Toeval bestaat niet. Omwillekeurig dwaalden de reacties op Rypke’s artikel Nederland anderhalf maal Frankrijk naar een ander droomachtig land: Spanje. En laat de zorgeloze natuurbescherming in dit land nu juist een gevoelige snaar hebben geraakt bij Volkskrant redacteur Caspar Janssen. Afgelopen zaterdag verscheen een prachtig mini-essay van zijn hand met als veelzeggende titel “Hersens”.
Rypke had niet mooier kunnen vlammen uit ergernis over de bureaucratische mallemolen die Natura 2000 heet. Via Twitter gaf de auteur me toestemming het artikel hieronder integraal over te nemen (op hoop van zegen van de juridische coulantie van de Volkskrant). Hierboven alvast een paar juweeltjes van fragmenten:
Ik maakte ook nog een treinreis langs de kust en zag overal borden: Natura 2000-borden; Meer dan een kwart van Spanje is door Spanje zelf uitgeroepen tot Natura 2000-gebied, met natuur die, in Europees verband, de hoogst mogelijke bescherming verdient. Dat is toch al gauw drie keer de oppervlakte van Nederland aan natuur.
Goed, de borden stonden er, die waren netjes geplaatst, en verder ging het leven gewoon door. Voor mens, plant en dier. De natuur is, zeg maar, de natuur. Er wordt ook niets meer van verlangd dan dat: natuur zijn. Nou ja, af en toe wordt er iets aangetast. En af en toe komt er weer iets bij.
Terug in Nederland kom ik voorlopig niet verder dan de analyse dat, de volgende fase is ingegaan van een zich voortslepende strijd tussen twee administratiekantoren: de stikstofboekhouders en de natuurboekhouders. De eerste groep is nu aan de macht, de tweede groep heeft jarenlang geprobeerd – in de strijd tegen de opponent – om de natuur tot in detail te documenteren, te registreren,vast te leggen. Zowat ieder plantje en diertje is geteld en gezien, en vooral ook ieder ontbrekend plantje of diertje, want alleen met ontbrekende en bedreigde soorten kan de bureaucratische strijd gewonnen worden.
De natuur inmiddels, die moet van alles; voor ieder Natura 2000-gebied zijn de ‘ecologische vereisten’ tot in detail vastgelegd, in onze niet-aflatende drang om doelen na te streven, om te reguleren en te plooien. Het zou me niet verbazen als er inmiddels ecologen bestaan die de natuur haten, om dat ze maar niet in het gareel wil. Tegen de arme wolf, die zo naïef was ons land binnen te wandelen, zou je bijna zeggen: doe het niet, ga terug, want voor je het weet zit je opgesloten in een leefgebiedenbenadering.
Hieronder op hoop van zegen het hele mini-essay.
Hersens
De overgang is nogal bruusk. Een paar dagen geleden zat ik nog op een strandje in Noord-West Spanje, waar de krabjes zich in een poeltje onder het zand verscholen voor ons verpletterende dochtertje. Een ijsvogeltje vloog van de ene naar de andere rotswand, een groepje bontbekplevieren trippelde met de branding mee omhoog en omlaag.
Ik maakte bij extreem laag tij een wandel-zwem-klautertocht langs, over en door de rotsen en de grotten waar uren later de golven weer op gingen beuken. De grotten kleurden paars, geel en groen van de algen, het hing er vol met mosseltjes, die schitterden in invallende straaltjes zonlicht.
In de natuurlijke baai bij het dorp waar we verbleven, keken we vanuit een bootje uit op de berghellingen van Asturië aan de ene kant en die van Galicië aan de andere kant. In die bergen, wist ik, leven wolven en zie je voor je het weet beren op de weg.
Ik maakte ook nog een treinreis langs de kust en zag overal borden: Natura 2000-borden. Meer dan een kwart van Spanje is door Spanje zelf uitgeroepen tot Natura 2000-gebied, met natuur die, in Europees verband, de hoogst mogelijke bescherming verdient. Dat is toch al gauw drie keer de oppervlakte van Nederland aan natuur.
