Geen hoger geluk dan vogelaarsgeluk
Terwijl serieuze ecologen wereldwijd al een eeuw worstelen met de vraag: ‘waarom treden er schommelingen op in dierpopulaties’, (aantallen zijn fundamenteel onvoorspelbaar in systeem met meerdere soorten in competitie ) had de wetenschap beter moeten kijken naar Nederland Gidsland.
Ondraaglijke lichtheid van wetenschap achter gebiedssluiting
Bij Natura 2000 kunnen wij met geheven vinger de rest van de Europa al lang vertellen hoe het zit: die wisselingen komen door ‘te weinig natuurlijkheid’, en dus ontstaat het Walhalla op het Wad wanneer je vissers wegjaagt en andere onreine menselijke elementen. Wanneer wij streng zijn zullen andere landen vanzelf volgen.
In dit blog, een vervolg op mijn tragische vissersblog ga ik verder in op de ondraaglijke lichtheid van eendenwetenschap, waarmee men uit naam van ‘natuurbescherming’ potentieel honderden gezinnen ruineert.
Deskundigenoverleg: sluit gebieden want ons gevoel zegt dat dit helpt
Sinds 2001 vertoont de Zwarte zee-eend zich niet op precies die zelfde plek in de immense Noordzee als men van NJN-vogelweekenden herinnert op Vlieland, Texel en Ameland. De remedie voor dit vogelaarsleed: sluit een kwart van Wad en Noordzee voor visserij met Natura 2000 als excuus. Dan volgt vanzelf ‘herstel’ (waarvan?), en denkt een groter deel van de meer dan één miljoen zee-eenden op het noordelijk halfrond misschien: kwaak, ik ga weer vaker naar Nederland op wintervakantie.
Eendenkenner
De aanwijzing van sluitingsgebieden, komt op advies van eendenkenner Mardik Leopold van Imares. Hij wees de zone boven Ameland aan als favoriet op de deskundigenbijeenkomst op 24 november in Den Helder: dat kun je in dit getuigenverslag lezen, dat ik op de kop tikte. Leopold benadrukte me schriftelijk met klem dat hij niet verantwoordelijk is voor sluiting: maar hij wijst wel de gebieden aan, die de overheid overneemt. Laten we precies formuleren.
‘Geen hard verband gevonden met visserij’.
Jaarlijks schuimen meer dan één miljoen zwarte zee-eenden over de zeeen van het Noordelijk Halfrond, en ieder jaar zitten ze weer ergens anders. Zelfs tot voor de Afrikaanse kust. Een logische vraag, die ik Leopold per email stelde: is er een hard verband tussen de aanwezigheid van overwinterende eenden in de voorgenomen sluitingszones boven Ameland en visserij.
‘Dat is nooit hard aangetoond’, zo erkent Leopold per email. Dat is één.
‘Where have all the birds gone’
Dan hoeksteen 2 onder de noodzaak om vissers weg te herstellen: het ijkpunt. Vroeger was alles beter. John Terborgh’s klassieker ‘where have all the birds gone’ schetst de problematische positie van de ornitholoog, die jeugdherinneringen bij de NJN als normsituatie hanteert. Leopold brandt zich in 1995 met Henk Baptist (nu onderzoeker voor Rijkswaterstaat en windmolenaars We@Sea) in Limosa in 1995 aan deze hamvraag : hoeveel zee-eenden waren er vroeger? Wat was ‘normaal’?
Zwart gat gegevens voor 1975
Zij beschrijven hier de vroegere toestand, toen zee-eendengeluk nog heel gewoon was. Die gedroomde toestand is dan rechtvaardiging om alle visserij weg te herstellen. Het probleem is echter, dat er pas sinds 1975 enigszins betrouwbare eendentellingen plaatsvinden vanaf schip en vliegtuig. Daarvoor rest een zwart gat.
