Nederland even (?) centrum van de thorium MSR wereld
Met maar liefst 375 aanmeldingen en bijna alle hoofdrolspelers op (thorium) MSR gebied als sprekers of bezoekers in Delft was het symposium al bij voorbaat een succes. Maar dan moet je altijd nog maar afwachten wat de “chemie” tussen de aanwezigen zal worden. Het was de bedoeling dat er onder de bezoekers een optimistische en enthousiaste sfeer zou ontstaan over deze technologie, en daarnaast hoopten we ook de wereld-MSR top dichter bij elkaar te kunnen brengen
en ook bij hen een nieuwe onderlinge chemie te laten ontstaan.
Ik heb sterk de indruk dat beide doelen zijn gehaald!
De opwinding over wat er in Delft stond te gebeuren was zelfs al vooraf voelbaar doordat er de laatste dagen steeds meer aanmeldingen uit het buitenland kwamen, zelfs uit Amerika.
Uit de reacties van de bezoekers en de pers valt af te leiden dat twee boodschappen duidelijk zijn overgekomen:
- Thorium MSR is te beschouwen als een uiterst veelbelovende duurzame energiebron
- De eerste versies van gesmolten zout reactoren (MSR) komen al binnen tien jaar op de markt, maar voor de “ultieme” duurzame thorium MSR (de LFTR) in productie kan gaan is eerst nog enige jaren intensieve research en ontwikkeling nodig
Nog even om uw geheugen op te frissen:
Wat is thorium MSR?
Thorium MSR staat voor de gesmolten zout reactor (Molten Salt Reactor) waarin thorium omgezet wordt in energie. Dit type reactor:
– is veilig: een meltdown, explosie of de verspreiding van radioactief materiaal is uitgesloten,
– produceert geen langlevend radioactief afval,
– verbruikt enkel zeer kleine hoeveelheden van het bijna onbeperkt voorkomende thorium,
– kan ook zeer efficiënt bestaand afval van kerncentrales opruimen en omzetten in energie,
– levert energie “on demand”, m.a.w. de kernreactie volgt de energievraag vanzelf,
– levert elektriciteit die naar verwachting aanmerkelijk goedkoper is dan die van alle op dit moment bestaande bronnen.
De MSR technologie is al 50 jaar geleden bewezen in het beroemde MSRE experiment in Oak Ridge National Laboratory, dat 5 jaar gedraaid heeft.
Alleen wanneer thorium als brandstof gebruikt wordt in een MSR, zijn alle genoemde voordelen van toepassing.
Duurzaam elan
Vanwege de genoemde eigenschappen is de thorium MSR een ideale kandidaat om in de toekomst op zeer grote schaal betaalbare duurzame energie te gaan leveren. Alle sprekers van het middagdeel bleken dan ook zeer duurzame motieven te hebben gehad om hun carrière te wijden aan deze technologie. Met name Leslie Dewan vermeldde deze motivering heel expliciet, en benoemde ook nadrukkelijk het nieuwe enthousiasme dat er rond thorium MSR is onder jonge idealistische mensen, waarbij ze aangaf dit ook sterk op het symposium te ervaren.
Een onverwacht gepassioneerd optreden van filmmaakster Myriam Tonelotto benadrukte dit nog sterker: zij presenteerde zich als overtuigd anti-nucleair, maar legde uit hoe ze tijdens het maken van haar grote documentaire voor ARTE channel over thorium MSR helemaal verliefd geworden was op deze technologie. 
Ze toonde ook beelden van interviews met James Hansen (de extreemste klimaatalarmist van de wereld) en Hans Blix, die vanuit die achtergrond voorstander waren van thorium MSR.
(Te zien aan het einde van het videoverslag, zie onder)
Tijdens het symposium heeft ze de laatste drie interviews opgenomen voor haar 1,5 uur durende documentaire, op verschillende bijzondere locaties in Delft. Die is al aan tien landen verkocht, nog voordat de montage ervan begonnen is! Naar een Nederlandse omroep wordt nog gezocht.
Foto: Kirk Sorensen wordt geïnterviewd in het Delftse hoogspanningslab
MSR geen eeuwige belofte
De bijdrage van Dave LeBlanc van Terrestrial Energy uit Canada maakte duidelijk dat de eerste gesmolten zout reactoren al binnen tien jaar leverbaar zullen zijn. Zijn ontwerp voor de “Integral Molten Salt Reactor” (IMSR) is al in een ver stadium, en hij heeft ook een goed ontwikkelingsbudget.
Hij blijft zo dicht mogelijk bij het MSRE experiment van 50 jaar geleden, en omzeilt de meeste problemen van de andere ontwerpen door alles waarvoor de vereiste levensduur van minstens 30 jaar een probleem kan vormen onder te brengen in een reactorvat dat na 7 jaar uitgewisseld wordt. Dat brengt de ontwikkeltijd enorm terug, en resulteert in een bijna onderhoudsvrije installatie en een grote kostenreductie. De rest van de installatie is wel afgestemd op de lange levensduur.
De IMSR gebruikt laagverrijkt uranium als brandstof.
Ook dit ontwerp is inherent veilig, onder andere door een slim totaalontwerp waarbij de warmte altijd uit zichzelf wegvloeit.
