René Leegte heeft een gastblog geschreven voor Cimategate.nl dat je met een beetje fantasie kunt samenvatten als zijn “coming out” als fan van Ronald Reagan. Dat is anno 2012 en stapels Reagan-boeken verder gelukkig geheel politiek correct. Zelfs op milieu- en klimaatgebied kun je als Reagan-fan met iedereen door een deur. Zie dit (tendentieuze) artikel over wat Reagan gedaan zou hebben met het klimaatprobleem en deze imposante lijst van milieumaatregelen die Reagan nam.

Voor jullie allemaal gaan genieten van René’s gastblog en zijn gevleugelde Reagan quotes wil ik nog even de allermooiste Reagan quote met jullie delen die ik heb van een van de honderden (jawel zoveel zijn het er) sceptische klimaatblogs – The New Nostradamus of the North:

Don´t be afraid to see what you see (Ronald Reagan)

Daar krijg ik dus kippenvel van. Is er ook een politieke partij die dit tot slogan verheft? Mijn stem krijgt ze… maar natuurlijk gaan alle climategaters de charmante en erudiete René Leegte stemmen. Hij laveert diplomatiek en kan daarop van twee kanten gemakkelijk aangevallen worden. Maar zijn klimaathart klopt evident op de juiste plaats…. Here we go:

Geen fan van Europees klimaatbeleid

Ronald Reagan zei ooit: het ergste wat je als mens kan overkomen, is dat er wordt aangeklopt en de man bij de deur zegt:” ik ben van de overheid, ik kom u helpen!” Maar, hij vergiste zich. Het allerergste wat je kan overkomen is dat je opendoet en de man zegt: “Ik ben van de overheid, ik ga het klimaat redden”. En dat is precies wat de Europese commissie wil doen. De commissie vindt de prijs voor CO2 te laag en wil ingrijpen, want een hoge prijs is beter voor het klimaat? Een goed voorbeeld hoe de vooringenomenheid de objectieve waarneming belemmert.

In de jaren ’60 bracht Roger Revelle de klimaatverandering echt op de politieke agenda. De oceanograaf had een zeer goede intuïtie hoe je de overheid voor wetenschap kon interesseren. Het was de tijd dat nog verondersteld werd dat de aarde zou afkoelen. Hans Labohm heeft mijn bijdrage in de Tweede Kamer daarover een keer geciteerd. Oceanen kunnen veel CO2 opnemen en men wilde het effect daarvan leren kennen op de veranderende hoeveelheid CO2 in de atmosfeer. Een ingewikkelde vraag. Uiteindelijk werden twee meetpunten gevonden waarop de CO2 concentratie goed in beeld gebracht zou kunnen worden: Mauna Loa op Hawaï en Antartica. Samen met Keeling haalde Revelle het Callendas-effect terug uit de vergetelheid. Callendras was amateur meteoroloog en had in 1938 een theorie over de relatie tussen CO2 en klimaatverandering. De veelbesproken Keeling curve is het resultaat van de metingen.

Revelle, inmiddels professor in Harvard, had een bijzondere student onder zijn gehoor: Al Gore. Diep verontrust door wat Revelle doceerde, heeft Al Gore de taak opgevat om niet alleen meer onderzoek te –laten- doen , maar ook tot actie over te gaan. Het thema CO2 en klimaatverandering viel in vruchtbare grond. Veel politici hadden in de periode daarvoor klimaatverandering ter hunner nutte op de agenda gezet. Margareth Thatcher gebruikte het argument in 1988, om de kolenmijnen in de UK verder in de hoek te zetten. Het oprichtingsjaar van IPCC. Vele klimaatconferenties zijn het resultaat, waarbij het goed is op te merken dat in 1995 de nieuwe minister van milieuzaken in het verenigd Duitsland het voor elkaar kreeg dat de industrielanden als eersten hun verantwoordelijkheid zouden nemen. Ontwikkelingslanden zouden vrijgesteld worden van maatregelen. Haar naam: Angela Merkel.

De Duitse toezegging uit 1995 leidde in 1997, in Kyoto, tot een patstelling. De ontwikkelingslanden gaven geen krimp en wilden hun vrijstelling houden. In hun ogen is CO2 een indicator voor economische groei. Een rem op CO2 uitstoot is daarmee een rem op economische groei. Europa, waar Oost-Duitsland zijn industrie snel vernieuwde en de UK overschakelde op Noordzee-gas, was het enige continent met een stevige reductiedoelstelling. Dat leek makkelijk haalbaar en de kleine landen durfden niet tegen de twee grote landen op. Japan, met een strategie om zijn energievoorziening voor 50% uit kernenergie laten bestaan, durfde ook mee te doen. Bovendien was het gastland van de conferentie. De VS wilde niets, totdat Al Gore binnen werd gevlogen en de toezegging deed mee te gaan met een reductie van 8-10%. Maar, stevig in de achterzak van Al Gore zat de net aangenomen wet van de senaat, dat klimaatmaatregelen geen inbreuk mochten maken op de economie. Een gratis toezegging zo had iedereen kunnen voorzien.

