Voor de SWNM werk ik momenteel aan de MPA-wijzer, mede als antwoord op het ‘Natuurplan Noordzee’ dat Stichting de Noordzee uitgaf (kregen ze daar subsidie voor?), ondersteund door fondsenwervende multinationals Greenpeace, Wereld Natuur Fonds en Fondsenbescherming. Christien Absil en haar vriendinnen willen 30 procent van de Noordzee op slot zetten voor visserij, die zij als meest schadelijke activiteit kwalificeren. Als motivatie beweren zij:

De Noordzee wordt steeds intensiever (…) gebruikt: visserij, scheepvaart, olie-, gas- en
zandwinning, baggerstort, defensiegebieden en kabels en leidingen wedijveren met elkaar om de beschikbare ruimte.

en

Van deze activiteiten heeft de visserij op dit moment de grootste impact op de Noordzeenatuur. De Noordzee is hierdoor niet meer zoals zij ooit was (….)

Visserijdruk nam juist af
Dus hier staat: er is steeds méér visserij op de Noordzee en die moet weg, als we het praktisch maken. Dé activiteit die het hardste toeneemt dankzij lobby van het WNF en Greenpeace is echter de bouw van windturbineterrein op zee. Maar visserijdruk in de gehele Noordzee nam sinds 1990 met 40 procent af, door saneringen kromp de Nederlandse vloot met 1/3de van 1990 tot 2009, en in de Noordzeekustzone in de Scholbox nam visserijdruk met ruim 90 procent áf in die periode, al werd het gat van grote kotters deels gevuld door garnalenvisserij.

Nederland heeft hoogste percentage MPA’s van Europa
Allereerst: een MPA is géén zeereservaat, de definitie die NGO’s hanteren. Een MPA is een gebied met hoger beschermingsniveau dan de omgeving, zoals de internationale CBD-definitie stelt. Nu onze politici de Natuurbeschermingswet 1998 geldig verklaarden buiten de 12-mijlszone voldoet 100 procent van de Nederlandse Noordzee dus al aan de internationale definitie van MPA’s. Daarmee liggen we met Monaco (ook 100 procent) al ruim voor op het door de Verenigde Naties voorgeschreven doel van 10 procent voor 2020.

Wat verder blijkt is dat ook zeereservaten nauwelijks gunstige werking hebben voor visserij op onze breedtegraad.

De mislukte Scholbox
De MPA-wijzer, een evaluatie van bewijs voor de werking van Marine Protected Areas komt op het moment, waarin Beare et al in het Journal of Sea Research bevestigen, wat wij hier al 2 jaar schrijven: dat MPA de Scholbox, een voor grote kotters gesloten gebied van 41.000 vierkante kilometer in de Noordzeekustzone géén enkel gunstig effect had. De stand van jonge platvis kachelde enkel achteruit, mede dankzij het op voedselverarming gerichte milieubeleid van onze overheid.

Zoals Beare et al schrijven ontbreekt deugdelijk bewijs voor de effectiviteit van MPA’s als managementtool op onze breedtegraad. Daarmee bevestigen ze de eerdere studie van Ray Hilborn in 2004:

Empirical studies evaluating the performance of MPAs, however, are limited (Jennings, 2009; Vandeperre et al. , 2011). There is compelling empirical evidence that MPAs have positive effects on fish species inhabiting tropical or temperate reef ecosystems, which have a rather sedentary life style (Claudet et al. 2008). The evidence for positive effects intemperate ecosystems, where fish species are characterized by seasonal migration patterns, is less clear

De meeste studies die hallelujah verkondigen over zeereservaten werden gedaan in tropische koraalriffen met visjes die daar jaarrond blijven. In de Noordzee hebben we geen geen vissen die op de zelfde plek blijven, ze migreren met de seizoenen, en verblijven als larf in ander gebied dan als volwassene.Soorten, waaronder de haring leggen honderden kilometers af, anderen zelfs duizenden. Een veelgehoord antwoord van zeereservaat-activisten is dan: ja, als ze niet werken, dan komt dat omdat het te klein is.

Een beetje als

‘De Berlijnse muur was zo slecht niet, maar hij had hoger gemoeten’.

Het zogenaamde ‘spill over-effect’, waarbij volwassen vis uit beschermd gebied het visgebied bevoorraadt kan niet het verlies aan visgebied compenseren. Soorten die honderden kilometers migreren bescherm je pas effectief door de hele Noordzee op slot te doen, zoals in de Tweede Wereldoorlog gebeurde. Maar dan kunnen we niet meer eten.

Je kunt niet zomaar 30 procent van de zee op slot gooien.
Ik ben niet tegen MPA’s. Ik ben warm voorstander van zeereservaten en heb een goed idee Christien: vraag Greenpeace en het WNF of ze hun Postcodeloterijmiljoenen (10-20 miljoen euro per jaar alleen al voor het WNF) eens niet enkel voor marketing gebruiken, maar om daarmee vissers uit te kopen: hebben jullie je zin. Dat leek mij een productiever strategie.

Jullie strategie is nu: bewerk politici dat ze zo gek zijn om steeds meer beperkende regelgeving op te leggen, zodat ondernemers door lastenverzwaring over de kop gaan zonder economische compensatie, en dan is de Noordzee mooi visserijvrij en hebben wij ons gedroomde paradijsje. In een normaal land zou Christien crimineel heten, hier is dat ‘het goede doel’, en Visserijnieuws belt Absil nog steeds voor commentaar. Terwijl ze:
a. aantoonbare onwaarheden ventileert
b. een natuurvisie verkoopt die niets met serieuze ecologie te maken heeft maar met een paradijsverlangen, vroeger toen alles beter was
c. als enige doel heeft de visserij de nek om te draaien voor die wereldvisie, maar dan wolliger geformuleerd

Dat ik dat niet begrijp, het zal aan mij liggen.