gretig door de Russen verspreid: angst-PR tegen schaliegas met brandend kraanwater
Ons eigen Slochteren kan nog een jaartje of 40 mee, en zo kunnen wij met de huidige aardgasbaten precies de rente over onze staatsschuld betalen, met 12 miljard euro per jaar. Vele andere Europese landen hebben die luxe niet, zoals Polen. Wat zouden zij blij zijn met technische vooruitgang die het boren naar schaliegas mogelijk maakt op twee kilometer diepte in de bodem. TNO maakte al een ‘argumentenkaart’voor/tegen schaliegas Energieonafhankelijkheid!
Njet EUSSR tegen schaliegas kan door Russen komen’
De ‘fraccing’-technieken zijn nog in ontwikkeling. Dit houdt in dat je kleizandsteenlagen ‘breekt’met onder hoge druk toegevoerd water met chemicalien. Is die vooruitgang er, dan heb je in potentie voor minstens een eeuw schone brandstof. Dit artikel van Martin Zijp in Gea, is informatief over de Nederlandse geologische situatie.
Er is รฉรฉn groot land, dat als laatste op nieuwe megagasvoorraden in Europa zit te wachten: Rusland, zo beschrijft de Washington Times. Dikke kans volgens deze Amerikaanse krant, dat een eventueel Njet van de Europese Commissie tegen schaliegas, tot stand komt door lobbie van Gazprom en de Russen. Vele ‘pseudorisico’s van fraccing zoals exploderend kraanwater en vervuiling van drinkwater zouden volgens de Times actief door de Russen worden verspreid, met veel effect: daardoor noemde de linkse krant The Guardian de methode al controversieel.
De hand aan de gaskraan is voor de Russen nu een politiek machtsmiddel.
Plotseling hebben de Russen ‘het milieu’als mogelijk argument gevonden om zelf de energievoorziening van Europa in de hand te houden. Terwijl realpolitik de grondslag is, zijn onze economisch suicidale politici van het kaliber Gerben Jan Gerbrandy zeer gevoelig voor de groene lokroep.
Volgens TNO ligt in onze bodem een winbare voorraad schaliegas van maximaal 10 gemiddelde jaarverbruiken (=500 miljard kuub). Maar winbaarheid en ‘voorraad’zijn natuurlijk sterk afhankelijk van de techniek. De meest geschikte laag, zou kleizandsteen uit de Posidonialaag uit de Jura zijn. Die loopt van Brabant richting West Nederland.
Goede blog, Rypke.
Ik vermoed, dat de voormalige Duitse Bundeskansler (als er een iemand is bij wie je na het geven van een hand, je vingers moet natellen – om zeker te zijn of ze er nog allemaal zijn, dan is hij het wel) wel eenn vinger in deze pap zal hebben gehad/ heeft.
Hoe lang nog duldt de burger in Europa die eurocraten nog…die groene decadentie aan de macht….zo begin je dan af te vragen. Ik bedoel, dat gaat toch een keertje goed spaak lopen.
Ze belazeren de burger met de invoering van een Euro, terwijl ze dondersgoed konden weten en wisten dat dit met de cultuurverschillen (en daarmee samenhangende begrotingsdiscipline, opvatingen over afspraken etc.) problemen zou geven.
Nu weer met een halstarrig de hele groep in een munt bijelkaar houden en geld pompen in banken die het heulemaal niet verdienen om overeind gehouden te worden.
Dan de onnozele criteria m.b.t CO2 uitstoot, waarmee we ze uiteindelijk de burger kastijden (want die moet de daar uitvoortvloeiende flauwekul van windturbines etc. uiteindelijke bekostigen).
En nu dit weer.
Dat de EU tegen schaliegas is lijkt me logisch, schaliegas zorgt voor een stabiele energievoorziening en onafhankelijkheid. Aangezien de EU al jaren bezig is de samenleving op vele terreinen te destabiliseren, past een dergelijk beleid daar perfect in.
Het schaliegesteente breken met water, zand en chemicaliën is alweer een verouderde techniek.
Een nieuwe methode om schaliegas te winnen haalt in één klap alle bezwaren die er tegen schaliegas zijn, onderuit.
De nieuwste methode maakt gebruik van een gel die uit vloeibaar propaangas (LPG) bestaat. Dit houdt in dat water, zand en chemicaliën niet meer gebruikt worden om het leisteen waarin zich het schaliegas bevindt, te kraken.
Na het fracken keert de gel ondergronds terug naar de oorspronkelijke vorm: propaangas, dat met het schaliegas weer mee omhoog komt.
