Gisteren heb ik voor het eerst college gegeven aan een universiteit. Helemaal waar is dit trouwens niet, want al een aantal jaar verzorg ik een gastcollege over de hockeystick aan de Universiteit Leiden, maar in dat geval gaat het om Pre-University, dat wil zeggen middelbare scholieren die alvast even mogen snuffelen aan de universiteit. Het college van gisteren was onderdeel van het college International Policies and Institutions in Wageningen. De studenten waren tweede en derdejaars en ze doen de studie ontwikkelingsstudies. Hun kennis van klimaat is dus gering, maar de hele collegereeks stond in het teken van de klimaattop in Kopenhagen. Mijn dank gaat uit naar docent Otto Hospes, die mij in de gelegenheid heeft gesteld om mijn ideeen met de studenten te delen.
Het clichebeeld dat velen en ook ik van Wageningse studenten hebben is dat ze sterk links en op het milieu georienteerd zijn en ik verwachtte dus een zaal vol Al Gore aanhangers. Om een beetje in te kunnen schatten wat voor vlees ik in de kuip had, deed ik daarom eerst maar een korte peiling en legde ik de drie hypotheses van Roger Pielke sr aan hen voor. Dat leverde direct een interessant beeld op. Zo’n tien studenten kozen voor de sceptische hypothese nr 1, zo’n 15 voor hypothese 2 (Pielke’s hypothese) en slechts vijf of zo gingen voor het IPCC-standpunt. Een groot aantal (ik schatte het totaal aantal studenten op 70) wilde geen keuze maken en een studente legde uit dat ze het gewoonweg nog niet weet.
Hun verwarring zal mede het gevolg zijn van de collegereeks, waarin ze onder andere de films An Inconvenient Truth (AIT) en de sceptische reactie erop, The Great Global Warming Swindle, bekeken. In mijn presentatie ging ik in op climategate en vertelde ik iets over zowel de hockeystickgrafiek als de mondiale temperatuurreeksen van CRU, GISS en NCDC. Op een enkeling na hadden ze gehoord van climategate.
Het college was in het Engels en dat was soms lastig, in de zin dat je teveel woorden nodig hebt om jezelf duidelijk te maken. Mijn PPT-vaardigheden laten duidelijk nog te wensen over, maar al doende leert men. De studenten waren zeer geinteresseerd vond ik en stelden veel en vaak kritische vragen, met name ook over mijn eigen positie in het debat. Ben je zelf nog wel objectief? Mijn antwoord daarop is dat iedere journalist, ieder mens, mede gevormd wordt door zijn ervaringen. Als ik in een vroeg stadium van mijn research over het klimaat duidelijke aanwijzingen had gevonden dat een scepticus geld had ontvangen van de industrie en dat zijn werk vervolgens ook inhoudelijk niet deugde, dan was ik mogelijk op dat spoor verder gaan zoeken.
Bij mij gebeurde echter het omgekeerde, ik deed uitgebreid research over de hockeystickgrafiek en concludeerde dat de buitenstaanders McIntyre en McKitrick (MM) in dit geval terechte kritiek hadden en dat het vreemd was dat niemand nooit eerder zo kritisch naar de data en rekenmethoden achter deze grafiek hadden gekeken. De gemeenschap van klimaatonderzoekers hebben de kritiek van MM grotendeels naast zich neergelegd en dat heeft mij dus mede gevormd. Als gevolg daarvan heb ik in het algemeen meer sympathie voor de sceptici gekregen. Maar dat betekent niet dat ik de andere ‘kant’ negeer. Nee, voor mijn boek interview ik onderzoekers met heel uiteenlopende visies, waaronder velen die meegewerkt hebben aan het IPCC-rapport. Dat is essentieel, want doorgaans zijn dit ook heel sympathieke mensen, die op een integere manier te werk gaan en er oprecht van overtuigd zijn dat de IPCC-visie (laten we zeggen 3 graden opwarming de komende eeuw) waar zal blijken te zijn.
Docent Hospes vertelde dat een paar jaar geleden scepticus Salomon Kroonenberg en de Wageningse prof Rick Leemans in het college met elkaar in debat gingen. Het werd volgens Hospes bijna knokken. Juist voor studenten in de sociale wetenschappen zijn dit soort botsingen tussen klimaatdeskundigen uitermate leerzaam. Of zoals een student na afloop triomfantelijk zei: “Wij dachten altijd dat het bij beta-studies om harde feiten ging, maar we zien nu in het klimaatdebat dat de waarheid ook voor klimaatonderzoekers niet zo gemakkelijk te achterhalen is.”
Zoals altijd zijn er ook veel vragen over wat de motieven kunnen zijn van de wetenschappers in kwestie om de ‘waarheid’ enigszins te verdraaien zoals uit sommige climategate e-mails blijkt. Mijn antwoord is dat het al lastig is om achter je eigen motieven te komen, laat staan achter die van iemand anders. Maar om toch een beetje een antwoord te geven liet ik ook deze ontboezeming zien van Phil Jones in een van de gelekte e-mails:
“As you know, I’m not political. If anything, I would like to see the climate change happen, so the science could be proved right, regardless of the consequences. This isn’t being political, it is being selfish.”
Geef een reactie