De rol van Nederland
Een simpele IMSR zoals Terrestrial Energy wil leveren heeft al zeer veel minder langlevend afval dan een gewone reactor, maar alleen de thorium MSR heeft alle genoemde duurzame voordelen.
Zoals gezegd is voor de thorium MSR nog een stevige onderzoeksinspanning nodig op gebied van materialen en chemie. Dergelijk duur onderzoek ligt buiten het bereik van simpele start-ups met private investers. Dat is typisch non-competitief onderzoek dat bij een overheid thuishoort. Maar alleen in China word daar een substantieel budget voor uitgetrokken (ca $350 miljoen). Daar wordt onder hoogspanning gewerkt aan een MSR ontwikkelingsprogramma. Het is mijn inschatting dat de Chinezen, onder invloed van het Fukushima ongeluk, hun enorme nucleaire programma (200 centrales in de planning!) zullen omgooien richting thorium MSR zo gauw de gunstige claims in de praktijk bevestigd worden.
Er zijn echter vraagtekens te zetten bij de haalbaarheid van deze door de allerhoogste Chinese politieke organen opgelegde omwenteling, zo bleek ook uit de presentatie van Rory O’Sullivan. Er zijn erg weinig deskundigen op dit gebied in China en ook geen actieve onderzoeksinstituten met geschikte testapparatuur. Er lijkt dan ook vooralsnog meer haast gemaakt te worden met een type reactor met vaste brandstof maar gesmolten zout als koelmiddel, de TMSR-SF. Die is eenvoudiger. En dat zou dan de opmaat moeten vormen voor een echte MSR.
De vaste brandstof MSR heeft alleen lang niet alle duurzame voordelen van de vloeibare versie.
China heeft twee MSR programma’s, met vaste (SF) en vloeibare (LF) brandstof
Zoals u ziet is de commerciële “echte” MSR (LF) tot na 2035 uitgesteld
Nederland kan hier dus een sleutelrol vervullen, als het bereid is het voortouw te nemen. Temeer daar ons land beschikt over veel kennis en unieke onderzoeksfaciliteiten, en TU Delft al een hoofdrol speelt in het Europese MSR onderzoek. Daar is dan wel een bedrag van ca 300 miljoen voor nodig, over tien jaar gespreid, en een extra 700 miljoen voor het bouwen van een testreactor. De plannen voor een instituut dat dit onderzoek kan gaan uitvoeren liggen klaar bij de TU Delft.
Dit levert ons niet alleen een wetenschappelijke voorsprong op, maar zal ook leiden tot talloze spin-offs en start-ups die de opkomende thorium MSR industrie wereldwijd kunnen gaan voorzien van de belangrijkste componenten. Een buitenkans voor onze economie dus!
Overigens zijn de contacten van de bezoekende start-ups met de Nederlandse onderzoekers in de dagen rond het symposium flink aangehaald, en werd me duidelijk dat men zeer onder de indruk was van de unieke mogelijkheden hier. Een aantal van hen zien we dan ook zeker terug in Nederland! Bij een kordate reactie van de Nederlandse politiek zou Nederland dus ook na het symposium gewoon het thorium MSR centrum van de wereld kunnen blijven!
Thorium MSR en de politiek
Tot voor kort had geen enkele Nederlandse politicus gehoord van thorium MSR. Maar rond het symposium hebben meerdere bijeenkomsten met politici ons de kans gegeven om hen helemaal bij te praten, en ook op het symposium waren politici aanwezig. Inmiddels weten bijna alle energiespecialisten van de fracties dat thorium MSR een betaalbare en veilige vorm van duurzame energie is, en de reacties waren “kamerbreed” positief.
Zelfs op Europees niveau blijkt de MSR sterk aan interesse gewonnen te hebben. Dat valt af te leiden uit de verrassende toekenning van het SAMOFAR MSFR project, ten koste van een aantal aanvragen voor andere technologieën die tot voor kort veel aandacht kregen.
Dit hield ook een blijk van waardering in voor Nederland, want de leiding van het project werd aan TU Delft gegund.
Dit project richt zich op onderzoek naar de veiligheidsaspecten van de Europese Molten Salt Fast Reactor, een concept dat nog ver van commercialisatie af staat maar technisch en wetenschappelijk wel zeer interessant en uitdagend is. Hiermee zijn overigens maar enige miljoenen gemoeid, gespreid over meerdere jaren. De totale uitgaven aan MSR in Europa zijn vooralsnog een paar miljoen per jaar, vér onder de grens waarbij werkelijk vooruitgang kan worden geboekt.
De buitenlandse sprekers waren zeer verguld met de vragen van het aanwezige VVD kamerlid André Bosman en senator Kees de Lange. Deze laatste kreeg zelfs een spontaan applaus van het publiek toen hij (als natuurkundige) de aanwezige beta’s aanspoorde om ook politiek actief te worden, omdat met name de 1e kamer zo goed als geheel bevolkt wordt door juristen, wat een zorgvuldige beoordeling van de inhoudelijke kant van de wetgeving op bijvoorbeeld energiegebied ernstig in de weg staat. Naar aanleiding van het symposium heeft senator De Lange deze opmerkelijke column geschreven en aan de mede senatoren en energiespecialisten opgestuurd.
