Farah Karimi, Wybren Verstegen, Donald Pols en Marcel Crok
Nederlands Ecomodernisme zet zichzelf op de kaart
In een al dagen uitverkochte De Zwijger aan het IJ in Amsterdam werd op 2 mei het eerste Nederlandse ecomodernistische boek gepresenteerd. Hieraan hadden onze Marcel Crok en Rypke Zeilmaker een grote bijdrage geleverd, en zij spraken dan ook in de Zwijger. Zie hier de videoregistratie, met Marcel vanaf minuut 53 en Rypke & Trudie vanaf 1u38min.
De auteurs: Marco Visscher (samensteller), Hidde Boersma, Joost van Kasteren, Ralf Bodelier, Bart Coenen, Marcel Crok en Rypke Zeilmaker. Een indrukwekkende lijst, zeker als je de links eens bekijkt en ziet waar ze allemaal al over geschreven hebben!
In de zaal zag ik bijzonder veel bekende gezichten, ieder die wat vindt van energie was aanwezig.
Wat is ecomodernisme?
Wat ecomodernisme precies inhoudt, vindt u onder deze link, en verder kunt u het ook life van Marco Visscher horen (vanaf de 6e minuut). Het is – van binnenuit – ontstaan als reactie op de verstoffing van de oude milieubeweging, die erg veel goede ontwikkelingen tot stand heeft gebracht, maar inmiddels helemaal is vastgeroest in dogmatische uitgangspunten die een verdere vooruitgang van de natuur en het milieu in de weg staan. De hoofdpunten zijn daarbij voor de ecomodernisten een groot techno-optimisme, met name op gebied van kernenergie en genetische manipulatie. Ecomodernisten willen de menselijke activiteiten zoveel mogelijk concentreren, waardoor er meer ruimte komt voor de natuur. In cijfers: ondanks de bevolkingsgroei en de welvaartsgroei achten ze het mogelijk om het huidige menselijke beslag op de ruimte van 50% tot 25% terug te brengen door verdergaande urbanisatie en geconcentreerdere landbouw en veeteelt.
Een ander belangrijk punt is dat ze het niet humaan vinden dat de oude milieubeweging het begrenzen van de groei, het afschaffen van fossiele energie en CO2 reductie belangrijker vinden dan armoedebestrijding en het voorkomen van houtkap. Afrikaanse landen moeten gewoon kolencentrales mogen bouwen. Ecomodernisten doen ook niet mee aan het idealiseren van het biologisch archaïsch boeren. Hoe rijker we worden, hoe gelukkiger en ouder we worden, en hoe beter voor het milieu. We hoeven niet naar minder van alles: natuur en welvaart gaan prima samen.
Marcel benadrukte aan het einde van zijn praatje nog dat Nederland door de unieke onderzoeksreactor in Petten bij uitstek in de positie verkeert om het voortouw te nemen bij het ontwikkelen van de thorium MSR technologie, als onderdeel van een typisch ecomodernistische toekomst!
Het panel: Milieudefensie (Donald Pols), Oxfam Novib (Farah Karimi) en de VU (Wybren Verstegen)
Zeker de eerste twee waren in feite toch de “beschuldigden”. Dapper dus dat ze toch gekomen waren.
Ik vond dat ze het uitstekend deden. Met aanmerkelijk minder dogmatisme en meer zelfreflectie dan we van de milieubeweging gewend zijn. Met name de sympathieke Donald Pols (Milieudefensie) kwam de ecomodernisten een heel eind tegemoet, en bracht sommige van zijn resterende bezwaren best overtuigend. In het polderende Nederland lijkt een gedeeltelijke assimilatie van de ecomodernistische ideeën in de klassieke milieubeweging dus niet bij voorbaat uitgesloten. Wybren Verstegen (VU) kwam zelfs als eerste met de thorium MSR als mogelijk belangrijke toekomstige ontwikkeling!
Ecomodernisme is niet sceptisch
De deelname van Marcel en Rypke was allerminst voordehandliggend, want de ecomodernistische beweging is vanuit de oorsprong behoorlijk alarmistisch. Maar het is sowieso een “veelkleurige” gemeenschap, zeker de Nederlandse tak. Dat bleek ook wel uit de avond: er zat niet direct een strakke lijn in de verhalen, en het was overduidelijk dat de zes schrijvers vele uren hadden besteed aan onderlinge discussies. Geen van hen had ook op dezelfde partij gestemd. Maar de verschillen bleken geen obstakel om samen tot een boek te komen: want met verschillende uitgangspunten kun je toch tot dezelfde conclusies komen.
Dat ken ik uit de thorium beweging: die is ook voor het overgrote deel alarmistisch, men wil het klimaat redden met schone kernenergie. Dat was bij de vele dinertjes rond het grote symposium in 2015 een geliefd terugkerend thema, maar vooral omdat men geïnteresseerd was in de argumentatie van de ander. Voor de conclusie maakte het toch niet uit: je was allemaal enthousiast over de thorium MSR.