Een geplande schaliegasboring in de staat New York trekt op dit moment wereldwijd de aandacht vanwege deze nieuwe boortechniek die is ontwikkeld door het Canadese bedrijf GASFRAC. Het bedrijf heeft inmiddels patent op de nieuwe boortechniek aangevraagd.
Voor een uitgebreid verslag over de nieuwe boortechniek kijk op:
Waterless Natural Gas Fracking Method Unveiled
Eén ding staat al vast, Polen zal zich niet laten ringeloren door druk vanuit Brussel, Berlijn of Moskou. De Polen zijn vastbesloten een eigen schaliegas-industrie op te bouwen.
In Polen zit zoveel schaliegas dat het land in de nabije toekomst wel eens de grootste gasleverancier in de EU kan worden en Nederland en Noorwegen voorbij streeft.
Ook dat steekt de Russen.
De Russen hebben er alle belang bij tweespalt in de EU te zaaien, want ze zien de keiharde gaspenningen afnemen. En bovendien is gas een uitstekend politiek drukmiddel om je 'eisen' kracht bij te zetten.
Terecht dat de Amerikanen daarvoor waarschuwen.
Alles over schaliegas lezen, wat is het, wat doet het, hoe win je het, waar zit het in de grond met veel kaarten?
Zie Dossier Schaliegas
@niek, dank je
Ik twijfelde er niet aan of er was al een oplossing in de maak. Zie ook hoe ze steeds nieuwe manieren vinden om uit 'lege'olievelden meer olie te halen zoals met CO2schuim enz
Mensen die paniek zaaien over het milieu zijn meestal ook types met een lage dunk van menselijke inventiviteit en (Westerse) mensen in het algemeen
De milieubeweging is dan ook een sneu en meestal decadent zootje onheilsprofeten dat zo snel mogelijk afgeholpen moet worden van haar goededoelenstatus/bevoorrechte positie
Je mag best idiote standpunten hebben, maar niet belastingvrij of met miljoenen van de postcodeloterij
Ik heb in mijn leven véél meer gehad aan Shell dan aan Groene Pies, en dat geldt voor alle Nederlanders. Dankzij Shell kan ik mijn huis verwarmen, auto rijden, op vakantie naar een land dat bijna net zo mooi is als Nederland enz, dát is pas een goed doel. Greenpeace richt alleen maar schade aan, en dat noemen we dan een 'goed doel'. Ergens heb ik iets gemist geloof ik…..
Amadeus
We weten inmiddels allemaal hoe Merkel langs de Biebelebonzebilderberg aan een fluwelen parachute boven de Bondsdag naar beneden gelaten werd. Op diezelfde vergadering werd Schröders nieuwe loopbaan bij Rusland Gas uitgestippeld.
De burger, de burger Amadeus! Ik ben vandaag definitief tot de conclusie gekomen dat die geen schijn van kans meer heeft.
Het spel is inmiddels veel en veel groter dan de spelers. Pechtolt, Samsom, Rutte? en noem ze allemaal maar op; trekpoppen zijn het. Ze willen het alleen nog niet geloven.
Ik lees vandaag een heldere analyse van De Winter op DDS, waar zojuist ook gewezen wordt naar een gesprek met Sarrazin morgen in de FAZ. (“Europese Superstaat enige uitweg uit de malaise!” en dat uit zijn mond!) Intussen is bekend geworden dat niet slechts de burger voorgelogen wordt maar ook de leden van de Bondsdag: http://tinyurl.com/7uu4e39
En niemand gaat dit stoppen, althans geen politicus, geen partij. En zolang we nog wegens aanhoudend slecht weer een last minute naar Turkije, Griekenland of god betere het Egypte! kunnen boeken hebben wij van onszelf ook “niks te vrezen”.
Zoals ik al in een eerder comment op Theo's blog (12 juli) zei is Gazprom helemaal niet blij met de nieuwe schaliegas ontwikkelingen. Nadat men 2 jaar geleden nog aannam dat Gazprom minimaal 10% van de LNG gas markt in de US zouden hebben, wordt de US nu een netto exporteur hiervan in 2015. Ook heeft Gazprom inmiddels meerdere "take-or-pay" contracten moeten aanpassen (GDF Suez, EON en RWE) en leveringen zijn in 2012 maar liefst 14% lager vanwege de crisis. Voorlopig noemt Gazprom de schaliegas ontwikkelingen nog een "bubble", maar China aarzelt nog om een aardgasleiding met Rusland te accepteren terwijl men de eigen schaliegas mogelijkheden onderzoekt. En wat gaat er gebeuren met het 20 Miljard kostende Shtokman project?