Licensing
Al vanaf de eerste plannen voor een Delfts thorium MSR instituut in 2013 hebben we naast de materiaalkunde en chemie ingezet op een derde speerpunt: vergunningverlening.
Om überhaupt reactoren te mogen produceren moet de overheid eerst in staat zijn om de veiligheid daarvan te beoordelen en er een vergunningssysteem voor te ontwikkelen. Dat kost meer tijd dan de ontwikkeling van de eenvoudige versie van de reactor, en een procedure daartoe moet dus zo snel mogelijk van de grond komen.
In de gesprekken met de start-ups bleek dit internationaal een zeer groot probleem te zijn. Leslie Dewan had al voor de Amerikaanse senaat een verklaring afgelegd over dit onderwerp, en andere start-ups konden zich hier helemaal in vinden: als de VS geen actie onderneemt wordt deze technologie overgelaten aan het buitenland, met name China, en vist de VS achter het net.
Maar vooralsnog verwacht men toch alleen in Canada en de UK een vergunning te kunnen krijgen. Leslie Dewan heeft daarom alvast maar zowel in de VS als in Canada de procedures gestart voor haar kernafvalverbrandende MSR.
Sommige start-ups kijken zelfs of er misschien kleine landjes zijn die op deze manier een interessante industrie willen binnen halen. Zo kan dit bureaucratische aspect beslissend worden voor in welk land deze zeer essentiële ontwikkelingen zullen gaan plaatsvinden.
De wandelgangen…
Vaak zijn bij symposia de persoonlijke gesprekken belangrijker dan de officiële lezingen. We hadden een aantal doelen met het symposium, en het smeden van een speciale band tussen de hoofdrolspelers onderling maar ook met ons was er daar één van. Dat doel is ruimschoots gehaald! De eerste bezoekers kwamen al op woensdag aan, en de laatste vertrok pas op dinsdag. Al die tijd heb ik bijna dagelijks met enkelen van hen opgetrokken en gegeten, en die kan ik inmiddels tot mijn vrienden rekenen. Iedereen was uitermate enthousiast over het symposium, over het in zalig lenteweer gehulde Nederland, en met name over de gezellige oude Delftse binnenstad. Ze waren dan ook ondergebracht in de suites van het fraaie Museumhotel naast het Prinsenhof!
Ook het bezoek aan de unieke Late Rembrandt tentoonstelling in het Rijksmuseum, dat zaterdag op het programma stond, werd zeer gewaardeerd. En was weer een prima gelegenheid om ontspannen met elkaar van gedachten te wisselen, ook onderweg in de auto.
Maar het leukste sociale moment was toch wel het grote sprekersdiner na het symposium. Daar waren niet alleen de sprekers, de organisatoren en een aantal sponsoren voor uitgenodigd, maar ook de andere start-ups die als toehoorder naar Delft waren gekomen. In de tuin hebben we de groepsfoto’s gemaakt.
Uniek tafereel: alle MSR start-ups van de wereld (behalve Thorcon) op een rij! (Terrestrial Energy, Trans Atomic Power, DFR-IFK, Moltex, Copenhagen Atomics, Energy Process Developments, Flibe Energy)
Er was in het uitstekende restaurant Einstein bewust voor een huiskameromgeving en een Italiaans diner gekozen, waardoor het een heel ontspannen avond werd. Men liet zich zelfs braaf twee maal naar een andere plaats aan tafel dirigeren om zoveel mogelijk mensen te kunnen spreken.
Maar aan alle moois komt een einde, dus na tien uur begon men zich naar het nabij gelegen hotel te begeven. Wat een beter teken van een geslaagde avond kun je krijgen dan dat men ruim een uur later nog steeds met de jas aan met elkaar staat te praten?!
Thomas Jam Pedersen van Copenhagen Atomics moet eerder weg en neemt afscheid tussen de fraaie antieke schuifdeuren
Symposia zijn over het algemeen vooral wetenschappelijk, en nogal intern gericht: de wetenschappers kennen elkaar meestal wel. Thorium MSR Delft 2015 was daarnaast ’s middags ook sterk extern gericht, door een algemener programma waarop een zeer verscheiden publiek was afgekomen. Daarbij was er zeer veel aandacht geweest voor het verblijf van de gasten en de contacten buiten het symposium. Alle sprekers waren dan ook bijzonder “impressed” en noemden het een unieke ervaring.
Informatie
Op het symposium werden deze twee flyers op A3 uitgereikt:
Infographic van Lucas Pool over MSR en algemene uitleg
Wetenschappelijk artikel van prof. Jan Leen Kloosterman over de paradigmaverschuiving als gevolg van de MSR, met ook wat informatie over de Europese MSFR
Om op de hoogte gehouden te worden van de ontwikkelingen en voor een zeer uitgebreid overzicht van alle informatie kunt u lid worden van de thorium MSR LinkedIn groep
De buitenlandse sprekers met een korte beschrijving
Een verslag van het symposium van Frank Biesboer voor De Ingenieur
Een (nieuw) interview met Leslie Dewan door Joost van Kasteren
Een verslag van het symposium door Gerard Smals
De column van senator Kees de Lange
Alle presentaties van het symposium als PDF
Videoverslag
Alle lezingen zijn opgenomen met het voortreffelijke collegerama systeem, waarbij spreker en presentatie scherp naast elkaar te bekijken zijn.
