Politicoloog Jonathan Holslag maakt duurzaamheid weer ouderwets degelijk bij Tegenlicht: kwaliteit!

Affligem abdij bestaat 1000 jaar: over duurzaam gesproken

Terwijl het gros van de NPO het volk brood en spelen geeft op publieke kosten, probeert de VPRO de publieke omroep nog bestaansrecht te geven met goede journalistieke documentaires en Tegenlicht: politicoloog Jonathan Holslag gaf gisteravond met prettige Vlaamse tongval een warm pleidooi voor de ouderwetse invulling van duurzaamheid in relatie tot onze economie en cultuur: producten van kwaliteit die lang meegaan. Het ouderwetse ‘goedkoop is duurkoop’ en verdediging van ambachtswerk klonk sinds tijden niet meer zo academisch verantwoord, en dat is een verdienste van de inspirerende manier waarop Holslag zijn strijd brengt tegen pulpproducten uit China en VS die volgens hem de Europese economie helpen uithollen.

Zoals bij sigaretten zou je dus op een goedkope imitatie van een Zwitsers zakmes dus een sticker moeten plakken met de tekst ‘dit product brengt de economie ernstige schade toe’. Wanneer je bij aankoop je kwaliteitsstandaard verlaagt om goedkoop te zijn geef je een signaal af aan de maker: een product dat met aandacht en trots is gemaakt door de maker, ‘fierheid’ zoals de Vlaming dat noemt, wil je niet op haar waarde schatten. Iedereen die liever vaak rotzooi koopt dan 1 keer iets goeds helpt zo dat aspect uithollen waarin Europa nog met de rest kan concurreren. Kwaliteit, smaak en chique, en liever Beethoven dan een boze gangster die op een vierkwartsmaat wat opschept over zichzelf en de lengte van zijn lid.

Het Gispen-bureau dat ik van mijn pake Rypke erfde via mijn ouders is een getuigenis van het gelijk van Holslag. Daar wil ik mijn leven lang niet van af. Kijk, dat is nu wat je duurzaam noemt, het gaat nog steeds mee als de verkozen ideologen van de Trouw Duurzame 100 weer 50 plaatsen in 1 jaar gekelderd zijn (Jeroen de Haas Eneco) het zal nog bestaan wanneer na 15 jaar alle molens uit het Energieakkoord duurzaam schroot blijken. En wanneer alle klimaatafspraken holle frasen blijken.. Ouderwets is het nieuwe hip en de conservatief die lang genoeg zichzelf blijft is vanzelf weer progressief. Holslag heeft raakvlak met Roger Scruton, maar je ziet bij hem ook een stukje Benjamin Barber en zelfs Neil Postman.

Zo is het na bijna 5 jaar Climategate.nl ook tijd voor een kwaliteitsslag. Toen we begonnen leek het mij nodig om met taal te experimenteren, af en toe flink uit de bocht te schieten, ik schoffeerde mensen om maar als breekijzer en stormram te fungeren. Met enig resultaat…De overweging was deze: een stukje populisme, pijn doen en prikkelproza helpt ons onderscheiden van de vele politiek verantwoorde praatgroepjes waar je bij in slaap kan vallen. Zo kwamen de betrokkenen hier dan wel lezen en reageren, die je bij braaf zijn hadden genegeerd. Temeer omdat het gros van de advocaten van valse duurzaamheid deze ideologie aanhangen bij gebrek aan rekenkundige rationaliteit en intellectuele integriteit: op gevoel spelen is dan de enige weg..

Maar onze rol is nu veranderd. Ook die van mij. De woorden die ik gebruik worden vaak verkeerd begrepen, ik bedoel het bij mensen eigenlijk nooit persoonlijk, en val in het dagelijks leven reuze mee. Wie mij kent weet dat ook. Daarnaast is imago sterker dan realiteit en straalt het columnistische teveel af op mijn serieuze werk en op mensen die ik help. Je wilt toch niet als halve gare gezien worden die het goed met vissertjes meent, waar je toch wel wat meer te bieden hebt (ik dreigde vorige week zo in Visserijnieuws afgeschilderd te worden, maar kon op tijd nog ingrijpen). Dan speel je tegenstanders in de kaart.

Het doel van bloggen is dus veranderd, en Holslag zijn oproep tot beschaving en kwaliteit sluiten goed aan op de duurzame denkrichting die ik in mijn lezing voor de Provincie Utrecht ook mocht geven, van Biodiversiteit als uiting van levenskwaliteit. We willen ook geen monotone natuurpulp die louter de recreatie dient, maar een natuur die ook onze intellectuele interesse prikkelt, geen knieval maken naar de gevulgariseerde leiding van moderne natuurorganisaties. Misschien had Holslag dat punt nog moeten maken: onze elite (waaronder veel academici die zich als duurzaam profileren) is vulgair geworden, geeft niet het goede voorbeeld meer, en moet ook een kwaliteitsslag maken.

Laten wij in de zee van pulp en plebejers vooral patricier zijn en ons in deze kunst blijven bekwamen: het project van (zelf)beschaving is een levenslange oefening, en volgens mij ook de enige dam tegen de bureaucratisering die de rek uit de Europese economie haalt (omissie in betoog Holslag), die combinatie van overheid en lobbies die onze lasten blijft verzwaren. Wanneer mensen uit zichzelf niet meer goed doen, is meer overheid nodig om dat op te leggen. Die overheid wordt ook bemenst door mensen die aan die beschavings-erosie leiden die het project ’68 over ons uitstortte. Zie naar onze goedmenende politici, die kennis en niveau ontberen om tegenspel te bieden en dat met hun gevoel compenseren en Cameravragen. Meer overheid kan dus nooit een duurzame oplossing zijn, wanneer het personeel daar de muze van de lage beschavings- ambitie dient op persoonlijk niveau.

Mijn eerste daad in dit licht: ik bied mijn welgemeende oprechte excuses aan bij alle mensen die ik in 5 jaar Climategate.nl na ruim 1500 blogs persoonlijk schoffeerde. Dat schijnen er onderhand nogal wat te zijn. Ik bedoelde het nooit persoonlijk, maar maakte de afweging: ik moet scherp zijn in deze tijd van een overdaad aan meningen en informatie: anders maak je het voor de betrokken persoon niet voelbaar. Al moet de beschaving natuurlijk geen dwangbuis worden, maar een horizon om op te richten.

We leren van fouten en gaan verder op een hoger plan, dat meer recht doet aan wat ik en ook de rest van onze bloggers te melden hebben, allen met een IQ en kennisniveau dat ver boven gemiddeld ligt.