Hardhout "oogst" bij het aanleggen van de Bioshape plantage
Gastblogger Niek Rodenburg doet verslag van zijn onderzoek naar de praktijken van Bioshape.
Het einde van Bioshape
Op zondag 30 mei 2010 schreef de ‘President van BioShape Tanzania Ltd.’, de heer Cor Vaes aan alle personeelsleden van BioShape Tanzania Ltd. een e-mail. Het leek een soort afscheidsbrief. Cor dacht, wat Ad een jaar geleden deed kan Cor ook. Net zoals Ad van Wijk vlak voor het faillissement van zijn Econcern een e-mail aan zijn personeel schreef, voelde Cor Vaes het einde van het avontuur in Tanzania naderen.
Mensen lijken met een naderend faillissement met het schrijven van een e-mail kennelijk nogal eens een verontschuldiging richting hun personeel te willen omdat ze dat niet oog in oog durven doen.
De aanleiding voor het schrijven van de e-mail aan de personeelsleden van Bioshape in Tanzania was het feit dat een Nederlandse onderzoeker op weg was naar Tanzania. Rekening houdend met het feit dat die Vaes al twee maal eerder met justitie in aanraking is geweest was het wel voorspelbaar dat hij op die manier zou reageren.
Ad van Wijk gaf in zijn e-mail aan dat de kredietcrisis de oorzaak was van het naderende einde van Econcern. Hij schreef echter niet dat Econcern het creatief boekhouden hoog in het vaandel had staan waardoor later de grootste aandeelhouders zich zouden terugtrekken.
Na het faillissement van Bioshape gaf Cor Vaes ook de kredietcrisis de schuld maar vertelde niet de ware oorzaak van het faillissement, namelijk dat de grootste aandeelhouder, Eneco Energie vertrok als geldschieter omdat het bedrijf verkeerd was ingelicht over de grootte van het gebied dat beplant was met jatropha.
Soorten land in Tanzania
In Tanzania liggen drie verschillende soorten land, Village Land, General Land en land dat uit natuurgebieden en bossen bestaat. Village Land ligt rondom de dorpjes en is in de meeste gevallen in het bezit en eigendom van de inwoners van het betreffende dorp. Ze kweken er al eeuwen hun eerst levensbehoeften en de grond is al generaties in eigendom. Op veel stukken van dat Village Land liggen zelfs de voorouders begraven. In het algemeen is het zo dat buitenlanders geen toestemming krijgen om Village Land te kopen of te leasen.
Pas als de aankoop of lease meer dan 200 hectare betreft, kan via een zeer ingewikkelde grondverwervings procedure Village Land worden omgezet in General Land. Er is in Tanzania één persoon die hiertoe gemachtigd is, de president van het land. Hij is de enige ook die een handtekening zet onder de uiteindelijk aankoopdocumenten.
Onderzoek door de OU en TUE
Het is dus de vraag hoe Bioshape in het bezit is gekomen van ‘officiële documenten’.
Daar is onderzoek naar gedaan door twee wetenschappelijk medewerksters van de Open Universiteit en de TU Eindhoven: Marjolein Caniëls van de Faculty of Management Sciences (MW) & Netherlands Laboratory for Life Long Learning (NELLL) van de OU, en Henny Romijn van de School of Innovation Sciences & Eindhoven Centre of Innovation Studies (Ecis), Faculty of Industrial Engineering & Innovation Sciences, van de TUE.
Het rapport van beide onderzoekers:
The Jatropha Biofuels Sector in Tanzania 2005-9: Evolution Towards Sustainability?
is inmiddels in een nieuwe versie bijgewerkt tot en met juni 2010, en beschrijft hoe BioShape in Tanzania ten onrechte en zonder de vereiste overheidstoestemming vruchtbaar land in het Kilwa district en Village Land rechtstreeks van de inwoners heeft verkregen. Het rapport werd in Milaan op 10 december 2009 gepresenteerd op de DIME workshop
“Industrial Dynamics and Sectoral Systems in Developing Economies”.
Naar aanleiding van gesprekken met de onderzoeksters en de eerste signalen dat dit rapport in december 2009 in Milaan gepresenteerd zou worden stelden leden van het Parlement van Tanzania vragen aan de verantwoordelijk ministers. Ze vroegen zich af hoe een Nederlands bedrijf, Bioshape, in het bezit kon komen van zeer grote stukken vruchtbare grond rechtstreeks van dorpelingen in Kilwa. Volgens de Village Land Act 1999 is dit helemaal niet mogelijk zonder voorafgaande toestemming van de regering.
Met andere woorden: de grond is op illegale wijze verkregen.
Dit klopt ook met de feiten die de directeur van de TIC, het Tanzaniaanse Investerings Centrum, heeft beschreven toen hij zei dat zijn instituut, dat in Tanzania als enige vergunningen afgeeft die de juiste procedure van landaankopen bevestigt, het TIC nooit een officieel document aan Bioshape heeft verstrekt en waarin staat dat het Village Land op legale wijze is verkregen.
De uitvoerend directeur van het TIC was zeer verbolgen over het feit dat zijn bureau buitenspel was gezet en dat aan BioShape door enkele duistere figuren op het ministerie van Lands, Housing and Human Settlements Development, een vergunning was gegeven.
Schoonmaak in Tanzaniaanse regering
Op 29 november 2010 presenteerde de president van Tanzania, Kikwete, na de parlementsverkiezingen zijn nieuwe regeringsploeg. Opvallend in de nieuwe ministersploeg was dat enkele oudgedienden en zwaargewichten niet meer waren teruggekeerd. Zwaargewichten die zonder uitzondering genoemd werden in fraude- en corruptieschandalen.
Onder hen is John Chiligati die tot oktober 2010 het ministerie van Lands, Housing and Human Settlements Development, leidde. Deze John Chiligati en zijn ministerie worden genoemd bij het illegaal verstrekken van vergunningen en documenten aan BioShape.
Chiligati had al geen schoon verleden, want in 2006 werd zijn naam ook al genoemd in een fraude- en corruptieschandaal bij de levering van terreinwagens aan politici die tot de regeringspartij CCM behoorden.
In een onderzoek dat Ernst & Young in 2006 uitvoerde waren bij deze fraude- en corruptiezaak zeker 22 bedrijven betrokken die zaken met de overheid deden en in het bezit waren van door verschillende ministeries vervalste documenten.
Het was deze John Chiligati die in een interview vertelde dat BioShape op een eerlijke manier aan documenten is gekomen. Samen met de Districts Commissaris van Kilwa, was hij de enige in het hele land die zei dat alles rond BioShape eerlijk was verlopen….
