Palingroker Den Oever, Gandalf met Jack Daniels shirt, een mooi exemplaar!

Palingroker Den Oever, Gandalf in Jack Daniels shirt, een mooi exemplaar!

Gisteren in Den Oever ontmoette ik de visser die voor Imares de intrek van glasaal bemonstert bij Den Oever (Afsluitdijk), wat hij al sinds de jaren ’80 doet. Van april tot juni vangt hij de glasaaltjes die zich ophopen voor de lokstroom (zoetwater) van het Ijsselmeer. (en van de RZWI als ik mij niet vergis). Met uitzondering van 2012 zit de aanvoer van glasaal sinds 2010 weer voorzichtig in de lift, met dit jaar waarschijnlijk een nieuw record sinds de hoge intrek van begin jaren ’80.
De visser ving in 1 maand nu meer dan in de 3 maanden vorig jaar, toen de vangst ook al relatief hoog was. De media-vertegenwoordiger die nu denkt ‘hu hu, een vissujj, huhu’ moet zich realiseren dat deze éne visser de gegevens levert, waarop het gros van de palingwetenschap in Europa zich baseert. De Nederlandse meetreeks bij Den Oever die Imares verwerkt is namelijk de langstlopende datareeks van Europa, verder zijn alleen Franse en Britse glasaalvissers (in the Severn Estuary hoopt glasaal zich op om aan zoet water te wennen voor intrek) zo aardig af en toe wat data te leveren. Al eerder schreven wij over deze nieuwe Imares-studie die tweemaal meer paling in Nederlandse binnenwateren vond dan eerder aangenomen.

Intrek glasaal, nog zonder het goede jaar 2013 en nu recordjaar 2014

Intrek glasaal tot 2012, nog zonder het goede jaar 2013 en nu recordjaar 2014

Paling kan niet uitsterven, wat natuurnegativisten van WNF ook beweren
De groeiende aanvoer van glasaal is nog geen reden om te juichen (zie grafiek PBL waar goede jaren 2013 en 14 nog niet in staan), laat staan om de visserij op IJsselmeerpaling maar op huidig niveau door te laten gaan. Wel plaatst het – met mijn eerdere blog– de eenzijdige ‘de paling sterft uit’ kreten in perspectief van organisaties die hun geld verdienen met het verkondigen van negativiteit over onze natuur en natuurgebruikers: het Wereld Natuur Fonds, Greenpeace en Stichting de Noordzee. Een favoriete ‘punchline’ van het WNF is

‘de intrek van glasaal is nog maar 1 procent van wat die was’.

Dan bedoelen de natuurnegativisen van het WNF de laagst gemeten intrek tussen 2000 en 2009, die ze vergelijken met de hoogste intrek van de vroege jaren ’80, die toen even piekte: dan krijg je een dramatische slagzin om politici en journalisten te imponeren.

Wie de grafiek bekijkt, ziet dat historisch gezien vaker een lagere intrek voorkwam, en dat de intrek van 2014 ruim boven die van eind jaren ’40 komt, ook boven die van de jaren ’90. Er is veel natuurlijke variatie, wat ook samenhangt met zeestromingen.
En…Er is niet zo lang een zo lage intrek achter elkaar gemeten als sinds 2000, dus het is een feit dat het slecht gaat met intrek. NGO’s hebben een goed punt als ze beroepsvisserij willen indammen op aal (in gebieden waar te hoge sterfte is), maar niet waar ze de consumptie willen verbieden: kom ik zo op. Een nog beter punt is: help ze meer naar binnen.

Wat Martin Scholten (Imares) ook stelde is: de paling kan niet uitsterven, niet alleen omdat hij al miljoenen jaren meedraait, maar ook door zijn hoge reproductie. (overbevissing leidt nooit tot uitsterven van een vis, ze leggen miljoenen eitjes per keer) Een vis met een levenscyclus van 25 jaar heeft alleen wat meer tijd nodig, nu het water zo voedselarm is in vergelijking met de jaren ’80 terwijl de visserij te lang doorging op een niveau dat bij hoge draagkracht pastte.

Internationaal meer glasaal
Ook de Franse glasaalvissers melden een glasaalintrek die weer op of zelfs boven het niveua van de jaren ’80 zou liggen. Ook hier moeten we voorzichtig zijn met het afleiden van beleidsimplicaties (een meting is een meting, maar de afleiding daaruit is een mening): omdat zij een belang hebben: de Fransen willen weer glasaal vangen en aan China verkopen, waar de EU een moratorium op uitvoer buiten de EU stelde. Terwijl de opleving bij Den Oever dus te maken kan hebben met het uitvoerverbod.

