Hoewel het grootste deel van de energierekening bestaat uit steeds meer belastingen en de nieuwe SDE-opslag van Henk Kamp (PvvdA), loont energiezuinigheid. Maar tot welke grens? Sinds 1978 isoleren we ons al kapot, zo meldde het CBS al in 2008: met een halvering van het gasverbruik per huishouden tot gevolg van 2800 kuub per huishouden per jaar naar 1400. Daar betalen we dan wel tweemaal zoveel voor als in 2000, dankzij alle ‘nieuwe tarieven’.
Binnenklimaat bedreigd.
Verplichte energielabels voor woningen leggen de lat met isoleren steeds hoger. Mijn lokale overheid gaf gul duizenden euro’s subsidie per woning om ze te isoleren met extra piepschuimwanden. Had mijn raam al dubbele beglazing, die beglazing kon nóg dubbeler. Bij deze nog dank voor uw bijdrage. Maar zoals ik al voor Het Parool schreef: het binnenklimaat is bedreigd door gebrek aan ventilatie met gezondheidsgevolgen voor bejaarden.
Peak Isolatie
Er is een grens aan de mate waarin je woningen kunt dichtsealen. Ook is het maar de vraag of met piepschuim omgordde spouwmuren wel energie besparen. Want de zonnewarmte die op een winterdag voor warmte zorgt komt óók niet meer binnen, terwijl als het ’s nachts koud is je toch onder de dekens ligt. En je de verwarming al lager zet. Waarmee ik de vraag wil stellen: is onderhand Peak Isolatie niet bereikt?
Meet je energiebesparing door isolatie of sociale isolatie
Wie daar het internet en zijn kennissen voor wil afschuimen en waardevolle tips heeft, wees welkom..
Hoeveel energiewinst valt via isoleren nog te halen? Zoals het CBS al aangaf zijn buitentemperatuur en demografische ontwikkelingen minstens zo belangrijk. Er wonen steeds minder mensen per huishouden. Dus als je te triomfantelijk roept ‘we verbruiken steeds minder per huishouden’is dat het zelfde als zeggen: per minder mens verbruiken we minder.
De wildgroei aan eenpitters en gescheiden halfgezinnen sinds 1978 die hun potje kook en stoommaaltijd bij AH halen is nog geen maat voor energiebesparing, meer voor energieverbruiksverplaatsing en sociale isolatie: met minder douchers verbruik je minder.
Volgens mij naderen we nu een punt, waarbij de beste besparing volgt uit jezelf isoleren tegen de overheid. De SDE-opslag van 150 euro van Henk Kamp (PvvdA) om windmolens te bouwen voor de milieubeweging en het crisisbestendig maken van Van Oord, Imares en de Offshorebranche doet alle besparingsgedrag teniet. Dat is wel weer ‘duurzaam’ in de moderne betekenis van het woord: overheidsmisleiding.
Lees het volgende stuk in de Frankfurter Allgemeine, hoe de Duitse consument wordt uitgemolken:
Energiewende Verbraucher zahlen 17 Milliarden Euro Zuschuss für Ökostrom
op
http://www.faz.net/aktuell/wirtschaft/energiewend…
@ mr. Zeilmaker.
Driedubbelglas,isoleren van daken, muren, vloeren bespaard echt energie.
Daar zijn berekeningen voor.
Het isoleren heeft ook geen invloed op de luchtverversing in het huis.
Als alle kieren worden dichtgestopt heeft dat wel invloed.
Een mechanische ventilatie, al of niet voorzien van luchtfilter
en warmtewisselaar kan de luchtkwaliteit prima in orde houden, zeker als het luchtfilter onderhouden wordt en men hem niet afzet wegens lawaai overlast.
Bij het door U aangehaalde voorbeeld bij Vathorst was een voorbeeld van hoe het niet moet, een lawaaige installatie.
Dus een kierdicht huis met afstaande installatie.
Een verbetering zou al zijn om de installatie door het co2 gehalte in huis te laten aansturen.
Ik heb liever dat de overheid inzet op energiebesparing dan op duurzame energieopwekking.
Of er een limiet is aan de mate waarin een huis geïsoleerd is dan is het antwoord ja wanneer je jet economisch bekijkt.
Warmteverlies per seconde per m2 in joule is u * delta t. Met u = 1/R (R de isolatiewaarde, delta t het temperatuurverschil). Het warmteverlies per jaar per m2 is uit te rekenen met het aantal graaddagen per jaar. Stel het aantal graaddagen is 1900, 1Kwh = 3,6Mj, dan is per m2 het totale warmteverlies = graaddagen * u * 24 * 3600 /3,6 Mj = 45,6 * u
Een ongeïsoleerde steensmuur heeft ongeveeer een R waarde van 0,5 en dus een u waarde van 2. Het energieverlies is dan 91,2 Kwh per jaar. Met een energiewaarde van 9,8Kwh per m3 aardgas is dat 9,3m3 aardgas aan warmteverlies per jaar. Bij 60 cent per m3 is dat
5,58 euro aan stookkosten per m2 per jaar.
