Onlangs schreef een van de respondenten, Eddy Broekaart, in reactie op mijn stukje hier:

Interessant, toevallig zag ik zojuist een programma van Marianne bij WNL. Toppie! Is dit ’t begin van de openbaring? Ik hoop ‘t. Marianne heeft ’t ook over de Bullshit detector, dat doet me denken aan aan de milieu Bullshit bingo waar Theo Richel in 2008 al mee kwam, check it out.

Hoe zou haar programma vanuit klimaatsceptisch perspectief kunnen worden beoordeeld? Ronduit positief! Heel veel verstandige observaties en indringende vragen, die tot op heden niet op de TV werden en/of niet mochten worden gesteld. Maar na een decennialang bombardement van klimaathysterie via de publieke media behoeft het geen verwondering te wekken dat het toch nog werk in uitvoering is. Er valt nog diepergravende arbeid te verrichten.

Ik pik een aantal krenten uit de uitzending.

De uitzending begon met een interview met Ruud Koornstra, een ‘duurzame’ ondernemer, wiens groene bevlogenheid het won van zijn kritisch beoordelingsvermogen, want volgens hem kon Nederland in 2030 nagenoeg fossielvrij zijn.

Maar 100% hernieuwbaar is volkomen fantasie, zoals blijkt uit een recente ‘peer-reviewed’ studie: ‘Comprehensive Analysis Crushes 100% Renewable Energy Fantasy.

Daarna volgde een interview met Willem Kien, autodealer.

Reactie achteraf van Zwagerman:

6 miljard euro geïnvesteerd in vergroening van het wagenpark. Nul klimaatresultaat volgens staatssecretaris Wiebes. Concurrentievervalsing, subsidiëring, fiscale voordelen, chaos in de automarkt, zonder enig milieueffect.

Vervolgens een gesprek met Sandra Beckerman (SP), nieuw in de Tweede Kamer, die klimaat en energie in haar portefeuille heeft en zich nog aan het inlezen is.

Zwagerman:

Wat kost het energie-akkoord?

Daarop kon Beckerman geen antwoord geven.

Beckerman:

Maar de EU heeft een rapport uitgebracht waaruit blijkt dat Nederland 9 miljard subsidie geeft aan fossiele energie.

Dat is weer het bekende sprookje dat al vele malen is weerlegd, maar onuitroeibaar lijkt.

Over subsidiëring van fossiele energie, zie Jeroen Hetzler hier.

Beckerman:

Dat bedrag had ook kunnen worden gebruikt om mensen in Groningen te helpen of om energiearmoede tegen te gaan (één op de tien mensen in Nederland kan de energierekening niet betalen!). Ik wil geen elitaire energietransitie. Ik wil zowel een groene als sociale revolutie.

Maar staan die niet op gespannen voet met elkaar? Dezelfde avond schonk Nieuwsuur aandacht aan de verdeling van de kosten van het klimaatbeleid over verschillende inkomenscategorieën in Nederland naar aanleiding van een recent rapport dat in opdracht van Milieudefensie was vervaardigd. Daaruit bleek dat de kosten van het klimaatbeleid de armste Nederlanders – naar verhouding – drie keer zo hard treffen als de rijkste Nederlanders. Daarnaast profiteren rijkere Nederlanders veel meer van groene subsidies. Omgezet naar percentages van het besteedbare inkomen blijken de laagste inkomens 5,1% te betalen, de middeninkomens: 2,0%, en de hoogste inkomens: 1,5 %.

Bekijk verder hier (vanaf 27.30).

Zwagerman:

Ed Nijpels waarschuwde: dat klimaatkonijn gaat nog uit de hoed komen. Hij noemde een bedrag van 50 miljard. Waar komt die rekening terecht?

Beckerman:

Windmolens worden neergeplempt in gebieden. En de mensen die daar wonen kunnen daar niet in meedelen.

Zwagerman in een commentaar na het gesprek:

Het ontluisterende was dat zij ook moest toegeven dat zij niet weet wat het kost. Die kosten/batenanalyse is dus niet gemaakt.