Ambtenaren betrokken bij illegale aankoop
De algemeen secretaris van het ministerie, Patrick Rutabanzibwa, heeft indertijd de betrokkenheid van ambtenaren van zijn ministerie bij de verkoop van grond aan Bioshape toegegeven. Zij deden dat in samenspraak met lokale politici.
In de lokale pers verschenen berichten dat het ministerie van Chiligati betrokken is geweest bij het verstrekken van illegale vergunningen aan BioShape. Het was nu voor de president van Tanzania duidelijk dat hij dit soort figuren niet meer in zijn ministersploeg wilde hebben. Ook is Chiligati het woordvoerderschap van de grootste regeringspartij CCM, ontnomen.
De nieuwe minister, Prof. Anna Tibaijuka was in haar vorige functie hoge vertegenwoordigster van de Habitat Organisatie van de Verenigde Naties in Naïrobi, Kenia. Zij heeft er de wind nu onder en tientallen corrupte ambtenaren de laan uitgestuurd. Eén van onze mederedacteuren heeft inmiddels persoonlijk kennis met haar gemaakt toen hij vorig jaar in het kader van het onderzoek naar Bioshape in Tanzania verbleef. Volgens betrouwbare bronnen in Tanzania komt er een justitieel onderzoek naar de manier waarop de vergunningen door het ministerie van Lands, Housing and Human Settlements Development aan BioShape zijn verleend. Een procedure waarin het Tanzanian Investment Center buiten spel is gezet.
Bioshape in Tanzania en de (g)(h)outkoorts.
Allereerst moeten natuurlijk de nodige bedrijven worden opgericht. Volgens gegevens van de Tanzaniaanse Kamer van Koophandel werd in februari 2007 als eerste BioShape Tanzania Limited opgericht. Daarna volgen in rap tempo begin 2007 de BioShape Benefits Foundation, vervolgens Kilwa Wood Shape Limited in december 2007, waarna in juni 2008 de Arusha Timber Factory Limited (Artif) wordt opgericht.
Kilwa Wood Shape regelt de houtkap in de bossen rondom Mavuji en Artif maakt van het gekapte tropisch hardhout exclusieve meubelen.
Na het betalen van ruim $ 300.000 voor 31.000 hectare grond zou het feest kunnen beginnen.
Omgerekend was een prijs van $ 10 per hectare een lachertje, want volgens een betrouwbare hoge ambtenaar van het ministerie van Landbouw in Dar es Salaam is de economische waarde van deze grond in het district Kilwa $ 570 per hectare. De verkopers van de grond in het district Kilwa zijn op z’n zachtst gezegd door BioShape bij de neus genomen.
Bioshape verklaarde dat ze het hele bedrag aan de districtcommissaris van Kilwa hebben betaald en dat het zijn verantwoordelijkheid was om het geld onder de dorpelingen te verdelen.
De dorpelingen hebben nog niet de helft van de $ 300.000 ontvangen zodat de districtcommissaris nog ergens een dikke zak met geld moet hebben liggen.
Marginaal land?
Bioshape heeft altijd beweert dat het ‘marginaal land’ had gekocht, het zogenaamde gedegradeerde Miombo Woodland, maar volgens bosbouwkundige experts in Tanzania bestaat dat gedegradeerde Miombo Woodland in de streek waar Bioshape land heeft verkregen helemaal niet. In plaats daarvan zijn deze stukken land zeer vruchtbaar door de rijke humuslaag die aan de oppervlakte tussen de bomen ligt. De opmerking van Bioshape dat ze slechts marginaal land hebben gekocht komt in een vreemd daglicht te staan bij de bewering van Bioshape dat jatropha juist goed groeit op zeer schrale grond.
De vraag werd dan ook gesteld waarom Bioshape er op stond de vruchtbare bosgebieden te willen kopen en niet volstond met het aanbod om in een andere streek schralere grond te kopen.
De waarheid is dat die schrale grond niet voldoende bos bevatte om daarmee winst te kunnen maken. De vruchtbare Miombo Woodlands in de kustgebieden barsten uit de voegen vanwege de aanwezigheid van volop tropisch hardhout.
Water
Uit diverse wetenschappelijke onderzoeken is gebleken dat jatropha niet op schrale grond groeit en dat er veel, heel veel water, kunstmest en pesticiden voor nodig zijn om de plant vrucht te laten dragen die geschikt is om uit te persen.
Er werd door Bioshape zoveel water verbruikt, er werd zelfs een speciale tankwagen voor aangeschaft, dat de inwoners van Mavuji en omgeving in tijden van droogte zonder water zaten.
Bioshape pompte het water namelijk uit de Mavuji River, die z’n oorsprong in het Namateule/Namatimbili regenwoud had. Maar dat was zelfs niet voldoende. Het slaan van een tiental diepe waterputten in het gebied moest de dorst naar de duizenden kubieke meters water lessen.
Onderzoekers aan de Universiteit van Dar es Salaam sloegen alarm over het massale waterverbruik van Bioshape. De plantages waren volgens hen een bedreiging voor de watervoorraden in het gebied.
Boete voor illegaal kappen
In eerste instantie begon Bioshape met het kappen van een bosgebied van ongeveer 70 hectare, de zogenaamde ‘Pilot Plot’. De hoeveelheid tropisch hardhout die daar gekapt werd bedroeg in ruim 10.000 m³.
Dat kappen op de pilot plot vond zonder de vereiste vergunningen plaats.
Volgens opgave van lokale bosbouwexperts heeft Bioshape voor het illegaal kappen van tropisch hardhout een boete van $ 17.000 gekregen.
Het illegaal kappen is door medewerkers van het Mpingo Conservation & Development Initiative, zie hieronder, ’s nachts ter plaatste geconstateerd. Het geluid van kettingzagen en de aanwezigheid van enkele grote trucks die de stammen moesten vervoeren, waren voor hen genoeg bewijs dat er illegaal werd gekapt. Toen de leden van het Mpingo project werden opgemerkt ging de zaagploeg er snel vandoor.
De Mpingo
In dit gebied van 400 hectare stonden bijzondere bomen, waaronder de beschermde Mpingo.
Mpingo hout is erg gewild in de muziekindustrie waar men van het zwarte hout fluiten maakt. Mpingo is bekend vanwege de warm tonen die het hout voortbrengt. Volgens Bioshape had het bedrijf toestemming van de het Mpingo Conservation Project (MCP)in Tanzania om Mpingo te kappen.