Bij de gele stippen in de tijdlijn horen deze sprekers:
> 1. Tim van der Hagen
> 2. Jan Leen Kloosterman
> 3. Jilt Sietsma
> 4. Rudy Konings
> 5. Kirk Sorensen
> 6. Dave LeBlanc
> 7. David Martin
> 8. Rory O’Sullivan
> 9. Leslie Dewan
> 10. Jorrit Swaneveld
> 11. Jan Leen Kloosterman
> 12. Tim van der Hagen
> 13. James Hansen en Hans Blix in de thorium MSR documentaire voor ARTE Channel
Organisatoren, sponsoren en start-ups
Thorium MSR heeft geen ideologie nodig zich te bewijzen. Eerder afschaffing van ideologie van de anti-kernnenergie verdwazing. Kenmerkend is / was de afwezigheid de main stream pers uit Nederland (Lse4?). We moeten niet met het Thorium MSR enthousiasme de R&D en exploitatie van de 3de en 4de generatie plutonium kerncentrales stopzetten. Dat zou een blunder zijn t.o.v. de 9 miljard aardbewoners in 2050, alle verlangend naar stabiele energie-levering wereldwijd.
Simon Rozendaal was er wel hoor, ik had even moeite omdat je Elsevier verkeerd spelt. Waarom doe je dat?
“De buitenlandse sprekers waren zeer verguld met de vragen van het aanwezige VVD kamerlid André Bosman en senator Kees de Lange. Deze laatste kreeg zelfs een spontaan applaus van het publiek toen hij (als natuurkundige) de aanwezige beta’s aanspoorde om ook politiek actief te worden, omdat met name de 1e kamer zo goed als geheel bevolkt wordt door juristen, wat een zorgvuldige beoordeling van de inhoudelijke kant van de wetgeving op bijvoorbeeld energiegebied ernstig in de weg staat. ”
Zo is het.
Een schande voor een technisch en beta-wetenschappelijk hoog ontwikkeld land.
Zie en hoor het gekeutel bij het dinsdagmiddagvagevuurtje in de Tweede Kamer alwaar volksvertegenwoordigers volhoudend voor schut gaan.
Ik vind het allemaal nogal vrij lang duren voor ze met iets tastbaars op de proppen komen. Ik krijg gewoon buikpijn als ik de bedragen lees die nodig zijn voor de ontwikkeling en dan kijk hoeveel geld we momenteel verspillen aan windmolens. Dat geld is toch duidelijk wel beter te besteden.
Ik vrees ook ook met grote vreze dat tegen de tijd dat we daadwerkelijk een operationele reactor kunnen bouwen we al lang een kansloos pauperland zijn geworden als gevolg van de kapitaalvernietiging door de windindustrie.
Het tijdsbestek dat men nodig denkt te hebben loopt trouwens gelijk op met de tijd die Lockheed Martin nodig denkt te hebben voor de Compactfusion reactor. Ik ben benieuwd wat het eerste af is.
http://www.lockheedmartin.com/us/products/compact-fusion.html
Die 1 miljard euro die nodig is voor de ontwikkeling van Thorium MSR valt toch in het niet vergeleken met de 60 miljard euro die we weggooien aan windenergie. Bovendien vedienen deze ontwikkelingskosten zich terug. Politici, wordt toch wakker! Time for change!
Beste Theo,
Mijn waardering voor dit uitmuntend georganiseerde symposium, ik heb er van genoten! Ik denk dat ik niet de enige was die een lichte vorm van euforie voelde om iets bij te wonen dat zeer bepalend kan zijn voor de toekomst. Niet alleen hosannaverhalen, maar ook nog de harde noten die te kraken zijn, door Jilt Sietsma uitstekend in beeld gebracht.
Het is te hopen dat VVD-er Bosman er ook wat mee gaat doen en zijn fractiegenoten weet te laten uittreden uit de Groene Sekte. “Mijn” PVV had het licht in de gifgroene duisternis al veel eerder gezien.
Mooi verslag en dank voor alle links.
Tijd voor het oprichten van “Vrienden van Thorium”?
Ontzettend goed idee!
http://groenekernenergie.nl/vrienden-van-het-thorium/
Het was een gaaf symposium, met dank aan de organisatie en de sprekers.
Ik ben toch wel erg nieuwsgierig of er onder de MSR startups ook nog mensen bij waren die net als Climategate.nl ontkennen dat er zoiets als een ernstig klimaatprobleem bestaat. Volgens mij niet namelijk, maar misschien dat Theo hierover iets gehoord heeft? Waren er sprekers bij die geloven in ‘climategate’? Zo ja, wie waren dat dan? Zo nee, wat mogen we daar van vinden?
Zoals Leslie ook al aangaf is de MSR technologie de enige duurzame bron die in de VS zowel bij de democraten als de republikeinen op steun kan rekenen. Beiden hebben belangrijke overwegingen om er voor te zijn, al zijn die zeer verschillend. Hoewel ze extreem verschillen, zijn ze niet in strijd met elkaar. Daarom wil ik de discussie over klimaatverandering buiten de MSR beweging houden. Maar de sterkste steun komt uit de duurzame hoek, dat bleek ook wel op het symposium!