Ga je isoleren dan neemt neemt de besparing in het begin heel snel toe en daarna per toegevoegde dikte af vanwege de relatie met 1/R. Isoleren met een R waarde van 5 wat in 2015 verplicht is kan makkelijk uit. Isoleren met R=10 en dus een verdubbeling van de isolatie levert niet zo gek veel meer op. De besparing zit hem dan meer in een goedkopere warmtevoorziening omdat dat soort woningen nauwelijks verwarming nodig is.
PS: excuses voor de post in 2 berichten, ruzie met de touchpad.
Als aanvulling, bij nieuwbouw kan het snel uit. Glaswol kost geen drol. Voor 10 euro per m2 heb behaal je volgens mij een R waarde van 7 (inkoopprijzen grote bouwbedrijven). Je krijgt dan wel hele dikke muren.
@ Marc: dank voor je on topic reactie, dat is waar ik om vroeg geen windmolenbashing: andere categorie.
Ik zie ook een limiet naderen.
Een simpel voorbeeld. Dankzij gemeentesubsidie kreeg ik een nieuwe ketel en nieuwe beglazing. Mijn rekening voor de Nuon valt nu 9 euro per maand lager uit omdat ik toch al weinig verbruik en stook op 17 graden ipv 20: nergens goed voor om van je huis een tropische kas te maken.
Het zou dan- zonder subsidie- nooit uitkunnen om te stoken. Gelukkig is vadertje staat zo aardig om sigaren uit eigen doos te delen, maar het verschil is verder nauwelijks merkbaar. Die 9 euro per maand (108 euro)wordt ook teniet gedaan door de staat en haar SDE-opslag zodat ik als Nuon-klant mag betalen voor Eneco-windmolens. Tegen de kleptocratie kun je niet op besparen
Rypke, ik begrijp je opmerking over windmolenbashing niet zo. Je zegt in je post hierboven:
In je blog schrijf je:
terwijl je in je post hierboven besluit met:
Als je wilt dat niemand gaat windmolenbashen, ik zag trouwens niemand die dat deed, dan moet je het ook niet zelf doen.
@Rypke het is best bijzonder dat provincies en gemeenten separate subsidies hebben voor energiebesparing terwijl de overheid de subsidies aan particulieren afbouwt (m.u.v. de bizarre PV subsidie).
Terug naar die limiet, via het bouwbesluit is geregeld aan welke epc waarde een woning moet voldoen. Nu is dat 0,6, in 2015 0,4 en in 2020 is dat 0 en zouden de woningen energieneutraal moeten zijn. De wijze waarop de berekening van de epc waarde berekend wordt kan leiden tot minder doelmatige "energiebesparingen". Een prachtig voorbeeld hiervan is de nieuwbouwwijk De Teuge in Zutphen, zie http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/deta…
De les die je daar uit kan trekken is dat prioriteit 1 bij energiebesparing isoleren is. Pas daarna komen andere maatregelen als warmtepompen, ventilatiesystemen met warmterecuperatie (met de lessons learned uit Vathorst, te weten, filters vervangen, geluidsdempers toepassen en een luchtdichte huis).
Daarom neem ik de regie zelf in handen wanneer ik een nieuw huis laat bouwen en zorg ik in ieder geval dat ik mijn energiebesparende maatregelen laat baseren op terugverdientijden. Dat ontbreekt er namelijk nog al eens aan. Zo komt er bij mij in ieder geval geen zonneboiler op het dak en ga ik geen 300 per m2 euro meer uitgeven voor dakvensters met driedubbel glas die zich onmogelijk binnen de technische levensduur kunnen terug verdienen. Nu maar hopen dat dit te verenigen is met de verplicht te behalen epc waardes en dat ik rare investeringen moet doen om te voldoen aan de norm (zoals een douche WTW van 400 euro om 0,1 punt reductie te krijgen terwijl ik maar 1x per dag douche en daarmee de douche WTW volstrekt nutteloos is)
Waarom denkt men aan terug verdienen. Ik had ook cv laten plaatsen daar ik de kosten moet dragen. En nu wil iedereen het terug verdienen. Vreemd hoor als je HR ketel aanschaf zeg je ook niet dat je dat terug verdien. Wel is zo dat je minder gaat per maand na aanschaf betalen voor energie. Maar rijk worden vergeet het maar je wordt alleen armer van de aankoop en gebruik.
