg als wetenschapper een positie voor het leven (min of meer), en zonder noodzaak om te publiceren of maatschappelijk relevant te zijn kon je heerlijk in de lunchpauze met je collegae kwantummechanica bedrijven op de servetten. En de maatschappij moest maar dankbaar zijn dat jij de riem was die de broek van de beschaving omhoog hield.
De liefde voor pure wetenschap bestaat nog wel degelijk. Heb je wel eens een loonstrook van een wetenschapper onder ogen gekregen? Ik kan je garanderen dat een promovendus in de exacte wetenschappen in NL ongeveer de helft verdient van zijn studiegenoten die bij Shell of McKinsey gaan werken. En waarschijnlijk werkt hij/zij minstens even hard.
De huidige druk om te publiceren is niet het gevolg van de sociale revolutie van de jaren 60. Het is eerder onderdeel van een latere maatschappelijke trend om principes uit het bedrijfsleven te introduceren, prestatie te belonen en de uitkomsten van wetenschap te optimaliseren.
En Rypke, onderhand begint je grove seksistische kletspraat me erg de keel uit te hangen. Laat me raden: geen succes bij de dames?
Kweenie, maar bij wetenschappers van vroeger moet ik altijd aan mensen zoals Richard Feynman denken:httpv://www.youtube.com/watch?v=b240PGCMwV0
Hoewel, alarmisten had je toen ook al, zoals die charlatan Ehrlich met z'n malthusiaanse voorspellingen (heet nu "scenario's")…
Loonstrook? Het verwijt van Christo is natuurlijk onzin. Socialistische structuren werken juist nivelerend. …leiden juist tot collectieve armoede (zoals in de toenmalige USSR etc. ;-)) En bureaucratie past ook wel binnen die socialistische structuren. Hajo's opmerking klopt wel degelijk.
Het willen behouden van de onderzoeksjob is een veel belangrijkere drijfveer voor mensen om niet in nieuwe richtingen te denken. Het keurig in de pas lopen binnen het keurslijf van voorgekauwde onderzoeksprogramma's, geeft de beste job security.
En verder denk men dat men onderzoekers moet managen,dat men het aantal publicaties moet turven of iets dergelijks als maat voor kwaliteit (en hoe vaak men elkaar noemt in elkaars publicatie, het is allemaal verworden tot het spelen van "peer-gereviede publicatie pingpong" – PPP). Dit soort managen krijg je vooral als je een overschot aan onderzoekers hebt en denkt op basis van dit onnozele criterium moet gaan schiften. Naar de inhoud van een publicatie wordt al helemaal niet gekeken.
Nee dan de genoemde Feynman. Die een flinke tijd zat te broeden op zijn baanbrekende publicatie. Dat zou in de huidige tijd van verbureaucratiseerde onderzoeksprogramma's, het veel lastiger hebben gehad (en moeten uitleggen aan een PZ nitwit waarom ie nog niets gepubliceerd had). In die tijd had men meer in de gaten dat de persoon wat in zijn mars had, en kreeg hij op basis daarvan het vertrouwen (en dat kon in die onderwetse tijd), dat er wel wat uit zou komen.
En door Hajo al genoemd: in die oude tijd, had men te maken met een soort aristocratisch niveau, waarbij men elkaar feliciteerde. Vergelijk dat eens met de straatschofterige bejegeningen in de wetenschappelijke wereld van nu. Ook dat is m.i. een gevolg van socialistische golf. Je komt dat schofterige ook in andere milieus van nu tegen.
@Amadeus Gould: ernstig dank voor deze bijval!
En verder iedereen: gewoon eerst dat boek lezen. Dat is het doel van deze boekrecensie….
Als we jullie selectieve geheugen moeten geloven was vroeger iedere wetenschapper een Nobelprijs winnaar.
Het menselijk ras is niet slimmer of dommer geworden, en de meest waarschijnlijke situatie is dat er nu net zoveel goede, middelmatige en slechte wetenschappers zijn als toen. Je kent simpelweg de goed wetenschappers niet. En ja hoor, er wordt heus nog wel lang gebroed op publicaties, het beroemde voorbeeld is Wiles, die in de jaren 90 de laatste stelling van Fermat bewees (http://en.wikipedia.org/wiki/Wiles%27_proof_of_Fermat%27s_Last_Theorem)
En Amadeus, het voorbeeld van de loonstrook was om aan te geven dat de gemiddelde wetenschapper het niet voor het geld doet, maar uit liefde voor de wetenschap. Het krijgen van een vaste aanstelling is in de wetenschap tegenwoordig een zeldzaamheid, wat veel wetenschappers (met name postdocs) ertoe dwingt om elke 2 jaar te verhuizen. En als jullie denken dat dit socialisme heet dan hebben jullie er weinig van begrepen.