De directeur van het MCP heeft een ondertekende verklaring afgegeven waarin hij zegt precies één keer contact te hebben gehad met Bioshape. Dat was toen Bioshape kwam zeggen dat er af en toe een Mpingo boom op de grond stond die het bedrijf als plantage wilde inrichten. Bioshape vroeg of ze daar een kapvergunning voor nodig had. Ball gaf Bioshape toestemming om een enkele Mpingo te kappen.
Volgens het MCP is Mpingo, of East African Blackwood, de algemene naam voor Dalbergia Melanoxylon, de meest waardevolle houtsoort in de Miombo Woodlands in het Zuid Oosten van Tanzania en een potentieel vlaggenschip om de instandhouding van deze habitat te rechtvaardigen.
Maar niet alleen Mpingo werd het slachtoffer van de rooftocht naar geld in een arm land.
Scientific American en Bioshape
In het blad Scientific American stond nog geen maand geleden, op 29 maart 2012 een artikel over uitgestorven boomsoorten in Tanzania. Verblind door het vooruitzicht op miljoenen dollars aan houtopbrengst werd één zeldzame soort door BioShape met de grond gelijk gemaakt.
Eén boom, de Erythrina schliebenii kende men uit 1930 toen er monsters van twee exemplaren bij met meer van Lutamba werden aangetroffen.
Jarenlang leek het alsof de boomsoort was uitgestorven, maar in 2001 werd in een zijtak van de beschermde Namateule-Namatimbili bossen een exemplaar van de Erythrina schliebenii aangetroffen die in 2008 door BioShape is gekapt bij het bouwrijp maken van plantages voor de teelt van jatropha.
Het bewijs daarvoor is een foto uit 2001 die onderzoekers in Tanzania hebben gemaakt toen ze de boom toevallig aantroffen in het afgelegen gebied. In 2008 was deze boom verdwenen en restte alleen nog een troosteloze kale vlakte. Extra wrang is dat er nu meters hoog onkruid op deze plantage staat.
Olifanten
De bossen waar Bioshape hout kapte voor de aanleg van plantages waren een belangrijk voedselgebied voor olifanten die er op regelmatig terugkerende tijden gingen fourageren. De plantages liggen ook op de route die olifanten altijd namen van de noordelijk gelegen wildreservaten naar het zuidelijk gelegen wildreservaat Selous.
Olifanten lopen op hun trektocht door de reservaten duizenden kilometers en fourageren op plaatsen die vaak al eeuwen bestaan, ook in dit gebied bij het Namateule/Namatimbili regenwoud.
Het wildreservaat Selous is een van de grootste wildreservaten ter wereld. Het reservaat beslaat een gebied van 54.600 km² en is daarmee groter dan een land als Denemarken. Veel typische savannedieren leven hier zoals olifanten, nijlpaarden, krokodillen en de bedreigde neushoorn en Afrikaanse wilde hond.
Op hun trek tochten kwamen de olifanten dus door de bossen in het gebied waar Bioshape aan het werk was.
Er zijn in Tanzania bepaalde regels waaronder een voor olifanten belangrijke regel die zegt dat de paden waar olifanten op lopen tijdens hun trektocht altijd in kaart moeten worden gebracht als ze aangetroffen worden en beslist niet verloren mogen gaan als het bos gekapt wordt. Er mag in geen geval ander gewas op worden geplant.
Zo stonden er op een gegeven moment vroeg in de morgen drie olifanten in het tentenkamp dat Bioshape rondom de in aanbouw zijnde plantages had aangelegd. De olifanten kwamen er op regelmatige tijden eten van een paar vruchtbomen waar complete olifant families al decennia van hebben gegeten.
De gewapende bewakers in het kamp zijn bij het zien van de olifanten als een speer gevlucht, kennelijk omdat de olifanten hen herkenden omdat ze wellicht in het verleden illegaal jacht hebben gemaakt op deze olifanten om de ivoren slagtanden te stropen.
Om te voorkomen dat de olifanten zouden terug komen zijn deze bijzondere vruchtbomen door Bioshape gekapt.
Can biofuels be sustainable by 2020?
“De productie van energiegewassen zal een directe en indirecte claim leggen op natuurlijke gebieden (…), dit resulteert in substantiële emissies van broeikasgassen.”
Bovenstaande opmerking komt uit een rapport dat is samengesteld door de Wageningen Universiteit en Research centrum, het Planbureau voor de Leefomgeving, het ECN en ECOFYS: Can biofuels be sustainable by 2020?
Uit het rapport:
Bio-energie is inefficiënt
“Wetenschappers, maatschappelijke organisaties en politici twijfelen steeds meer aan de duurzaamheid van veel soorten biomassa. Het verminderen van de CO2-uitstoot door biobrandstoffen blijkt erg complex. Dit heeft alles te maken met de factor waarmee bio-energie zich onderscheidt van alle andere duurzame energiebronnen, namelijk landgebruik.
Ongeveer 20% van de huidige toename van CO2 in de atmosfeer wordt veroorzaakt door ontbossing voor landbouw en veeteelt. Ook voor de teelt van energiegewassen is veel grond nodig. Dit heeft belangrijke gevolgen voor de netto klimaatwinst van biobrandstofbeleid”.
Uitbreiding – nog meer hardhout
Naast de plantages in Mavuji begint BioShape Tanzania omstreeks juni 2008 ook met de aanleg van plantages bij het dorpje Migeregere dat op ongeveer 55 km ten noorden van Mavuji ligt.
Gezien het feit dat gedurende lange tijd dagelijks 2 tractoren met aanhangers vol tropisch hardhout naar de zagerij in Mavuji rijden, moet gevreesd worden dat BioShape ook in Migeregere de kettingzagen op volle toeren heeft laten draaien teneinde de zagerij van voldoende voorraad vers hardhout te voorzien.
Ook dit gebied ligt in de nabijheid van het beschermde Namateule/Namatimbili regenwoud.
En dat is vreemd, want mevrouw Cramer heeft gedurende haar ministerschap de zogenoemde Cramer criteria opgesteld. Deze Criteria voor duurzame biomassa productie zijn in 2006 geschreven. Hierin staat onder meer dat biomassa projecten niet in de nabijheid van beschermde natuurgebieden mogen liggen.
Dat vervolgens een voorzitter van de Raad van Commissarissen van de Bioshape Holding, Jan Paul van Soest, die bij mevrouw Cramer de deur plat liep, daar niets aan doet is beschamend.
Hij was de aangewezen persoon om de vinger op te steken en tegen Bioshape te roepen: Tot hier en niet verder.
