Wat moeten we maken van het jongste klimaatrapport van het Planbureau voor de Leefomgeving? Reactie minister Huizinga (VROM) op PBL-rapport “Hoofdconclusies IPCC-rapport staan overeind”. Zo luidt de titel van het begeleidende persbericht. Op mijn kritische vraag of de minister hiermee de algehele IPCC-eindconclusies bedoelt, wordt me van ministeriële zijde bezworen dat het alleen om de conclusies van het door het PBL onder de loep genomen werkgroep II rapport gaat.
“Hoofdconclusies IPCC-rapport staan overeind”. Waar hebben we dat eerder gehoord? Een betere vraag is: “Waar niet?” Minister Cramer sloeg er de critici mee om de oren. Tineke Huizinga toonde zich vandaag ook in ander opzicht een waardige stand-in van haar voorgangster: ze speelde dezelfde ingehouden woede over wéér een gevonden fout om vervolgens over te gaan tot het goede nieuws: “De hoofdconclusies IPCC-rapport staan overeind”. Waar ze vervolgens weer aan toevoegde dat dit eigenlijk slecht nieuws was omdat klimaatverandering dus echt gebeurt.
Het rapport is zo slecht nog niet. Was het PBL nu maar zo fair geweest om als titel boven het persbericht te zetten: “PBL bevestigt: IPCC rapport grossiert in fouten en onnauwkeurige uitspraken”. Die titel wordt namelijk geheel door de inhoud van het rapport gedekt. Heb je interesse in de vele fouten en onnauwkeurigheden die in elk continent zijn gevonden, download dan het rapport en overschouw het slagveld.
PBL-er Joop Oude Loohuis gaf in een boeiende open discussie na afloop van de ceremonie in Perscentrum Nieuwspoort aan dat de 35 collega’s die werkgroep II rapport hebben ontleed, ook gepoogd hebben als echte accountants te werk te gaan. Nu is die opzet echt geslaagd, behalve dan dat het een accountant niet betaamt om, zoals Maarten Hajer in de persconferentie, al die fouten weer weg te wimpelen als zijnde niet van invloed op die in steen gehouwen eindconclusies. Als antwoord op mijn vraag gaf hij letterlijk aan: “We weten soms niet goed wat een fout is omdat we onvoldoende zicht hebben op de achterliggende wetenschap”. Terwijl in het rapport heel duidelijk is gedefinieerd wat een fout is:
Een fout is een onnauwkeurigheid in het Vierde Klimaatrapport die naar onze mening vereist dat hij wordt rechtgezet door middel van een erratum of een herbeoordeling van het betreffende onderdeel.
Dat is een heldere definitie en een ware accountant zou dan als een bloedhond vasthouden aan die definitie en dan niet komen met “Jaarverslag N.V. List en Bedrog klopt in hoofdlijnen”.
Negatieve daling
Zeer goed zijn de aanbevelingen voor de verbetering van de kwaliteit van het proces en ook die ten aanzien van de weergave van wetenschappelijke feiten. Het PBL stelt dat het IPCC moet ophouden eenzijdig te focussen op de negatieve gevolgen van klimaatverandering (groeiverbetering heet in het IPCC-jargon “negatieve daling van landbouwopbrengsten”) en dat het heel helder moet zijn wanneer geprojecteerde gevolgen mede bepaald worden door andere factoren: zo werd bij de geprojecteerde drinkwaterschaarste niet vermeld dat dit ook sterk samenhing met de voorspelde bevolkingstoename.
De aanbevelingen in het rapport kunnen, zoals minister Huizinga terecht stelt, zo worden meegenomen door Robbert Dijkgraaff in zijn IAC onderzoek. Huizinga ziet er ook persoonlijk op toe dat Dijkgraaff en Pachauri het rapport zullen ontvangen. Wel zien we in het PBL rapport al om de hoek komen wat mogelijk ook een belangrijke IAC aanbeveling gaat worden: meer geld en mankracht naar het onderbezette overbelaste IPCC. En in feite is ook daar niets mis mee. Liever een paar miljoen naar Genève, dan miljarden naar windmolens. Waarom vrees ik dat beide zaken samen zullen gaan?