Vervolgens een bezoek aan het windpark Wieringermeer. Gesprekspartner Rixt de Boer met een akkerbouwbedrijf, dat omringd wordt door windmolens.

Rixt de Boer:

Mijn belangrijkste bezwaar is dat je te veel windmolens nodig hebt voor een klein beetje energie. Ze leveren meer ellende op dan energie. Geluid, slagschaduw, het zicht, alles draait, ’s nachts knippert alles, want er zitten lampjes in. De opbrengsten van de windmolens gaan naar de buren en de waardedaling van woning en bedrijf wordt niet gecompenseerd.

Daarop volgde een interview met Okko Kaan, voorheen akkerbouwer, thans ondernemer in het onderhoud en revisie van windmolens.

Zwagerman:

Mark Rutte heeft gezegd: windmolens draaien op subsidie. Daar is hij sterk op aangevallen.

Kaan:

Ja, we hebben 8 jaar subsidie gehad, maar we draaien al tien jaar zonder subsidie. Dus je moet dat ook een beetje spreiden.

Zwagerman:

Nu heb ik ook wel eens gehoord dat windmolens worden ontmanteld als de subsidie en afloopt en dat ze dan naar het buitenland worden verkocht.

Kaan:

Ja, daar hebben de eigenaren overigens een hekel aan. Ze vervangen de turbine door een nieuwe en krijgen weer opnieuw subsidie.

Zwagerman in een commentaar na het gesprek:

Het subsidiesysteem werkt zo dat er meer subsidie wordt gegeven om windmolens neer te zetten op plekken waar het minder waait. Dat is de zuiverste vorm van het verspillen van belastinggeld.

Wat ik zo zorgelijk vindt is dat als er sprake is van massahysterie – en dat is volgens mij zo – dat het debat wordt gesmoord. Er ligt een verstikkende politiek correcte deken over dit debat. Je mág niet iets anders vinden van het klimaat. Terwijl er ook mensen zijn die er heel veel verstand van hebben, die de feiten anders interpreteren. Ik ga praten met Marcel Crok, een klimaatoptimist. Hij ziet eigenlijk op basis van dezelfde gegevens, andere uitkomsten. Het is helemaal geen vijf voor twaalf. We hoeven niet zo in paniek te raken.

Interview in de (volgroene) Hortus Botanicus in Amsterdam.

Marcel Crok Hortus 2 KnipselMarcel Crok:

Ik ben niet zo pessimistisch. Als CO2 blijft stijgen kunnen we een milde opwarming verwachten in de komende eeuw, die niet problematisch is. Die kan zelfs gunstig zijn, omdat meer CO2 in de atmosfeer ook hogere landbouwopbrengsten betekent. De tuinders in Nederland brengen ook extra CO2 in de kas om hogere opbrengsten te krijgen.

Zwagerman:

Is het al helemaal uitgevonden. Zijn we er al uit met het klimaat?

Crok:

Nee, absoluut niet. Dat heeft uitsluitend met de politieke kant van het klimaat te maken. We moeten overgaan op ‘duurzaam’. En daar hebben we die wetenschappelijke argumenten voor nodig en dan denken mensen dat het helpt om te zeggen dat de wetenschap eruit is. ‘The science is settled’, zoals Al Gore zei.

Mijn standpunt is dat het aannemelijk is dat de mens een bijdrage levert. Maar dat verre van vaststaat of dat een grote bijdrage is of een kleine. En dus dat het ook nog maar verre van duidelijk is in hoeverre we iets daaraan kunnen doen en vervolgens wat je eraan zou moeten doen.

Wat er in het klimaatdebat is gebeurd, is dat er een soort simplisme is opgetreden. De boodschap was een soort mantra: het is CO2, het is CO2, het is CO2! En de oplossing lag ook al vast: zon, wind, biomassa – duurzame energie! Duurzame energie kan nog niet concurreren met fossiel. Dus er moet geld bij. En met het oog op het ‘redden’ van het klimaat besluiten politici om er tientallen miljarden tegenaan te gooien – alleen in Nederland al! Wereldwijd heb je het over honderden, duizenden miljarden.

