Kerncentrale Borssele. Foto Shutterstock.
Van een onzer correspondenten.
Er komt een onderzoek naar de bouw van kerncentrales in Terneuzen. Dat bevestigen verschillende bronnen aan Omroep Zeeland. Het is voor het eerst dat Zeeuws-Vlaanderen onderzocht wordt als mogelijke locatie voor nieuwe kerncentrales. Vanwege de kostenbesparing wordt er gekeken naar twee kerncentrales op één locatie. De opties voor twee nieuwe kerncentrales in Borssele of op de Maasvlakte blijven ook nog bestaan.
Het onderzoek naar Terneuzen als locatie voor mogelijke nucleaire hotspot komt niet als een grote verrassing.
Sophie Hermans.
Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei (VVD) komt woensdag naar de gemeente Borssele. Diezelfde middag gaat er een brief naar de Tweede Kamer waarin Terneuzen genoemd zal worden als nieuwe te onderzoeken locatie. Daarnaast zal de minister het informatiepunt Energieprojecten Zeeland openen, de bestaande kerncentrale bezoeken en leden van de Borsselse Voorwaarden Groep ontmoeten.
Ook wordt er een intentieverklaring ondertekend met de provincie Zeeland en de gemeente Borssele over een Rijk-Regio pakket. Daarin moeten voorwaarden komen waaronder de kerncentrales gerealiseerd kunnen worden. Dit mede naar aanleiding van de voorwaarden die vanuit de gemeente Borsele en de provincie Zeeland zijn gesteld.
Vorig jaar werd bekend dat in het gebied rond Terneuzen 380 kV-leidingen worden aangelegd. Die moeten in 2034 klaar zijn. Dat biedt meer mogelijkheden om aangeleverde stroom, eventueel dus van een kerncentrale, te vervoeren. Daarnaast staat er in de Kanaalzone veel zware industrie die enorm veel elektriciteit nodig heeft. Ook daarom lijkt het logisch dat er naar Terneuzen wordt gekeken.
Het besluit over twee nieuwe kerncentrales wordt waarschijnlijk halverwege 2025 genomen. De planning was om dat al dit jaar te doen, maar de vorige minister gaf aan meer tijd te willen nemen voor de onderzoeken naar de technische mogelijkheden en welke bedrijven de nieuwe kerncentrales zouden willen en kunnen bouwen.
Op dit moment zijn drie bedrijven uit Frankrijk, Zuid-Korea en de Verenigde Staten bezig met technische haalbaarheidsstudies. Er wordt daarbij onder meer gekeken naar of het past in het Sloegebied en wat de kosten zullen zijn. Het totale budget voor die drie studies is 25 miljoen euro.
De onderzoeken zijn vooral gericht op de bouw van twee nieuwe kerncentrales in Borssele, omdat het vorige kabinet dat duidelijk als voorkeurslocatie had. Wel moet er, voor het besluit genomen kan worden, naar alternatieven gekeken worden. Dat gaat in ieder geval om andere locaties binnen de Maasvlakte I en het Sloegebied, omdat deze gebieden in de wet aangewezen zijn als locaties waar eventueel kerncentrales gebouwd mogen worden.
Het kabinet heeft altijd aangegeven dat de onderzochte locaties nog aangepast kunnen worden. Met het onderzoek naar nieuwe kerncentrales in Terneuzen is dat dus gebeurd.
***
Bron hier.
***
Coalitie vreest dat de staat zelf moet opdraaien voor bouw nieuwe kerncentrales
De coalitie houdt er sterk rekening mee dat de staat de bouw van twee nieuwe kerncentrales grotendeels zelf moet bekostigen. Dat is nodig omdat private partijen, zoals energiemaatschappijen en pensioenfondsen, de miljardeninvestering financieel te riskant vinden. Dit bevestigen ingewijden aan NRC.
Het vorige kabinet verwachtte al dat de staat zou opdraaien voor een deel van de kosten van de twee nieuw te bouwen kerncentrales. Maar het hoopte tegelijkertijd op een grote rol voor private investeerders. Dat was de afgelopen decennia, waarin de energiemarkt werd geliberaliseerd, immers gebruikelijk, bijvoorbeeld bij de bouw van elektriciteitscentrales en windparken op zee.