Ik heb met de meeste sprekers toch ook over klimaat gesproken, en mijn eigen standpunt daarbij natuurlijk niet verborgen. Dat leverde leuke gesprekken op. En ook wel bekentenissen van sommigen dat ze het eigenlijk gewoon met me eens zijn. Maar de middagsprekers waren in ieder geval oprechte duurzame idealisten.
Zoals die juffrouw die ons waarschuwend toesprak over hoe warm het op Venus wel was door al dat CO2, hilarisch!
Dat was Myriam Tonelotto. Die had vijf minuten gekregen om te zeggen dat ze een documentaire aan het maken was, en daarna zou ze een paar uitspraken van James Hansen laten zien. Ik wilde dat heel graag, en uiteindelijk stemde ze toe.
Gaat ze 20 minuten over zichzelf staan praten en laat ze Hansen níet zien… ik kon haar nek wel omdraaien!
Maar tijdens de lunch bleek dat het publiek het juist fantastisch vond!
En uiteindelijk is het toch gelukt om het interview na afloop te laten zien, en – belangrijker! – hij staat ook op de collegerama video.
Eind goed – al goed!
Inzetten op thorium is een schoolvoorbeeld van een ‘no regret’ beleid. Daar kan geen weldenkend mens iets tegen in brengen.
Toch wel.
De MSR heeft van alle mogelijke duurzame reactorontwerpen nog het meeste onderzoek nodig voordat een commerciele demonstratie mogelijk is. Het is niet eens zeker dat de benodigde materialen, goed opgewassen tegen de extreme omstandigheden in de reactor, uberhaupt ontwikkeld kunnen worden. Vandaar ook dat een van de sprekers bij het symposium aanbeval om een soort ‘wegwerp’ reactoren te maken die na 7 jaar gerecycled kunnen worden, voordat ze bezwijken onder de extreme combinatie van hoge temperatuur, corrosieve vloeistof en straling.
De focus op de MSR wordt door *tegenstanders* van kernenergie gezien als overwinning, omdat zo’n focus het bouwen van kerncentrales nog 10 a 20 jaar kan vertragen. Het feit dat MSR voorstanders regelmatig reppen van de ‘onveiligheid’ van alternatieve (maar reeds commercieel beschikbare) reactorconcepten is koren op de molen van de antikernenergiebeweging.
Voor de duidelijkheid, ik ben voorstander van de MSR, maar ik maak me – zoals ik vaak hier gezegd heb – ernstig zorgen over het feit dat niemand door lijkt te hebben dat de focus op de MSR, en de overdrijving van de veiligheid van de MSR, slecht kan zijn voor de snelle ontwikkeling en opschaling van kernenergie. De MSR is wellicht een schoolvoorbeeld van het opofferen van het goede ten gunste van het ‘betere’, en dat is niet positief bedoelt.
De gas cooled en metal cooled reactoren zitten ook op een termijn van 15-20 jaar. Fusie is nooit bewezen en Generatie III reactoren zijn nog maar pas in aanbouw. Alle Generatie 4 reactoren zullen nog een tijdje duren waarbij geld gewoon een veel grotere invloed heeft op ontwikkelingssnelheid dan al die problemen waar jij het over hebt. Die zijn er immers om opgelost te worden.
Overigens zijn er genoeg landen die gewoon kerncentrales bouwen, Nederland hoort daar niet bij. Met of zonder MSR is de klassieke kernindustrie een doodlopende weg voor ons land. Dan kun je beter inzetten op de ontwikkeling van alternatieven. Niemand gaat in 1 klap alles van LWR naar MSR inzetten om maar wat te noemen, die zul je langzaam aan vervangen.
Geld is het probleem niet en nooit geweest. De antikernenergiebeweging is het probleem. En voor MSR komt daar nog de corrosieproblematiek bij, die tijdens het symposium uitgebreid aan bod kwam maar maar kennelijk een soort doofheid/blindheid voor is bij MSR voorstanders.
De S-PRISM integrale kweekreactor van Hitachi is nu al commercieel beschikbaar, want gebaseerd op een volledig beproefd en bewezen concept uit de jaren ’80/’90 van de vorige eeuw, met nul aanvullende ontwikkeling benodigd.
De MSR wordt gezien door de anti-kernbeweging als ideale gelegenheid om de bouw van kerncentrales (echte centrales, dus niet papieren centrales) nog vele decennia langer mee te vertragen.
Jawel hoor, zie dit: http://www.wisenederland.nl/kernenergie/thorium dáár word je zo moe van.
Groet van een bezorgde burger die vrachtwagens met geld de Noordzee in ziet rijden terwijl TU Delft de oplossing kan (zal) brengen.
Hup MSR !
Uit bovenstaande link:
“Dan kan je dat geld toch echt beter besteden aan werkelijk schone en eindeloze bronnen die nu al beschikbaar zijn. ”
Het gaat om het benutten van de bron en daar zit ‘em de kneep: zonder opslag en/of fossiele backup van deze laag energetische bronnen is de benuttingsgraad (zeer) laag.
Gesmolten reactoren? Nu al?