De kracht van het ecomodernisme
Verdeeldheid is over het algemeen catastrofaal voor een beweging, maar in dit geval zie ik het juist als een voordeel. De enorme polarisatie op gebied van klimaat, energie en natuur leidt tot slecht en peperduur beleid. Iedereen zou willen dat hierover meer consensus zou zijn, wat tot een effectiever en goedkoper beleid zou leiden. Maar de polarisatie wordt eerder sterker dan dat hij afneemt: Marianne Zwagerman provoceert al vele jaren met veel plezier iedereen op alle gebieden en dacht dat ze als reactie hierop alles onderhand wel over zich heen gekregen had. Maar de agressie waarmee ze te maken kreeg na haar recente weekje kritiek op het gangbare klimaatdoemdenken, was van een heel andere orde. Daar was ze verbijsterd over. Alsof ze de vreselijkste beledigingen had geuit of opgeroepen had tot walgelijke misdaden!
Door de zo gemengde samenstelling van de ecomodernistische beweging, zullen veel mensen zich erin thuisvoelen. Ook is een gemengde groep veel beter in staat tot zelfreflectie. In homogene groepen, zoals de oude milieubeweging, gaat dat vermogen na een tijdje bijna altijd drastisch achteruit.
Daar komt een allesoverheersend optimisme bij, en het durven denken in toekomstgerichte oplossingen. Dat is voor velen een opluchting na al die jaren van doemberichten en schijnoplossingen!
Het boek is een uitgave van Nieuw Amsterdam, ligt in de boekhandel, is hier te bestellen, en had twee dagen na de presentatie al zijn tweede druk!
Van harte aanbevolen.
Zie ook hier voor de vele reacties op het boek in allerlei media.
Farah Karimi, Wybren Verstegen, Donald Pols, Trudie en Rypke Zeilmaker
Nu nog een politieke partij.. mijn stem heb je.
Ik heb het vanmorgen uitgelezen. Zeer leesbaar, zeer inzichtelijk en to the point. Knappe prestatie van alle auteurs. Een absolute aanrader.
ik moet het nog lezen … dus dit is een eerste reactie …
maar … “In cijfers: ondanks de bevolkingsgroei en de welvaartsgroei achten ze het mogelijk om het huidige menselijke beslag op de ruimte van 50% tot 25% terug te brengen door verdergaande urbanisatie en geconcentreerdere landbouw en veeteelt.” …
we hebben hier in Vlaanderen net Leo Van Broeck, Vlaams “Bouwmeester” … burgerlijk ingenieur-architect en dus een halve collega, die hetzelfde pleegt te zeggen … ik heb op deze pc niet direct een link, maar afgelopen week heb ik nog een aantal uitspraken van hem in een krantenartikel opgelijst voor de eeuwigheid … om te huilen, en om te wanhopen …
ter info, er is GEEN ENKEL verschil tussen personen die zeggen dat ik het klimaat naar de Filistijnen help met mijn gedrag, of de “ruimte” of het “milieu” alhier naar diezelfde Filistijnen met datzelfde gedrag …
met andere woorden, als DAT de bedoeling is, count me out …
HET probleem in het Oude Westen is dat er overal mensen zijn te vinden die denken dat zij HET weten en aldus weten wat beter en best is voor iedereen …
wel … verkeerd !
en nog geen klein beetje …
Antropogene klimaatverandering – inclusief het risico daarvan voor mens en milieu – is binnen het ecomodernisme een geaccepteerd gegeven. Ik hoop dat dat zo blijft. Het zou jammer zijn als het ecomodernisme bezoedeld zou raken door onwetenschappelijke “klimaatskeptici” die in naam van het ecomodernisme gaan lopen roepen dat antropogene klimaatverandering goedaardig zou zijn.
Uit het Ecomodernistisch Manifest:
“Er zijn echter ernstige milieudreigingen die op de lange termijn het menselijk welzijn kunnen schaden, zoals antropogene klimaatverandering, de verarming van de ozonlaag in de stratosfeer en oceaanverzuring. Hoewel het moeilijk is om deze risico’s te becijferen, is er genoeg bewijs dat ze een wezenlijk risico op een globale catastrofale impact op leefgemeenschappen en ecosystemen inhouden. Zelfs graduele, niet-catastrofale gevolgen die geassocieerd kunnen worden met deze bedreigingen, zullen waarschijnlijk uitmonden in aanzienlijke menselijke en economische kosten en in stijgende ecologische verliezen.”
Antropogene klimaatverandering is zeker gunstig tot twee graden en met kernenergie is daar gemakkelijk onder te blijven omdat klimaatgevoeligheid laag is.