Hoe lossen Leopold en Baptist dat ijkingsprobleem op: met het lezen van vergeelde vogelaarsverslagen. Ik vond onderstaande passage in Limosa wel kenmerkend voor de aannames, die Leopold hanteert, om zijn verhaal te staven, dat vroeger beter was:
‘De Graaf (1930) zag op 17 maart 1929 langs de Zuid-Hollandse kust bij Meyendel binnen een uur een 50.000 zwarte zee-eenden langstrekken, terwijl er ‘bovendien nog grote troepen op zee lagen’. De terloopse manier waarop dit wordt beschreven, doet vermoeden dat dit in die tijd een heel normaal beeld was. Van de jaren 40 en 50 hebben we geen gegevens gevonden, maar in de jaren zestig namen de aantallen op zee vermoedelijk af, want vanaf 1960 daalt het aantal olieslachtoffers.’
De illustere eend, procedurekampioen van het Wad en de Noordzee
Wat wringt hier?
In Limosa in 1995 vermeldt Leopold dat ‘de nationale populatie door Van Eerden (1992) zelfs op 58 exemplaren werd geschat’. Dat kan volgens Leopold niet kloppen, en dat zou komen omdat die aantallen vanaf land werden geteld. Terwijl eenden ver op zee zitten: alleen zeetellingen vanaf schip en vliegtuig zijn dus goed.
Maar uit de ‘terloopse manier’waarop een natuurvorser op 17 maart 1929 zijn 50.000 eenden beschrijft vanaf het strand bij Meyendel, mogen we van Leopold wel opmaken dat vroeger alles beter was. Als het in de verhaallijn past kloppen aantallen wel, als het er niet in past dan klopt de telmethode niet. Kortom: over de wetenschappelijke hardheid van Leopold’s ijkpunten kun je een balletje opgooien.
Even terloops: niets zo natuurlijk als schommelende aantallen
Op vakantie naar Terschelling zag ik ’s zomers als vogelaartje ook veel zee-eenden vanaf de veerboot. Uit de terloopse manier waarop ik dat hier opschrijf, moet je wel concluderen dat dit zo hoorde. Een meer waarschijnlijke verklaring is dat aantallen zee-eenden jaarlijks en per decennium sterk wisselen, wat ook uit de vermeldde vliegtuigtellingen blijkt.
Leopold meldt in het ene jaar op de kop af 1858 eenden (jaren tachtig), na twee middagjes het hele Wad te inventariseren (knap!) per vliegtuig, ook een lastige manier van tellen. In de jaren negentig meldden vogelaars vanaf land bij Texel al weer troepen van 80.000 eenden in een uur: meer dus dan onze natuurvorser in 1930 terloops beschreef. Kortom, soms zijn er veel, dan weer weinig eenden. Soms zit het mee, soms zit het tegen.
De eenden zijn dan ook niet honkvast
Zijn ze niet hier, dan zitten ze daar, de Noordzee en Atlantische oceaan tot aan West Afrika (hun wintergebied) is groter dan een betaalbare woning in Amsterdam. Je kunt dus niet zeggen dat de verminderde aanwezigheid van eenden boven Ameland sinds 2001 een unicum is. En gezien deze aantallen, een paar duizend op een totaal van meer dan een miljoen kun je moeilijk beweren dat Nederlands water onmisbaar is voor de zee-eend. Daar gaat je Natura 2000-stok om vissers weg te herstellen.
Komen we dus bij hoeksteen 3 om vissers weg te herstellen
Waarom moet de zee boven Ameland dicht, als die eenden ieder jaar weer ergens anders zitten? Heeft sluiting wel enige zin? Het is gek, er zitten mogelijk meer zee-eenden boven Terschelling, gebied dat ecologisch waardevoller is, zo blijkt op de Deskundigenbijeenkomst. Maar dat gaat niet dicht. Door gebiedssluiting krijg je meer visserijdruk op een kleinere postzegel en dus meer ‘verstoring’. Hebben belangenconflicten met Rijkswaterstaat bij gebiedsaanwijzing iets van doen? (Hans Lammers, projectleider Natura 2000 is van Rijkswaterstaat, Imares is voor 25 procent van budget van RWS afhankelijk) Gaan we volgend blog dieper op in.
