Nordstream 2 in 2019 operationeel
In het vorige blog las u dat het voor de Europese energie-elite een uitgemaakte zaak is: het Europese gasgebruik blijft op termijn constant en de wegzakkende eigen productie zal vanuit Rusland worden aangevuld. De beweringen van Marianne Minnesma en Jan Rotmans dat fossiele energie binnen 15 à 20 jaar wereldwijd vervangen is door wind en zon lijken weinig indruk te maken. Ook het internationale energie agentschap IEA ziet groen duurzaam flink groeien, tot misschien wel 5% in 2040, maar in dezelfde periode neemt fossiel in absolute zin sterker toe, ook bij uitvoering van de huidige klimaatplannen voor duizenden miljarden euro’s.

De gasindustrie ziet dit allemaal geïrriteerd aan: wind en zon hebben 50% tot 80% backup nodig, en dat is veel schoner en zo je wilt CO2 armer met gas dan met steenkool te realiseren. Dus die nieuwe pijplijn uit Rusland komt er gewoon, tegen een slordige €11 miljard en de gasindustrie moet zich veel zelfbewuster gaan opstellen als nog zeker 50 jaar onmisbaar onderdeel van de energievoorziening.

De aanleg van de gaspijplijnen is dan ook veel meer een politiek spel dan een klimaat topic. En wel een zodanig interessant spel dat we erg blij zijn dat het gelukt is een climategate.nl special reporter binnen te krijgen in dit meer dan peperdure onderonsje van de Europese gas-elite in Den Haag! Uiteraard in ruil voor een Engelstalig verslag, vandaar.

Helaas schitterden onze hoofd-targets (de topmensen van Gazprom!) door afwezigheid. Dat had wellicht te maken met de spelletjes die op dat moment in Moskou gespeeld werden rond het Oeljoukajev corruptieschandaal….

Alles is politiek
Al meer dan 15 jaar worden er voortdurend dure pijplijnprojecten gestart en weer gecanceled.
Zo was het lang de bedoeling van Brussel om Putin een voet dwars te zetten met een pijplijn vanuit de landen in de Kaukasus, Nabucco.
Maar telkens blijkt Putin de sterkste papieren te hebben en de beste diplomaat te zijn. En er wordt ook wel gefluisterd dat de energiemaatschappijen zeker na het plotse puur politieke Duitse besluit om zonder compensatie aan hen de kerncentrales te sluiten, het helemaal met de Europese anti-Rusland politiek gehad hadden en veel liever zaken deden met de veel betrouwbaardere Putin, wat Nabucco de das om deed.

De belangrijkste motieven achter de huidige pijplijnplannen zijn de problemen van Putin met de doorvoerlanden Ukraïne, Bulgarije en Turkije, en de angst van de voormalige Oostbloklanden om door Rusland met de gasvoorziening gechanteerd te worden, zoals gebeurde toen Ukraïne problemen maakte (hoewel het op de pof en tegen een vriendenprijsje gas kreeg) en Putin de kraan een paar weken dichtdraaide.

Het corrupte Ukraïne dacht daarmee weg te komen omdat het gas voor West Europa door hun land stroomde en Putin de kraan dus niet kon dichtdraaien. Toen merkten ze dat het niet slim is om Putin te chanteren…

Ook in Bulgarije vertrouwt Putin het regime niet meer, wat op het allerlaatste moment het einde betekende voor zijn al bestelde South Stream pijplijn.