Aan de andere kant Exxon heeft zich onlangs uit Polen's schaliegas teruggetrokken wegens slechte resultaten.
Helaas in mijn vraag aan Theo Wolters in zijn blog van 12 juli onbeantwoord gebleven: Is shale gas eigenlijk in deze outlook inbegrepen? Lijkt me toch een belangrijk punt, niet?
Overigens moet de werkwijze in Niek's link nog beproefd worden, echter het bewijst eens te meer over welk een inventiviteit en innovatievermogen de mens heeft, dit in tegenstelling tot wat alle doemscenario schrijvers proberen wijs te maken.
How European Shale Gas Could Destroy Russia's Favorite Cash Cow:
http://articles.businessinsider.com/2010-09-27/ma…
Stamt al uit september 2010, maar blijkt maar al te waar te zijn.
@Tinstaafl
> Is shale gas eigenlijk in deze outlook inbegrepen?
Ik heb het even nagezocht en op pag. 44 staat dat het is meegerekend onder unconventional natural gas.
Na 2020 komt de groei van de gasproductie bijna helemaal uit unconventionals.
http://www.exxonmobil.com/Corporate/files/news_pu…
Ex Bundeskanzler Schröder heeft inderdaad een vies spelletje gespeeld in het hele gasverhaal met Rusland.
De Nord Stream gasleiding tussen Rusland en Duitsland werd net buiten de Poolse territoriale wateren aangelegd en bij de opening werden de Polen buitenspel gezet.
Via deze gasleiding komt binnenkort 55 miljard m³ Russisch gas naar Duitsland. Dat is precies het equivalent dat Duitsland nodig heeft na het sluiten van alle kerncentrales.
Duitsland bouwt op dit moment bijna 20 nieuwe gasgestookte centrales die met dit Russische gas moeten werken en bouwt als een gek bestaande bruinkoolcentrales om voor aardgas.
Het is duidelijk dat Duitsland zich qua energievoorziening helemaal ophangt aan de Russen die ook al niet zo'n fan zijn van al die Duitse windmolens.
Het is duidelijk dat de Russische beer via allerlei slinkse achterwegen west Europa binnensluipt. Met steun van Brussel dat een vrije gasmarkt in de EU wil.
Nederland is volgende slachtoffer.
Gazprom wil binnen afzienbare tijd 15% van de Nederlandse gasmarkt in handen hebben. Het bedrijf is niet geïnteresseerd in particuliere klanten, nee ze wil bij voorkeur langjarige leveringscontracten met bedrijven afsluiten.
Via Gazprom moet voorkomen worden dat grote bedrijven in de toekomst mogelijk op het veel goedkopere schaliegas overschakelen.
De Russische beer heeft dan ook in Nederland de hand aan de gaskraan die zonder meer dichtgedraaid gaat worden in tijden van spanning.
Gelukkig hebben we Polen nog die ons waarschijnlijk in de toekomst schaliegas gaan leveren. De verhouding tussen Polen en Duitsland is op energiegebied sterk afgekoeld.
Zie Duitse energiepolitiek brengt spanningen tussen EU landen; Poolse nucleaire droom bedreigt banden met Duitsland
Maar het leuke vind ik dat Polen aan de grenzen in hoog tempo bezig is om apparatuur te installeren die voorkomt dat Duitse windstroom ooit nog op het Poolse net gedumpt wordt. Die Duitse windstroom veroorzaakte afgelopen februari in Polen een bijna volledige blackout.
Enfin, lees bovenstaande link maar.
Een 'must read' van Anthony Watts:
By its actions, the IPCC Admits Its Past Reports Were Unreliable
Betekent dit dat de klimaatbrochure van de KNAW, die voor een deel op IPCC ideeën was gebaseerd, ook de prullenbak in kan?
Politici zijn door de klimaatbrochure van de KNAW op het verkeerde been gezet. Verkeerd geïnformeerd.
@ Niek:
Goed nog eens allemaal te lezen dat de IPCC feitelijk een gepolitiseerde alarmistische adept is van de Club van Rome, beiden onwaardig wetenschappelijk te noemen. Nu geven ze het in feite zelf toe (als je tussen de regels leest)!
Maar IPCC-critici vermoedden dit reeds jaren!
Blijft wel staan, dat onze 'unconventional'gasvoorraden aan de magere kant zijn, zoals nu door TNO geschat. 10 jaarverbruiken, dat is niks vergeleken bij de luxe die we hadden.
Toch is gas de enige brandstof die ons van de kolen af kan helpen. Nu draaien we qua energievoorziening nog voor 50 procent op steenkool.
