Onuitroeibaar....

Onuitroeibaar….

Climategate.nl gaat op zoek naar robuuste Sharon Dijksma-beleidsnatuur die ‘midden in de samenleving staat en daarom tegen een stootje kan’. Hoe ziet die natuur er uit? Vandaag in aflevering 12 is de Maasvlakte aan de beurt, het Watership Down van Nederland. Dit is de Next Nature van Koert van Mensvoort waar biosfeer en technosfeer naadloos in elkaar overgaan, verrezen op de plaats waar ooit een kostbaar natuurgebied lag met kolonies van de grote stern: De Grote Beer. Dat gebied sneuvelde in de jaren ’60 kansloos onder De Vooruitgang. Dat is jammer, maar we kregen er ook veel voor terug.

Woeste natuur op grensvlak zee en land, biosfeer en technosfeer

Woeste natuur op grensvlak zee en land, biosfeer en technosfeer

Het Watership Down van Nederland
De Maasvlakte is wat mij betreft het meest woeste natuurgebied van Nederland met een eeuwige harde zeewind uit zuidwest, een mix van helmgras, zand, zeezout en staal en vooral: konijnen, konijnen en nog eens konijnen.

Overal konijnen

Overal konijnen

Naturisten zetten het konijn in 2005 op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten en hoe langer je die lijst maakt, hoe slechter het met de natuur lijkt te gaan…. Natuurmonumenten roept op basis van deze lijst dat dieren als het konijn uit Nederland dreigen te verdwijnen, en dan kun je via een SMSje bijdragen aan de bonus van hun directeur Marc van den Tweel (krijgt 40 mille meer salaris dan Marc Rutte).

Vloeiende overgang tussen biosfeer en technosfeer op Maasvlakte, ultieme konijntjeshabitat met minder verstoring door recreatie

Vloeiende overgang tussen biosfeer en technosfeer op Maasvlakte, ultieme konijntjeshabitat met minder verstoring door recreatie

Maar het konijn is onuitroeibaar. Ieder jaar moeten jagers hier de konijnenstand kort houden, met geweer, roofvogels, fretten om ze uit holen te drijven. Hele bouwen worden uitgegraven, tot je denkt: er kan geen konijn meer over zijn.

Een konijnenbouw en daarboven een mensenbouw

Een konijnenbouw en daarboven een mensenbouw

Bright Eyes, burning like fire
En wanneer je dan ’s nachts terugkomt en de koplampen over het terrein laat schijnen. Pling pling pling, weerschijnt het licht van die lampen in tientallen paren konijnen-ogen die ‘silfleren’ als ik het woord gebruik voor ‘knagen en grazen’ uit konijnenboek Watership Down van Richard Adams. U kent dat boek wel, je mocht het op het VWO bij ons zelfs voor de literatuurlijst Engels lezen. Art Garfunkel zong in 1979 het liedje ‘bright eyes, burning like fire’, bij de tekenverfilming van het konijnenboek.

 

httpv://www.youtube.com/watch?v=cGyQmH9NZcw

Watership Down bestaat overigens echt, het ligt vlakbij Reading en ik ben er geweest. 

Blik op konijnistan

Blik op konijnistan

Ooh, wat was ik als vierjarige kleuter en konijnenliefhebber boos, toen in de videoclip plots die roofvogel uit de lucht kwam cirkelen en hup, zo een vriendje van de konijntjes greep en meenam. En die konijntjes in de videoclip kijken met van die huiloogjes, net als in een Japanse tekenfilm. Alles dat die lieve konijntjes greep, dat waren stomme dieren. En zag je een afbeelding van de blauwe kiekendief en je hoorde dat die konijntjes greep: dan gaf je als kleuter een stomp tegen de afbeelding van die rover.

Goh…Stomme dierruh!

RZ15.maasvlakte (11)

Een beetje zoals Marianne Thieme en co nu nog tegen de natuur aankijken. Voor een kleuter is zo’n natuurvisie verdedigbaar. Maar om er dan een hele partij voor op te gaan richten.

