In deze reeks over massapsychologie nemen we dit artikel uit Vrij Nederland als voorbeeld; Een sentimenteel klimaatstuk ‘het is al te laat’ – over de naar onderzoeksgeld hengelende Geo-Engineer Clive Hamilton. Deze Australier verkoopt zichzelf volgens alle klassieke regels van de propaganda, waar ik me de afgelopen week in heb verdiept met 4 boeken over massa-psychologie en PR. Van de master himself: Edward Bernays, Walter Lippmann ( Public Opinion 1921), en vader van de massa-psychologie Gustave Le Bon.
Kern is dat mensen individueel nog tot rationeel redeneren en overleg in staat zijn. Maar dat zij in een groep alle ratio verliezen, als een knipmes voor een leider met prestige buigen/ meelopen. En dat je dit mechanisme bij iedereen eenvoudig activeert via inwerken op emotie.Als je maar in hun groep een ‘leider’ positioneert met ‘prestige’, die de juiste bezwering steeds herhaalt waarna besmetting optreedt. (Le Bon)
De essentie van PR vatte de meester ‘Eddie’ Bernays in de tv-show van David Letterman in 1984 treffend en humoristisch samen. De nestor was toen al meer dan 90 jaar.
‘The concept of PR is that people will believe me more if you call me a doctor”
Vooral bij hoger opgeleiden speelt rede geen enkele rol
Het is 100 jaar geleden dat Lippmann en Bernays met louter propaganda er met het US Committee on Public Information (CPI) in slaagden om pacifistische Amerikanen de Eerste Wereld Oorlog in te trekken. Met de legendarische Uncle Sam-poster als 1 van de vele voorbeelden. De slogan voor die miljoenen levens verwoestende oorlog was toen om zogenaamde ‘hoog opgeleiden’ de oorlog in te trekken:
‘Making the world safe for Democracy’.
Klinkt bekend heh? Een andere slogan was ’the War to end all Wars’. Het evenement waar de opmaat tot Wereldoorlog 2 werd vastgelegd (Versailles) heette ‘Vredesconferentie’. De toen ontwikkelde technieken pasten zij vervolgens in vredestijd toe voor commerciele doeleinden. Die zijn nu 1oo jaar verder ontwikkeld.
Zo slaagt de klimaat-agitatie-industrie er 100 jaar later ook in- dankzij professionele massa-manipulatie- om Nederland economisch zelfmoord te laten plegen, ten gunste van Shell, Van Oord, Goldman Sachs en de windustrie die gaan profiteren van het 105 miljard euro kostende Energieakkoord. En ach, vooruit, we doen er nog een Energieakkoord + bij.
Nuchter gezien is het bizar, dat clubs die zich ‘het Goede Doel’ mogen noemen, met miljoenen euro’s loterijgeld lobbyen om kolencentrales dicht te krijgen en energie onbetaalbaar te maken. Zodat Shell weer een concurrent armer is (goedkope elektrische energie uit kolen). Maar in groepen is niemand nuchter en groepen handelen nooit rationeel, aldus Le Bon.
Met mijn toevoeging:Behalve dan dat iedere groepsleider voor eigen achterban dan het volle pond wil binnen trekken.
Daarbij zijn het vooral de zogenaamde ‘hoger opgeleiden’ die blijmoedig instemmen met economische zelfmoord vanwege de fata morgana/bezwering genaamd ‘het veilige klimaat’/’de schone aarde’. Omdat de propganganda- bezweringen op hun focusgroep zijn afgestemd. Vanwege ‘onze vervreemding van De Natuur’. De meeste academici zijn vervreemd van de realiteit, ze zijn opgeleid in geleuter op niveau dat nooit toetsing kent op de realiteit. Als Jan Rotmans iets roept over ‘de Transitie’ en offers die gebracht moeten worden, hij zal er op zijn schaaltje 20-publiek betaalde leerstoel nooit persoonlijk op worden afgerekend.
In zo’n klimaat van praktijk-losgezongen geleuter telt louter nog het groepsgevoel. Wie niet meedoet met deze zelfvernietiging die afficheren zij als onderdeel van ‘de dommen’. Je bent toch ook bezorgde wereldburger. Een fascinerend proces om voor je ogen te zien afspelen.
