Laaksum: het kleinste haventje kent één kleine kleinschalige visser

Laaksum: het kleinste haventje van NL kent één kleine kleinschalige visser

Er zijn in de Nederlandse visserij al meer taskforces, klankborden, commissies, kijvende PO’s, afsplitsingen daarvan en werkgroepen, Masterplannen en Blueports, jonge visser-stimuleertrajecten dan er vissersschepen op zee gaan, allen met het beleden doel om – betaald door vissers en belastingbetaler- te beloven dat zij op termijn geld zullen opleveren. En net als je denkt, ik zie door de werkgroepen niet meer wie wat doet en waarom is er dan gelukkig nóg een werkgroep bijgekomen, de Werkgroep Scholten geleid door voormalig Imares-directeur Martin Scholten.

De taskforce to end all taskforces.
Deze werkgroep moet orde scheppen in het wespennest van de kust- en binnenvisserij met haar tegengestelde belangen. Succes! De Werkgroep Scholten gaat overdoen wat een kleinere voorloper deed van die werkgroep met deels de zelfde usual suspects als hobbyvisser/consultant Jaap Vegter: kijken waarom de rentabiliteit zo slecht is van kleinschalige kustvissers, en beloven dat te veranderen. Een garnalenschip zou 2 ton euro moeten binnenvissen om uit de kosten te komen. Dus hoe blijf je drijvend? Dat is simpel toch? Door

a. meer volumes te draaien

b. lagere kosten te maken

c. je product duurder te verkopen

d. eindeloos door te leuteren met aanspraak op subsidies uit een ‘duurzaam’ danwel visserijfonds, daarbij veelvuldig het woord ‘duurzaam’ ventilerend en ‘samenwerking’, met name wanneer iemand uit het departement Dijksma toehoort

…en vergeef mij als mijn boerenbloggersverstand me hier in de steek laat en ik een punt mis.

Prijsvechter
Iemand als Vegter is al niet zo’n prijsvechter met dat kleinschalige vissen, en moet daarom bijboeren als consultant. In zijn persoon ligt dus ook al direct de sleutel tot het antwoord. Alleen door volumes te draaien bij lage kosten kun je in een land als Nederland met haar hoge lastendruk en regelgeving nog net je hoofd boven water houden. Of anders moet je bijklussen als consultant en toekomstperspectieven verkopen waarin het onmogelijke als folkloristisch hobbyvissen toch rendabel kan lijken na lang praten, overlegstructuurkaders, taskforces, speerpuntoverleg voorzien van uurtjefactuurtje. Of verhuizen naar een land met lagere lasten.

Als ik dat even oneerbiedig mag zeggen, als Neerlands minst gevraagde spreker van duurzaamheidsconferenties en wollige overlegorganen die zijn opgericht om duidelijke antwoorden te omzeilen.

Lasten verlagen, lasten verlagen en nog eens: lasten verlagen
Het zelfde ‘al pratend komt de horizon nabij’- gevoel overkomt je wanneer idealistisch ingestelde types van de Waddenvereniging met geld uit het Waddenfonds onderzoek laten doen door een marketeer hoe zij kleinschalig bijeengeviste Wadproducten kunnen vermarkten, zonder daarbij één visser te betrekken. Die marketeer komt vervolgens na een half jaar lang nadenken en uren schrijven met het voorspelbare advies dat ze iets moeten verkopen onder MSC-label: het enige dat NGO’s toestaan in supermarkten. Terwijl zo’n label net als een werkgroep in de eerste plaats géén waarde toevoegt, wel extra geld kost (tot tonnen per jaar) en daarna vooral papier oplevert: voor de zelfde vangst uit de zelfde zee.

De Commissie Climategate
Terwijl de kosten nu juist het probleem zijn van kleinschalige visserij. Bij hoge lasten is kleinschaligheid onmogelijk als serieuze broodwinning, zie-dwarsstraatje- de agrarische sector. Tenzij je een uniek product weet te slijten vergelijkbaar met een Japans toprund dat 200 euro per kilo vlees levert. Punt. Met die Noordzee-minigarnaaltjes, schelpjes en een graterig scholletje kun je dat wel schudden. Punt.

Als de overheid je wil verduurzamen, berg je dan maar…
En tenzij je de overheid en NGO’s van je lijf kunt houden die je willen ‘verduurzamen’, lees de rentabiliteit verder aantasten zoals het ’traject’waarin de Zeeuwse Wadmosselvissers zijn geperst na 2008, zodat nu het merendeel van de bedrijven in de rode cijfers duikelt.

Wanneer de overheid ook nog eens een kustgebied ter grootte van de Provincie Utrecht dichtgooit voor een zwarte zee-eend, om mysterieuze ‘bodemberoering’te voorkomen in een dynamische zandige kustzee heeft de Commissie Climategate al lang een eindadvies klaar liggen, zonder enig speerpuntoverleg, beleidsstructuurkadervisieplan en Greenport ‘Yes We Can’conferentie waarin het onmogelijke toch als werkbaar wordt verkocht. Alleen nee, laat ik nu eens niet duidelijk zijn en gewoon lekker lang en wollig doorleuteren terwijl de uren doortikken.

Laten wij het nog eens bestuderen, hoe het toch kan dat de visserij nauwelijks loont. Ik denk dat een werkgroep hier niet volstaat: laten we een Taskforce oprichten. En ondertussen die arme Martin Scholten veel heil en zegen wensen in het wespennest van de visserij. We leven in duurzame tijden!