Oernatuurparadijs mogelijk gemaakt door Stichting Ark bij Slot Loevestein
Niet alleen tienermeisjes houden van paarden, ook natuurbeheerders van Zeeuws Landschap tot Fryske Gea zijn er gek op. Oerpaarden galloperen van Rypstjerkster Polder tot Veerse Meer om ‘oernatuur’ te verwezenlijken. Maar hoe lang nog?
In het maartnummer van ecologenvakblad De Levende Natuur schrijft ecoloog Leendert Louwe Kooimans het artikel ‘Holland op zijn Wildst’? dat wel eens het definitieve einde kan versnellen van de oerkoeien- en paardenmaneges in Nederland. ‘De Vera-hypothese getoetst aan de prehistorie’.
’s lands grootste grazer Vera = architect Ecologische Hoofdstructuur
De zeer populaire Vera-hypothese van de ‘grote grazer als architect van het landschap’is de stelling van ecoloog Frans Vera: paarden en oerrunderen rond 5000 jaar geleden hadden met hun gegraas zoveel invloed, dat zij het ‘natuurlijke’landschap vormgaven. Voor de komst van de mens in Noordwest Europa zouden zij het dichte bos opengrazen tot parklandschap.
Data weerleggen verloren paradijsverhaal zonder bewijs
Kooimans beschrijft alle data en vondsten die zijn gedaan aan dierfossielen in het West- en Centraal Europees laagland. Zoals bij slachtplaatsen van jagers uit de steentijd, volgens de aanname dat deze het meest voorradige wild bejagen dat makkelijkst beschikbaar is. Wat blijkt uit de vondsten in de doelperiode, het Atlanticum tussen 3500 en 5000 jaar geleden?
Op de 5 belangrijkste vindplaatsen domineren de vondsten van het ree (een ‘browser’), wild zwijn (alleseter) en edelhert (kruising grazer en browser). Oerpaard en oerkoe komen nauwelijks voor, en zijn soorten in jagersvindplaatsen van het laat Glaciaal. Afgaand op de beschikbare DATA, waren de oerkoeien en paarden in Vera’s referentieperiode dus al verdwenen.
Klimaatscepticus Bas van Geel was Vera’s grootste opponent
Dat de Vera-hypothese onhoudbaar was, werd door alle paleo-ecologisch onderzoek én de natuurpraktijk al jaren verkondigd. Zoals ik al in Falende Grazers in NRC beschreef in 2007. Vooral onderzoek aan fossiel stuifmeel in de paleo-ecologie liet niets heel van ecoloog Frans Vera’s populaire verhalen- geleend van Harm van de Veen en Stichting Kritisch Bosbeheer- over de oerkoe als landschapsarchitect.
Klimaatscepticus en paleo-ecoloog Bas van Geel was één van Vera’s felste opponenten. Later kwamen daar data over vertrapte broedvogels bij van ecoloog Rob Bijlsma. Ik ging naar alle referentiegebieden als Bialowieza, New Forest, Isle of Rum en het Borkener Paradies.
Voor zover dat parklandschap bestond, kwam dat door ménselijk landgebruik en veehouderij.
Ook de bisons in Bialowieza zitten liever op voedselrijke landbouwgrond. De grote grazers op de Veluwe begrazen ook alleen rijk bemeste oude landbouwgrond. Die kiezen kwaliteitsvoedsel, en aan ‘de natuurlijkheid’hebben ze letterlijk schijt. Dat bos blijft gewoon dicht. Niet gehinderd door enige wetenschap willen oernatuurliefhebbers van Stichting Taurus nog steeds hun eigen designrund invoeren. Ook het Wereldnatuurfonds heeft het oerrund gecanoniseerd met een andere Postcodeloterijclub, Stichting Ark. Dankzij bewezen fondsenwervende kwaliteiten. In Rewilding Europe moet de rest van Europa er nu ook met subsidie geloven aan het grote graasgeloof.
Vera is een soort Han Lindeboom op land
Beide mensen hebben een passie voor een beeld van de natuur. Ze kunnen een mooi verhaal vertellen en mensen inpakken met retorica. Om zo succesvol hun droom te verkopen onder het mom van dé enige echte wetenschap. Heel knap, ze zijn best sympathiek en ik snap hun verlangen naar het verloren (duik)paradijs. Maar een gepromoveerd ecoloog mag je ook om bewijs vragen, en ze aanvallen wanneer ze dat niet hebben/geven, maar wel macht uitoefenen op het natuurbeleid.
Uiteindelijk vallen ze van hun voetstuk. Toch jammer voor ze.
Oh wat kan ik mij hier in vinden. Het is zo overduidelijk dat Vera de plank stevig heeft misgeslagen in zijn visie. De Oostvaardersplassen is van een rijk pioniersgebied verworden tot een slecht golfterrein met veel dierenleed. Niets, maar dan ook niets hiervan lijkt mij vergelijkbaar met vroeger tijden. Het was niet meer dan een experiment met bizarre uitgangspunten. Het klopte gewoon niet.