Maar wat is nu mijn voornaamste bron van onbehagen bij de bewonderenswaardige exercitie van het PBL?
Man van stavast
Toch wel dat ik me als Carrey in The Truman Show waande in een perfect opgevoerd toneelstuk waarin ook Karel Knip van het NRC zijn figurantenrol weer voorbeeldig speelde. Wederom slaagde ik er niet in mijn verbazing te onderdrukken over de gelijkenis van Maarten Hajer met Agent Smith uit The Matrix. Afsluitend aan de presentatie van het rapport van zijn geoliede organisatie, had Hajer achterover leunend als een Romeins Keizer een telefonisch interview met The Wall Street Journal. Ongelofelijk hoe comfortabel deze man een strak pak draagt op deze James-Hansen-in-1988-in-Congress-achtig bloedhete zomerdag (alleen had vandaag niemand de airco’s uitgezet). Na afloop benadert hij me en drukt hij me zijn opvallend zweetloze hand. Mijn bezwaar tegen de tendens van het persbericht wuift hij overtuigend – maar toch niet helemaal – weg. Een kampioen, een man van stavast, dat is duidelijk.
Big fat lie
En wat is het wat er niet helemaal klopt? Om te beginnen heeft het PBL eenzijdig de keuze gemaakt om alleen naar het Werkgroep II rapport te kijken. Terwijl het toch evident moet zijn dat de verontrusting over een mogelijke klimaathoax – laten we zeggen bij iemand als Helma Neppérus (VVD) – echt niet staat of valt met de gletsjers in de Himalaya of het percentage Nederlands landoppervlak onder de zeespiegel. Iedereen wil natuurlijk gewoon weten of het al dan niet denkbaar is, dat het IPCC de spil vormt van een klimaatindustrieel complex dat enkele jaren schaamteloos exclusief kon worden gevoed door de wetenschappers van “The team”. Iedereen wil weten of het denkbaar is “that it is all a big fat lie”, net als die andere grote leugen waar het genoemde must read NYT artikel ook de titel van heeft.
Worst case
Hajer en zijn PBL verwijzen voor die algemene vragen naar haar rapport “Veel staat vast over klimaatverandering” van begin december 2009. Dat is té kort na Climategate. Hoe kan het dat Hajer vaststelt als aanbeveling in het nieuwe rapport dat er in de laatste maanden duidelijk is geworden dat het IPCC méér aandacht moet schenken aan worst case scenario’s en tipping points in haar 5e rapport, terwijl hij niet zo eerlijk is om te erkennen – en zijn minister te informeren over het feit – dat, sinds climategate de kans duidelijk is gestegen dat zal blijken dat het hele verhaal van gevaarlijke AGW op wetenschappelijk drijfzand is gebaseerd. Al was die kans gestegen van 1 naar 2% in luttele maanden dan had hij dat in het landsbelang moeten melden. Het IPCC gaat al uit van 10%, dus laat het nu gestegen zijn van 10% naar 15%. Dat mag je niet verzwijgen. En daarom is het PBL rapport een rookgordijn.
Niet de blogs
Het is nu ook wel duidelijk dat we op dat front van het IAC-onderzoek ook weinig te verwachten hebben. Laten we hopen dat die straks met dergelijke rapporten verbeterde procedurekwesties in toekomstig grootschalig calamiteitenonderzoek op andere beleidsterreinen gerecyled kunnen worden nu het hele klimaatliedje langzaam ten einde gaat. De organen die het politieke proces rondom klimaatverandering de nek omdraaien zijn niet PBL, niet IAC, niet de blogs…. maar de G20, China, India en straks Merkel. Climategate was al wat nodig was om die trein te laten rijden, waarvan de machinekamers nu ronken op de harde realiteit van de this-sucker-could-go-down economische crisis.
