Bewuste Visweek supermarkten bewuste misleiding over duurzaamheid en strijdig mededingingswet

De Bewuste Visweek van 9-15 september die 18 supermarktketens aangesloten bij het CBL lanceren, misleidt consumenten over duurzame visserij. De Bewuste Visweek is met het supermarktwezen georganiseerd door het particuliere duurzaamheidskeurmerk/bedrijf ASC/MSC dat haar eigen particuliere standaard aan consumenten mag opleggen als enige juiste. Terwijl er vele andere (lokale) keurmerken bestaan, en vele kleinschalige duurzame visserijen zónder MSC die door deze concurrentievervalsing toegang tot supermarkten wordt ontzegd. Per accreditatie moeten visserijen voor MSC-certificering 50.000 euro betalen, oplopend tot 3 ton euro, wat kleinschalige lokale visserijen niet op kunnen brengen.

Niet alleen is de bedrijfscampagne van MSC in supermarkten in strijd met mededingingswetgeving en dus een onderzoek van de NMA waard. Ook garandeert een MSC-label de consument niet dat deze vis koopt die met de minste ecologische last in de supermarkt is beland, al claimt haar marketingorganisatie het WNF die garantie wel.

Wetgeving en lokale visserijpraktijk bepalen duurzaamheid, niet MSC
MSC is een dochteronderneming van Unilever en het fondsenwervende bedrijf Wereld Natuur Fonds, opgericht om Unilever een bulkaanvoer te garanderen voor haar vissticks (pollak en kabeljauw rond Canada) met groene goedkeuring. Het sterk groeiende keurmerk zet zich in de markt als non-profit-organisatie. Deelnemende vissers moeten MSC per accreditatie 50.000 euro betalen om een labeltje te krijgen, en een deel van hun omzet afstaan. Vooralsnog levert vis met MSC-label geen extra omzet, waardoor recent Nederlandse staandwantvissers het label verlieten.

Hoewel de eisen en administratielasten van MSC hoog zijn, garandeert een labeltje geen duurzaamheid. Zo kan vis uit de Pacific een MSC-label hebben en na tienduizenden kilometers transport ‘duurzaam’heten, terwijl lokaal aangevoerde duurzaam gevangen vis uit de eigen Noordzee geen toegang tot de supermarkt meer krijgt, omdat het Wereld Natuurfonds en haar MSC/ASC-bedrijf hun eigen standaard aan supermarkten opleggen. Een kleinschalige visser kan de hoge kosten van MSC niet betalen. Ook al bevinden onze scholbestanden zich op het vereiste niveau van Maximum Sustainable Yield, volgens de ICES. Het is dus niet een particuliere standaard, maar de lokale wetgeving en handhaving, en de lokale visserijgewoonte die duurzaamheid bepaald.

Wij van MSC-eend adviseren MSC-eend
Bij het in de markt zetten van MSC in Nederland verzorgen het Wereld Natuur Fonds en haar zusteronderneming Stichting de Noordzee de marketing via de Viswijzer (wij van MSC/ASC-eend adviseren…). Alle visserijen die niet aan hun particuliere standaard 50.000 euro afdragen per accreditatiebeurt zetten zij in het rood (een niet-eet-advies). Ook vallen deze fondsenwervende bedrijven in media visserijvormen aan, die zij niet als duurzaam beschouwen, zoals boomkorvisserij. Terwijl niet de methode van visserij doorslaggevend is, maar een combinatie van factoren als de aard van bevist habitat (een kwetsbaar koraalrif of een losse zandbodem), heersende wetgeving, de intensiteit van bevissing, brandstofverbruik.

Groeiende kritiek wetenschappers op MSC
Dankzij de praktijken van fondsenwervende organisaties/MSC moet eigen Nederlands natuurvoedsel als Noordzeeschol tegen dumpprijzen verkocht worden aan Italie en Duitsland. Tegelijk subsidieert het Ministerie van Buitenlandse Zaken de ASC-standaard en het dumpen van goedkope kweekvis uit Vietnam op de Nederlandse markt.

Dr Martin Scholten, de voormalige directeur van onderzoeksinstituut Imares uitte bij het Visserijinnovatieplatform en in media al eerder scherpe kritiek op de praktijken van Viswijzer, MSC/ASC, en de wijze waarop fondsenwervende organisaties als WNF en Stichting de Noordzee vissers afschilderen als milieuvernietigende cowboys, die hun bevoogding nodig zouden hebben:

Neem nou de Noordzeeschol die op de rode lijst van de VISwijzer staat, omdat deze vis niet op duurzame wijze gevangen zou worden. Stel je voor dat de consument die gedachte overneemt, dan verdwijnt de schol straks tegen achterlijk lage prijzen als bulkproduct. Het was veel beter geweest om uit te vissen welke vissers schol wel en niet op een zorgvuldige wijze vangen, zodat je groene schol en rode schol aan de consument kunt bieden. Het gaat me ook aan het hart dat alle vissers worden afgeschilderd als cowboys die de natuur vernietigen. De VISwijzer speelt de enkele cowboy die dat wel doet juist in de kaart’

Dit zijn de door MSC/WNF gekochte/onder druk gezette deelnemers:
Agrimarkt, Albert Heijn, Bas van der Heijden, C1000, COOP, Digros, Dekamarkt, Dirk van den Broek, Emte, Hoogvliet, Jan Linders, Jumbo, Lidl, MCD supermarkten, Poiesz, PLUS, Spar en de supermarktinkooporganisatie Superunie. Naast de supermarkten doen ook horecaleverancier Sligro en (bedrijfs)cateraar Sodexo aan het initiatief mee. Mijn vermoeden is dat ze bang zijn voor het WNF , omdat ze anders imagoschade krijgen toegebracht in media. Zie ook hoe Wakker Dier vrijuit Albert Heijn en Jumbo mag belasteren tav de ‘plofkip’. Je zou zeggen: het goede doel is onderhand synoniem met een kwalijke zaak.

Je kunt het beste dus die week géén vis in de supermarkt kopen, maar gewoon naar de lokale viskraam gaan en vis uit eigen Noordzee kopen. Wat van dichtbij komt onder onze eigen strenge wetgeving is duurzamer dan iets van ver met een duurgekocht labeltje, dat lastenverzwaring geeft: waardoor vissers meer vis uit zee moeten halen voor de zelfde winst. In theorie kan MSC dus tot meer overbevissing leiden, of juist kleinschalige duurzamer visserijen uitsluiten die de hoge onkosten van MSC niet kunnen betalen.

MSC is deels greenwash, en het WNF is haar wasserette. Omdat WNF zo goed is in marketing en daar het gros van haar geld aan uitgeeft, gelooft iedereen die dit leest nu dat ik niet zo iets naars over ‘het goede doel’mag zeggen.