Zee-eend eet zelfs bonen in blik, en kan Spisula als snavelpijn missen
Ook is de zwarte zeeversie van Donald Duck niet afhankelijk van één voedselsoort. Volgens de Natura 2000 bureaucraten en onze vrinden van ‘Wadden Natuurlijk’ zou Spisula onmisbaar zijn voor zee-eenden. Dat zou verdwijnen door die dekselse vissers: ergo, herstel die visses weg. Maar de zee-eenden zijn net als die bij ons in het park: ze eten wat voor de bek komt. Zelfs een over boord geslagen containervracht bruine bonen uit blik gaan er bij de zee-eend in, zo beschrijft Leopold. Spisula is alleen onmisbaar wanneer je vissers wilt wegherstellen en wanhopig naar argumenten zoekt bij de rechter.
Er is ook geen voedselschaarste in Noordzee en Wad.
Leopold erkent desgevraagd ‘dat er genoeg vlees is voor de eenden, maar het zit niet in de goede verpakking’. De bodem, die door vissers zou zijn kapotgewoeld zit vol schelpdieren. Het blijkt dat er een grotere jongen, Ensis directus in de plaats is gekomen van de Spisula. De volwassen exemplaren zouden misschien niet in de eendensnavel passen. Andere dieren als meeuwen maar ook platvis eten zich nu rond aan deze grote jongen: de zee-eend wat minder. Zo gaat dat in de natuur.
Een beetje ecoloog zou dan denken, het ene schelpdier heeft het ander verdrongen, ook zoiets doodnormaals in de natuur. En Ensis is ook nog een exoot. Komt tijd komt Grolsch. Ja sorry, ik ga wat commerciele gemeenplaatsen herkauwen om mijn vermoeidheid te illustreren bij dit soort ‘wetenschap’. Samengevat
- er is niet nauwkeurig bekend hoeveel eenden er vroeger waren
- wel bekend is dat aantallen sterk schommelen en eenden ieder jaar op een andere plek zitten tussen hier en Afrika
- Populatiesschommelingen zijn natuurlijk, dus je kunt niet zeggen dat een tijdelijke dip sinds 2001 bijzonder is en dat die om ‘herstel vraagt
- een eend eet alles, en ligt niet op zijn rug als Spisula op is
- gebiedssluiting heeft voor zo’n soort dus geen zin, dus waarom zou je dan het bestaan van honderden gezinnen ruineren en alle draagvlak voor natuurbescherming bij normale mensen ondermijnen
børbecjøen
Het wordt dus een waar kunststukje. Hoe schuift onze overheid met verwijzing naar ‘de deskundigen’ als rookgordijn voor eigen incompetentie het verzonnen zee-eendenleed dan toch in de schoenen van de visserij. Lees dat in een volgende spannende aflevering van de Soapserie Natura 2000 in Nederland, hier op Climategate.
Krijgt u na dit gortdroge verhaal ook zo’n zin in sappige gebraden zee-eend, in wijnssaus die spontaan van het bot valt? Ga dan eens bij de Denen op bezoek, daar knallen ze hem gewoon van het water. Kunt u mee børbecjøen! Ik hou van Holland, iedere dag een stukje meer.
Vanavond om 18:00 uur op BRT: 2 eendenbouten(hoeft niet van zwarte-eend).
Maak marinade:Fles rode wijn, flesje ketjap manis, gember, hele rode Spaanse peper, lente-ui, 4 lepels bruine suiker, mint. 15 minuten koken. Eendeborst 45 minuten in marinade, pan halfhoog vuur. Opdienen met koude Mie, eetlepel Thaise vissaus, limoensap, salade van sterkers, mint, bleekselderij erdoorheen. Eendenbout snipperen over de mie en salade. Eet smakelijk!
(De marinade is te hergebruiken).
Goed stukje Rypke! De boeren en vissers zitten in Nederland in de beklaagdenbank, moeten hun onschuld aantonen in omgekeerde bewijslast, worden in politieke processen kafkaiaans veroordeeld tot werkeloosheid, terwijl de rechters en aanklagers van de gesubsidieerde en gepolitiseerde NGO's en Milieudefensie geen zaak en geen bewijsmateriaal hebben. Grof politiek schandaal voor een land dat zich rechtsstaat noemt!