Bob,
niemand heeft het haar gisteren verteld, begrijp ik eruit. Maar omdat het al tijden de lijn van het ministerie is, heeft ze het erbij gezet. Er staat echter wel "volgens het planbureau". Dat noem ik echt wel misleidend, het suggereert absoluut dat iemand van het Planbureau gisteren (want daarvoor was het rapport immers niet beschikbaar) heeft gezegd dat de hoofdconclusies [van wg1] nog overeind staan, maar dat is niet zo.
Nou is de vraag, hoe groot acht jij de kans dat het Planbureau rectificatie eist voor deze nogal boude claim die hen in feite in de mond is gelegd in een toonaangevende kwaliteitskrant? :)
@TSI:
Precies die vraag heb ik gesteld tijdens de persconferentie (ik was de enige luis in de pels en dan nog een hele vriendelijke, verder kwam er geen enkele kritische vraag).. zie de openingsalinea van mijn artikel:
Ik bedoel goed lezen is een vak! Hoe ging e.e.a. in zijn werk: vanuit de zaal stelde ik de bewuste vraag aan de minister. Maarten Hajer vulde "galant" het antwoord voor haar in.
Na afloop van de persconferentie schoot een ministeriele woordvoerdster (naam onbekend, blond middellang haar, +/-45 jaar oud) me aan, een beetje zenuwachtig… dat het héél duidelijk moest zijn dat de minister alleen de conclusies van hoofdstuk II bedoelde. Ik verzekerde haar dat ik het zo en niet anders zou opschrijven.
Aldus heb ik gedaan. Interessant dat de Volkskrant hier de journalistieke steken heeft klaten vallen en niet wij. Ik zou bijna alweer naar een compliment gaan vissen…. ;-)
Zojuist op het NOS-NL nieuws gehoord en gezien dat de leugenaar Hajer –op kosten van de nederlandse belasting betaler– middels een lijvig rapport heeft verklaard dat er met de conclusie van het alarmistische IPCC rapport niets aan de hand is en dat de kleine fouten die er in voor kwamen geen enkele invloed hebben op het feit dat er klimaatverandering optreedt door AGW CO2.
Ik word echt kots misselijk van dat soort mannetjes en vrouwtjes, die ondanks het feit dat er nog geen enkel steekhoudend bewijs voor dat standpunt is geleverd, de mogelijkheid blijven houden om de bevolking voor te liegen, terwijl we kunnen constateren dat op allerlei plaatsen in de wereld de AGW CO2 kolder wél over boord wordt gezet!
Is daar niet iets afdoends tegen te ondernemen?
Amadeus stelt voor niet langer de knopen op de kist te poetsen (over de VK journalistiek, wat we over 2 weken toch weer vergeten zijn. Bij de VK hebben ook hun Jonathan – ook maar een Mensch…- Leake zullen we gemakshalve maar zeggen – O.K. it is just Amadeus 2 cents opinion.), en te kijken wat er in de kist zit (het PBL rapport).
Amadeus weet dat men over vele punten van het rapport kan (en moet) discussieren, maar hij richt zijn focus „nu effe“ graag op het volgende.
Amadeus constateert dat het PBL zegt, dat het IPCC alleen de negatieve gevolgen van opwarming aangeeft in de Samenvattingen voor Beleidsmakers.
Dit wordt in het PBL rapport aangeduid als „een risicogerichte benadering“ en deze benadering – zo zegt het PBL is door de lidstaten van de IPCC – zo afgesproken.
Maar het PBL zegt dat voor het noemen van de andere kant van de medaille (de positieve effecten) in de Samenvattingen voor Beleidsmakers ook iets te zeggen valt. Het gaat niet om een geforceerde balans vindt het PBL, het gaat erom hoe het ligt (meer negatief, minder positief of juist andersom).
(Amadeus hoopt dat hij dit goed weergeeft :-) )
In het vijfde rapport, vindt het PBL, moet expliciet en duidelijk worden uitgelegd welke benadering nu wordt gevolgd.
Het PBL doet een voorstel voor dat Vijfde IPCC rapport. Het stelt een Samenvatting voor de Beleidsmakers voor, dat bestaat uit twee onderdelen:
1) Het gehele spectrum van mogelijke gevolgen van klimaatveranderingen – inclusief onzekerheden, de positieve gevolgen en het relative aandeel van andere invloeden (bijv. industrialisatie, landgebruik, bevolkingsgroei etc.)