Het is logistiek gezien op zijn minst dubieus dat je kolen uit Australie en de VS moet laten importeren met een verzwavelde gasolie stokend containerschip, om dat hier te verbranden.
Of is er een ver verbeterde manier van aardgasbenutting nodig, zoals Theo al beschreef: een brandstofcel-achtige variant.
Hoe staat het met de ontwikkeling van grootschalige brandstofceltechnologie, om elektriciteit op te wekken? De laatste keer dat ik daar naar keek, toen ik nog in Delft werkte was dat nog steeds een eeuwige belofte voor de toekomst
Misschien dat Theo daar nog eens opnieuw over kan bloggen, energie is mijn terrein niet.
Niek,
Ik lees je bijdragen altijd met veel plezier. Zo ook het artikel over Duitse energiepolitiek waarnaar je linkt. Wat ik mis is een opgave van bronnen. Onder het artikel staat © fibronot.
Het lijkt een compilatie van interviews, kranten- en andere artikelen aangevuld met internet-energie-statistiekjes. Ik vind het altijd prettig als ik weet waar de wijsheid vandaan komt.
Neemt niet weg dat ik te hooi en te gras lezend de strekking wel zo’n beetje kan “nachvollziehen”.
P.s. het fibronotartikel blijft wat vaag over Duits kolengebruik en de outlook. Graag wat meer info i.v.m. de aandeleeltjes als het kan.
Volgens de U.S. Energy Information Administration zit er in Nederland nog een bewezen voorraad natural gas van 50 TCF, Trillion Cubic Feet, in de grond.
1 cubic foot = 0.028316846592 m³
50 trillion cubic feet = 50 x 10 18de x 0.028316846592 = bijna 1416 miljard m³.
Bij een jaarlijks binnenlands verbruik van 55 miljard m³ zit er dus nog voor ongeveer 25 jaar natural gas in de grond.
Iets meer dan TNO schat. Goochelt TNO met de cijfers omdat het hen zo uitkomt?
Nu schaliegas.
In het jongste TNO rapport, Pro en Contra Schaliegas, van voorjaar 2012 staat dat er in Nederland op ongeveer 3 km diepte een voorraad schaliegas zit van 3000 miljard m³. Dat is net zoveel als de oorspronkelijke inhoud van de Groningse gasbel bij Slochteren.
Volgens anderen zit er onder Nederland een schaliegas reserve van 2400 miljard tot 11000 miljard m³, dus bijna vier keer de Slochteren bel.
TNO weet niet exact hoeveel van de door haar geschatte 3000 miljard m³ economisch winbaar is, maar schat het op 10 procent daarvan.
Ik denk echter dat gezien de continu voortgaande technische ontwikkeling bij het opsporen en winnen van schaliegas het zich laat aanzien dat de winbare hoeveelheid met de jaren toeneemt.
Ik vind het jammer dat TNO in de rapporten op geen enkele wijze rekening houdt met de nieuwste boortechnieken die inmiddels in de VS en Canada worden toegepast.
Er wordt vooral nadruk gelegd op de nadelen, zoals het gebruik van veel water, zand en chemicaliën.
Zoveel negativisme in een TNO rapport gaat er bij de hardcore tegenstanders van het boren naar schaliegas natuurlijk lekker in. Daarmee slaan ze het gemeentebestuur van Boxtel lekker mee om de oren, zo van, zie je wel, we hebben wel gelijk?
Nog even wat schaliegas reserves in diverse landen:
Polen 187 TCF
Frankrijk 180 TCF
UK 20 TCF
Noorwegen 93 TCF
Nederland 50 TCF
VS 862 TCF
Canada 388 TCF
Mexico 681 TCF
Algerije 231 TCF
Libië 290 TCF
Zuid Afrika 485 TCF
China 1.275 TCF
Australië 396 TCF
Rusland en landen in de 'Arabische zone' geven geen informatie omtrent schaliegas reserves omdat ze voorlopig genoeg natural gas hebben en op dit moment niet in schaliegas geïnteresseerd zijn. Die landen denken alleen maar hoe kunnen we onze gasvoorraad tegen zo hoog mogelijke prijs aan de EU slijten.
Om bij de tijd te blijven:
Another boost for shale gas – less impact than coal
DWK, je hebt gelijk en we hebben het in de redactie ook regelmatig over het onderwerp 'bron'.
Ik vind het een beetje flauw om naar de disclaimer te wijzen, dus je krijgt wat meer uitleg. Even off topic dus.
Toen we vijf jaar geleden met de website begonnen konden we niet bevroeden dat de belangstelling zo'n grote vlucht zou nemen.