In Den Haag is het denken inmiddels zo opgeschoven dat de coalitie nu overweegt het merendeel te betalen. „Dit is de lijn der verwachtingen nu”, zegt een Haagse ingewijde. „Met kerncentrales in andere Europese landen gaat het op dit moment ook vaak zo. Nederland ontkomt daar niet aan.” Het is nog onbekend wat de centrales gaan kosten. Schattingen lopen uiteen van 8 tot meer dan 20 miljard euro per stuk.
Nederland heeft momenteel één centrale voor kernenergie, in het Zeeuwse Borssele. Het vorige kabinet had deze gemeente ook aangewezen als voorkeurslocatie voor de twee nieuwe centrales. Afgelopen weekend werd echter bekend dat er nu ook gekeken wordt naar Terneuzen.
Meer kernenergie was tientallen jaren een taboe in Den Haag, wegens discussies over de veiligheid en de opslag van kernafval. Onder het vorige kabinet kwam daar verandering in. Met het oog op de energietransitie besloot het te onderzoeken of twee extra centrales technisch en financieel haalbaar zijn. Die onderzoeken zijn nu bijna afgerond.
Het is moeilijk te voorzien of de staat zijn investering in de twee nieuwe centrales zou terugverdienen. Dat is immers afhankelijk van de opbrengst van de elektriciteit die de centrales gaan opwekken als ze eenmaal af zijn. Het is afwachten wat de marktprijs voor stroom tegen die tijd is. In andere Europese landen duurt de bouw van een kerncentrale gemiddeld tien tot vijftien jaar.
Kerncentrales als ‘achtervang’
De nieuwe coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB omarmt kernenergie nog steviger. De partijen hebben in het hoofdlijnenakkoord afgesproken om niet twee, maar vier centrales bij te bouwen. Zij achten dit nodig om de stroomvoorziening in de toekomst veilig te stellen, als het gebruik van fossiele bronnen wordt afgebouwd. Omdat de wind en de zon niet altijd energie leveren, is er naast deze duurzame vormen een betrouwbare ‘achtervang’ nodig.
In de Tweede Kamer bestaat een duidelijke scheidslijn over het onderwerp: (centrum-)rechtse partijen zijn over het algemeen voor meer kernenergie, linkse partijen tegen. Die laatste denken dat de bouw te lang duurt om de klimaatdoelen te halen en willen het vraagstuk over kernafval niet doorschuiven naar toekomstige generaties.
Voormalig minister Rob Jetten (Klimaat en Energie, D66) zette in maart in een brief aan de Tweede Kamer uiteen welke opties voor financiering door de staat er zijn voor de eerste twee centrales. Hij deed dat nadat de Kamer een motie van de VVD had aangenomen die het kabinet opriep om alvast te werken aan een staatsdeelneming, omdat die onvermijdelijk zou zijn. Jetten deelde die opvatting, maar sprak zich toen nog niet uit over de omvang van de rol van de staat.
Andere grote energieprojecten, zoals wind- en zonneparken en gascentrales, lieten de achtereenvolgende regeringen de afgelopen decennia juist zo veel mogelijk over aan private partijen. Marktwerking zou voor consumenten de laagste prijzen en de beste dienstverlening opleveren. Dit was jarenlang het devies van vooral (centrum-)rechtse partijen.
De onzekerheid over de toekomstige stroomprijzen is een van de redenen dat veel private investeerders ervoor terugdeinzen om mee te doen. Het grootste struikelblok is echter de lange bouwduur – waarbij een vertraging van jaren eerder regel dan uitzondering is. In Finland is vorig jaar een centrale in gebruik genomen na veertien jaar vertraging, waarbij de kosten waren opgelopen van 3 tot 11 miljard euro. Het Franse project Flamanville 3 is na twaalf jaar uitloop bijna af. Kosten: niet 3, maar 13 miljard euro.