Zouden de vissers geen beroep kunnen doen op de Algemene Wet Gelijke Behandeling?
Wederom een goed stukje journalistiek Rypke.
Heb het hier en daar doorgelinkt naar visserij-sites.
Het verhaal doet mij denken aan de eidereenden bij Vlieland.
Er was daar een plotselinge (sterk overdreven) sterfte onder die beestjes. Volgens de groene ridders kwam dat omdat alle kokkels waren weggevist en de eiders uit pure honger krabben moesten eten.
Resultaat: De Procedurekoning trapte de kokkelvissers daar weg.
Maar was dat wel de waarheid?
Eten eidereenden alleen krabben wanneer er geen kokkels meer zijn?
Nah, niet echt.
Voordat dit verhaal speelde heb ik vele maanden met mijn scheepjes onder Vlieland ten anker gelegen.
De eidereend-families kon ik wel uittekenen, evenals de ruime hoeveelheid kokkels die er toen lagen.
En wat dacht je wat die eendjes aten?
Volgens onze groene vrienden natuurlijk uitsluitend kokkels.
Maar ik heb ze in al die jaren niet anders zien eten dan krabben. Tonnen en tonnen krabben heb ik door die keeltjes zien gaan. De jongen werden er mee grootgebracht, en waren zo gezond als een vis.
Maar het betekende wel het begin van het einde voor de kokkelvissers.
Natuurlijk hoopt de groene brigade dat de normale visserlui een even gemakkelijke prooi worden als de kokkelaars.
Dat zou de onzorgvuldigheid verklaren wat hun Zwarte Zee-eenden verhaal aan alle kanten uitstraalt.
Gelukkig is er nu internet en zijn we niet meer afhankelijk van de MSM en zijn luie journalisten.
En nu maar hopen dat de visserlui wakker worden..
Simpel, als je als staat accoord gaat met de fascistoïde ideeën van de groene taliban, liggen zij niet dwars als je onder de waddenzee naar gas wilt boren, voor wat hoort wat.
Gelukkig zijn we hier niet corrupt en vinden we mensenrechten heel belangrijk, moet je alleen geen visser of boer zijn.
Het past perfect in het rijtje van 2 blogs terug.
@Leo: het leukste komt nog in een volgend blog, maar ik wilde het even doseren, anders ga ik naar vis stinken. Momenteel word ik uit alle hoeken en gaten van visserijland bestookt met vragen omdat ik één blog schreef die ze beviel, die je doorlinkte naar visserijnieuws. De wanhoop bij die lui..Maar ze pakken het ook verkeerd aan
Wat de kokkels betreft, daar ga ik later nog werk va maken. Het beruchte alterrarapport op basis waarvan de hele sector werd uitgekocht. Zelfde verhaal andere eend
Niet dat mijn mening terzake doet; ik wilde even kwijt dat ik dit -weer- een erg goed stuk vond.
Vissers in Frankrijk pakken dat heel anders aan, die hadden allang de nieuwe waterweg geblokkeerd, inclusief het afzinken van wat granietblokken a la Green Peace.
Hier kennen we het poldermodel dat wil zeggen: U doet in de polder wat wij in den Haag en de lobbyclubs willen.
Echt jongens, enkel chantage en het beschadigen van politieke carrières helpt in dit geval, of willen jullie de kokkelvissers achterna.
@ Baksteen, een nuance verschil?
Vissers in Nederland zijn doorgaans streng gelovig protestant en ook gezagsgetrouw aan de overheid. Zullen nooit geweld gebruiken tegen de overheid. Aanvaarden hun lot, als Gods wil. Ex-vissers steken hun handen uit de mouwen in elk ander beroep en zien dan niet om in wrok. Daardoor makkelijk "slachtvee" voor gesubsidieerde en gepolitiseerde klimaat & milieu activisten, hun geniepige juridische procesvoerders en hun verpeste ambtelijke regeltjes makers.
Rypke, pas maar op dat ze je geen visserij-voorman maken.. ;~)
Alhoewel, geef de huidige voorlieden de zak en tel hun salarissen bij elkaar op.
Volgens mij kun je daar heel best van eten.
