Biogate? Planbureau voor de Leefomgeving doet ‘hide the decline’ bij biodiversiteit

Hide the Decline: Een plotse knik in MSA in 1990, precies bij de ambtelijke invoering van het Natuurbeleidsplan neemt de biodiversiteit als een mirakel weer toe: rara hoe kan dat? Of de aanname VOOR 1990 klopt niet, of de aanname daarna klopt niet of ze zijn allebeide gebaseerd op wetenschappelijk drijfzand

Een update over de voortgang van ons onderzoek naar de wetenschap achter ons natuurbeleid, waarvoor onze lezers doneerden. De vraag die wij stellen bij deze grafiek : is hier sprake van een ‘hide the decline’. De grafiek stamt uit september 2013 en is van het Planbureau voor de Leefomgeving. Hij is opgesteld met de berekening van ‘biodiversiteit’ volgens hun Mean Species Abundance (MSA). De MSA is een door het Planbureau zelfverzonnen indicator voor biodiversiteit. Ik ken geen wetenschappelijke ecologen die ‘m verder gebruiken.

Ik heb Rob Alkemade en Arjan Hinsberg daar vragen over gesteld,die zij naar het personeel van het gehele instituut doorstuurden. Het hele PBL buigt zich er al over. Vandaar dat ik mijn vraag dus maar publiceer, als toch iedereen bij het PBL en de overheid en waarschijnlijk ook bevriende NGO’s van het PBL meelezen. We wachten nu een week op antwoord OP de vraag, en op Marcel’s aanvullende vragen. Hoewel we al een keurig geformuleerde en uitgebreide reactie kregen op een vraag die ik niet stelde, maar dat kan ook komen omdat we elkaar misschien niet goed verstonden.

Dus heb ik de vraag scherper gesteld waarbij ze alleen JA of NEE hoeven antwoorden, namelijk:

• is het deel van de MSA- grafiek VOOR 1990 (de start van de Ecologische Hoofdstructuur) op basis van andere aannames/data berekend dan het deel daarna? 

Bovenstaande grafiek komt van het compendium voor de leefomgeving – net toen Sharon Dijksma met haar ‘Natuurpact’ resultaat van beleid wilde claimen. Maar dat terzijde. Deze grafiek gaat vergezeld van onderstaande tekst.

In Nederland is de biodiversiteit, afgemeten aan kwaliteit en kwantiteit van natuur, afgenomen tot ca. 15% van de oorspronkelijke situatie (angel 1). Het verlies aan biodiversiteit is daarmee aanzienlijk groter dan elders in Europa en de wereld. Het laatste decennium is, mede door natuurontwikkeling, in Nederland de afname in biodiversiteit afgeremd (2….????). Onzekere factor is daarbij de berekening voor het agrarisch gebied, waarvoor geen meetnet beschikbaar is.(3. maar de MSA is ook niet op dat meetnet gebaseerd RZ)

99 procent natuur weg! Van de natuur van 1700 is alleen deze ruim 300 jaar oude eik nog over

Alle verandering is achteruitgang volgens MSA
Bij de MSA is biodiversiteit volgens het Planbureau als volgt gedefinieerd: natuur zonder menselijke invloed.(waaronder stikstofdepositie CO2 en andere invloeden op de vegetatie van het land, en veranderd landgebruik). 100 procent biodiversiteit is bij het Planbureau volgens de MSA dus ‘100 procent mensloos’. Zo kan een woestijn volgens de MSA ‘100 procent biodiversiteit’ bevatten, OMDAT er geen mensen voorkomen. Het tropisch regenwoud kan OOK 100 procent biodiversiteit bevatten. Terwijl in de woestijn vrijwel geen enkele boomsoort groeit, en in het regenwoud wel 47.000 soorten. Volgens de MSA is het biodiversiteitsverlies even groot als je regenwoud kapt, of wanneer een Bedoeien zijn tent opzet in de woestijn.

Een natuur op papier in het jaar 1700 zou ‘100 procent biodiversiteit’ bevatten. We laten deze ecologisch gezien absurde referentie (het hele land was al ettelijke malen omgekeerd door mensen, zie ook Van Vuure et al 2014) even voor wat het is, en beperken ons puur tot de eigen logica van de MSA. Vervolgens leidt volgens de aannames achter de MSA iedere vorm van door mensen veroorzaakte verandering in landgebruik tot afname in biodiversiteit, en herstel is onmogelijk. De MSA rekent NIET met soortentrends in Nederland, maar met hypothetische aannames van soortverlies per oppervlakte landomzetting. Herstel rekent de MSA niet mee, agrarische biodiversiteit niet.