De PVV-NSB-associatie
Dat proces is een vrijwel letterlijke weergave van wat Gustave le Bon al beschreef in 1895 in zijn studie van ‘de massa’ (La Psychologie des Foules): hoe mensen in groepen- of ze nu hoog- of laag opgeleid- allen even eenvoudig hun verstand over boord gooien, en louter handelen op basis van onderhuids sentiment. Een sentiment dat Sigmund Freud herleidde tot agressieve en seksuele motieven in het ‘onderbewuste’.
Die besmetting zie je ook bij mode. Deze zomer waren de streepjesjurken bij vrouwen ‘in’. En in de kortste keren liep een kudde zebra’s over straat, of ze nu van de Universiteit of de lagere school kwamen. Je zag het ook in massamedia na de komst van Al Gore. Zonder Al Gore geen Energieakkoord. Wanneer je Gustave le Bon leest, snap je ook waarom politici in de Tweede Kamer als knipmessen akkoord gaan met economische zelfmoord, waarbij iedere kritische vraag dodelijk is voor je carrière.
Er is een leider gepositioneerd met autoriteit (‘De Wetenschap’), en daar kunnen zij in de groepsmassa genaamd Parlement niet publiekelijk zonder gezichtsverlies tegen stemmen.
Rationele argumenten spelen in dat groepsproces geen enkele rol, een vraag om een kosten-baten-analyse blijkt politiek zelfs dodelijk. Dan ben je van ‘de PVV’, wat dankzij NPO-propaganda gelijk staat aan NSB in massamedia, danwel aan achterlijke Tokkies die tegen zichzelf beschermd moeten worden. Je kunt daar niet bij horen, want dan krijg je geen baan meer.
Duizenden wetenschappers zeggen: kudo’s Bernays
Le Bon neemt de genocide van de Franse Revolutie als 1 van de vele voorbeelden, naast het gemak waarmee Napoleon vervolgens 3 miljoen mensen naar hun dood stuurde. Of hoe onder gejuich een guillotine-regering in het zadel werd gehouden, die de juichers uiteindelijk ook allemaal liet terecht stellen. Zodat ze uiteindelijk juichten en een regering aanmoedigden die hun eigen zelfmoord bespoedigde. Revolutie-leider /koppensneller Robespierre moest er ook aan geloven, zodra hij zijn prestige kwijt was. ‘Dit beeld mag somber lijken’, schrijft Le Bon. ‘Toch is het accuraat’. (blz 132)
Robespierre bezat volgens Le Bon ook geen bijzonder intellect, hij kon vooral goed drammen, bezweringen ventileren en dat werkte besmettelijk zolang hij prestige had.Zo beschrijft Le Bon ook hoe steeds meer rijke bourqouis vatbaar wordt voor het Socialisme, een ideologie waarvan zij slachtoffer worden.
Bernays baseerde zijn werk op totale minachting voor de massa’s, een soort keihard realisme. Die minachting ontleende hij aan Gustave le Bon, en van zijn oom Sigmund Freud. Diens werk hielp Bernays in de VS populariseren. Freud had een even grote afkeer van de massa, en angst voor hoe eenvoudig mensen in groepen zijn op te hitsen waarbij hun duistere kant naar boven komt. De poel van seksuele energie en agressie. Volgens Le Bon kon agressie op groepsniveau even snel omslaan in barmhartig sentiment. (en weer terug)
Focusgroep ‘bezorgde wereldburgers’
Het was Bernays die de ‘duizenden wetenschappers zeggen’-truc uitvond, maar dan toegepast op het roken van sigaretten. Daarvan bedient de marketingmachine rond het IPCC zich nu opnieuw, de windmolen-industrie en fondsenwervende agitatiemultinationals als Greenpeace.
Bernays zette een enquete op onder dokters in de Verenigde Staten waaruit zou blijken dat die- als ze rookten- voor Lucky Strike voorkeur zouden tonen. Dat resultaat zette de adverteerder vervolgens op de sigarettenpakjes om meer mensen aan het roken van Lucky Strike te krijgen. Maar ook ‘duizenden dokters bevelen het eten van Bacon aan’. De autoriteit geeft de verzekering, werkt in op gevoelens van veiligheid en aan de goede kant staan. Ze zeggen niet langer direct ‘koop mij’, maar maken aanspraak op ‘welke groep wil je bij horen’.