Tot een kerncentrale is voltooid kan een investeerder er niets mee verdienen. Daarnaast stijgt bij vertraging de rentelast over het geld dat investeerders hebben geleend om de bouw te financieren, waardoor de kosten uit de hand kunnen lopen. Overheden hebben daar minder last van omdat die vaak tegen lagere rentes kunnen lenen, als gevolg van hun hoge kredietwaardigheid.
Private geldschieters vrezen verder dat de politieke steun voor kernenergie onder volgende kabinetten weer afbrokkelt. Dat zou kunnen betekenen dat de centrales niet worden afgebouwd of voortijdig moeten sluiten, waardoor zij financieel schade zouden lijden.
Pensioenfondsen zijn vanwege hun enorme belegde vermogens denkbare investeerders, maar de meeste zijn nog niet enthousiast. „Er zijn nog veel onduidelijkheden over de risico’s en de rendementen”, zegt een woordvoerder van pensioenfonds PMT. ABP, een ander groot pensioenfonds, laat weten: „Dit zijn investeringen voor de zeer lange termijn en je zult goed moeten kijken hoe je bindende afspraken kunt vastleggen om een passend rendement te waarborgen.”
‘Goed debat met de samenleving’
In Nieuwsuur zei voorzitter Eric Uijen van pensioenfonds PME deze zomer dat PME wél bereid is te investeren in de nieuwe centrales. Een voorwaarde die hij meteen stelde, is dat het pensioenfonds gedurende de bouw al rendement ontvangt over elektriciteit die in de toekomst moet worden opgewekt. Dat is een heikel punt, omdat de staat die vergoeding zal moeten betalen.
PME is vooralsnog de enige private partij die zich publiekelijk bereid heeft verklaard om een investering te overwegen. En ook Uijen is behoedzaam. „De overheid moet eerst een goed debat voeren met de samenleving over de vraag wat we willen”, zegt hij tegen NRC. „Het vorige kabinet wilde twee kerncentrales, dit kabinet wil er vier. Het gaat om keuzes voor zo’n zestig jaar.” Een eventuele bijdrage van PME zal overigens niet meer dan een fractie bedragen van alle bouwkosten.
Binnen energiemaatschappijen woedt discussie over de vraag of ze moeten meedoen, aldus betrokkenen, mede doordat kernenergie omstreden is.
„Het is duidelijk dat de energietransitie regie vanuit de staat nodig heeft”, zegt een ingewijde. Niet alleen omdat de energietransitie complex is, ook omdat het bedrijfsleven te afwachtend is, volgens deze bron. Minister Jetten toonde zich vorig jaar al kritisch over de risicomijdende houding van het bedrijfsleven. Hij zei toen tijdens een persconferentie over de verduurzaming van het energiesysteem dat de overheid zich „veel pro-actiever” zou gaan opstellen. „We hebben lang gedacht: de markt regelt het wel. Maar we zien nu toch een grotere rol voor de overheid.”
Een meerderheidsbelang voor de staat is de aantrekkelijkste optie om investeerders over de streep te trekken
Silvio Erkens Kamerlid VVD
VVD-Kamerlid Silvio Erkens denkt dat een meerderheidsbelang voor de staat belangrijk is om investeerders over de streep te trekken. „Anders zal de staat hele grote garanties en financiële prikkels aan investeerders moeten beloven om ze ervan te overtuigen dat de overheid niet over enkele jaren toch weer wat anders besluit. Die zullen het dusdanig duurder maken dat dit gewoon de aantrekkelijkste optie is.”
Pieter Boot, voormalig sectorhoofd Klimaat en Energie bij het Planbureau voor de Leefomgeving, zet vraagtekens bij een meerderheidsaandeel voor de staat. „De omvang van de investering lijkt me het grootste probleem niet,” zegt hij, „maar de risico’s die eraan verbonden zijn wel. De ellende is dat de elektriciteit van een kerncentrale duurder is dan die van wind op zee en zon.”
Boot doelt op het feit dat kerncentrales gebouwd zijn om vele uren te draaien. Op momenten dat energie uit wind en zon beschikbaar is, zal dat echter goedkoper zijn dan kernenergie. Vooral bij wind op zee gaat het om vele uren. Kerncentrales steeds aan en uit zetten maakt de energie die ze leveren gemiddeld erg duur.