Met dit verschil dat jij weet hoe je het moet aanpakken, dit in tegenstelling tot de huidige "onderhandelaars" die alles voor zoete koek slikken.
Dussuhh, Rypke for President??
@Leo, dat die voormannen intellectueel niet het neusje van de zalm zijn was me al opgevallen. Ik heb van één voorman zo'n rapportje gelezen over speltheorie, dat was bedoeld om gezellig te kunnen polderen met de tegenpartij, van ooh kijk eens overheid hoe wij de noodzaak van duurzaam inzien. Gadver. Zo pak je het aan als je graag terrein wilt verliezen. Als je wilt winnen moet je die smurfen platwalsen met hun eigen wapens. En een vakkundige jurist nemen die de staat aanklaagt
Zoals ik hierboven laat zien moet dat niet moeilijk zijn, dit is even een paar uurtjes lezen, emailen, analyseren bloggen en klaar: routine. Ik heb ook een paper gekregen waarvan de statistiek volgens mij niet deugt en waardoor ze op het gewenste resultaat uitkomen, dat hun opdrachtgever geen blaam treft. Moet je de data van opvragen en nieuwe berekening op los laten, dikke kans dat je dan beet hebt
Maar ik heb geen zin om visserijhenkie te worden, al mogen ze van mij best hun hele erfenis naar me overmaken. Krijgt climategate zo toch nog steun van de (vis)olielobby en Shell(-fishery). We zitten in het complot!!
@turris, we zijn geen rechtstaat maar lobby/kleptocratie, waar een politiek theater (morgen) wordt opgevoerd om de schijn van inspraak op te houden
Een bende rovers zadelt ons op met steeds hogere staatsschuld via windmolens, woekerrentes, mislukte privatiseringen, bonussen en slecht bedrijvengedrag dat alle kosten afwentelt op de maatschappij om dan met uitpuilende zakken het zinkende schip te verlaten
Sneller dan je denkt spat de zeepbel van welvaart uit elkaar, en onze beschaving zijn we al kwijt
Maar de wereld is prachtig en ik ben blij dat ik leef
Rypke, we denken hetzelfde.
Nu de visserlui zélf nog.
Weet jij een goede advocaat?
Turris, pas maar op met zo'n uitspraak.
Sommigen zouden kunnen concluderen, en ik heb al krommere conclusies gezien de afgelopen maanden, dat je eigenlijk beweert dat hoe zuiderlijker je komt des te geweldadiger de religie. Kan heel gevaarlijk zijn.
Leo Bokkum schreef:
"Weet jij een goede advocaat?"
Ik beveel Bram aan; die heeft binnenkort weer tijd als de wilderszaak wordt afgeblazen.
Bram doet niks onder de €1000 per uur tenzij er veel camera's aanwezig zijn.
Da's dus meer een adresje voor vermogende criminelen of blatende politici.
En ofschoon vissers door de groene maffia als criminelen worden afgeschilderd, hebben ze helaas niet de financiële middelen van deze beroepsgroep. ;~)
Om over politiek maar te zwijgen..
wederom eenbuitengewoon goed stuk.
En inderdaad hebben de voormannen het laten liggen.
maar ze hebben der eigen ook compleet laten belazeren door het min van lnv.
De as van het kwaad zit bij ons op tHorntje , en heet NIOZ , imares , en sovon. Wetenschappers(onafhankelijk , lik me rXXt)die daar resideren zijn tevens actievoerders bij militante clubjes zoals stichting Wad , voorheen wildekokkels.
RF Boom:Als de voormannen zich hebben laten belazeren door LNV, dan is dat grove nalatigheid van ze. Ze behoren zich niet te laten belazeren, daar zijn ze voor aangenomen.
Direct hun bevoegdheden intrekken en goede mensen op die plek zetten is de enige remedie, want de huidige voormannen hebben bewezen dat ze niet voor hun taak geschikt zijn.
=========================
@Boels: Na nog even nagedacht te hebben lijkt Bram zo'n slechte zet niet eens.
Laat hij een miljoen of wat kosten; als hij daarmee de sector redt én het groene gevaar + De Staat in hun hemd zet, is dat een hele goede deal.