Alle natuur 1700 is al weg
Met zulke aannames kun je inderdaad beweren dat 15 procent over is van de natuur van 1700. Ik zou zelfs zeggen: van de natuur van 1700 is nul procent over, afgezien van een bejaarde eikenboom, ook het water in de Rijn is niet meer het zelfde water als dat er in 1700 door stroomde, alle vissen uit 1700 zijn al dood. Maar het is onmogelijk dat de natuur na 1990 dankzij grondaankopen voor de Ecologische Hoofdstructuur meer op de ‘oorspronkelijke natuur’ ging lijken van 1700, die kleinschalige agrarische landschapjes, kaalgegraasde heideterreinen.

• Het enige dat bij in werking treden van het Natuurbeleidsplan 1990 direct veranderde is dat er PLANOLOGISCH GEZIEN meer grond onder ‘natuur’ ging vallen. Dat zegt niets over trends in biodiversiteit in de praktijk

Van de dik 90.000 hectare boerengrond die voor de EHS is aangekocht en nog dik 10.000 hectare voor ‘natuur rond de stad’ is nog maar 60.000 hectare ingericht met zwaar geschut als shovels, kraanwagens, naar het ontwerp van de tekentafels van Arcadis en co. Je kunt niet volhouden dat de natuur met al dat menselijke ge-ontwikkel met zware machines zo meer ‘oorspronkelijk’  werd zoals de MSA hanteert als norm voor ‘biodiversiteit’ (=mensloosheid bij het PBL). Het aantal exoten nam sinds 1990 ook drastisch toe, volgens een WOT-studie van Verdonschot et al is 40 procent van onze visfauna al exoot. Dus minder oorspronkelijk.

Laat staan dat je al in 2010 kan claimen dat dankzij die natuur’ontwikkeling’ een eerder geclaimd dramatisch biodiversiteitsverlies van wel 85 procent ‘het hoogste van Europa’ geremd zou zijn. Volgens een quick scan effectiviteit Natuurbeleid van het zelfde Planbureau uit 2007 kan het immer wel tot 30 jaar duren voor je enig effect van beleid kunt bewijzen. En 1 van de terreinen waar het meest intensief beleid werd gevoerd in EHS-kader- agrarisch natuurbeheer met wel 60 miljoen euro per jaar- daar kachelde sinds 1990 de daar nagestreefde biodiversiteit (grutto, kievit, tureluur enz) in raketvaart ACHTERUIT. (zie Kleijn et al, Berendse) Bedenk dat van de Ecologische Hoofdstructuur 150.000 hectare onder boerenhanden bevindt: en dat volgens de MSA alles dat boeren doen tot strafpunten moet leiden, want minder ‘oorspronkelijk’ .

• Dus KAN  biodiversiteitsverlies volgens MSA-criteria sinds 1990 ONMOGELIJK zijn afgeremd. Ergo: in 1 grafiek toont het PBL verschillend berekende biodiversiteiten. 

Of wil het PBL nu ons voorrekenen hoe ze tot deze grafiek komen? Wij zien uit naar het antwoord, en dat kan bij mij kort zijn: JA of NEE.

Negev-woestijn. 100 procent biodiversiteit volgens de MSA: want geen mensen…

PBL’s MSA-trick to hide the decline?
Uit de Climategate-emails kwam het gestuntel met data naar voren van prominente klimaatwetenschappers als Michael Mann met de hockeystick-grafiek. Waaronder de beroemde’Mike’s Nature Trick to hide the decline’. Je gebruikt een klimaatreconstructie op basis van boomringen die tot na halverwege de 20ste eeuw de gewenste resultaten laten zien: een ‘stabiel klimaat’, waar zelfs de Kleine IJstijd lijkt weggevallen. Omdat het eind van de 20ste eeuw een temperatuurstijging moet laten zien, maar je boomringdata een daling laten zien knip je dat stukje ongewenste data er uit. En je vervangt dat door de gemeten temperatuurdata die omhoog vliegen. En vervolgens verzwijg je die ’trick’ bij het publiceren van je grafiek, die het IPCC vervolgens prominent in haar rapporten gebruikte en Al Gore in zijn film.

Echter: als je boomringdata bij temperatuurstijging een DALING laten zien, dan zegt dat ook iets over de kwaliteit van die data toen ze wel volgens je verwachting de gewenste resultaten gaven. Dus eigenlijk is je hele grafiek betekenisloos in wetenschappelijke zin.

Dat is hide the decline. We mogen het geen politiek gestuurde fraude noemen, hoewel die term per abuis uit mijn email floepte richting PBL. Waarvoor nogmaals mijn excuses, want ‘fraude’ klinkt zo hard. Laten we het dopen tot ‘beleidsrelevante wetenschap’.