Dat van Soest niet ingreep is hem rechtstreeks aan te rekenen. Hij is daardoor medeverantwoordelijk voor de menselijke drama’s, de humanitaire ramp en de sociale onrust die in de streek ontstonden.
Het Namateule/Namatimbili regenwoud
In 2001 ontdekten onderzoekers op satellietopnames een ongerept gebied van kust regenwoud in Tanzania. Deense onderzoekers hebben het gebied in 2002 verkend en in kaart gebracht. Het ongeveer 10.000 hectare grote regenwoud is onderdeel van een grote strook kust regenwouden van ongeveer 60.000 hectare groot. Namateule/Namatimbili is het grootste aaneengesloten regenwoud van alle regenwouden langs de oostkust van Tanzania.
Het Namateule/Namatimbili regenwoud ligt precies ingeklemd tussen twee grote plantages van BioShape waar BioShape aan grootschalige jatrophateelt wil gaan doen. Het noordelijke en oostelijke deel van het Namateule/Namatimbili regenwoud, naar schatting 1000 ha, wordt zelfs door BioShape gebruikt om er plantages te vestigen. BioShape heeft verklaard dat zij niet voornemens zijn om in dit regenwoud bomen te kappen, maar alleen bomen te willen kappen die aangetast zijn.
Afgezien van het feit dat BioShape helemaal niets te zoeken heeft in dit regenwoud, spelen de aangetaste stukken bos in het regenwoud juist een belangrijke rol als dispersiegebied van wilde dieren. Ook bevinden er zich veel wandelpaden van wilde dieren. Het is natuurlijk belachelijk dat een wildvreemde uit Nederland komt vertellen dat hij deze zogenaamde aangetaste stukken bos wel even zal kappen.
Prins Engineering, een internationaal erkend luchtcarteringsbedrijf uit Denemarken heeft ter plaatse van de BioShape plantage landmarks ingemeten en de coördinaten ingetekend op satellietopnames van de Landsat satelliet. Op deze kaarten is duidelijk te zien dat de zuidgrens van de plantage dwars door het noordelijke gedeelte van het Namateule/Namatimbili regenwoud loopt.
Internationaal erkende organisaties en bedrijven hebben daarna onafhankelijk van elkaar de grens van de BioShape concessies vastgesteld. Ook ons onderzoeksteam, met een GPS expert in hun midden, heeft met een Trimble GPS ontvanger en gevaar voor eigen leven in 2010 de coördinaten nagemeten die Prins Engineering jaren eerder had gemaakt. We hebben met behulp van kaarten van Google Earth onze eigen gemeten coördinaten ingetekend en onze eigen grenzen van de Bioshape concessies getrokken.
Bioshape plantages slokken Namateule-Namatimbili natuurpark op
Na zoveel bewijs dat de grenzen van de Bioshape concessies dwars door het Namateule/Namatimbili regenwoud liepen moest Bioshape een list verzinnen. BioShape stuurt daartoe enkele studenten van het Copernicus Instituut, een onderdeel van de Universiteit van Utrecht naar Tanzania, gaf ze een kaart van Landsat en na een nieuwe survey wistten de studenten precies waar de grenslijnen getekend moeten worden.
Het was geen verrassing dat deze nieuwe grenslijnen, in tegenstelling tot de betrouwbare kaarten van Prins en alle andere kaarten, nu vrijwel volledig buiten het Namateule/Namatimbili regenwoud liggen.
Bioshape's interpretatie van de locatie
Nadat de grenzen van verschillende BioShape plantages door gerenomeerde buitenlandse instellingen zijn vastgelegd komt BioShape plotseling op 23 april 2009 met een kaartje van het Copernicus Instituut tevoorschijn.
Heeft de grens van de plantages nu ineens de status van wetenschappelijk onderzoek bereikt omdat ‘Utrecht’ erachter staat?
Er zijn weinig mensen die geloven dat deze nieuwe kaarten de uiteindelijke grenzen zijn maar dat de kaarten alleen voor PR doeleinden worden gebruikt.
Tot slot: Noodkreet van inwoners van Mavuji
Diverse internationale hulporganisaties trekken zich het lot aan van de bevolking van Mavuji.
Zo is de Australische afdeling van ActionAid International ter plaatse om de inwoners van Mavuji te helpen. Bioshape had in aanloop naar het faillissement in het voorjaar van 2010 eind 2009 alle activiteiten in Kilwa al gestaakt, dus de bewoners van Mavuji, die bijna allemaal afhankelijk waren van het bedrijf waren letterlijk aan hun lot overgelaten.
Op 19 maart 2010 schreef Albert Jimwaga van ActionAid International een artikel op de site van ActionAid International over een inwoner van Mavuji en werknemer van Bioshape, de 36 jarige Asha Bakari.
Ik laat hem even onvertaald aan het woord:
“We are desperate of food. Nowdays food comes from the city to be sold in the village and not vice versa as before. We could not afford to buy food because the wages we are paid was very little. We do not produce our own food as before because our land has been taken over by foreign companies under privitasation policy to produce biofuel farms. Everybody is talking of hunger as a consequence of mabadiliko ya hali ya hewa (climate change) but for me our reason is that we are farming in unproductive lands. Increased biofuel production has resulted in massive deforestation and has severe implications for our food security, as energy crops replace our normal land uses. Please tell the government we do not like this behavior of biofuel farms.”
Asha Bakari (36) from Mavuji village in Kilwa district.
Dat Asha Bakari uit Mavuji onder bovenstaand stukje zo openlijk de naam laat zetten toont de wanhoop van Bakari die in feite niets meer te verliezen heeft.
In de buurt van een BioShape plantage moesten deze 13 leden van één familie hun hele boedel bij elkaar pakken en werden ze gedwongen te verhuizen
Misschien moet er bij het verhaal verteld worden dat Niek Rodenburg op deze website reageert onder de naam "waarnemer". Is dit dezelfde Niek Rodenburg die vroeger bij de TU Delft weg gereorganiseerd is? Is dat het recept hoe je klimaat/milieus/groen scepticus wordt, hetzelfde schandalige pad doorlopen dat Tennekes ook meegemaakt heeft?
Wat een rechtste rakkers!
Dit zouden linksers NOOIT doen!
Uitstekende onderzoeksjournalistiek! VPRO-ARGOS waardig!
Welk 2de kamerlid stelt kritische vragen over deze Klimaat & Milieufraude beerput aan de verantwoordelijke minister van Buitenlandse zaken (ontwikkelingssamenwerking) en minister van ELI (Economie/Milieu/Energie)
Een zeer goed stuk. Ik kan me voorstellen, dat je echt woedend wordt over dit alles.