 

RZ15.maasvlakte (6)

Het is natuurlijk waar dat het konijn werd gedecimeerd in aantal op vele plaatsen dankzij konijnenziektes VHS en Myxomatose. Met de opmars van de vos in de duinen is het daarnaast onwaarschijnlijk dat hier de zelfde dichtheden terugkeren als in de 20ste of 19de eeuw. Bedenk dat de vos vanwege jachtbelangen in de duinen vrijwel was uitgeroeid. De Rode Lijst heeft als fundamenteel foute aanname dat ieder dier tegelijk in de zelfde dichtheden kan leven als men van ‘vroeger’ meent te herinneren.

Meer vos, zwerfkat en roofvogels betekent minder konijnen. En wie roept dat predatie geen invloed kan hebben op dichtheden van dieren, een favoriete slogan bij Neder-naturisten: dan zitten tuinders dus al decennia voor Jan L met biologische bestrijding plantenziektes kort houden met roofmijten. Alleen moet je bij konijnen aan de gang blijven, want ze zijn zo weer terug.

 

De grote boze havik, nu ook een urbane vogel, tot in de jaren '60 schuwe zeldzame bosbewoner van zandgronden

De grote boze havik, nu ook een urbane vogel, tot in de jaren ’60 schuwe zeldzame bosbewoner van zandgronden

In de marges en randen van natuurlijk Nederland – mogelijk omdat roofdieren hier minder huis kunnen houden- zie je nog ware konijnenplagen, die vroeger ook in de duinen optraden en zo het habitat ‘open duin’ mogelijk maakten: een kwestie van overbegrazing en verstuiving.

Loop ’s avonds langs de tennisbaan bij het Amsterdamse bos, en het wemelt van de konijntjes. Of zie het gebied bij de Plukjekaalstraat in Rotterdam met het tot appartementen verbouwde oude belastingkantoor. Tussen de snelwegen waar geen vossen oversteken wemelt het ook van de konijntjes.

En dus industrieterreinen als de Maasvlakte, maar ook het bedrijvengebied rond de Amsterdam Arena en Duivendrecht. Hier zat bij de Arena ook jaren een kolonie sterns- een mini echo van de Grote Beer- in de oksel van de snelweg: daar konden geen vossen komen. Overal waar nu de vos verschijnt, verdwijnen vogelkolonies en Natuurmonumenten schiet dan ook stiekem vossen in het Naardermeer, omdat die ook de lepelaars en purperreigers soldaat maken.

RZ15.maasvlakte (13)

Op de vosloze Waddeneilanden lijkt het konijnenherstel ook alweer op te treden, ondanks de terreur van verwilderde katten. Die bisons tussen rasters en schrikdraden waarmee Natuurmonumenten  Schiermonnikoog toetakelt, dienen volgens NM als megavervanging van het grazende konijnenleger. Dat lijkt een beetje over de top. Alsof Natuurmonumenten niet kon wachten tot nieuwe subsidies aan de horizon verschenen, het konijn fokt zichzelf vroeg of laat weer terug.

Bright Eyes, de helleveeg die havik heet

Bright Eyes, de helleveeg die havik heet

Het legendarische fokvermogen van de dieren maakt ze vrijwel onuitroeibaar overal waar ze eenmaal gevestigd zijn. Het konijn vormt zo met twee flaporen en wipstaart DE uiting van de WIL, die kracht die het leven voortdrijft in de wereld als voorstelling. Dwars door de continue dood heen zichzelf steeds vernieuwend en reproducerend.

Bright eyes, burning like fire....

Bright eyes, burning like fire….

En wie door het pompende en sissende metaal heen kijkt, de dampen van energiecentrales en raffinaderijen ziet daar ook die zelfde levenswil in, het extended fenotype van de mens.

Als een organisme badend in een prachtige combi  van kunstlicht en maanlicht

Als een organisme badend in een prachtige combi van kunstlicht en maanlicht

Er is geen reden om een konijnenhol Natuur te noemen en deze organismen van staal niet: het is de wijze waarop Homo sapiens zijn leefomgeving ten dienste stelt van de eigen proliferatie. Als konijnen mogen fokken als konijnen, waarom wij dan niet?

Het sist, pompt en produceert, maakt het leven voor meer mensen mogelijk

Het sist, pompt en produceert, maakt het leven voor meer mensen mogelijk, ons extended phenotype

De Maasvlakte gaat als natuurgebied zo met een 8 naar huis, sinds het laatste bezoek zal hij meer vol zijn gelopen maar dan kan ik niet wachten ook de Tweede Maasvlakte te zien.