Die marketingtruc is exact wat Clive Hamilton ook herhaalt bij de braaf overschrijvende Vera Keur en Theo van Stegeren. Hij presenteert zich als ‘de expert’, onderdeel van ‘de wetenschappers die weten hoe het zit’ versus die ‘niet-wetenschappers die uit ideologische motieven tegen ons zijn’.
Op die manier pakt hij zijn ‘focusgroep’ bij de lurven, doorbreekt hij de rationele afweer-mechanismen van zijn toehoorders om de emoties te raken op basis waarvan mensen in sociale situaties besluiten nemen. Hij werkt zo in op de emoties van mensen met een intellectueel zelfbeeld, die van zichzelf geloven dat ze ‘hoog opgeleid’ zijn en dus slimmer dan de rest.
Terwijl volgens 1 van de grondleggers van de massa-psychologie- Gustave le Bon (1895) mensen in groepen allen even primitief en dom reageren. Een groep waterdragers oordeelt even intelligent volgens Le Bon als juristen en academici in een groep. Voor succesvol ophitsen van de massa kun je volstaan met een ‘affirmation’/een evenveel als niets zeggende bezwering (het is al te laat, ‘onze vervreemding van De Natuur’ enz), repetition (hij blijft in steeds andere woorden zeggen welke ramp er op ons afkomt) en vervolgens contagion. Besmetting: Vera Keur en haar schrijvende PvdA-maatje zullen dit ongetwijfeld weer in hun sociale (focus)groep papegaaien van ‘zelfbewuste wereldburgers’
Hamilton positioneert zich als onderdeel van ‘de intellectuele voorhoede’- waarmee ook Vera Keur en Theo van Stegeren zich identificeren. Hij werkt vervolgens louter in op het sentiment, alsof hij door een zware persoonlijke crisis moest om ‘de waarheid’ te brengen. Terwijl hij gewoon ordinair hengelt naar onderzoeksgeld voor zijn geo-engineering.
Het verklaart ook waarom wij als critici zo makkelijk tot Untermensch zijn te torpederen. Wij zijn eenlingen, krijgen geen prestige toegekend, en je kunt 6 jaar lang lullen als Brugman. Maar dat heeft geen enkel effect op de massa-psyche. Niemand weet wat het klimaat doet in het jaar 2100. Het is een betekenisloze bezwering gekoppeld aan een oud sentiment (levensangst), maar juist bezweringen zijn geschikt om de massa op te zwepen. Van argumenten zijn ze nooit hun bed uit gekomen.
Triumf des Windmolens
Adolf Hitler was hier de grootmeester. Kijk naar zijn speech in ‘De Triumf des Willens’. Hij herhaalt enkel wat bezweringen als ‘Deutschland ist die Partei, und Die Partei ist Deutschland’, en ontlokt zo – met een aanspraak op het kuddegevoel- een kettingreactie van extase bij toehoorders. Die slogan is net zo veel/niets-zeggend als ‘We moeten het contact met De Natuur herstellen’. Het maakt hooguit een connectie met een basaal onderhuids gevoel dat een massa toehoorders heeft. De zin ‘het is al te laat’ van Hamilton is net zo intelligent/rationeel als ‘mit die Juden konnen wir kein…enz’
Josef Goebbels baseerde zich op het werk van Edward Bernays, Walt Lippmann en Sigmund Freud- ironisch genoeg 3 Joden- om de onderliggende seksuele energie van de massa te richten op ‘De Leider’. Dat was de manier om ze te mobiliseren. Het was volgens hem beter – dan via onderdrukking- om het hart van het volk te winnen. Dat sublimeren en dirigferen van erotische en liefdesgevoelens van de massa op de Leider is ook enorm goed gelukt, bij Triumf des Willens zie je geen spoortje dwang en op internet vind je nog steeds liefdesverklaringen aan Adolf H.