2) En een onderdeel dat de belangrijkste negatieve gevolgen beschrijft (inclusief risico’s in het ongunstigste geval, op basis van een helder toegelichte methode van risico beoordeling).
Amadeus wil graag weten wat de experts van dit PBL-voorstel vinden. Gaat dit in de richting van de honest broker benadering. Is het nog wel realistisch (zo veel politiek, gelobby er om heen, vooraf etc.)?
Verder wil hij graag weten – als het inderdaad klopt dat de „risico gerichte benadering“ is gevolgd c.q. is afgesproken door de lidstaten van het IPCC – of dit invloed heeft gehad op de onderliggende onderzoeken…bijv. de soorten onderzoeken die werden/worden uitgevoerd (in het verleden, nu, toekomst), de conclusies die in een bepaald onderzoek werden/worden getrokken (onderzoekers zijn soms net mensen en willen net als een voetballer soms graag zelf scoren voor een groot uitverkocht stadion – so to speak) etc.
Amadeus Gould
Beste Hajo, Marcel,
Het lijkt er inderdaad op dat de Volkskrant met het slotzinnetje:
het Planbureau woorden in de mond legt die absoluut niet gebezigd zijn.
Ook vraag ik mij af of de minister zich kan vinden in zo'n "hoofdconclusie", mede omdat de ministeriële woordvoerder na afloop nadrukkelijk tegen Hajo zei: "dat het héél duidelijk moest zijn dat de minister alleen de conclusies van hoofdstuk II bedoelde."
Dat laatste staat op gespannen voet met wat er in de Volkskrant staat. Als het niet het PBL is, en niet de minister, wie trekt dan die zogenaamde hoofdconclusie? Kim van Keken, of het IPCC? Maar… daar gaat WG2 hfst 9 t/m 16 helemaal niet over. Of is het een zogenaamde "disembodied opinion"?
Het lijkt me niet denkbeeldig dat het PBL (Maarten Hajer) bezwaar maakt tegen de bovenstaande slotzin. Wellicht een idee om het PBL daar op te wijzen.
Hajo, goed gedaan! :) Inderdaad van belang om de inhoud van het PBL rapport correct weer te geven, en er geen bredere/andere betekenis aan toe te kennen dan gerechtvaardigd is. Overigens gebeurt dat op de diverse blogs natuurlijk wel… Het persbericht, de presentatie en het rapport zelf lijken me helder genoeg.
Cheers,
Bob
P.S.: even de vuvuzela uit de kast… :)
Amadeus,
Precies, always go the source! ;)
Amadeus,
interessante kwesties waarop ik ook niet meteen een antwoord heb. Als je in hart en nieren een Honest Broker bent, dan zou het voorstel van het PBL (die twee punten die je noemt) niet eens nodig zijn. Een honest broker kijkt gewoon naar eer en geweten naar de literatuur en rapporteert zijn bevindingen, positief en negatief. Een honest broker zou geen eindoordeel geven, in de zin van de negatieve gevolgen zijn groter, want zo'n kwalificatie is vrijwel altijd subjectief en bijv. landafhankelijk. Schade aan een ecosysteem telt zwaarder voor een land als Nederland dan voor China of India.
Dus het feit dat PBL nu met de twee punten komt is in mijn ogen een voorzichtige poging om de zeer eenzijdige aanpak die nu wordt gehanteerd (hameren op de negatieve gevolgen) te doorbreken.
Iemand als Richard Tol kan hier veel meer
nuttige dingen over zeggen.
@ Marcel Crok: Wat ik zal zei: “voor het overige zijn wij van mening dat de aarde opwarmt en dat de mens daarvoor verantwoordelijk is.”
Schande hoe hier de oude Cato onrecht wordt aangedaan. Hij zei immers:
Ceterum censeo CA[rthaginem]GW esse delendam!
Haha, mooie vondst!