Tien bezoekers per week, waarvan de helft identiek was, was indertijd toch wel het maximum.
Nu, na een jaar of vijf zitten we op ongeveer 3500 unieke bezoekers per maand. Niets natuurlijk in vergelijking met climategate.nl, maar voor een website die indertijd als doelstelling had het voorkomen van de bouw van een kippenmestverbrander in Apeldoorn zijn we behoorlijk uit ons jasje gegroeid qua informatie.
De toegenomen belangstelling is mede te danken aan het uitbreiden van de website met onderwerpen als 'mestvergister', 'schaliegas' en nog veel meer unieke onderwerpen die bijna nergens anders uitgespit worden.
Tik op Google maar eens in 'mestvergister'; steevast staan we bij de eerste twee resultaten, terwijl er toch hele informatieve websites over mestvergisters bestaan.
De belangstelling uit wetenschappelijke hoek is ook sterk toegenomen, evenals de hulp die ons gevraagd wordt vanuit de media en ministeries.
Dat bracht ons een tijd geleden al bij het onderwerp 'bronnen' en we gaan daar nu ook extra aandacht aan besteden.
Je zult dan ook binnenkort bij veel nieuwe artikelen de bronvermelding zien.
Overigens, wat jouw beleggingen betreft zou ik persoonlijk nooit in Duitse kolen beleggen. En ook niet in windenergie.
Er is trouwens wel aardig wat informatie te vinden over Duitse bruinkool, het verbruik en de vooruitzichten voor bruinkool. Gezien het feit dat veel Duitse bruinkoolcentrales ongebouwd worden voor Russisch gas, heb je al een idee welke kant het met bruinkool op gaat….
In het blog van Rypke staat:
Voor wie zich een beetje in deze materie heeft verdiept is de argumentenkaart van TNO een lachertje. Bovendien staan er nog aantoonbare fouten in ook waardoor de argeloze lezer (al dan niet moedwillig?) op het verkeerde been wordt gezet.
Iemand die van niets weet kijkt onwillekeurig naar de 'tegens' en schrikt zich vervolgens wezenloos.
Hij verandert na het lezen van deze 'objectieve' kaart spontaan in een NIMBY figuur.
Ik zal me niet boos maken, maar ik vind deze TNO kaart niet echt getuigen van een onafhankelijke onderzoeksinstelling. Deze kaart is zo gekleurd als ik weet niet wat.
Er wordt op geen enkel moment rekening gehouden met nieuwste ontwikkelingen die zich in deze tak van gaswinning met de regelmaat van de klok aandienen.
Nee, dan hebben de Royal Society en de Royal Academy of Engineering in Engeland het beter voor elkaar. Daar komt een kaart uit de bus die klinkt als de Big Ben.
Niek en anderen,
dank voor de waardevolle informatie.
M.b.t. gasleveranties uit Rusland en politieke druk, het volgende.
Grote gas leveranciers (vaak dezelfde die ons ook electriciteit verschaffen) hebben en bouwen o.a. opslag plaatsen voor aardgas in zoutkavernes.
Het heeft – volgens ECN – te maken met het feit dat men in de winter de vraag veel hoger is dan in de zomer en de aanvoer in de winter niet voldoende is.
Maar het loont zich voor de gas leveranciers om dit soort kavernes te bouwen. Goedkoop in bepaalde tijden (van het jaar) inkopen, onder druk wegpompen in een zoutkaverne en op andere momenten weer uit de kaverne pompen en duurder verkopen.
Die buffers ziet de politiek natuurlijk ook graag als er om wat voor reden dan ook de gaskraan in Rusland effe dicht gaat. Dit neemt niet weg, dat een gasleverancier in principe ten tijde van zo’n crisis toch extra geld kan verdienen.
En dan vraag ik me af, als je dit zo ziet, zitten gasleverancier op dit moment wel op schaliegas te wachten…of vinden ze het wel prima zo.
Niek,
Dank voor je antwoord. Heb je een link over die ombouw van Duitse kolencentrales.
Germany Building 17 New Coal, 29 New Gas-Fired Power Stations
Het hele project kost maar ongeveer € 60 miljard.
Geld speelt geen rol voor een heer van stand, zei Ollie B. Bommel ooit.
Ik heb nog ergens een link liggen. Die zet ik straks hier neer.
Niek,
Heel kort gekeken op de website van deze BDEW gekeken. Dit lijkt me Edel-WC-Entenberatung van de bovenste plank.
Bundesverband der Energie- und Wasserwirtschaft: http://www.bdew.de/internet.nsf/id/DE_Home