Dus het kan best zo zijn, dat als Nederland tot Tweede Wereldland is gereduceerd en ecodictatuur, dat klimaatmassa’s doodleuk blijven doorgaan, in hun onderbewuste overtuigd dat zij zo ‘het goede’ doen. Nog even een tandje er bij. De Berlijnse Muur was eigenlijk goed, maar had hoger gemoeten. Hoe Groter de Groep, hoe groter de troep.
Dat klinkt verontrustend. Maar toch is het accuraat. Omdat ik met deze analyse volledig los van de groep sta, en voor de troep uitloop ben ik een verrader. Ontkenner. Untermensch. Nou, wij kunnen je zo niet meer serieus nemen. Verontrustend enge wezens, mensen in een groep.
Le Bon beschrijft al in 1895 hoe in het Frankrijk van zijn tijd het onderwijssysteem mensen opleidt tot mensen van onnut, die slechts het geleerde kunnen repeteren. Dat zou ze enkel nog geschikt maken voor een overheidsbaantje. We zien dat nu ook bij zogenaamde ‘hoger opgeleiden’. Daarvan zijn er nog nooit zoveel geweest, en de 1 is nog nuttelozer dan de andere.
Een ingenieur wordt bij zijn bedenksel afgerekend op de werkbaarheid in de realiteit. Je vliegende auto vliegt, of hij vliegt niet. Een bakker die klef smerig brood bakt, krijgt geen klanten meer. Een academicus kan van alles roepen en publiceren over het weer in het jaar 2100 zonder dat dit ooit experimenteel toetsbaar is. Maar als zij prestige verliezen, kan het dan plots rap gebeurd zijn, constateerde Le Bon. Dat maakt de klimaatpropaganda gericht op het jaar 2100 ook zo geniaal.
En nu?
Die vraag Hugo, is er dus 1 van alle tijden en klinkt bijna als Lenin’s ‘What is to be done’ (1904), en raakt aan het probleem van een wereld die beheerst is door een chaos van publieke belangen en strijd met evenzoveel massa-marketing
Wat nu, wanneer je dit weet…
Ik beken eerlijk dat ik dat niet weet vanuit mijn veilige maar soms wat saaie Abdij-kluis waar ik kan studeren, schrijven en trainen. Als volksmenner ben ik totaal ongeschikt, want net als je een mening hebt lees je weer iets nieuws en ontdek je dat het toch net weer anders zit. En dan twijfel je weer.
Een volksmenner kent geen twijfel.
..voor mij is de eerste stap: nog een stuk schrijven dat hierop voortborduurt, en een aantal blogs condenseren dan in een publicatie voor Elsevier
Dan liggen er nog meer boeken ter studie klaar, te verwerken in ons boek over Ecomodernisme, en er wacht nog een wetenschappelijk artikel
Aan de andere kant zie ik die tanker op mij afkomen van klimaatlastenverzwaring, waardoor dit vrij gemakkelijke leventje op zijn einde loopt. Misschien moet dat ook wel gewoon zo zijn.
…maar de politieke tijden veranderen, en in die verandering kan ik een katalysator zijn omdat mensen die wel die sociale eigenschappen hebben mijn stukjes lezen. Volgens mij valt nu echter op geen enkele wijze te zeggen welke kant het op gaat.
Ik denk richting meer onvrijheid en afpersing, met toenemende kans op burgeroorlog, waarna een totalitaire staat tot de mogelijkheden behoort. Er zijn teveel ‘nep’-banen, mensen die wel aan het werk worden gehouden maar die geen bijdrage leveren aan primaire productiviteit of creatief vermogen. Als de bubbel barst is dat allemaal werkeloos EN talentloos. Waar moet dat dan naartoe?
Mijn programma zou zijn: Crashcourse productieve en creatieve economie via radicale lastenverlichting MKB en midden-inkomens gefinancierd met afschaffing kinderbijslag, zorg- en huurtoeslag, lagere huren; lagere lasten geven meer ruimte aan creatief potentieel, zelfoplossend vermogen en verfraaiing, opleuking van het land.