Dus om zijn leveranties aan West, Midden en Zuid Europa te kunnen garanderen legt hij in eerste instantie directe pijpleidingen aan door de Baltische zee. De eerste (Nordstream 1) ligt er al, en de tweede wordt dus binnenkort aangelegd.

capacities-pipelines

Uit “Russian Gas Exports to Europe” van CIEP: bestaande transportcapaciteiten via pijplijnen

U ziet hoe essentieel de doorvoer door Ukraine is voor het bevoorraden van Midden en Zuid Euopa.

ukraine-dependentUit “Russian Gas Exports to Europe” van CIEP: Afhankelijkheid van Ukraïne voor doorvoer naar Midden Europa

Dus wil Putin ook aan de zuidkant om Bulgarije en Ukraïne heen. Daarom wordt bijna zeker Turkish Stream aangelegd, als vervanger van (en met het materiaal van) het gecancelde South Stream.

nwe-pijpl-zuid

Uit “Russian Gas Exports to Europe” van CIEP: Zuidelijke aanvoer via Istanbul

Ukraine krijgt geen geld, toch?
Nu komt Rutte binnenkort triomfantelijk terug van Brussel met een aanpassing van het verdrag met Ukraine waarin al de bezwaren van de nee-stemmers worden opgelost. Zegt hij daarbij dat Ukraine tegenwoordig geen cuub goedkoop gas meer krijgt uit Rusland, zoals vroeger? Maar al zijn gas krijgt vanuit ons Europese net? Wat nog steeds Russisch gas is, maar dan wel véééél duurder? En dat dat door de EU betaald wordt?
We gaan het zien!

Oostbloklanden en LNG
De angst van de voormalige Oostbloklanden voor Russische druk via gasleveranties heeft geleid tot de aanleg van LNG terminals in Polen en Litouwen, en een beginnend noord-zuid pijpleidingen netwerk om dat naar verder weg gelegen landen te krijgen. De havens zullen waarschijnlijk weinig gebruikt worden maar zijn een dure verzekering tegen chantage door Putin.

En dan is het wel weer interessant dat Putin indirect de baas is over de grootste noord-zuid pijplijnen Opal en (gepland): Eugal en ook verder in de distributie binnen Europa probeert te infiltreren. Om dit te dwarsbomen stelt de EU eisen aan pijplijneigenaars: die moeten tegenwoordig iedereen toelaten. Ook allerlei andere eisen worden gebruikt om Putin te sarren, in Brussel probeert men de Russische leveranties zo veel mogelijk te dwarsbomen.
Dat gaat zover dat Putin lijkt te gaan besluiten om zijn pijplijn voor Zuid Europa van Bulgarije naar naar Istanbul te verleggen (Turkish Stream), en de Europeanen te verzoeken het gas daar maar bij de grens op te komen halen, zodat hij zich niks meer van de EU wetgeving hoeft aan te trekken.

Uiteraard was de clash met Erdogan (over dat neergeschoten Russische toestel bij Syrie) wel een tijdelijke showstopper. Maar Turkije is nu al sterk afhankelijk van Russisch gas, dus was het een kwestie van tijd tot Erdogan met hangende pootjes bij Putin zou verschijnen. En nee, dat ging dus niet over de lege all-in resorts rond Antalya waar Erdogan weer Russische toeristen in wilde hebben, zoals de Nederlandse pers u wilde doen geloven!

Schurkenstaten
Overal wordt u verteld dat we windmolens moeten plaatsen om onafhankelijk te worden van schurkenstaten zoals Rusland en Saudi Arabië. Nu word je dat helemaal niet met windmolens, je hebt de gascentrales hard nodig als backup, maar we zijn er ook helemaal niet afhankelijk van. Putin’s begroting drijft helemaal op de olie en het gas. Hij moet dat kunnen verkopen aan Europa of Rusland gaat keihard failliet. Hetzelfde geldt voor Saudi Arabië. Hij is dan ook totaal niet uit op conflicten met het Westen. Zelfs nu hij tot het uiterste wordt getergd in Ukraïne blijft hij zeer beheerst. Daar zitten deze pijplijnen achter. Als we werkelijk onafhankelijk van Rusland worden en onze energie ergens anders halen, zou dat de de poort open zetten naar een veel agressiever Rusland. Hoe sterker onderling afhankelijk, hoe minder kans op ellende!

U ziet het, dit zijn heel interessante spelletjes, die achter alle getrompetter zitten dat u via de journaals en kranten bereikt, maar die beslissend zijn voor de verhoudingen. We houden u op de hoogte!