Wetenschap ten einde als data gaat leven

Gastblog door Theo Wolters live uit Chicago

Mijn bezoek aan de 4th International Conference on Climate Change in Chicago was aanvankelijk puur als “vakantie” gepland. Op verzoek van de moderatoren van Climategate.nl ben ik aan het bloggen geslagen. Als kersverse blogger moet je heel wat leren. Omdat ik van tevoren niet weet waarover ik ga schrijven maak ik nog steeds verkeerde of te weinig aantekeningen. Pas aan het einde van de zevende lezing bedacht ik waar het vandaag over moest gaan met als gevolg dat ik een aantal namen en bronvermeldingen schuldig blijf.

Superknullige presentatie
De sprekers van de tweede congresdag (maandag) waren duidelijk en grondig in hun onderbouwing. De eerste sessie zette overtuigend neer dat er van enige toename in zeespiegelstijging geen sprake is. In de tweede sessie liet de Rus Habibullo Abdussamatov zien dat alle schattingen van de invloed van CO2 baseren op het schromelijk onderschatten of negeren van de invloed van de zon. Inhoudelijk een zeer sterk verhaal, maar een superknullige presentatie. Fascinerend is dat jaar in jaar uit zijn al vele jaren staande voorspelling over een nieuw Maunder-minimum verder bewaarheid wordt. In de derde sessie besprak Joseph D’Aleo een aantal “vervalste” temperatuurreeksen. Tenslotte legde Fred Singer wellicht ten overvloede uit waarom de Mike’s Trick to “hide the decline” echt niet door de beugel kan.

Dwaas
Wat me opviel was de innerlijke logica van de meeste betogen, de natuurlijke vanzelfsprekendheid van de gedane statements, zoals je dat ook ziet bij Bas van Geel. Daaraan herken je wetenschappers die hun verhalen zich op degelijke kennis stoelen. Telkens weer en ook op deze conferentie blijkt dat de hele geologische en astronomische wereld niets heeft met de CO2-hype. Geloof het of niet maar de meesten van hen hebben alle commotie over global warming genegeerd omdat de nieuwe ideeën zo dwaas waren.

Oprechte verontwaardiging heerst er in geologische kring over de door Steve McIntyre ontmaskerde hockeystickgrafiek van Michael Mann. Die heeft de hele CO2-hypothese tot mythologische proporties weten op te blazen met de suggestie van een 1000 jaar lang stabiele temperatuur tot wij CO2 begonnen uit te stoten. Dit alles terwijl er over de middeleeuwse warme periode, en de kleine ijstijd daarna, zeker 1900 peer reviewed publicaties lagen.

Levende data
Gedurende de dag zag ik steeds helderder dat niet de sceptische wetenschappers maar juist de alarmisten tegen de stroom in roeien. In verschillende sessies kwamen tientallen stokpaardjes van de alarmisten voorbij. Vaak niet als hoofdonderwerp, maar als vermelding in een langere reeks van goed onderbouwde metingen, als een soort vreemde eend in de bijt. Meestal worden deze afwijkingen verklaard met “living data”, wat zoveel wil zeggen als: meetgegevens die maanden en jaren na de gedane metingen ineens weer kunnen veranderen en opschuiven.

Hieronder enkele van de genoemde voorbeelden van “living data”

Zeespiegelstijging
De zeespiegelstijging wordt sinds enige decennia zéér nauwkeurig vanuit satellieten vastgesteld. Die data werden natuurlijk met vreugde door alle experts begroet. Maar rara… dezelfde dataset bleek te leven! Na een paar jaar varieerde dezelfde dataset opeens niet meer rond dezelfde vlakke lijn, maar was er een opwaartse trend waarneembaar. Dus over dezelfde periode plus een paar extra jaren waren alle identieke data geprojecteerd op een stijgende lijn.

De Zweedse zeespiegelexpert Mörner ontdekte dit vreemde verschijnsel en legde het voor aan de leveranciers van de data. Oh, legden zij uit, de verklaring was simpel: de aanpassing was nodig want anders zou er geen zeespiegelstijging geweest zijn! “Do you hear what you are actually saying?” had hij geantwoord. Maar de man had geen idee van wat er vreemd was aan zijn verklaring. Na het aanhoren van vier lezingen met keiharde resultaten van allerlei onderzoeken over de hele wereld waaruit geen enkele versnelling in zeespiegelstijging viel af te leiden is zo´n verdwaasde bevooroordeeldheid amper voorstelbaar.

Temperatuurreeksen
Joseph D´Aleo kwam met een indrukwekkende lijst met temperatuurreeksen die al even levend bleken te zijn: telkens de rauwe data die een afkoeling aangaven, en daarna een bewerking door de beheerders van de data, waarna een opwarming verscheen. Ik herinner me de landen Australië, Nieuw Zeeland, China, Rusland en de VS waar dit gebeurd was, mede omdat ik dit al eens eerder gelezen had.

De aanpassing was vaak gewoon een wiskundige bewerking, maar veel harder gaat het natuurlijk als je flink gaat schrappen in je waarnemingsstations en daarbij alle stations met een afkoeling eruit gooit omdat die “per definitie” onbetrouwbaar moeten zijn. Zo is 20 jaar geleden wereldwijd het merendeel van de meetstations gesneuveld, wat op wereldschaal inderdaad tot de enorme temperatuurstijging sinds 1970 heeft geleid die we op alle IPCC uitingen tegenkomen. Terwijl die stijging in de VS vreemd genoeg bijna geheel achterwege bleek te blijven.

Let wel: het laten vervallen van vanzelfsprekend onjuiste data is helemaal niet zo ongewoon, er zijn zelfs gangbare methodes voor zoals het niet meetellen van de meest extreme uitkomsten. Maar als het aantonen van opwarming het criterium daarvoor wordt, is er geen sprake meer van wetenschap!

Tot slot de temperatuurreeks die bekend is onder de naam HADCRUT 3. Ook dit bleek een “levende” datareeks te zijn: de oorspronkelijk gemeten reeks bleek enige jaren geleden opeens vervangen te zijn door een reeks waarin een duidelijk alarmerende trend te zien was. Daar kunnen allerlei goede redenen voor geweest zijn, maar je kunt niet zomaar in stilte een bekende reeks aanpassen zonder verklaring, en zonder de naam te veranderen. Nu zijn er dus onderzoeken uit verschillende tijdvakken die zich baseren op HADCRUT 3, en die tot geheel andere uitkomst komen omdat ze zonder het te weten verschillende datasets hanteren.

Over Theo Wolters
Opgegroeid in de Brabantse bossen, en als 12-jarige wakker geschud door de olieramp met de Torrey Canyon in Het Kanaal in 1967, heeft de zorg voor het milieu hem nooit meer losgelaten. Na gymnasium beta en een studie Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft in 1988 richtte hij met vrienden ontwerpbureau Fabrique op, waar hij sindsdien werkzaam is. Sinds 1995 houdt hij zich bezig met de duurzaamheid en energie, onder andere in projecten met brandstofcellen, biomassavergassing en verbrandingsmotoren. Sinds 2005 is hij kritisch actief in het debat over de Waterstofeconomie, en sinds 2006 in het klimaatdebat. Hij commentarieert in tijdschriften en blogs, en geeft graag lezingen over het verband tussen energie, CO2 en klimaat, onder de noemer “Kyoto en andere sprookjes”. Wolters is lid van O2 Nederland, Vereniging voor Milieuprofessionals, Nederlandse Geologische vereniging, de Energy Club, KIVI-Niria en Technet.