Natuur (en milieu) naar Onderwijs Cultuur en Wetenschappen, verbod op papierspam Postcode Loterij, vergroening bedrijventerreinen en verbetering werkomgeving via combineren economische en natuurfuncties, gefinancierd met het opheffen van de PvdA-pamperindustrie: dus uitzetten van dubbele paspoortjes met strafblad enkeltje Koning Hassan/Erdogan en opheffen asielindustrie inclusief terugsturen alle Somaliers en iedereen van Allochtoon onnut die op uitkering leeft, kortom: alles dat onvrede onder autochtoon aanwakkert en PVV-stemmen geeft verwijderen om rellen en burgeroorlog te voorkomen, doei doei. Dat scheelt weer 2 miljoen inwoners vrijkomende huizen daar kunnen studenten dan in leven en mensen die iets toevoegen. Dat scheelt ook enorm veel geld voor justitie.
Verplichting om werk ‘onder niveau’ te accepteren
craschcourse programma Thoriumenergie, afschaffing averechts stikstofbeleid rond agro-sector want we hebben onze boeren dubbel en dwars nodig, idem averechtse regulering visserij, afschaffen alle ‘groene’ subsidies en iedere (project)subsidie aan milieuclubs, het bevriezen van de banktegoeden van Greenpeace en oormerken als terreurorganisatie, Postcode Loterij aanmerken als politieke organisatie, en eens goed kijken naar het monetaire en financiele stelsel: wat kan daar beter zodat je niet een economie hebt die moet groeien tegen een door bankiers uitgebuite schuld
Er is geld nodig voor klimaat-adaptatie, voor ouderenzorg, dat kun je allemaal bij ‘duurzaam’ en ‘milieu’ weghalen. Het programma zal op sommige onderdelen libertair zijn, andere onderdelen haast New Deal-achtig (nieuwe energie)
Of die wereld ‘beter’ is, hij is dan anders
Asiel en ontwikkelingshulp zijn prima te privatiseren. Je ziet dan meteen het draagvlak. Ieder kan dan zoveel als hij/zij wil bijdragen.
Het is niet voor niets dat de OESO (de club van economisch ontwikkelde landen) de opvang van de asielstroom noodzakelijk vindt.
“The OECD’s analysis reveals that immigration is positive in the medium and long-term for public finances, economic growth and job markets. To counter the rising tide of anti-immigration voices, governments need to explain these benefits, in a clear and unequivocal way, as well as how they intend to manage these flows. They must also develop more effective migration and integration policies to maximise the contribution that newcomers can make to their countries.”
http://www.oecd.org/migration/governments-must-address-anti-immigration-backlash.htm
Geen woord over de desolate toestanden in de thuislanden en de verantwoordelijkheid daarvoor.
Bedankt
Goed stuk Rypke maar het feit dat je buiten de groep staat en de voor de troepen uitloopt wil niet zeggen dat jij het bij het rechte eind hebt.
@Jan Berends, kun je iets specifieker zijn over ‘bij het rechte eind’. Bij welk eind van wat?
Kende je mijn 4 puntjes spraakverwarring al bij klimaat en milieu?
1. Wetenschappelijk debat- hoe groot, veel, wat is er aan de hand (dus niet wel/geen klimaatverandering, maar hoe groot is invloed CO2 naast de honderden andere factoren)
2. Economische debat- hoe kun je het meeste goed doen per euro
3. Ideologisch levensbeschouwelijk debat- welke rol mag de mens in de natuur spelen
4. Politiek debat-= los je op via privaat initiatief of overheidscontrole
Dit is de situatie: 1. het klimaat is onbegrepen (er zijn tientallen modellen met verschillende projecties) Dat is geen belemmering er miljarden kostend beleid op te baseren. 2. van energie weten we alles af. Er is op een A4’tje te berekenen dat met energie van wind en zon onze samenleving ten onder gaat . Maar deze berekeningen worden totaal genegeerd. Conclusie: we zijn in een gekkenhuis beland.
Driekwart van de nederlanders gelooft dat we met voldoende “groene” energie de wereld kunnen redden.
Blijf kalm zei Dr Dushkind in 1939 al
https://www.youtube.com/watch?v=WeaWYqKju7A
jan berends,
Da’s ook een mening. Hier heb je een andere:
los van dit prima stuk van Rypke kan ik je aanraden om a priori tegen “wat iedereen vind” te zijn en van daaruit eens verder te kijken.