@ Matthijs. Links en rechts zijn voor mij achterhaalde begrippen. Ik heb niet zoveel met repressief collectivisme en net zo weinig met roofkapitalisme etc.
Het is wel zo dat uitgerekend in Tanzania, dat jarenlang een socialistisch model voerde, dit op een gegeven moment gewoon gebeurt. Maar goed George Orwell schreef er al in 1945 over, dus zo verwonderlijk is het ook weer niet.
@ Kakofonie: Wat een imbeciele flatulentie van u (naar Komrij)!
Niek,
Indrukwekkend hoeveel gegevens je hebt verzameld over BioShape. Goed ook dat je onder eigen naam (neem ik aan) publiceert.
Wat ik wel mis in de twee lange stukken is enige context. Waarom is Niek Rodenburg in deze zaak gedoken? Je spreekt in je stukken over 'ons onderzoeksteam'. Dat team is zelfs naar Tanzania gereisd om feiten te checken. Uit wie bestaat ons onderzoeksteam en wat drijft dat team om zich zo actief met deze zaak te bemoeien?
Ik denk dat het goed is om dat in een paar honderd woorden uit te leggen voor de lezer.
gr Marcel
'k vond dit nog op het intarnet m.b.t. bioshapegate, ditmaal met reacties van Bioshape op de aantijgingen van fibronot.nl en de bronnen van het nieuws (=waarnemer?): http://www.bioshape.nl/files/2010_07_huidigestand…
@ Marcel.
De aanzet tot dit onderzoek waren de plannen van het bedrijf Fibroned om in Apeldoorn een kippenmestverbrander te bouwen.
Sinds 1999 is Fibroned bezig om vergunningen te krijgen om op het duurzame industrieterrein de Ecofactorij kippenmest om te zetten in zogenaamde duurzame energie.
Begin 2000 is daartoe een groep opgericht, de Bezorgde Burgers Apeldoorn, die de inwoners van Apeldoorn voorlichting wilde geven over de gevolgen voor het dorp wanneer al die kippenpoep zou worden verbrand.
Met name de uitstoot van de vele giftige stoffen baarde de groep zorgen.
Fibroned zou in één klap de grootste milieuvervuiler van de provincie Gelderland worden.
Na -tig rechtszaken in Zutphen en tweemaal een vernietiging van de verleende milieuvergunning door de Raad van State, voor het laatst in 2005, bleef Fibroned volharden in haar poging de kippenmestverbrander te bouwen.
In 2008 werd duidelijk dat Fibroned op het punt stond opnieuw een milieu- en bouwvergunning aan te vragen. Althans, zo stond het in de lokale krant. Echter, de betreffende journalist blonk niet bepaald uit in deskundigheid omtrent dit soort vergunningen en schreef gewoon een lekker in de markt liggend verhaal.
Na dit artikel werd begin 2008 de werkgroep Fibronot opgericht als tegenhanger van Fibroned. Er werd een eigen website gemaakt die aandacht aan deze zaak besteedde.
Er is vanaf die tijd ook nauw samengewerkt met de groep Bezorgde Burgers Apeldoorn.
We hechten eraan te vermelden dat we beslist geen actiegroepen zijn die met spandoeken de straat op gaat.
Via via kregen we in 2008 een tip om eens diep te spitten wie de directie van Fibroned was, de directe zakenrelaties, leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen en hun werkzaamheden en relaties, en mogelijk financiers.
Al snel zijn we toen op de vele andere bezigheden van de directeur van Fibroned, Wilbert Hermans, gestuit.
Zo bleek hij ook de directie te voeren van het bedrijf Bioshape Holding en de BioOne Groep.
Om een lang verhaal kort te maken, het hele clubje rondom Hermans is de afgelopen jaren rechtstreeks betrokken geweest bij tenminste zes daadwerkelijke faillissementen en enkele bijna faillissementen in deze biomassa sector.
Er tekende zich een bepaald patroon bij die faillissementen af, namelijk, het bedrijf werd opgericht, er werd subsidie verkregen, vervolgens werden schulden gemaakt en als de schuld een bedrag met zes nullen had bereikt werd de stekker eruit getrokken.
De Bioshape Holding spande daarbij wel de kroon. In amper twee jaar tijd werd er ruim € 15 miljoen doorheen gejast. Weg geld, foetsie.
Onze grote wens zou zijn om eens wat financieel recherchewerk te mogen doen waar al dat geld aan besteed is, maar vooral, waar de rest gebleven is. Een kort lijntje naar de Ned. Antillen hebben we mogelijk al ontdekt. Wie weet volgt er meer….
Een rijtje faillissementen waar de heren rechtstreeks bij betrokken waren:
BioOne B.V.
BioOne Technology B.V.
Frese Biogas B.V. allemaal tussen 2005 en 2006
en
Power Plant Lommel N.V op 22 april 2010
BioShape Holding B.V. op 14 juni 2010
BioShape Power Plants B.V. op 3 november 2010
Omdat Fibroned de vierde dochter onder de vlag van de BioOne Groep was, leek de vrees gerechtvaardigd dat ook Fibroned op dezelfde manier zou eindigen als de rest: voor de rechter commissaris.
Volgens de meest recente gegevens van de Kamer van Koophandel is de schuld van Fibroned inmiddels opgelopen tot boven de € 10 miljoen en is het eigen vermogen een paar miljoen negatief.
Een hele prestatie, omdat er nog niet 1 kippenpoepje was verbrand.
Het is in onze ogen de perfecte kandidaat voor een volgend faillissement.
Bij het zoeken naar de directe zakenpartners van Hermans, kwamen we de heer Cor Vaes en familie tegen.
Deze Cor Vaes was betrokken bij het bedrijf Bioshape Tanzania Ltd. Hij mocht zich zelfs President noemen.
Na een jaar speurwerk op het internet en in de lokale pers in Tanzania werd het ons duidelijk dat er in Tanzania iets vreemds aan de hand was. Omdat de directie van Bioshape, het moederbedrijf, de heer Hermans dus, alle vragen die hem gesteld werden ontwijkend of niet naar onze tevredenheid beantwoordde en kennelijk niet mee wilde werken werd het ons duidelijk dat er zaken in Tanzania gebeurden die het daglicht niet konden verdragen.
De aanvankelijke samenstelling van onze werkgroep Fibronot van twee man, werd uitgebreid met een biotechnoloog, een jurist, met Mr. voor zijn naam en een secretaresse die de invulling van de inmiddels wel erg groot geworden website http://www.fibronot.nl voor haar rekening neemt.
