Mijn tweede en tevens laatste uitnodiging door het European Journalism Centre in Brussel heeft toch wat inzichten opgeleverd. Wie het nog niet wist, Europese ontwikkelingshulp via Europaid is één van de grootste ontwikkelingsfondsen wereldwijd. De EU doneert met alle lidstaten jaarlijks 50 miljard euro in 140 landen. Ironisch genoeg krijgen economische groeitijgers als Brazilie en India nog steeds ontwikkelingshulp. Terwijl India raketten met satelliet lanceert, herbergen zij een groot aandeel van de in totaal nog 1 miljard ondervoede mensen.

‘CO2 is uit, voedsel is in’volgens hoge functionarissen binnen Europese Commissie
Ik had de eer Jean Pierre Halkin, hoofd Rural Development en Foodsecurity van de Europese Commissie te spreken en iets van mijn vertrouwen te herwinnen in het Eurotopische project: er werken niet alleen urbane salonsocialisten die beleid zien als vorm van religieuze getuigenis-wedstrijd. Maar ook mensen met mondiale praktijkervaring en analytisch denkvermogen zoals de Franse boerenzoon Halkin.

Niet CO2-beleid maar klimaatadaptatie domineert met voedselzekerheid nu de Europese agenda voor duurzame ontwikkeling, zo vertelde Halkin me bij de lunch. Volgens Halkin is CO2-alleen-beleid officieus al van de Europese ontwikkelingsagenda afgevoerd, en kan je het woord ´klimaat´niet meer noemen bij duurzame ontwikkeling zonder ook voedselzekerheid te noemen.

Als hij dat op zou schrijven, zou hij nog aangevallen worden stelde Halkin, maar zijn eigen veldervaring toonde dat CO2-alleenbeleid geen prioriteit meer heeft. Halkin bevestigt wat hoge omes bij CIFOR als Andrew Wardell ook al verzekerden vorig jaar. Klimaat is uit, voedsel is in. Halkin had van het begin af al meer met adaptatie van landbouwsystemen.

Agrobosbouw wordt in Afrika een groeier en waterkracht-energie
Halkin liet via een opsomming van data zien waar dé gebieden waar je tegelijk milieuwinst- het tegengaan van ontbossing en landdegradatie- en een vergroting van landbouwproductiviteit kan halen: Afrika, Afrika en Afrika. Dat wisten we al, en de Agra-Alliance is al jaren bezig met de Groene Revolutie voor Afrika. Met name Agroforestry, een combinatie van landbouw en bosbouw zal volgens Halkin veel groter worden, en energie uit waterkracht. Windmolentjes weer minder.

Wanbestuur blijft Afrika hinderen
Er is landbouwgrond genoeg, hét pijnpunt van Afrika is niet schaarste maar wanbestuur wat ook Nigeriaan Obadiah Mailafia – chief of cabinet van het ACP-secretariaat- bevestigde met een grap.

    ‘God legde alle grondstoffen en beste landbouwgrond in Afrika. Maar om het voor de rest van de wereld eerlijker te maken, compenseerde hij die ongelijkheid door Afrikaanse leiders te maken.’

Het beeld van ondervoed Afrika is volgens Mailafia ´artificieel´. De hongersnood in Ethiopie die ons met Live Aid op het netvlies kwam in de jaren ’80, werd immers ook veroorzaakt door communistisch wanbeleid van Mengistu en opvolgers met collectivisatieprogramma´s.

Biodiversiteitsbelasting in aantocht en hogere voedsel/energieprijzen
Wat uit andere presentaties wel bleek: Voedsel zal dankzij alle bureaucratisering, concurrentie met biobrandstof, grondspeculatie en belastingheffing steeds duurder worden. Dat vloekt weer met het doel om meer mensen uit de armoedegrens te halen en ondervoeding tegen te gaan. Die ondervoeding – chronisch bij nog 1 miljard mensen- is deels een kwestie van kapitaal. Daarnaast is er een biodiversiteitsbelasting in aantocht, die ons leven nog duurder zal maken ten gunste van enkele bureaucraten en bankiers. Waarvan akte.

Daarnaast blijven de redeneringen domineren als ‘maak energie schreeuwend duur, dan kan inefficiente progressieve hobbyprojectontwikkeling (duurzame energie met windmolentjes) eindelijk concurreren.’ In plaats van je WC schoon te maken, zorgen dat ieder’s WC zo smerig mogelijk wordt, zodat het niet alleen bij jouw stinkt. Dat soort logica kom je nog erg veel tegen bij de EU binnen het wereldverbeteraarssegment. Maar er werken ook mensen als Halkin en dan denk je: er is nog hoop.