Correct is “gesmoltenzoutreactoren”. Zie eventueel https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/langeafstandsloper#G
Ik doe met mijn blog een verwoede poging om opgenomen te worden in het volgende boekje van mijn vriend René Dings, eigenaar van SOS (platform voor Signalering Onjuist Spatiegebruik: http://www.spatiegebruik.nl/)
Vorige boek getiteld: “Weg om legging”
Ik heb zojuist op wetenschapsagenda.nl de volgende vraag ingediend:
Is de ‘Thorium Molten Salt Reactor’ echt DE duurzame energieoplossing voor de toekomst; en kan Nederland daarbij een hoofdrol spelen?
en heb in de toelichting e.e.a. van deze blog gekopieerd met een shortlink: http://goo.gl/T65piq
Kernwoorden: Thorium MSR MoltenSaltReactor
Je kunt nog 3 dagen een vraag indienen (of een bestaande vraag ondersteunen), doen climategate.nl lezers!
@ Joris
De anti kernenergiebeweging is sowieso overal tegen, en bedient zich van angstzaaierij. Helaas werkt dat.
Dat nu juist vanuit duurzame hoek steun komt voor een technologie die niet met angstzaaierij onderuitgehaald kan worden is dus een pré.
Waar haal je trouwens vandaan dat de antikernenergiebeweging thorium MSR gebruikt om ander technologie af te remmen? Ik heb daar nog nooit iets van gemerkt. Ze zijn gewoon ook tegen.
Dan nog over de enorme problemen die jij ziet voor MSR op corrosiegebied. Die zijn er niet. We weten al dat je zonder meer 7 jaar met een vat kunt doen, en we willen met onderzoek die periode verlengen. Dat maakt hem goedkoper, maar het is er geen voorwaarde voor.
En het is vrij eenvoudig: het vat is drukloos, dus je kunt het gewoon zwaarder uitvoeren om de levensduur te verlengen. En er zijn talloze manieren om te coaten en de materialen te verbeteren.
Dus ja onderzoek is gewenst maar nee er is geen doorbraak nodig.
Terrestrial Energy is dan ook al een heel eind op weg naar commercialisatie.
De antikernbeweging gebruikt de MSR op drie manieren. Ten eerste om hun mening omtrent de ‘onveiligheid’ van bestaande kerncentrales kracht bij te zetten: immers, de MSR is veiliger dus de bestaande centrales zijn ‘onveilig’. Ten tweede om de illusie te scheppen dat ze ‘niet overal tegen zijn’ door de th-MSR ‘in principe’ te accepteren. (maar wanneer de MSR eenmaal commercieel wordt zullen ze ongetwijfeld van toon veranderen, zoals ze dat in het verleden keer op keer deden, met als meest sprekende voorbeeld hun smerige tactieken rondom de ontwikkeling van de EPR in Frankrijk). En ten derde om de bouw van nieuwe ‘conventionele’ centrales te bestrijden op grond van het feit dat er ‘meer onderzoek nodig is om veiligere reactoren zoals de th-msr te ontwikkelen’.
Daarnaast zullen ze nu al verlekkerd kijken naar de overdreven jubelverhalen over de th-msr. Ik lees op de th-msr website dat een th-MSR geen langlevend afval produceert en niet inzetbaar is voor de productie en verspreiding van bommateriaal. Dat zijn leugens! Er is wel degelijk langlevend afval, en het is wel degelijk mogelijk om bommateriaal te maken! Onbegrijpelijk dat de MSR voorstanders geloven dat ze dat gewoon botweg kunnen ontkennen. De antikernenergiebeweging wrijft zich nu al in de handen, mocht het ooit komen tot een subsidie/vergunninganvraag.
MSR voorstanders proberen de antikernenergiebeweging te paaien en tegemoet te komen, door MSR voordelen te overdrijven (of gewoon bij elkaar te liegen), waardoor ze zowel de bestaande technieken zwart maken en de anti’s in de kaart spelen. Beter zou zijn als ze eensgezind met de hele kernenergiegemeenschap de anti’s zouden helpen bestrijden. “Appeasement” van de anti’s is een doodlopende weg! Dat leert ons 70 jaar nucleaire geschiedenis.
> De antikernbeweging gebruikt de MSR op drie manieren. Ten eerste …
Dat roep je nou wel de hele tijd, maar waar kan ik die opstelling terugvinden? Greenpeace komt al langzaam op toeren in de anti thorium campagne.
Wie is dan de anticlub die thorium om slinkse motieven aanprijst?
“Wie is dan de anticlub die thorium om slinkse motieven aanprijst?”
Ik heb tamelijk veel gesprekken gevoerd met leden van de antibeweging in binnen en buitenland, ook wel als ‘infiltrant’ waarbij ik veinsde ook anti te zijn. Het feit dat er veiligere alternatieven zijn voor de LWR/HWR wordt daadwerkelijk gehanteerd als wapen om conventionele kerncentrales te bestrijden, onder het mom van ‘er zijn veiligere alternatieven’. En de anti’s zijn daadwerkelijk van plan om – wanneer dergelijke alternatieven uiteindelijk ontwikkeld worden – ook die alternatieven te gaan bestrijden. We moeten goed begrijpen wat de anti beweging motiveert: ze geloven dat kernenergie = kernbommen, en dat *elk* middel om te zorgen dat kernenergie verdwijnt van het aardoppervlak gerechtvaardigd is.