Om de ontkenningen van de directie van Bioshape te controleren hebben twee leden van ons team in 2010 een eerste reis naar Tanzania gemaakt. De vakantieuitkering was een welkome aanvulling op de reiskosten die door niemand werden vergoed.
Wat we in Tanzania tegenkwamen tart elke beschrijving.
Wat we zoal tegenkwamen zie je in de blogs staan, waarvan er de komende week nog een paar zullen verschijnen.
Wat drijft ons team om ons zo intensief met deze zaak te bemoeien?
Allereerst de leugens die verteld werden en waar tot nu toe iedereen is ingetrapt.
Wat wil je ook, met een van Soest als voorzitter van de Raad van Commissarissen zit je als bedrijf toch gebeiteld?
Met een Steven de Bie als voorzitter van de Raad van Advies van Bioshape dan luistert toch niemand meer naar je? En al helemaal niet als er vriendjes en vriendinnetjes van de heren aan de touwtjes trekken in 'Den Haag'.
Verder:
De humanitaire ramp die zich voltrekt in het gebied waar Bioshape heeft huisgehouden.
De treurnis en ellende onder de lokale bevolking die gouden bergen en een zo mogelijk nog zonniger toekomst was beloofd.
Van de ene op de andere dag stortte hun toekomst in toen ze de mededeling kregen "ga maar naar huis en wacht op nadere instructies".
Wat ons verder drijft is het feit dat een volgende poging van Fibroned om een allesomvattende vergunning bij de Provincie Gelderland aan te vragen, eventueel wel succes kan hebben.
Je kent de wet BIBOB?
Daar is nu onze hoop op gevestigd. We hebben een door de Commissaris van de Koningin in Gelderland ondertekende brief, waarin hij toezegt persoonlijk in de gaten te houden dat wanneer Fibroned met een vergunningaanvraag komt, hij de wet BIBOB zal gebruiken om de integriteit van de directie, alle directe zakenrelaties, alle financiers, de hele club, alles en iedereen rondom de directie van Fibroned, te checken. Nou, als ze daar niets vinden zijn ze blind.
Met de gegevens die we tot nu toe zelf verzameld hebben, hebben we er alle vertrouwen in dat die kippenmestverbrander er niet zal komen.
Van Apeldoorn naar Tanzania.
Op papier een klein stukje.
In de praktijk al vier jaar topprioriteit.
Niek, dank voor deze uitgebreide toelichting. Veel respect voor al het werk dat jullie vrijwillig verzet hebben. Ik zou ook deze reactie van je omzetten in een gastblog, het is belangrijk dat lezers de achtergrond goed begrijpen.
Marcel
Al dat gesubsidieer van overheidswege is fraudegevoelig.
In sommige sectoren is bedrijfsvoering zo te zien steeds meer gaan lijken op het binnenharken van subsidies.
Het raakt dan steeds meer buiten beeld of er ooit nog een product wordt gemaakt waar mensen wat aan hebben, op een manier die door de beugel kan.
Inderdaad ARGOS waardig! Ik hoor de stem al voor me.
Televisie lijkt me overigens wel wat meer impact hebben.
Hoe is het uitleveringsverdrag eigenlijk met Tanzania, volgens mij hebben ze daar geweldige gevangenissen…
Tjonge, daar ga je met je correcte groene gezicht.
Televisie uitzending hierover: no chance denk ik, in Hilversum denken ze nog steeds dat er honderden doden gevallen zijn door dat helse Trafigura met de Probo Koala en bovendien wordt de aandacht vandaag afgeleid door mevrouw Sap met haar planeconomische meltdown plannen die ons linea recta richting Griekenland status zouden sturen, maar Niek, sterk staaltje vastbijtonderzoeksjournalistiek, ik zou zeggen roosteren die van Soest en zijn methaan uitstotende labradors erbij!!!
Harry zegt:
Het is niet alleen het binnenharken van subsidie.
Je ziet bijvoorbeeld bij de Duitse zonnecelfabrikanten dat de bergen subsidie die zij ontvingen niet (mede) gebruikt werden om nieuwe producten te ontwikkelen.
Kijk naar Q.Cells, de grootste Duitse celfabrikant. Kreeg de afgelopen jaren miljarden subsidie. Ging anderhalve week geleden failliet.
De Duitse burgers liggen zo langzamerhand aan de beademing vanwege de tientallen verschillende soorten belasting op energie, zonnecellen, windmolens, etc. die ze moeten ophoesten en die de Duitse overheid als subsidie rondstrooide.
Binnenkort komt daar nog een hoogspanningsbelasting bij omdat Tennet de aanleg van de offshore windbekabeling niet zelf kan financieren.
Tussen haakjes, ik vind dat een slechte ontwikkeling en je moet dan ook helemaal niet vreemd opkijken als TenneT binnen twee jaar zelf aan de beademing ligt.
Het is gemakkelijk om nu de schuld van het in elkaar storten van de Duitse PV markt in de schoenen van de Chinezen te schuiven, zoals je links en rechts leest.
De Chinezen maken dan wel goedkopere panelen, maar zij hebben wèl nieuwe producten ontwikkeld.
Met behulp van Duitse subsidies…..
Subsidie is de schuldige. Daar wordt een bedrijf lui van. Innovatie is het slachtoffer.
Exact, dit loop ik nu al maandenlang te verkondigen, of het nu in geld is of import belasting. Nog zo'n mooi voorbeeld is Obama's groene droom, Solyndra. Dit, nu failliete, bedrijf kreeg een $ 535 miljoen staats-lening nadat de boeken slechts één (1!) dag waren bekeken…
Het hele verhaal Niek Rodenburg hangt als los zand aan elkaar, de bronnen zijn onduidelijk, de naam "Niek Rodenburg" klinkt als een verzonnen naam, ik lees allerlei cut en paste werk van de website fibronot.nl, die website is ook al weer super vaag nimby zooitje waar je niet wijs uit wordt. Kortom, kakafonia ten top. Marcel kan beter tijd besteden aan de verkoop van zijn boek of zijn adviseurs baantje voor Joop Atsma dan het los zand verhaal van een of andere jodokus die als een verontwaardige puber loopt te spammen. Heeft Niek soms wat aandeeltjes in bioshape waardeloos zien worden, ben je daarom een potje op een commissaris van het bedrijf? Kom maar op met die informatie!
@ Kakafonie: U bent bekend met deze groene stinkende beerputten?
