It is extremely likely (>95% confidence) that human influence has been the dominant cause of the observed warming since the mid-20th century. (SPM AR5)

[1] De opwarming was in deze periode (ook volgens het IPCC) ca 0,6 graden, dus 0,3 tot 0,6 graden is het gevolg van menselijke invloed, waaronder CO2 uitstoot.

[2] De toename van CO2 concentratie was (ook volgens het IPCC) in deze periode ca 30%

[1] + [2] 30% CO2 toename geeft maximaal 0,3 tot 0,6 graden opwarming, dus 100% CO2 toename geeft maximaal 1 tot 2 graden opwarming. Dit is een range die de meeste sceptici al decennia accepteren als niet onaannemelijk, en hij is vooralsnog alleen maar gunstig voor de voedselvoorziening en het energiegebruik.

De correcte vertaling van de hoofdclaim waarmee het 5e IPCC rapport aan de wereld werd gepresenteerd is dus:

Een verdubbeling van de CO2 concentratie geeft maximaal 1 a 2 graden opwarming. De sceptici hebben dus altijd gelijk gehad, en er is niets om wakker van te liggen.

Met deze claim kunnen de meeste sceptici dus prima leven. En ook tegen de formulering van het IPCC kunnen ze niets inbrengen: wat er staat klopt ook in hun ogen!

Al wordt natuurlijk iets heel anders gesuggereerd en door de pers opgepikt. NRC kopte met “Hoeveel zekerheid heb je nodig?” en talloze oprecht gealarmeerde mensen die ik spreek zijn door deze claim tot de conclusie gekomen dat de sceptici nu eindelijk de mond gesnoerd mag worden: het staat nu immers voldoende vast dat klimaatbeleid nodig is om de aarde te redden.
Maar dat staat dus helemaal niet in deze claim!

Hiermee is deze claim de moderne equivalent geworden van de Hockeystick die in een vorig IPCC rapport de hele wereld wist te alarmeren, terwijl die al snel ontmaskerd werd als het resultaat van gemanipuleerde data en statistiek.
Ook deze nieuwe claim is inhoudsloos, maar werkt fantastisch in de klimaatpropaganda.

Is het wetenschappelijk verantwoord om dit sommetje zo te maken?
Nee, dat is wat te kort door de bocht.

1. “Dominant” wil niet per se zeggen dat hij meer dan 50% is. Als er 700 invloeden zijn met elk 0,1% invloed, en CO2 is verantwoordelijk voor 30% invloed, dan domineert CO2 nog steeds. Overigens denk ik niet dat dit bedoeld is door de opstellers. Maar de invloed van CO2 kan volgens deze formulering dus best nog kleiner zijn dan uit het sommetje rolt.

2. Er zijn flink wat andere menselijke invloeden zoals het kappen van bossen en het aanleggen van wegen en steden, de zg. verharding, die ook opwarmend werken, dus de invloed van CO2 is eigenlijk nog lager.

3. De klimaatgevoeligheid (de temperatuurstijging bij verdubbeling van de CO2 concentratie) is per definitie niet lineair, dus de opwarming is ietsje minder dan wanneer je dit zo lineair extrapoleert.

Tegenover deze drie argumenten die het effect van CO2 nog verder omlaag brengen dan het sommetje, staat dat er ook verkoelende menselijke invloed is: van luchtvervuiling (aerosolen) werd tot voor kort aangenomen dat deze sterk verkoelend werkt. Die zou dus een grotere CO2 invloed doen vermoeden dan uit het sommetje komt. Maar die verkoeling wordt in recente studies steeds lager ingeschat, tot nihil aan toe. De luchtvervuiling verandert de redenering dus amper.

Anderen stellen: in het sommetje  wordt geen rekening gehouden met de vertraging die er zit in de opwarming door CO2.
Daar is wat voor te zeggen, maar daar heeft de IPCC claim het ook niet over. Er wordt een verband gelegd tussen uitstoot en opwarming waarbij gesuggereerd wordt dat het alarmerend is, zonder daar andere factoren bij te vermelden.
Als je dat verband analyseert komt er dus een betekenisloze claim uit.

Hoe groot is de klimaatgevoeligheid van CO2 nu echt?
Daar gaat dit blog niet over, hier wordt de belangrijkste claim van het laatste IPCC rapport besproken, en ook al is de werkelijke klimaatgevoeligheid 5 graden en wordt dat in de rest van het IPCC rapport keihard aangetoond (wat overigens niet zo is, voor de duidelijkheid), ook dat zou er niets aan af doen dat de hoofdclaim van het IPCC AR5 een loze kreet is.

Maar ik wil de vraag best beantwoorden:

Klimaatgevoeligheid bestaat niet. Er is geen temperatuurstijging bij een verdubbeling van de CO2 concentratie vast te stellen. Niet met metingen en niet met wetenschappelijke argumenten of berekeningen.

Daarvoor zijn twee redenen te geven, die elkaar overigens enigszins overlappen.

1. Het klimaat is een complex chaotisch non lineair systeem. Volgens de chaostheorie is er dan geen normale statistiek op toe te passen. Temperatuurtrends zijn betekenisloos. De opwarming sinds 1950 uit de claim, maar ook de al 18 jaar geleden gestopte opwarming zeggen niets over de wellicht opwarmende invloed van CO2.

2. Het klimaat zit vol mee- en tegenkoppelingen en waarschijnlijk zelfs thermostaten. Daardoor is nooit te zeggen wat het effect zal zijn van een bepaalde beïnvloeding.
Je kunt CO2 vergelijken met woningisolatie. Een betere isolatie verandert niets aan de temperatuur in de huiskamer, waar de thermostaat zich bevindt. En wat de temperatuur op de slaapkamers en op zolder wordt hangt helemaal af van de grootte van de radiatoren daar, vergeleken met die in de huiskamer. Het is heel goed mogelijk dat de temperatuur in het hele huis gemiddeld daalt als de isolatie verbeterd wordt, omdat de ketel dan lager kan staan om de huiskamer voldoende te verwarmen.
En dat is dan vergeleken met het klimaat een extreem veel simpeler systeem.