Goed, de borden stonden er, die waren netjes geplaatst, en verder ging het leven gewoon door. Voor mens, plant en dier. De natuur is, zeg maar, de natuur. Er wordt ook niets meer van verlangd dan dat: natuur zijn. Nou ja, af en toe wordt er iets aangetast. En af en toe komt er weer iets bij.
Bij een stationnetje, midden in het bos, sprong een ree weg, bij het naderen van de trein.
En nu zijn we dus terug. Juist deze week barstte het debat over natuur in Nederland weer in alle hevigheid los. Er was een conferentie in Kootwijk waar met betrokkenen en dat zijn er heel veel – een poging werd gedaan de verdeeldheid over natuur en landschap te slechten; verder heeft iedereen zijn stellingen van voor de vakantie weer ingenomen. CDA-orakel Ger Koopmans presenteerde een typisch CDA-plan voor natuur dat even zo typisch weer werd afgeserveerd door Das & Boom. En in de Tweede Kamer ging het als vanouds over zaken als de ‘herijking van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en de decentralisatie van het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG)’. En dat was nog maar een van de 37 agendapunten van de commissievergadering.
Het lukte me eerlijk gezegd niet om direct aan te haken. En ik kom voorlopig dan ook niet verder dan de analyse dat de volgende fase is ingegaan van een zich voortslepende strijd tussen twee administratiekantoren: de stikstofboekhouders en de natuurboekhouders. De eerste groep is nu aan de macht, de tweede groep heeft jarenlang geprobeerd in de strijd tegen de machtige opponent om de natuur tot in detail te documenteren, te registreren, vast te leggen. Zowat ieder plantje en diertje is geteld en gezien, en vooral ook ieder ontbrekend plantje of diertje, want alleen met ontbrekende en bedreigde soorten kan de bureaucratische strijd gewonnen worden.
De natuur inmiddels, die moet van alles; voor ieder Natura 2000-gebied zijn de ‘ecologische vereisten’ tot in detail vastgelegd, in onze niet-aflatende drang om doelen na te streven, om te reguleren en te plooien. Het zou me niet verbazen als er inmiddels ecologen bestaan die de natuur haten, omdat ze maar niet in het gareel wil.
Tegen die arme wolf, die zo naïef was ons land binnen te wandelen, zou je bijna zeggen: doe het niet, ga terug, want voor je het weet zit je opgesloten in een leefgebiedenbenadering.
Het is duidelijk: mijn rechterhersenhelft – die van de beleving en het gevoel – is nog even de bovenliggende partij. Al komen er, nu ik erover nadenk, ook vanuit de linkerhelft die van de analyse en het verstand berichten door met de tekst: Spanje.
CASPAR JANSSEN
Hajo schreef: Toeval bestaat niet.
Dat Caspar en ik zijn gestruikeld over die borden is inderdaad geen toeval. Je kunt er de Straat van Gibraltar mee overspannen, zó veel staan er.
En nu maar bidden dat ze daar uitsluitend ecologisch verantwoord hout voor hebben gebruikt, anders is er weer een fors stuk tropisch oerwoud voor vernietigd..
.
Dat we beide vrijwel hetzelfde op hetzelfde moment schrijven is wel toeval. Want ik lees al een hele tijd geen Volkskrant meer.
Dat propagandablaadje werkt ff te negatief op m'n humeur.
.
Aan de andere kant zijn de overeenkomsten weer geen toeval, want iedere dombo (jawel, zélfs Martijn) met een paar ogen in z'n kop kan zien hoe relaxed Spanjaarden met "natuur" omgaan.
Moet je natuurlijk wel ff verder kijken dan de toeristische massagraven van Benidorm en Alicante..
Kortom; Spanjolen hébben natuur en maken zich daar niet druk om.