Kakafonia schrijft:
Niek Rodenburg klinkt als een verzonnen naam.
L
O
L
Ik kom hier vrijwel uitsluitend verzonnen namen tegen, zegt veel over deze website en zijn inhoud.
@kakafonia. Kom met argumenten aub, wat KLOPT er niet aan dit verhaal, dan houdt je de zaak scherp. Nu kom je met algemene beweringen om jezelf te profileren, dat wel past bij je werkgever geenstijl maar helpt deze site niet zo, dat is alleen maar een houding
kakafonia schreef:
Dan heeft de ambtenaar van de Burgelijke Stand behoorlijk zitten slapen toen je vader je aan kwam geven:)
@kakafonia: wat je overigens wel uiterst geschikt maakt voor de moderne reguliere journalistiek, was ik nog vergeten te vermelden. Je blinkt uit in het uiten van in het sociaal verkeer geteste clichés die de slimheid van de afzender succesvol profileren. Wat nog ontbreekt is de bekende narcistische gebarentaal van 'kritisch kijken', bij de 'jongere journalist'is het vooral'kijk mij eens assertief, brutaal en guitig zijn, omdat ik het verschil niet heb geleerd tussen dinosaurusgedrag en echte ethiek want ik ben meer aan het gamen dan lezen, en heb geen flauw idee van wat ook maar dat geeft niks als je maar gelukkig bent en veeeuul vrienduuhh hebt'. Of moeilijk doen verwarren met professionaliteit.
BURP
De reguliere journalistiek is alleen onmisbaar voor journalisten, zoals de Nihilistische Omroep Stichting (NOS) ook alleen onmisbaar is voor de PvdA-stemmende medemens
Ik vind NIMBY een uiterst nuttige eigenschap die leidt tot échte betrokkenheid, de zorg voor je directe omgeving waar je zelf belang bij hebt. De rest is al snel gel…Zie ook Scruton in 'Groene Filosofie', de NIMBY's zijn de meest effectieve milieubeschermers. Zie ook in mijn dorp Langweer. Uit liefde voor het dorp en de watersport organiseren mensen hier prachtige evenementen als het skutsjesilen, steken daar tonnen euro's in en ze willen dat het hier mooi blijft. De bomen rond de kerk zijn veel belangrijker dan het amazonewoud.
Dat is zinvolle milieuzorg, de rest is al snel gel….Die lokale binding gaat ook gepaard met het nodige intermenselijke gezeik: verbetering komt in kleine stapjes ipv grootse gebaren, al wil je dat anders. Ik verbeeld mij dat modern kosmopolitisme vooral een vlucht is uit de beperkingen van een normale sociale gemeenschap met haar nukken, weerstanden en beperkingen, in de hoop ergens grootse en meeslepende gebaren te kunnen maken zonder deze beperkingen. De elementaire deeltjes -kosmoparasieten/gelukssprinkhanen- van Houllebecq
En wat is 'reizen'eigenlijk ook voor iets uitzonderlijks. Met één druk op internet zit je aan de andere kant van de wereld via een budgetvlucht, tientallen keren gedaan so what? Nu ben ik even naar mij ouwelui gereisd voor een kop koffie, vanmiddag reis ik naar Drenthe, en donderdag naar Tilburg. Ik moet wel een reisjournalist zijn.
Dus Niek, dank voor de toelichting bij je achtergrond en zie welke positieve zaken NIMBY kan uitrichten
@ Rypke
en donderdag naar Tilburg. Ik moet wel een reisjournalist zijn.
Als je over de A50 rijdt kom je hier praktisch langs. Koffie?
Helden!
Kan niet anders zeggen.
En die eerste opmerking van mij over links en rechts was sarcastisch bedoeld, maar kwam helaas niet zo over.
@Rypke
Alle beschuldigingen tegen bioshape zeggen weinig zoals de raad van journalistiek tot twee keer toe heeft geconstateerd nadat er een klacht ingediend was tegen het NRC. Prut informatie, inhoudelijk niet juist, etc etc.
Niek zal met nog betere informatie moeten komen die de raad wel gelooft, want anders kun je nooit een groot verhaal over bioshape schrijven wat veel mensen zullen geloven.
Maar in plaats daarvan moet Niek dus nu met lede ogen toezien hoe het NRC afdroop voor de raad, wat een dure grap is geweest voor fibronot en ook freelance journalist Roberto Valentino.
De Raad van de journalistiek heeft geschreven dat aan de deskundigheid en de betrouwbaarheid van de bronnen van de journalist niet getwijfeld hoeft te worden, maar dat de journalist in de berichtgeving het wederhoor slechts beknopt en selectief is toegepast. Er had uitgebreider bericht moeten worden over het wederhoor. Voor de zekerheid de linkjes naar de uitspraken:
http://www.rvdj.nl/2011/45 http://www.rvdj.nl/2011/84
Dus kakafonia, het gaat over de berichtgeving in de krant. De raad voor de journalistiek gaat ervan uit dat niet getwijfeld hoeft te worden aan de betrouwbaarheid van de bronnen en de informatie die daaruit naar voren kwam.
Waarmee uw bijdrage de plank dus mis slaat.
De RvdJ gaat niet inhoudelijk in op de bedroevende situatie in Tanzania, waar Bioshape letterlijk een spoor van vernieling heeft achtergelaten.
De RvdJ heeft de authenticiteit van sommige, voor deze zaak, belangrijk documenten niet in Tanzania laten controleren.
Documenten, waarvan in Tanzania door de voor die documenten verantwoordelijke personen is verklaard te zijn gepasseerd door corrupte ambtenaren op het ministerie. De documenten zijn dus vervalst en niet rechtsgeldig.
Hebben de leden van de RvdJ de bewuste personen gehoord?
Nee, want daar waren ze niet in geïnteresseerd.
De RvdJ is daar met open ogen ingetuind en kijkt in feite alleen naar het feit of er hoor en wederhoor tussen klaagster en verzoeker is toegepast.
De RvdJ bekijkt het alleen formeel en enige medemenselijkheid is de leden van de RvdJ volstrekt vreemd.
Een uitnodiging bij de directie van Bioshape om daar de documenten in te zien, is voor een leek niet te doen.
De rechtsgeldigheid en authenticiteit zijn alleen in Tanzania te beoordelen door de verantwoordelijke instanties.
De directie van Bioshape wilde geen kopie van de in hun bezit zijnde documenten afgeven teneinde die kopieën in Tanzania te laten beoordelen.
Officiële instanties zoals ministeries hebben ter plaatse op hetredaad geconstateerd dat Bioshape illegaal tropisch bos aan het kappen was.
