Voordracht Eschenbach keerpunt in klimaatdiscussie

Gastblog van Theo Wolters

Willis Eschenbach

Op de laatste conferentiedag van de 4th International Conference on Climate Change ben ik verwend met een uitstekende presentatie van Willis Eschenbach over de essentie van klimaatvorming (onlangs schreef Hajo al een blog over Eschenbach). Een verfrissend heldere benadering, die hij eerder al netjes compact heeft neergelegd in zijn 14 antwoorden op 14 zelf gestelde klimaatvragen op WUWT (leuk is dat deze 14 vragen tegenwoordig op internet rondgaan en door verschillende deskundigen worden beantwoord, zie hier). In mijn ogen was Eschenbachs lezing het mooiste wat de conferentie te bieden had. Ik had deze presentatie zeker over het hoofd gezien, ware het niet dat Noor van Andel me de tip gaf.

Onbegrepen
Ik heb in Chicago vele serieuze wetenschappers gehoord die met goed onderzoek aantonen dat de AGW-theorie enorme theoretische fouten bevat en ook helemaal niet klopt met de waarnemingen. daar tegenover staan de waarnemingen dat het aardse klimaat over alle tijdschalen – van tientallen jaren tot honderden miljoenen jaren – sterk correleert met de zon en de kosmos. Net als de mogelijk puur toevallige correlatie tussen CO2-stijging en temperatuurstijging tussen 1976 en 1998 zijn ook dit niet meer dan correlaties. De causaliteit van het klimaatsysteem is nog grotendeels onbegrepen.

Nieuwe uitgangspunten voor klimaatvorming
In Nederland wordt op dit punt vooruitgang geboekt: mensen als Noor van Andel en Arthur Rörsch bezinnen zich intensief op de theorie van de waterdampthermostaat. De theorie van de Poolse ex-NASA wetenschapper Ferenc Miskolczi, die bij NASA werd ontslagen toen hij zijn theorie publiceerde, speelt daarin een flinke rol. In feite coachen Van Andel en Rörsch de banneling Miskolczi al enkele jaren om zijn theorie stapsgewijs te verbeteren. Zelf begin ik deze zeer zware kost steeds beter te begrijpen.

Havo 5?
Er tekent zich een nieuw werkelijk klimaatbepalend systeem af, gebaseerd op verdamping, opstijging en condensatie van water, sterke convectiestromen tot in de hoge luchtlagen. Met een hoofdrol voor de tropische stormen. Een systeem dus dat vrijwel los staat van stralingsforceringen. Het besef groeit dat de aarde een robuuste thermostaat kent. Misschien omdat de proponenten van deze theorie nogal serieuze hoogintelligente types zijn, is de theorie slecht toegankelijk voor de leek. Tja en Kees Vendrik beweert dat je met havo 5 het aardse klimaat kunt begrijpen.

Tegenkoppeling of thermostaat?
Willis Eschenbach is een mooi figuur in dit plaatje. Hij begint zijn betoog met de waarneming dat de temperatuur op aarde de laatste 600 milioen jaar – sinds er ontwikkeld leven is op aarde – stoïcijns varieerde binnen een robuuste boven en ondergrens. Inslagen van enorme meteorieten, en vooral een aanzienlijk sterker wordende zon in deze periode blijken de grenswaarden niet te veranderen. Dat duidt op een mechanisme dat geen tegenkoppeling is, maar een thermostaat. Het onderscheid: een tegenkoppeling is dat bij het opwarmen van een ketel met water er steeds meer warmte verloren gaat door het stijgende temperatuurverschil met de omgeving. Een thermostaat is het verschijnsel dat op een bepaald punt het water gaat koken en er daarna constant blijft in temperatuur, waarna de toegevoerde warmte alleen maar leidt tot het vormen van méér stoom.

Eschenbach ging op zoek naar die thermostaat en beschrijft heel plastisch hoe hij deze thermostaat vond door vanaf zijn veranda in de tropen (hij leeft op de Fiji-eilanden) te kijken naar de dagelijkse cyclus van het weer: hoe elke dag weer helder begon, er zich wolkjes vormden, die uitgroeiden tot tropische stormen, waarna na zonsondergang alles weer opklaarde. De fysica achter deze tweede waarneming blijkt heel helder te zijn, en aan te sluiten bij wat Miskolczi heeft berekend op basis van grote hoeveelheden meteorologische waarnemingen. Ik zal me spoedig eens wagen aan een gastblog over Miskolczi.

Nu geniet ik nog even van mijn lunch terwijl de zeer komische Delingpole en Monckton aan het woord zijn. Vervolgens moet ik rennen om mijn vliegtuig te halen (Theo Wolters is inmiddels weer veilig in Nederland geland; mod.). Op basis van wat ik nu weet is mijn heel subjectieve persoonlijke verwachting dat de waterdamp/convectie-theorie snel aan terrein zal winnen door de heldere, mede dankzij de begrijpelijke benadering van Eschenbach. Hopelijk komen ook de Nederlandse inspanningen op dit gebied sterker in de belangstelling te staan: met alle miljarden aan klimaatbeleid is een klein beetje aandacht voor de vraag hoe het klimaat écht werkt ook wel op zijn plaats.

Over Theo Wolters
Opgegroeid in de Brabantse bossen, en als 12-jarige wakker geschud door de olieramp met de Torrey Canyon in Het Kanaal in 1967, heeft de zorg voor het milieu hem nooit meer losgelaten. Na gymnasium beta en een studie Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft in 1988 richtte hij met vrienden ontwerpbureau Fabrique op, waar hij sindsdien werkzaam is. Sinds 1995 houdt hij zich bezig met de duurzaamheid en energie, onder andere in projecten met brandstofcellen, biomassavergassing en verbrandingsmotoren. Sinds 2005 is hij kritisch actief in het debat over de Waterstofeconomie, en sinds 2006 in het klimaatdebat. Hij commentarieert in tijdschriften en blogs, en geeft graag lezingen over het verband tussen energie, CO2 en klimaat, onder de noemer “Kyoto en andere sprookjes”. Wolters is lid van O2 Nederland, Vereniging voor Milieuprofessionals, Nederlandse Geologische vereniging, de Energy Club, KIVI-Niria en Technet.