Natuurmonumenten maakt Jurassic Park van Schiermonnikoog

Exotische bisons en kilometers hekwerk in ‘ongerepte’ natuur Schier: Pleistocene Park voor begrazingsfanatici met wollen stinksokken en Wageningse tick van den moolen

Een gastblog van Harm Carrette vanaf Schiermonnikoog

In het Nationale Park Schiermonnikoog is de eerste fase van het begrazingsplan van start gegaan. In het gebied van de cultureel historische omgeving van het Vredenhof, de Zweedse drenkenlingenbegraafplek, de Reddingsweg en Grienglôp grazen momenteel de eerst Sayaguesa runderen, de Spaanse exotische schoonheden. Zij moeten de verruiging tegengaan.

Voor geld doet Marc van den Tweel alles

Fase 1 is nog niet af. Wanneer er weer subsidiegeld loskomt, dan wordt een tweede stuk ingerasterd: De omgeving van het Waterstaatpad en de Striedyk, met naar alle waarschijnlijkheid een raster aan de noordzijde van de duinenrij, op het strand. In dat gebied worden dan de wisenten (Bison bonasus) verwacht. De Europese variant van de Amerikaanse bizon. Ook een exoot, want onderzoeken hebben aangetoond dat deze dieren, op een verdwaald exemplaar na in een heel ver verleden ( Midden- en Laat-Holoceen) zeker geen standwild was voor onze contreien.

Zo vult Natuurmonumenten haar doel in, wat ook in het beheers- en inrichtingplan is verwoord: Mensen kunnen genieten van grote, wilde dieren. En het lijkt een hype te zijn: Schotse Hooglanders zijn uit, exotische rassen als de wisent zijn in. Het aanbod is er ook. Organisaties als Free Nature en Rewilding Europe zitten te springen om terreinen waar ze hun bijna uitgestorven rassen kunnen laten voortplanten. Natuurbeheerders, als Natuurmonumenten, kunnen hen die terreinen aanbieden. Zo kunnen dure mechanische beheersmaatregelen als plaggen, maaien, zagen en klepelen beperkt blijven.

De andere kant van de medaille is dat steeds meer gebied ingerasterd wordt en alleen door het klaphekje toegankelijk is. De rustzoekende gast die gewoon wil genieten van de natuur, en dat zijn er op Schiermonnikoog heel wat, heeft pech als hij op de Reddingsweg of Waterstaatpad een kudde dieren tegenkomt en rechtsomkeer moet maken.
Hij heeft pech omdat hij niet met een gerust gemoed door het gebied kan struinen omdat hij elk moment diezelfde kudde tegen het lijf kan lopen. Ook kan hij geconfronteerd worden met eventuele kadavers, want kadavers van wilde dieren mogen wettelijk gezien in de natuur achterblijven.

…geen woord Chinees

De toekenning van de status “Nationaal Park” destijds was een bevestiging dat Schiermonnikoog tot de mooiste natuurgebieden van Nederland behoorde. Bij de oprichting was er veel wantrouwen bij de eilander bevolking. Dit werd weggenomen door toezeggingen dat historisch medegebruik verzekerd was, de vrije toegankelijkheid gerespecteerd zou worden en er dus geen rasters zouden komen.

De laatste jaren lijkt dit voornemen teloor te gaan aan de nieuwe beheersstrategie van Natuurmonumenten, die zichzelf een rol toebedeeld heeft in het fokprogramma van zeldzame dierenrassen, hier onder andere de wisent. Schiermonnikoog wordt een bron voor nieuwe herintroducieprojecten in binnen- en buitenland en helpt zo bij het voortbestaan van deze soort. Dat dit ten koste gaat van het simpele genieten in de vrije natuur, is niet interessant. En dat daarmee hét visitekaartje van Schiermonnikoog – een vrij toegankelijk eiland – wordt verscheurd ook niet.

Hoe lang zal het duren voordat men vindt dat er dan ook maar grote roofdieren moeten komen, om de wildstand op natuurlijk wijze op peil te houden of kadavers op te ruimen?
Of is het wachten op het moment dat de eerste dinosaurussen worden gekloond en er voor hen een gebiedje nodig is?

Schiermonnikoger vertegenwoordiging en bewoners – daar reken ik mijzelf ook bij- hebben zitten slapen. En de mogelijke gevolgen van het begrazingsplan niet goed ingeschat.
Het past niet bij Schiermonnikoog en het past niet bij ons toeristisch produkt! En daar zouden wij, en zeker de ondernemers, ons wel degelijk druk over moeten maken.

Harm Carrette, Schiermonnikoog