Als iemand dat kan, is het Bram wel.
Komt er ook meteen een zooi publiciteit van, dat kan de vloot wel gebruiken.
Anders kan men de kotters gaan oppoetsen voor de sloop, en dat kost nog veel meer..
Leo je heb groot gelijk.
Probleem nr 1 in de huidige structuur belangenbehartigersclubjes visserij is het woord clubjes.
Zelf in deze tijd presteren we het om verschilende clubjes te hebben , die ieder haantjes gedrag laten om maar de beste te zijn. Het is uit de tijd om niet als 1 naar buiten te treden.
En zolang er niet een eensgezindheid is uit alle gelederen en diceplines van de visserij in Nederland , van mossel tot haring en van garnaal tot schol , kan je tig Brammen inzetten maar wordt het nooit wat.
Want zelfs als er al een vorm van financiele compensatie zou komen , hebben ze daar nog ruzie over wie wat mag verdelen.En de NGO's lachen der eigen zes slagen in de ronde.
Breaking News: Lenie 't Hart weg bij de Zeehondencreche. Lenie gaat met pensioen en betreurt het dat na 40 jaar er nog steeds (volledig tegennatuurlijke) zeehonden opvang "nodig is".
@Leo Bokkum:
Bram was een voorbeeld van iemand die het achterbakse groene gekonkel boven tafel en in de publiciteit weet te krijgen.
Het is ook belangrijk om het netwerk van die gasten bloot te leggen.
Het zou mij niet verbazen als de opgeklopte landbouwhogeschool in Wageningen, de UvA, de VU en deels de UU als linkse bolwerken overal terug te vinden zijn.
Hallo Rypke,
Ik snap je punt niet helemaal. Iedereen kan in het "profiel Zwarte zeeeend", waar de getallen op gebaseerd zijn, zelf lezen dat er pas goede gegevens vanaf 1986 zijn:
"Recente ontwikkelingen: Goede telgegevens van de zwarte zee-eendenpopulatie zijn pas beschikbaar vanaf de winter van 1986/87. Door grote fluctuaties van jaar tot jaar kan de trend niet nader bepaald worden."
"De banken met hoge dichtheden van halfgeknotte strandschelpen (Spisula subtruncata) zijn enkele jaren geleden verdwenen. De zwarte zee-eenden zijn deels overgeschakeld op mesheften (Amerikaanse zwaardschede Ensis directus), maar het is nog de vraag of dit schelpdier op den duur even geschikt is als de strandschelpen."
Zie: http://www.synbiosys.alterra.nl/natura2000/docume…
Dus alles wat je zegt over aantallen en voedsel is waar !
Alleen is het zo dat de gebieden boven Ameland niet gesloten worden voor de Zwarte zeeend, maar vanwege de schade aan de bodemfauna. Aanwezigheid Zwarte Zeeend is een "extra criterium": als je kan kiezen tussen een gebied met of zonder eenden kies je voor het gebied waar de laatste jaren vaak eenden zijn waargenomen.
Voor de volledigheid het N2000-doel (het klinkt als boekhouden maar het is nu eenmaal niet anders):
Beoordelingsaspect toekomstperspectief: Het toekomstperspectief is per definitie onzeker bij deze doortrekkende soort. Zolang echter een min of meer natuurlijke staat van grote delen van de kustzone is gegarandeerd, lijkt de zwarte zee-eend op lange termijn bezien in onze wateren niet in gevaar. Bij deze soort zijn de ontwikkelingen in Nederland mede afhankelijk van de ontwikkelingen elders.
Landelijke instandhoudingsdoelstelling: Behoud omvang en kwaliteit leefgebied met een draagkracht voor een populatie van gemiddeld 68.500 vogels (januari-aantallen).
Streefbeeld bij de landelijke instandhoudingsdoelstelling: Behoud van de huidige situatie volstaat bij deze soort.
Er is voor de Zwarte Zeeend dus geen "herstelopgave" : de soort "maakt gebruik" van het "garanderen van de min of meer natuurlijke staat" die oa door het verminderen van de visserijdruk wordt gegarandeerd.
groeten,
Martijn de Jong