Er speelt nog iets anders, zegt de econoom. „De overheid laat veel windparken op zee bouwen. Daar zullen de kerncentrales mee concurreren. Hier zit een schurend belang, omdat de windparken dan moeten concurreren met een bedrijf dat deels van de overheid is. De overheid wordt marktmeester en eigenaar tegelijk.” De eigenaren van de windparken zouden dat als oneerlijke concurrentie kunnen ervaren.
Formeel heeft het kabinet nog niets besloten, alle opties zijn nog open. Het nieuwe ministerie van Klimaat en Groene Groei werkt onder leiding van minister Sophie Hermans (VVD) aan een zogeheten marktconsultatie om te polsen of er animo is onder private investeerders. De uitkomst daarvan wordt binnenkort verwacht.
https://www.nrc.nl/nieuws/2024/09/08/coalitie-vreest-dat-de-staat-zelf-moet-opdraaien-voor-bouw-nieuwe-kerncentrales-a4864924
Private investering maakt een kerncentrale meer dan 2 x zo duur wegens rentelasten.
De 28 miljard€ ‘klimaat’-fonds van van voormalig ‘klimaat-minister’ Jetten, ten behoeve van het bereiken van de verwaarloosbare ‘klimaat-winst’ van 0,000036 grC in 2050, die zijn beter te besteden aan het bouwen van 4 extra door kernenergie aangedreven elektriciteitscentrales in NL, dan aan het effectloos ‘bestrijden’ van klimaatverandering d.m.v. de ‘hernieuwbare / CO2-ban’ ideologische waanvoorstelling.
Mag/kan je, nadat je met succes KC hebt gebouwd die operationeel zijn, al die angsthazen buiten sluiten van de levering van door KC opgewekte energie. Het zal wel niet maar was wel een mogelijkheid om een stok achter de deur te hebben.
Het bedrijf Polderwarmte gaat volgend jaar een groene waterstoffabriek bouwen bij het Rottepolderplein. Die moet in 2026 gaan draaien.
Wat betreft Polderwarmte is het besluit genomen: volgend jaar start de bouw van waterstoffabriek H2 Die Lije. Die komt naast bedrijventerrein De Liede in Vijfhuizen, pal in de hoek van de A9 en de Ringvaart. De electrolyser kan straks 6500 kilo groene waterstof per dag produceren. Het waterstofgas zal, opgeslagen in tanks, via schepen en vrachtwagens naar klanten worden gebracht.
Nederland zit straks te springen om groene waterstof als energiedrager, vooral voor industrie en transport. Groene waterstof wordt schoon geproduceerd door groen opgewekte stroom door water heen te jagen. Water (H2O) wordt dan gesplitst in waterstof (H2) en zuurstof (O2).
,,Er is een grote vraag naar groene waterstof. we spreken met verschillende potentiële klanten, dat varieert van grote waterstofinkopers voor tankstations tot losse bedrijven die nu grijze waterstof gebruiken. Vanaf 2026 zijn grote bedrijven als kunstmestfabrikanten en chemiebedrijven verplicht om groene waterstof bij te mengen’’, zegt woordvoerder Mireille Bedeschi van Polderwarmte.
Zon en wind
Polderwarmte gaat de groene stroom betrekken van stroomleveranciers die gebruik maken van zon- en windinstallaties. Het idee is deze stroom vooral af te nemen als er te veel van is. Dat helpt dus om de drukte op het elektriciteitsnet tegen te gaan.
De geplande fabriek is onderdeel van een groter plan van Polderwarmte. Dat ontwikkelt een warmtenet op bedrijventerreinen op Schiphol-Rijk en is ook bezig met een warmtenet op het Haarlemse bedrijventerrein Waarderpolder. De in de waterstoffabriek vrijkomende warmte gaat straks naar warmtenet Waarderpolder, als tweede bron naast de restwarmte van datacenters.
Ook voor de zuurstof die vrijkomt bij de waterstofproductie is een bestemming bedacht. Die kan bijvoorbeeld worden benut bij waterzuivering.