Nog niet zo lang geleden, in de vorige eeuw, pleegde de antibeweging bomaanslagen op bouwplaatsen van kerncentrales, en ontvoerden en vermoorden ze directeurs van kerncentrales. Die terroristische neiging is nu buiten gebruik geraakt omdat de antibeweging zo succesvol is geweest. Maar wanneer de ‘dreiging’ van nieuwe kernenergie weer zo groot zou worden als in de jaren ’70, dan zullen ze wellicht weer naar de wapens grijpen. Onderschat deze beweging niet. Ze zijn slim, sluw, en tot alles in staat. Het onderschatten van deze beweging is geen optie.
Ik lees alleen maar over gesprekken, in de publiciteit ben ik het nog niet tegengekomen.
Het zou ook een erg domme zet zijn van ze. Het verwatert hun angstboodschap enorm. “Greenpeace nu ook voor kernenergie”. Ik zie het al in de krant staan…
Gaan ze niet doen.
Theo, mijn reactie zit in de spamfilter.
groet,
Joris
Zoals gezegd, ik ben voorstander van MSR, maar zou graag zien dat er geen valse beloftes worden gedaan waar de anti’s mee aan de haal kunnen. Ten aanzien van productie en proliferatie van zuiver U233 bommateriaal, zie:
http://wmdjunction.com/121031_thorium_reactors.htm
Daarnaast lees ik op de th-msr site dat men het daadwerkelijk nodig vond om de IFR af te kraken als gefaald. Een ‘Grave error’ wordt de natrium gekoelde kweekreactor genoemd! Men gaat zelfs zo ver om te beweren dat er geen natrium gekoelde kweekreactoren bestaan! Onbegrijpelijk en bizar. Zie:
http://en.wikipedia.org/wiki/BN-600_reactor
en ook:
http://www.thesciencecouncil.com/pdfs/PlentifulEnergy.pdf
Ik heb twee reacties van Joris uit de spammap opgevist en geplaatst.
bedankt
Joris, je ziet spoken! En het lijkt wel alsof je ze ook wílt zien.
Je wilt de voordelen van de MSR gewoon niet zien en maait wild om je heen, alsof je daar de kernenergie een dienst mee bewijst. Je doet er alles aan om de MSR bij het publiek in hetzelfde verdomhoekje te krijgen als je eigen favoriet. Dat is menselijk en was ook mijn eerste reactie 4 jaar geleden, maar het is gewoon niet constructief.
Over je drie grootste bezwaren:
De corrosieproblematiek van de MSR is niet principieel en vereist geen doorbraak, zoals ik eerder al uitlegde.
Een thorium MSR LFTR produceert wel wat langlevend afval (een fractie van een PWR), maar dat laat je er gewoon in zitten en dus verbrandt het vervolgens weer. Als je de centrale ontmantelt zit er een kleine fractie nog niet verspleten langlevend afval in, dat je gewoon in de opvolger stopt.
Als je het toch zou willen opslaan is het al gauw 10.000 maal minder dan wat een PWR produceert. Maar dat hoeft dus niet.
De proliferatieproblematiek is complexer.
Het afval is niet bruikbaar voor het maken van kernbommen, dat is als het goed is wat er geschreven is.
In de reactor zelf komt wel kernbommateriaal voor, maar dat is niet te scheiden zonder er heftige gammastralers bij te krijgen. Daardoor is het maken van een bom nagenoeg (maar dus niet totaal) onmogelijk.
Alleen: als je een thorium reactor op kunt starten, kun je al aan verrijkt uranium komen, want dat is erbij nodig.
Ook is de centrifugetechnologie inmiddels redelijk algemeen beschikbaar.
Waarom dan op extreem veel moeilijkere manier bommateriaal uit het gesmolten zout proberen te halen?
Wij achten dus de thorium MSR geen onacceptabele toename van het proliferatierisico. Het is in ieder geval een enorme stap vooruit tov jouw voorkeuren.
Maar daarover moet je goed nadenken en onderzoek doen, en dan besluiten welke risico’s je acceptabel vindt.
Elk voordeel hep se nadeel.
“In de reactor zelf komt wel kernbommateriaal voor, maar dat is niet te scheiden zonder er heftige gammastralers bij te krijgen.”
Dat is wel degelijk gemakkelijk te scheiden. Via de protactinium afscheiding route. Daarmee is een MSR (wanneer hij eenmaal gebouwd is) de meest eenvoudige route voor het concentreren van zuiver (!) U233. Simpeler en goedkoper dan de plutonium en de u235 route, en veel moeilijker te detecteren door buitenstaanders (vanwege de extreem compacte en goedkope apparatuur, vergeleken bij de u235 en plutonium routes.). Ik heb daar reeds verschillende bronnen voor gegeven en diverse keren uitgelegd. Waarom blijf je dat negeren?
