Wie beschermt de natuur tegen de (regionale) overheid?

Afgelopen week debatteerde de Tweede Kamer over de nieuwe Natuurwet van Bleker, en zijn beheersafspraken met provicies. Die krijgen vrijwel alle verantwoordelijkheid over natuurbeheer. Natuurorganisaties verliezen oude financiele privileges en beklagen zich-, zoals nu in Vrij Nederland in het artikel ‘natuur is handel in emotie‘door Jan Jaap de Graeff van Natuurmonumenten.

Ruimtelijke Wanordening
De Graaff maakt toch een goed punt. Alle natuurbescherming afschuiven op lokale en regionale overheden is bijzonder naief. Onze natuurbescherming was tot nu toe juist wél goed geregeld, en het verschil is te zien bij Nederland en Belgie. Een ritje over de as Zundert-Antwerpen-Brussel geneest je voorgoed van het idee dat decentralisatie je landschap mooi houdt.

De Belgen noemen hun eigen beleid ruimtelijke wanordening. Wij hadden centraal gestuurde ruimtelijke ordening en onze natuurlijke ruimte profiteerde daarvan. Zelfs midden in ons dichtstbevolkte stuk Nederland, vindt je zo nog het Groene Hart, het Gein, de plassen en veenweides. Dat hebben we goed geregeld. Onze duinen zijn door strakke centrale bescherming de mooiste van Europa. In een overvol land van 17 miljoen mensen!


Centrale As/Betuwelijn van het Noorden toont natuurschade door provinciale amateurbestuurders
De Natuurwet beschermt de natuur straks niet meer goed tegen de lokale en regionale overheid, terwijl die altijd geldnood hebben. Meer dan projectontwikkelaars, is de Provinciale Overheid in ongeveer 35 procent van de gevallen de partij die weer groene ruimte opslorpt voor een prestigeproject.
Overheden met geldnood bemand door amateurpolitici zijn het grootste gevaar voor de natuur. Ik breng graag de Betuwelijn van het Noorden in herinnering dwars door Nationaal Landschap de Friese Wouden: prestigeproject van lokale en regionale bestuurders

Villakavels om gemeentekas te vullen
De Graaf noemt de Gooise gemeentes, die steeds een stukje hei willen afsnoepen om er een villawijk neer te zetten. Dat gemeentes steeds stiekem terrein afsnoepten, vertelden boswachters van het Gooise Landschap mij 15 jaar geleden ook al.. En de zogenaamde ‘veldmensen’, de voorzitters van lokale wildbeheereenheden zijn in de Friese Wouden de grootste voorstanders van meer asfalt. Nota bene door eigen jachtgrond. Ergo: zonder strakke wetgeving wordt ons volle land nog eerder een zootje.

Slager keurt eigen juridische vlees
Alleen het lokale bestemmingsplan beschermt straks nog tegen gemeentes met landhonger, die geld willen verdienen aan verkoop van villakavels in het groen. De Wageningse jurist Fred Kistenkas laat zien in Vakblad Natuur Bos en Landschap, hoe gemeentes bij wijzigingen van bestemmingsplannen slagers zijn die eigen vlees keuren. Steeds vaker besteden gemeentes die wijzigingen en juridische afwikkeling uit aan particuliere adviesbureaus. Daarmee ontsnappen ze aan de oplettende groengezinde burger.

Het bureau Stichting Instituut Quatro toont ook hoe noodzakelijke soortbescherming door de Natuurwet op losse schroeven komt. Hun kritiek was opvallend, omdat ze bij Natura 2000 juist kritisch waren op de invulling door Alterra en co.

Afnemen subsidies natuur is wraak van platteland
Ik weet precies wie die korting van natuurorganisaties op zijn geweten heeft. Dat vertelde hij me in geuren en kleuren met grijns op zijn gezicht. Pure wraak van het platteland op de arrogantie van natuurorganisaties, die jarenlang bevoorrecht werden door de overheid. Het onderscheid tussen ecologie en ideologie viel wel eens weg.

Binnenkort 4-baans asfalt om het gehucht Tytsjerk aan te sluiten op de vaart der volkeren, in de hoop dat Chinese containergiganten en Shell dan hun bedrijf planten op het nieuwe bedrijfspark van Quattrebras


In HP de Tijd schreef ik al in 2005 over nieuwe manieren om met minder subsidie meer natuurschoon te behouden, het artikel ‘Scharrelwild’, eindexamentekst Havo in 2008. Daarin uitte ik ook kritiek op dogmatisch geklaag van ecologen, die via overdrijving en rampentaal de overheid onder druk willen zetten. Hou daar eens mee op. En klimaatcampagnevoeren heeft niets met natuurbescherming uit te staan, maar kost wel 18 miljard euro klimaatsubsidies. Daar kun je 3 maal de rest van de EHS mee aanleggen.

Maar je moet ook niet het kind met het badwater weggooien.
Even de natuurorganisaties op haar plaats zetten, dat mag best. Dus dat Chris Kalden van Staatsbosbeheer misschien zijn auto met chauffeur moet inleveren, soi. Maar ik heb liever dat Natuurmonumenten geld krijgt, dan dat we ons natuurbeleid uitkleden, om miljarden euro’s aan Goldman Sachs en failliete Grieken over te kunnen maken.

Als afscheid aan de Friese Wouden nog dit kleinschalige coulissenlandschap, dat nu een gemeentelijk bedrijventerreintje wordt: een warm pleidooi voor centraal gestuurde ruimtelijke ordening. Wie de lege bedrijventerreinen bij Heerenveen ziet aan de A6 weet waarom decentraal, ja ieder dogmatisch beleid averechts kan werken.