Hans Bulder
Allereerst, Leendert Louwe Kooijmans is geen ecoloog maar emeritus hoogleraar archeologie aan de universiteit van Leiden. Een detail wellicht, maar het geeft een iets andere kijk op de zaak als je weet dat er iemand aan het woord was die niet direct iets met ecologie heeft te maken.
Verder is het maar net waar je naar kijkt.
Dr.Wietske Prummel heeft onderzoek gedaan naar een oerosslachtplaats nabij het riviertje de Tjonger(Fr). Dit is een slachtplaats die wat ouder is dan 5000 jr geleden, maar geeft wel een duidelijk beeld van wat de mens zoal zocht aan eetbaars èn het was tijdens het Atlanticum, het echte dan.
Tijdens dat Atlanticum, plm.9200-5600, dus niet zoals Zeilmaker ons wil laten geloven, tussen 5000 en 3500 jr geleden, waren dergelijke slachtplaatsen een veel voorkomend fenomeen. Ik vind het een beetje eh… twijfelachtig, als iemand als Zeilmaker met jaartallen gaat goochelen, terwijl hij anders altijd zo duidelijk is in zijn betoog.
Of iemand gemakshalve maar ecoloog gaat noemen terwijl het een archeoloog is.
Het maakt het hele verhaal ongeloofwaardig en dat ben ik van de goede man niet gewend.
Het lijkt er hier sterk op dat, om tot een bepaald resultaat te komen, er een beetje met feiten is geschoven.
Maar terzake. Er is verder uiteraard geen enkele kans dat er tijdens het (vroeg) Neolithicum ook maar iets was dat leek op de rijke graslanden die we tegenwoordig kennen. Er werd bos omgehakt/afgebrand, en daar werd graan gezaaid, maar weidegronden zoals we die tegenwoordig kennen bestonden gewoonweg niet en zouden er de eerstekomende duizenden jaren ook niet komen. Dus de oerossen hadden niet veel keus. Er was domweg geen voedselrijke landbouwgrond, ze hadden hun taak als bosopruimer maar te nemen.
De reden dat het in gebieden als de Oostvaardersplassen niet helemaal naar wens gaat is een andere, nl het ontbreken van grote predatoren. En aangezien half Nederland al in een stuip schiet bij het horen van het woord wolf, laat staan beren, lynxen e.d., lijkt het me dat dáár voorlopig geen verandering in zal komen.
Als de wereld haar huidige temperatuur ongeveer houdt, kunnen we dan niet in de omstandigheden van het Atlanticum terechtkomen?
De zeespiegel schijnt een paar meter hoger te hebben gestaan, maar de Sahara was geheel groen zoals te zien aan de archeologische vondsten uit het Tassili-gebied, zuid-oost Algerije.
Het is een fascinerend bewijs van de voordelen van een warmere wereld. Het Tassili-gebied levert ook zeer oude aanwijzingen voor georganiseerde veehouderij, heb ik begrepen. In tegenwoordig hartje Sahara !
Bedoeld is hierboven, als de wereld minstens haar huidige temperatuur houdt en er geen kleine ijstijd komt zoals door sommigen gevreesd naar aanleiding van het gedrag van de zon, maar wel een invloed van toenemende CO2 zonder positieve terugkoppeling dus om en nabij de 1 graad Celsius per CO2-verdubbeling.
Eigenlijk had ik verwacht dat Zeilmaker nog even zou reageren, maar dat lijkt er even niet in te zitten…? Toch vreemd als je bedenkt dat hij er meestal als de kippen bij is om iemand er op te wijzen dat het niet helemaal zit zoals beweerd…. Kom op man, geef me van katoen…ja..?
Hoe het vogelparadijs oostvaardersplassen naar de mallegiezen werd geholpen door er vee in los te laten dat geen natuurlijke vijanden heeft, en afschieten mag niet.
Gevolg overbegrazing, overbevolking en hongersnood in de winter. Kortom een zwaar verwaarloosde veestapel waar elke veeboer direct een proces voor aan zijn broek krijgt.
Dit is slecht dierentuintje spelen, met natuur heeft het helemaal niets te maken. Zo snel mogelijk al dat nepoerwild eruit.
Nog een bewijs voor de schadelijkheid van grazernij
http://www.nu.nl/wetenschap/2780809/schapen-eten-…
Ik zag op het NERN-congres al Vlaams onderzoek dat tot de zelfde conclusies kwam
Natuurlijk geeft de Vlinderstichting DE klimaatverandering de schuld, omdat ze daarvoor subsidie krijgen en een plaats in Nature, omdat ze iedere correlatie koppelen aan temperatuur