Als het gaat om proliferatiebestendigheid zijn vaste brandstof reactoren juist de veiligste optie. Bij de IFR is er geen enkele mogelijkheid om bommateriaal te verkrijgen, zelfs niet via het Purex proces. Alleen door de IFR op zeer korte bedrijfscycli te draaien (dus eigenlijk de plutonium route, wat ook prima mogelijk is met de MSR en elke andere kernreactor) kan men bommateriaal maken.
Punt is hoe dan ook dat kerncentrales *altijd* moeten worden gereguleerd conform het rigide internationale anti-proliferatie inspectieregime, zoals op dit moment al gebeurt. MSR veranderd *helemaal niets* aan die situatie, ondanks de wilde beweringen van de MSR voorstanders.
Ik stop MSR niet in het verdomhoekje. Ik ben voorstander van MSR en elke andere bewezen kernenergietechnologie. Ik zie de voordelen (en nadelen) van MSR zeer helder voor ogen.
Maar ik maak mij ernstig zorgen over de slordige en feitelijke onjuiste manier waarop de promotie van de MSR plaatsvindt. Bij kernenergie is er *altijd* langlevend afval. Er is *altijd* zorgvuldige aandacht nodig voor de beperking van proliferatierisico’s. Er is *altijd* risico op ontsnapping van radioactieve stoffen naar de leefomgeving. Al deze drie risico’s zijn echter zeer goed beheersbaar zonder dat kernenergie te duur wordt om te concurreren met fossiele energie, en dat is nu precies waarom kernenergie de meest bonafide vorm van energieopwekking is.
Maar het bageteliseren en ontkennen van de risico’s van kernenergie is nu juist wat men *niet* moet doen, indien men kernenergie wil ondersteunen. Sterker nog: partijen die die risico’s ontkennen of bagatelliseren zijn net zo schadelijk voor de ontwikkeling van kernenergie als de anti-kernenergiebeweging zelf.
“Wij achten dus de thorium MSR geen onacceptabele toename van het proliferatierisico.”
Dat is iets totaal anders dan ik op de thmsr site lees.
Misschien moeten we eens afspreken om – liefst samen met een academische expert die echt alle details kent (want die kennen nog jij, noch ik, in hun totaliteit durf ik te wedden) – over dit gehele onderwerp aangaande de succesvolle promotie van MSR eens te filosoferen. Dit onderwerp is zowel essentieel, alsook complex, alsook een mijnenveld. Ik ben persoonlijk van mening dat we nog langere vertraging van de nucleaire optie ons niet meer kunnen permitteren. Het duurt nu al veertig jaar. Dat is niet voor niets. De oorzaak van deze tragische stagnatie is in mijn beleving de intellectuele gemeenschap die onvoldoende zorgvuldig is geweest. In mijn beleving zijn vrijwel alle maatschappelijke problemen – inclusief de stagnatie der kernenergie – uiteindelijk de schuld van een slecht functionerende intellectuele elite die wel geniet van de publieke voorzieningen op het gebied van educatie en onderzoek, maar vervolgens te belabberd, apathisch of bang is om iets terug te doen voor de gemeenschap.
Hierover zijn we het eens: geen onjuiste of overdreven positieve voorstelling van zaken, dat doet de zaak alleen maar kwaad.
Ook: wij zijn geen deskundigen en er is dus behoefte aan een echt goede expert discussie.
Daartoe hebben we al lang voor het symposium besloten: de 17e was informatief, met zoveel mogelijk top experts die hun verhaal konden doen, in het najaar wordt er een discussiebijeenkomst gehouden met alle tegenstanders, waar we proberen tot de bodem te gaan over de mogelijke nadelen.
Klinkt goed. Laat ik duidelijk zijn: dit onderwerp – de ontwikkeling van geavanceerde en kosteneffectieve kernenergie – gaat me aan het hart. Ik ben wellicht een rare wat dat betreft. Ik heb me verdiept in de complexe dynamiek die heeft gezorgd dat deze technologie zo dramatisch is achtergebleven, vandaar mijn zorgen die ik hier met kracht. Laat ik ook benadrukken dat ik het Thorium MSR project en de mensen die zich daarvoor inzetten van harte toejuich. Ik zie graag dat dit project op uitmuntende wijze vorm krijgt met superieure inachtname van de totaliteit der kansen en bedreigingen, om te zorgen dat het project niet faalt zoals de vele vergelijkbare initiatieven in de afgelopen decennia faalden.
Dat geld niet het probleem is bewijst de 70-80 miljard Euro die het SER-akkoord gaat kosten over komende 15-20 jaar, weggegooid geld aan weersafhankelijke windturbine-energie, onderhoudsintensieve energieparken die geen CO2-besparen en staan te roesten op zee met een maximale levensduur van 15 jaar. Voor dat zelfde subsidiebedrag bouw je 4 veilige CO2-loze nieuwe kerncentrales en hou je nog 10 miljard Euro over voor R&D in Th MSR energieproductie. De universiteiten in NL staan er klaar voor!
Precies
Het wordt tijd dat GreenPeace target wordt van internationale ferme kritiek en sudsidiaire boycot. Alles wat ze beweren / beweerd hebben is op den duur onwaar gebleken en is contraproductief gebleken aan wereldwijd welzijn, natuur, klimaat , economie, milieu en democratie. Vanuit dat gzichtspunt is het te vergelijken met een ondemocratische
subversive organisatie, die verboden moet worden.