Amazongate: IPCC citeert WWF – verzinsel over regenwoud

We hadden al Glaciergate , de foutieve smeltprognose van de Himalayagletsjers die het VN-klimaatpanel baseerde op een rapport van de groen-activistische multinational WWF. De inkt is nog maar net droog en het volgende lek vliegt al weer over het web: Amazongate. Volgens Hoofdstuk 13 van werkgroep 2 van het AR4 rapport van het IPCC uit 2007 zou ‘veertig procent van het Amazonewoud plotseling overdwijnen. Maar deze schatting blijkt opnieuw afkomstig uit een WWF-rapport dat werd geschreven door een journalist van de Guardian. Deze heeft dit percentage zelf verzonnen.

James Delingpole van de Sunday Telegraph verlekkert zich al weer, omdat het IPCC hier het rapport ‘Global Review of Forest Fires’rapport van het Wereldnatuurfonds citeerde als ‘wetenschappelijk bewijs’.

Wat Delingpole niet zag maar wat nog veel lulliger is: Het IPCC kan zelfs WWF-rapporten niet juist citeren. De conclusies werden door de IPCC-auteurs nog eens extra opgeblazen: 40 procent van het Braziliaanse bos zou volgens het WWF rapport gevoeliger zou zijn voor bosbranden door droogte. Dit is bij het IPCC veranderd in ‘de hele Amazone’. Vergelijk de bronnen maar eens

Dit is wat het IPCC schrijft

‘Up to 40 procent of the Amazonian forests could react drastically to even a slight change of precipitation: this means that the tropical vegetation, hydrology and climate system in South America could change very rapidly to another state, not necessarily producing gradual changes between the current and the future situation. (Rowel and Moore 2000)

Het WWF-rapport Global Review of Forest Fires werd geschreven door journalist Andy Rowell van The Guardian en Britse beleidsadviseur Peter Moore. Het rapport is nog te downloaden van de website van het WWF.
Dit document volgde op een eerder actiedocument ‘The Year the World Caught Fire’ uit 1997, dat wereldwijd de invloed van bosbranden onder de aandacht moest brengen bij politici. Gesteld wordt dat El Nino’s vaker voorkomen en meer effect hebben op de ontbossing en daarmee op de hoeveelheid koolstof die zo extra in de atmosfeer komt. Zoals vaker brengt de actiegroep een folder uit na een natuurramp die veel media-aandacht kreeg, om vervolgens één van haar thema’s te agenderen. Eerder berichtten wij over hoe het WWF de warme zomer van 2003 aangreep om bij klimaatwetenscahppers een ramprapport te bestellen dat de media en politici moest beinvloeden.

De enige 40 procent claim in het Wereldnatuurfondsrapport die in de buurt van de Amazone komt is de volgende, die zij aanhalen als gevolg van de aan El Nino gerelateerde droogte in 1998. Een langer droogteseizoen, maakt bossen kwetsbaarder voor bosbranden, die meestal aangestoken worden door landeigenaren en boeren:

Up to 40% of the Brazilian forest is extremely sensitive to small reductions in the amount of rainfall. In the 1998 dry season, some 270,000 sq. km of forest became vulnerable to fire, due to completely depleted plant-available water stored in the upper five metres of soil. A further 360,000 sq. km of forest had only 250 mm of plant-available soil water left.

Dit citaat is deels ontleend aan de Nature-paper uit 1999 van Nepstad et al , D. C. Nepstad, A. Veríssimo, A. Alencar, C. Nobre, E. Lima, P. Lefebvre, P. Schlesinger, C. Potter, P. Mountinho, E. Mendoza, M. Cochrane, V. Brooks, Large-scale Impoverishment of Amazonian Forests by Logging and Fire, Nature, 1999, Vol 398, 8 April, pp505
Dit is wat Nepstad schrijft:

Because of the severe drought of 1997 and 1998 we calculate that approximately 270.000 km2 of Amazonian Forest (in Brazilie) had completely depleted plant-available water stored in the upper five metres of soil at the end of the dry season in 1998. In addition, 370.000 km2 had less than 250mm plant available soil water left.

Waar komt de 40 procent vandaan?
Twee vragen spelen dus op. Waarom citeert het IPCC dus niet de originele bron uit Nature maar de bewerking daarvan door een journalist van The Guardian in een Wereldnatuurfondsrapport, en daarvan weer een eigen bewerking?

De reden moet vrij simpel zijn. Nepstad’s paper gaat niet over Global Warming maar over houtoogst door Braziliaanse firma’s, die bossen gevoeliger kan maken voor droogte doordat reductie in het bladerdek voor meer zonlicht zorgt, en dus meer droogte. De 40 procentclaim komt van de Guardian Journalist en milieuactivist van het WWF, niet van tropisch bosecoloog Nepstad.

In Brazilie groeit ruim 3,1 miljoen vierkante kilometer van het Amazonewoud dat volgens een opgave van de BBC 4,777 miljoen vierkante kilometer telt. (65 procent daarvan in Brazilie)
Dus zelfs als je beide getallen de 250 en 377 duizend vierkante vierkante kilometer op telt kom je niet in de buurt van 40 procent

Schatting

Dan nog geeft ook Nepstad aan dat hij een ruwe schatting maakt. Dit doet hij aan de hand van neerslagcijfers van 60 Braziliaanse weerstations in de periode april tot augustus 1998, en schattingen van de verdamping in die periode. Zo concludeert Nepstad dat van 270.000 vierkante kilometer van het Braziliaanse bos de bodem uitgedroogd moest zijn tot vijf meter diepte na het droogteseizoen.

Houtbaron

Nepstad hoofdthema gaat echter over houtbaronnen. HIj bepaalt aan de hand van interviews met houtboeren in een beperkte regio de hoeveelheid oogst. Aan de hand van het aantal kubieke meters hout, en de schattingen van de hoeveelheid hout die een hectare ‘ongestoord’regenwoud normaal gesproken opbrengt, bepaalt hij hoeveel hectare ‘ongestoord bos’er moet zijn gekapt. Dat combineert hij met satellietdata van Landsat.

Conclusie: de bosbouwinvloeden op de Amazone kunnen zijn onderschat, mede door dat houtoogst bossen openlegt en gevoeliger maak voor droogte. De tipping point, een plotselinge omslag is overigens een basis-ecologische theorie die Nepstad onderzoekt. Een langdurige combinatie van stressfactoren kan een snelle omschakeling veroorzaken in ecosystemen, in Nederland is ecoloog Marten Scheffer een representant van deze theorie. En de combinatie van bosbouw, bosbranden en droogte kan je zeker opvatten als een stressfactor die verregaande consequenties KAN hebben. Maar het is duidelijk dat hier de Global Warming weer met de haren er bij is gesleept aan de hand van een verzonnen percentage

Wat heeft het IPCC ons dus nog meer in de aanbieding?

Het best bezochte klimaatblog Watts Up With That, van meteoroloog Anthony Watts geeft de lijst citaten met bronnen uit activistenrapporten van de bedreigde Panda’s uit het AR4-rapport van het IPCC. Dit is genant, omdat volgens IPCC-voorzitter Rajenda Pachauri het VN-klimaatpanel ‘alleen leunt op peer-reviewed’wetenschap. In dat imago van robuuste wetenschap komen nu steeds meer scheuren. Glaciergate inspireerde de Canadese blog Noconsensus.org om eens naar meer activistische bronnen te grazen. De oogst van één dag staat nu bij Anthony Watts op het blog.

We houden u graag op de hoogte