Nederlanders daarentegen hebben niks, maar DENKEN natuur te kunnen maken.
Tis alleen jammer dat men vaak zo verschrikkelijk krom denkt.
Hierboven las ik [nadruk door mij toegevoegd]:
Het is denkbaar ja, maar niet zeker, dat er ecologen bestaan die de natuur baten. Daar heeft de natuur dan baat bij.
Caspar Jansen had het in zijn stukje zo te zien over iets anders, het origineel heb ik hier bij de hand, namelijk over zijn vermoeden dat er ecologen zijn
De natuur baten is iets anders dan de natuur haten. Dat maakte het stukje ook juist grappig vond ik.
Maar afgezien daarvan heb je gelijk, hij signaleert rare effecten van het beleid.
@Harry: foutje van de OCR na het scannen. Ik corrigeer het meteen. Er stond inderdaad haten.
@Leo Bokkum: alles is betrekkelijk. Ook dat Nederland geen natuur zou hebben. Ik bedoel we hadden toch maar mooi weer een meisje bij de miss universe verkiezing. En de spinnen tieren welig rondom ons huis deze herfst. Het is altijd een bepaald soort natuur waar mensen naar hunkeren. Dus zelfs jouw afwijzing van de Nederlandse natuur heeft iets krampachtigs. Als je die Spaanse laat maar waaien mentaliteit overneemt dan ga je ineens zien dat zelfs (of juist) midden in de stad de biodiversiteit zeer hoog is (en dan bedoel ik dus niet die lekkere meiden maar echt plantjes en diertjes). Voor iemand zich aan natuurdoemdenken over Nederland overgeeft moet hij of zij eerst eens met een determineergids en vogelboek maandenlang door ons land zwerven tot hij of zij kan zeggen misschien 10% van onze soortenrijkdom kent en "begrijpt" (ik ken in Zaanstad een botanicus die jaar in jaar uit met kaplaarzen door het Twiske zwerft langs de meest bijzondere en zeldzame plantjes – vogels interesseren hem niet – en de duinen van Castricum zijn voor hem al een andere planeet die hij nooit bezoekt). En dan nog hebben we het over een bepaald soort aaibare natuur. Want voor de immense biodiversiteit van schimmels en bacteriën van je oorsmeer tot aan je kleine teen, van je badkamer tot aan je deurmat, zijn meestal geen liefhebbers.
Caspar Janssen: KEURIG!
Hij schrijft
'Tegen de arme wolf, die zo naïef was ons land binnen te wandelen, zou je bijna zeggen: doe het niet, ga terug, want voor je het weet zit je opgesloten in een leefgebiedenbenadering.'
Dat zat hij zelfs al toen hij er niet was. De Wolf is al geclaimd door Stichting Ark, die langs de grens met geld van de provincie 'beschermingsplannen'opzette: zie hun website wolveninnederland.nl
Grappig is dat de natureaucratie in Duitsland ook zo werkte. De natureaucraten hadden voor Brandenburg verwacht dat de wolf daar zou komen en plannen opgesteld.
Hij vestigde zich daar waar géén beschermingsplan was, Oost Saksen
Kortom, of al dat papierwerk er nu wel is of niet en al die gesubsidieerde profiteurs maakt geen bal uit: het gaat om echt bestaande natuur in de echte wereld en daar geeft dat tuig steeds minder om
Hajo schreef: Dus zelfs jouw afwijzing van de Nederlandse natuur heeft iets krampachtigs.
Grinn..
Hajo toch, je zou zo langzamerhand beter moeten weten. ;~)
Speciaal voor jou nóg een ietsje duidelijker opgeschreven:
Kortom; Spanjolen hébben ONGEREPTE OERnatuur en maken zich daar niet druk om.
Nederlanders daarentegen hebben niks ONGEREPTS, maar denken OERnatuur te kunnen maken.
@Leo: ja zo klopt ie weer!