In de omgeving worden steeds meer plannen voor waterstoffabrieken ontwikkeld. De installatie in Vijfhuizen (vermogen 15 megawatt) wordt lang niet de grootste, maar wel een van de eerste die wordt gerealiseerd. Bij Tata Steel wordt H2Hermes (100 megawatt) ontwikkeld, die gaat draaien op stroom van offshore windparken. In de Amsterdamse haven komt mogelijk de nog veel grotere fabriek HyCC (500 megawatt) die wordt aangesloten op de hoogspanningskabels van TenneT. Vraag naar waterstof zal er naar verwachting volop zijn, voor onder meer Tata, Schiphol, de scheepvaart en vervoer in de steden.
Dorpsraad
Waterstofgas is explosief en bij de productie en het vervoer moet de veiligheid dus worden gewaarborgd. ,,Er gelden heel strenge regels, waar we vanzelfsprekend aan voldoen. De inwoners van Vijfhuizen zijn daar vanaf het begin over geïnformeerd. Alle vergunningen zijn verleend’’, zegt Bedeschi.
We gaan een knallende toekomst tegemoet mocht dit doorgang vinden
6.5 ton H2? Dat is ruis. 1 kg H2 verbranden levert 33 kWh energie op. Ofwel 215 MWh. Da’s een natte scheet.
Merkwaardig. Het Belgische Doel is minder dan 30 km van Terneuzen. Daar gaan 2 kerncentrales dicht en dan zou Nederland over 30 jaar een kerncentrale er bij willen hebben. De windmolens ter vervanging van de beide kerncentrales in Doel staan reeds in het Antwerpse havengebied. Tussen beide locaties is al een project gerealiseerd wat de toekomst aangeeft. De Hewige polder is onder water gezet en toegevoegd aan het verdronken land van Saeftingen.
Hedwige polder onder water zetten voor ‘natuur’-compensatie, hoe hebben ‘weldenkende’ politici dit ooit kunnen laten gebeuren?
De Belgische Doel-kerncentrale mag weer open / operationeel ten behoeve van Nederlandse elektriciteitsopwekking, wellicht goedkoper dan nieuwbouwen in Terneuzen?
In de kop, wel een beetje “off topic “, maar verdiendt toch beslist wat aandacht. ” Hoogleraar: Burgemeester zat fout bij verbod Climate, the movie”.
De opmerking van hoogleraar Schlossels “Mij lijkt dat de gemeente hier te ver gaat.’ lijkt mij toch wel een beetje een understatement, zeker als je de vrijheden ziet die de tegenwoordig in gele pakjes (uniformen) compleet met petten gestoken X R aanhangers zich veroorloven.
Is er in Nederland eigenlijke geen verbod op de weerkorpsen
Duitsland komt er eindelijk achter dat het (d66/volt) idee van open grenzen eigenlijk niet zo slim is :
https://www.telegraaf.nl/nieuws/1960480013/duitsland-wil-grenscontroles-bij-alle-landsgrenzen-instellen-in-strijd-tegen-illegale-migratie-en-terroristen
Ben benieuwd of NL hun voorbeeld volgt, ben echter bang dat ze daar te sch*terig voor zijn, want ja eu he.
Ze staan al geregeld te controleren aan de grens, althans 1 km verderop, eerst een dubbele kamera waar ze ook mee in de auto kunnen kijken.
En dan komen ze de weg op met hun bordje stoppen, meestal alleen buitenlandse nummerplaten, bij Nederlanders kijken ze in de auto en je kunt gelijk weer door als je er onschuldig uitziet HI.
Iedere week staan ze er wel een paar keer steekproefsgewijs, en bij er tussenuit rijden kom je op de koffie, een stuk verder staan ze tussen de bos met een auto, soms 2.
Ik moet zeggen het is wel een sluiproute hier, altijd geweest trouwens, maar de laatste tijd actieve controles dus.
Al die nieuwe centrales worden in Zeeland en Zuid Holland neergezet! In zit in Gelderland, er moet er ook hier eentje komen hoor. Niet al dat moois voor West Nederland houden!