Nou ja, je moet er natuurlijk wel het karakter voor hebben. Ik had laatst bijna als één van de maar liefst 175(!) genodigden bij een bruiloft gezeten.
En terwijl iedereen (uiteraard allemaal in het wit) aanschoof voor het banket vond ik mezelf met zoon terug aan de waterkant. Hengeltje, bammetje, forelletje, strootje in de mondhoek en koffie uit de thermos. Heeeerrlijk was het!
Geen leuke bruiloft dus begrijp ik
Prima stuk, goed dat je dat oppakt, Rypke: Volstrekt raadsel hoe GreenPeace aan haar prestige/voetstuk komt? Doctor GreenPeace nog nooit gezien! Alleen maar dogma’s (DDT-ban, BioFuels en straks kernenergie) waar ze later op terug moeten komen en vervolgens hun foute historie proberen te verdoezelen! Ik bestudeerde Cialdini (marketing psycholoog) in mijn communicatiestudie, die de verkoop/propaganda met (schijn-) argumenten analyseerde, (geheel zoals GreenPerace doet): (1) de “autoriteit”: het pleit winnen op selectieve kennis en zgn. authoriteit; (2) de “geveinsde schaarste” of noodzaak: nu “doen” of anders…..; (3) een omgekochte rolspeler of opiniemaker “koopt” (“Beau van Erven Dorens”) het en de rest volgt dan vanzelf; (4) het vooral richten op ondoordachte instemmers, gefocusseerd op het bewust selectief beperkte plaatje dat werd getoond; (5) het verplicht groepsgewijs laten staven door twijfelaars van de voordelen en positieve mogelijkheden; (6) een peuleschil met groot gebaar weggeven om daarna de instemming met chantage binnen te kunnen halen.
Zo komt Greenpeace aan zijn invloed:
http://www.davdata.nl/knollenland.html
Interessante analyse Rypke. Heb je ooit de film Koyaanisqatsi gezien met de muziek van Philip Glass. Gebaseerd op de de taal van de Hopi-indianen en betekent zoiets als “leven in gekte, in onbalans en desintegratie. Wellicht een aanrader het boek van Nasim Taleb. Antifragiel. Over je partijprogramma voor een betere wereld…ach daar geloof je zelf vast ook niet in.
@Gerard, Dank voor de tip. Antifragiel van Taleb heb ik gelezen, dat verschilt niet veel van Kung Fu.
Je kunt valse zekerheden inbouwen of een algemene vaardigheid/alertheid conditioneren om bij iedere situatie effectief te anticiperen
Overigens heb ik een fout in mijn eigen blog ontdekt. De Creel Committee begon pas op 1 april 1917 tegelijk met de oorlogsverklaring van de VS aan Duitsland. Ze maakten toen in hun eentje meer propagandaposters dan alle andere naties bij elkaar
Ik heb nog nooit zoveel woorden bij elkaar gezien in een niets zeggend stuk. Behalve het bij elkaar geplakte hoeveelheid feiten en aan elkaar gevlochten aannames. Wat een prutswerk!
Dank voor je constructieve bijdrage, zo krijgen we hier echt begrip van de zaak :-) Mag ik nog even wijze op mijn reactieregels
– reageer on topic of reageer niet
– reageer om de lezer te verrijken met links, boektips of wanneer je een feitelijke onjuistheid ziet en wilt corrigeren: meer dan welkom, als het dan maar op een specifiek beschreven punt is en niet een algehele kreet van frustratie
Verbaal gepoep verwijder ik, wij zijn hier op het blog voor reactie-hygiene. Gedraag je als een gast. En oh ja: reageer onder je eigen naam. Heet je wel Ari, of ben je Mario Berends?
Ik las Arie Ribbens!
Boven het stuk staat: Hoog- en laagopgeleiden reageren even dom op massamedia.
Die stelling lijkt me in het stuk goed uitgewerkt en onderbouwd. Natuurlijk zijn er uitzonderingen. Ik weet het niet zeker maar ga er vanuit dat er minder laagopgeleiden zo dom zijn om op Jesse Klaver te stemmen dan hoogopgeleiden.