Zwagerman:

Het is een beetje hysterisch hoe er nu gehandeld wordt.

Crok:

Ik vind het wel. Ik vind het absoluut hysterisch. Klimaatsceptici worden verketterd. Er wordt geen open debat gevoerd op basis van argumenten.

Zwagerman:

Als jij een uurtje mee mag praten in het Torentje over het nieuwe kabinet in wording, wat zou jij ze adviseren?

Crok:

Mark Rutte heeft gezegd dat we moeten sturen op CO2. Daar ben ik het op zich mee eens. De mensen denken misschien dat dat nu gebeurt. Maar dat gebeurt nu niet. Het Energieakkoord van minister Kamp dat richt zich op percentages duurzame energie. Maar duurzame energie is een hele dure route om CO2 te reduceren. Als je gaat sturen op CO2 dan kun je de markt gelegenheid geven om te innoveren en met producten te komen die CO2-neutraal zijn.

Zwagerman in een commentaar na het gesprek:

Stel nu dat Marcel Crok gelijk heeft. Ja de aarde warmt op maar misschien is het menselijk handelen daarin helemaal niet zo belangrijk als wij dachten. Ik zou willen dat niet alleen ons kabinet, maar wereldwijd iedereen durft te blijven kijken of die politieke realiteit wel de echte realiteit is.

Kijk en luister verder hier.

Zoals ik al eerder schreef, een goed programma met verstandige observaties en indringende vragen. Haar laatste oproep is terecht. Gelukkig is op dat gebied al veel werk verricht.

Vragen die in de uitzending niet aan bod kwamen, waren:

  • Helpt het huidige klimaatbeleid om de uitstoot van CO2 te verminderen?

  • Wat is het effect van CO2 op het klimaat?

Het antwoord op de eerste vraag is ontkennend. Over biomassa (70% van de ‘duurzame’ energie) hebben we pas gezien dat daardoor geen grammetje minder CO2 wordt uitgestoten.

Voor windenergie en zonne-energie geldt hetzelfde. De voordelen van ‘gratis’ wind en zon gaan weer verloren door rendementsverliezen in de rest van het elektriciteitssysteem, als gevolg van de door zon en wind veroorzaakte fluctuaties, die door fossiel-gestookte centrales moeten worden opgevangen.

Zie Fred Udo hier.

Resultaat? Ondanks miljardeninvesteringen in ‘duurzaam’ groeit de Nederlandse CO2-uitstoot fors. Volgens het CBS nam de uitstoot in het vierde kwartaal van 2016 zelfs met ruim 7 procent toe ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Dat scheelt nogal een slok op een borrel.

En wat is het effect van CO2 (van welke oorsprong dan ook: natuurlijke of menselijke) op het klimaat. Het gaat hier om de zogenoemde klimaatgevoeligheid, die wordt gedefinieerd als het temperatuureffect van een verdubbeling van de CO2-concentratie in de atmosfeer. Daarover bestaat geen overeenstemming tussen gekwalificeerde wetenschappers.

Ook aan dit thema is op dit blog onlangs aandacht geschonken.

De bandbreedte die het VN-klimaatpanel (IPCC) aangeeft is 1,5-4,5°C. Vele sceptische wetenschappers komen uit op waarden van onder de 1°C. (Wijlen) Noor van Andel kwam in een publicatie in ‘Energy & Environment’ in februari 2011 zelfs op 0,2°C (!) uit. Ook Dick Thoenes komt tot een lage waarde, waarbij hij wijst op het verzadigingseffect van CO2. Elke extra hoeveelheid CO2 in de atmosfeer heeft hoe langer hoe minder effect op de temperatuur. Verdere verhoging van de huidige concentratie heeft nauwelijks nog effect.

Zie ook hier.

Iets voor een vervolguitzending van Marianne Zwagerman?

Voor mijn eerdere bijdragen over klimaat en aanverwante zaken zie hierhier, hier, hier en hier.