Intussen zitten wij er mee. Nog steeds zijn alleen Europa, Noorwegen en Zwitserland de landen die daadwerkelijk een harde reductie op CO2 hebben afgesproken. Het resultaat: de CO2 die Europa in een jaar weet te reduceren, stoot China in twee weken uit. Daarna gaat China nog 50 weken door. Overtuigend heeft Staatssecretaris Atsma laten uitrekenen dat de CO2 uitstoot in de wereld alleen maar blijft stijgen. Alle vele mooie woorden ten spijt. Vandaar dat ik vaak Ronald Reagan parafraseer en zeg: “het klimaatprobleem is zo groot, dat kan prima voor zichzelf zorgen” . Laten wij ons op echte oplossingen focussen.

Een van die oplossingen is dat wij niet alleen kijken naar de mogelijk negatieve kant van de verandering maar, ook naar de positieve. Meer CO2 leidt tot een hogere opbrengst van bijvoorbeeld aardappelen. De Kyotodoelstelling van 450 ppm is goed voor 36% meer aardappel. We weten nog zo veel niet, laten we de kennis lacunes nieuwsgierig proberen weg te werken en in de tussen tijd slimme no-regret maatregelen nemen.

Natuurlijk de VVD heeft haar handtekening gezet onder de afspraken in Europa. Daar staan wij voor. Laten wij die handtekening gebruiken als kans. Voor de VVD moet de discussie gaan over energie. De vraag is hoe wij minder afhankelijk kunnen worden van fossiele brandstoffen. Minder fossiele energie is ook minder uitstoot van CO2. De kans die wij dus kunnen grijpen is een sterkere economie. Dit is deels ingegeven vanuit geopolitiek oogpunt. Wie alleen al kijkt naar de beveiligingskosten voor de toevoer van olie (denk aan de oorlogen) snapt wat ik bedoel. Maar, bijna belangrijker, is dat het huidige fossiele systeem aan de randen van haar kunnen opereert. Er zit voldoende olie in de grond en een hogere olieprijs leidt tot meer aanbod. Ook lijkt er steeds nieuwe onconventionele energie gevonden te worden. Het probleem is dat de huidige 47 miljoen olieputten de groeiende vraag nauwelijks kunnen bijbenen. Het gevolg is steeds grotere schommelingen in de prijs. Dit heeft grote invloed op de economie.

Een rationele strategie richting onafhankelijkheid van fossiele importen, kent dus een economische grondslag. Niets meer en niets minder. In navolging van het UK onder Churchill, was dit de oude strategie van Nederland. Tot wij aardgas vonden, maar dat is een ander verhaal. Voor de VVD hoort ook kernenergie bij deze strategie, nadrukkelijk sluiten wij geen technieken uit, maar die technieken moeten zich natuurlijk wel in de praktijk bewijzen, dus zonder subsidies! Uiteindelijk willen wij betaalbare energie.

In bijna alle opzichten is Duitsland het voorbeeld van hoe het niet moet. De ontwikkeling van hernieuwbare elektriciteit is daar bijna onbetaalbaar, en met grote gevolgen voor het net. Hun strategie om uit kernenergie te stappen is even nobel als hypocriet. Duitsland wil na de Atomausstieg 20% elektriciteit gaan importeren. Laat dat nu net de hoeveelheid kernenergie zijn van hun huidige centrales. Waar die stroom vandaan komt? Uit Frankrijk. Door de lage prijs van de Franse kerncentrales is elektriciteit het derde export product van dat land. Ze zien Duitsland graag als klant.

Maar, bovendien bouwt Duitsland nieuwe bruinkoolcentrales. Daarmee stoten zij weer extra CO2 uit en is de cirkel rond. Alle goede bedoelingen en het helpen van de overheid leidt uiteindelijk tot hogere kosten en meer CO2 uitstoot. Daarom ben ik wel een fan van Ronald Reagan en niet van de huidige koers van het Europese klimaatbeleid.

René Leegte is woordvoeder energie en klimaat voor de VVD