Het gebod om de zaak direct te sluiten werd in de wind geslagen.
Fibronot heeft geen bemoeienis gehad met deze zaak en ook geen kosten gemaakt.
De onderzoekers van fibronot hebben er weer een taak bij, namelijk een onderzoek naar de leden van de RvdJ en al hun (zakelijke) relaties, die mogelijk een rol zouden kunnen hebben gespeeld in de uitspraak.
De leden die deze zaak hebben behandeld zijn:
mw. mr. H. Troostwijk, voorzitter, M.C. Doolaard, mw. Y.M. de Haan, drs. ir. M.C.N. Mokveld en drs. P. Olsthoorn, leden, in tegenwoordigheid van mr. H. Osinga, secretaris, en mw. mr. F.G. Jansma, plaatsvervangend secretaris.
kakafonia, is hat vanwege het AGW-Pavlov reactie dat je sceptisch bent over het Bioshape drama? Ik bedoel, Niek's verhaal is wat chaotisch maar er zijn zoveel bewijzen dat het hele zaakje stinkt.
Overigens het wederhoor van Bioshape is te lezen in de link die ik bovenstaand heb gegeven en ik moet zeggen dat is zéér zwak.
kakafonie schreef:
Ik lees het toch anders kaka, namelijk dat de RvdJ heeft geschreven dat aan de deskundigheid en de betrouwbaarheid van de bronnen van de journalist niet getwijfeld hoeft te worden.
Daar is geen woord Spaans bij.
Het zal je tegenvallen kaka, maar ons onderzoeksteam heeft uitvoerig contact gehad met Stefano Valentino nadat hij als eerste ons benaderd heeft en we hebben hem op zijn verzoek alle informatie en foto's uit Tanzania verstrekt die hij wilde hebben.
Als jij dat als een overwinning van Bioshape beschouwd, is je goed recht, maar toont aan dat je niets van de hele zaak hebt begrepen.
Gezien je reacties hier was dat al verwacht.
@Matthijs: zo interpreteerde ik het ook, maar ik kon mijn reactie niet nalaten ;-)
@kakafonia: Je bent hierboven al heerlijk afgebrand.
Maar ik vind jouw reacties wel intrigerend. Die manier van communiceren. Lijkt mij een beetje passen bij de communicatie van het soort bedrijven, waar de stukken van Niek over gaan. Dat verschuilen achter autoriteitjes, maar niet in staat om de zaken echt te weerleggen.
Wie verschuilt zich achter die alias…Ik hoef het niet te weten hoor.
Maar mocht je een betrokkene zijn in deze zaak…dan hang je toch gewoon met jouw anonieme reactie jouw eigen anonieme hoofd ook nog eens in de strop, of niet soms?
Interessant leesvoer voor de twijfelaars
Van onderzoek- en fraudejournalist Finnigan wa Simbeye.
This Dutch firm is cheating on biofuel (1)
op
http://dailynews.co.tz/feature/?n=14623
en
How Dutch firm is cheating on biofuel (2)
op
http://dailynews.co.tz/feature/?n=14722
De RvdJ heeft het al zo moeilijk.
Het Parool, De Telegraaf, RTL en (als ik mij niet vergis) De Volkskrant hebben laten weten het gezapige gezag van de RvdJ niet langer te erkennen.
NRC zal wel volgen.
Bovendien, je stapt toch naar een echte rechter als je denkt dat je als bedrijf of persoon geweld is aangedaan?
Op 22 juli 2010 had de Tanzaniaanse onderzoek- en fraudejournalist Finnigan wa Simbeye zijn 2 artikelen die ik hierboven noemde, klaar.
De reden dat hij ze pas in november kon publiceren was omdat zijn hoofdredacteur ze pas na de verkiezingen wilde plaatsen. Dit om te voorkomen dat zijn onderzoek de verkiezingen zou kunnen beïnvloeden.
Omdat ik wist dat hij met de artikelen klaar was vroeg ik hem:
How would you classify the BioShape Holding and staff?
Zijn antwoord, erg duidelijk:
Deze journalist is erg gerespecteerd in Tanzania vanwege zijn waarheidsgetrouwe berichtgeving die het gevolg is van diepgravend onderzoek. Eén van de weinige daar.
Er is niet één artikel van hem te vinden waarin hij niet de waarheid sprak of een leuk artikel schreef alleen om het schrijven.
Hij geeft zijn indruk over de Bioshape Holding en stafleden goed weer, zonder dat er ook maar één woord verzonnen is.
De komende dagen volgen er meer onthullingen, want we zijn nog lang niet klaar.
Boels069 schreef:
Boels, het staat buiten kijf dat een rechter getuigen laat opdraven en documenten op authenticiteit zal laten controleren.
Dan ga je als je iets te verbergen hebt toch liever naar de RvdJ om een soort eergevoel te behalen?
De RvdJ kijkt alleen naar puntjes als hoor en wederhoor.
Het los zand gehalte blijft maar toenemen in deze draad. Wie staat er nu precies tegenover een failliet bioshape in een eventuele juridische strijd? Misschien een mensenrechtenorganisatie, misschien greenpeace, misschien milieudefensie. Een ding is langzamerhand wel zeker uit de 50 pagina's slechtgeschreven tekst die onze Niek (verondersteld dat hij zo heet) hier gekopieerd heeft van fibronot en diverse andere bronnen. Niek zal samen met zijn bezorgde buurtbewoners uit apeldoorn NIET tegenover bioshape staan, want ze zijn helemaal geen partij. Niek is niet persoonlijk benadeeld. Wat Niek wel loopt te doen is het zo veel mogelijk zwart maken van de voormalige directie en commissarisen van bioshape. Niek's doel is daarmee niet het stoppen van de fibroned centrale in Apeldoorn, maar het zwart maken van personen. Snapt nu iedereen hoe zwak het hele verhaal van Niek is? De beklaagden zullen het wel op een smaad zaak gooien die Niek gaat verliezen, omdat het doel waartegen je strijd (fibroned) overduidelijk niet gerelateerd is aan de ongetwijfeld niet rooskleurige situatie in Tanzania.
@Kakafonia
Het lijkt mij, dat indien Niek de feiten publiceert en dus de waarheid spreekt of schrijft, daar niets tegen in te brengen is.
Van smaad is alleen sprake als de waarheid geweld aangedaan wordt.
Bedoel je met je schrijfsel dat Niek zich wat meer op de Fibroned centrale moeten richten omdat daar ook van alles loos is?