Dan staan de glasaaltjes hier nog steeds voor een dichte deur. Wat de visser mij ook vertelde is dat Imares en Rijkswaterstaat jarenlang niet samenwerkten, zodat Rijkswaterstaat niets deed met de data. Pas recent lijkt Rijkswaterstaat op aanwijzingen van de glasaalvissers (die 12 u per dag al decennia ervaring hebben met hoe, wat en wanneer de glasaal wil intrekken) een aangepast sluisbeheer te gaan uitvoeren.

Meer glasaal in natuur uitgezet dan opgegeten
De meeste gevangen glasaal gaat nu naar de 15 Nederlandse palingkwekerijen, die volgens EU veroderdening 1100/2007 Art.7 verplicht zijn glasaal te reserveren voor uitzetprojecten. In dit Franse rapport over de glasaalketen, zie je de Nederlandse hoeveelheden staan: 8-10 ton gaat naar kweek voor consumptie, en liefst 12-15 ton glasaal is bestemd voor uitzet in het wild. De kosten van die uitzet worden overigens deels door de overheid betaalt en het EVF, de palingboeren van Dupan betalen de helft. Het volume voor ‘over de dijk’zetten van paairijpe paling bedraagt 50 ton, dat is 1/6de van wat de beroepsvisserij nog steeds jaarlijks opvist, en maar 1/3de van wat sportvissers stiekem mee naar huis nemen volgens de schatting van Imares in 2012.

Het lijkt mij dus stug dat het over de dijk zetten nu al resulteert in hogere intrek van glasaal: sterker, dat lijkt mij onmogelijk. Maar een gezonde middenpositie lijkt mij hier voorlopig goed: visserij terugschroeven, maar – zoals de Fransen ook al aangeven- ook geld via consumptie genereren voor restocking en herstel. Consumptie van vertrouwde herkomst van verkopers die in herstel investeren kan weer wel. Een algeheel eetverbod zoals WNF wil laat het aalherstel zonder geld achter, want het WNF steekt daar geen cent in. Wat niet betekent dat WNF geen effect heeft: dankzij NGO-campagnes halveerde de aalconsumptie in NL sinds 2010. (blokkeren van verkoop supermarkt, massa-ontslagen, kudo’s voor de milieubeweging!!) En daarmee kelderden dus de gelden, die je in aalherstel kunt investeren.

  • Het WNF helpt de aal dus…om achteruit te gaan. Daar hebben ze economisch belang bij, want het WNF verdient geld aan bedreigde dieren, niet beesten waar het goed mee gaat. Bedenk ook dat de panda in aantal halveerde (+ 2000 in jaren ’70 naar +/- 1000 nu) sinds het WNF zich daarmee ging bemoeien, dus laten we hopen dat het WNF zich niet met de paling blijft bemoeien.
Duidelijk niet de hand van een NGO-er maar van iemand die werkt

Duidelijk niet de hand van een NGO-er maar van iemand die werkt

Bedreigde dieren beschermen? Eet ze op
Vandaag start trouwens het 3 maanden vangstverbod voor beroepsvissers. In het rapport ‘Duurzaam aalbeheer op basis van balansberekeningen’ dat de palingsector door Witteveen en Bos liet maken met EFV-subsidies blijkt dat bovenop de geplande reductie in het IJsselmeer van 75 procent nog meer beperking van aalvisserij nodig is.

Ik kreeg net al hatemail van sportvissers (‘ziek word ik van mensen als jouw…)die vinden dat ik alleen maar eenzijdige rampenverhalen mag verkondigen, en dat ik de beroepsvisserij promoot: dat is dus niet zo, volgens mij schrijf ik nu al voor de vijfde of zesde maal dat de beroepsvisserij op paling op het IJsselmeer ingeperkt moet, maar als je mijn blogs niet goed WILT lezen houdt alles op.

Mijn insteek in het palingoproer is beperkt tot effectieve natuur- en dierenbescherming. Wie doet het meeste, in komende Vork heb ik daar een verhaal over (Bedreigde dieren beschermen, eet ze op!) Ik at weer eens paling, en bedacht een slogan die beter werkt dan dat negativistische gezeur van ‘natuurbeschermers’: ‘Ik ben lekker, bescherm mijn leefgebied’, in plaats van eindeloos blijven zeuren over het zoveelste bedreigde stumpertje dat vindt dat vroeger alles beter was.  Wie wil nu in eeuwige verliezers investeren?