@Marc:
Het heft nauwelijks zin om op verbruikskosten te besparen;
Ruwweg bestaat een electrarekening uit 40% belastingen en heffingen, 40% aan network en leveringskosten en 20% verbruikskosten.
En als je eenmaal het verbruik hebt geminimaliseerd (eenmalig, als je het goed doet) dan blijf je niet verschoond van verhogingen van belastingen/heffingen en leveringskosten.
Ik heb zo’n stomme slimmemeter ;-) en de huidige stand vanaf 1 januari is: belastingen 43%, transportkosten etc. 40% en verbruik 17% aan electra.
R.Bijsterveld schreef:
Dat doet deels wel wat af van het isolatie-effect op het energiegebruik (een 30W ventilator verbruikt continu zo'n 260 kWh).
Isoleren plus een goede luchtverversing is een goede zaak.
Wel is, zoals gewoonlijk, het isoleren (zonder luchtverversing) gestart uit onnozelheid: niet nadenken over de gevolgen (voor de gezondheid).
Dat verklaart mede de zorgelijke stijging in de laatste decennia van het aantal ademhalingsziekten.
@ boels069.
U heeft het over 260 KWh per jaar.
Het is natuurlijk mogelijk (en logisch) om zeker 6 maanden per jaar, als er niet gestookt wordt het huis te luchten door hier en daar eens een raam te openen. En de mechanische ventilatie
6 maanden te stoppen.
De 130 KWh die dan nog verbruikt wordt komt wel in de vorm van warmte in huis , de electriciteits centrale heeft hiervoor dan
30 m3 aardgas verstookt.
@boels069 @r.bijsterveld
Vergeet niet de besparing door warmterecuperatie. Bij natuurlijke ventilatie zijn de warmteverliezen aanzienlijk groter dan wanneer je een systeem D ventilatiesysteem (balansventilatie) installeert met zuinige gelijkstroomventilatoren en een warmteterugwinning van 80% (de geadverteerde 95% behaal je in de praktijk niet). Ik heb het wel eens uitgerekend maar ik zal jullie niet vermoeien met nog meer formules ;)
@ Marc: Terugverdientijden van energiebesparing/opwekking zijn vervalst door subsidies.
Marc schreef:
Ik ben onvermoeibaar, dus kom maar op ;-)
Linkjes waar het haarfijn wordt behandeld mag natuurlijk ook.
Een ieder die een keer wat heeft lopen spelen met een EPC berekening weet ook wel dat die isolatie niet zo veel invloed heeft op je EPC waarde. Een Rc waarde boven de 2 is al bijna nutteloos. Dat ze nu dat verplichte EPA label willen plakken is natuurlijk een mooi verhaal voor alle steenwol boeren, maar killing voor een ieder die zijn woning van de hand wil doen in deze toch al vaste markt. Het is ook niet goed gekeurd.
Verder is het een ander verhaal om je ketel open te knallen en je ramen open. Qua dat betreft ben ik het wel eens met R.Bijsterveld. Een goede mechanische ventilatie met warmteterugwinning is een investering die zich echt wel terug kan betalen. Maar dit is wel meer relevant voor de grotere gebouwen. Voor een woning is een mechanische ventilatie weg gegooid geld en alleen aantrekkelijk vanwege subsidies en kunstmatig hoge energie prijzen.
Verder zie je ook bij de nieuwbouw en renovatie van bestaande gebouwen dat die belachelijke EPC eis miljoenen kost waar veel bedrijven dankbaar gebruik van maken. De BREEAM certificering is qua dat betreft toch een wat meer overwogen stempel dan het achterhaalde EPA. Echter komt het allemaal op hetzelfde neer.
Rypke :
"Ook is het maar de vraag of met piepschuim omgordde spouwmuren wel energie besparen. Want de zonnewarmte die op een winterdag voor warmte zorgt komt óók niet meer binnen"…
Dat is helemaal geen vraag. Heb je wel eens een PHPP berekening gezien? Je kunt er haarfijn in uitrekenen, op jaarbasis, hoeveel energie je wint en verliest met isoleren, drievoudig glas etc. De zonnewarmte die je wint door de muren in de winter is verwaarloosbaar (zonnestand en intensiteit) ten opzichte van de thermische verliezen bij slechte isolatie.
Terugverdien- tijd in de orde van grootte van enkele jaren.
@Jim
Was het een rijtjeshuis? En stond het huis op het zuiden/noorden of op het westen/oosten? En hoeveel raamoppervlak heb je?
En wanneer wil je het huis verwarmd hebben: als je op je werk zit, of als je terugkomt van het werk? En hHoe warm wil je het binnen hebben?
Ik bedoel als je met de kippen op stok gaat, en een huis bewoont met veel glas op het westen, hoef je maar weinig te stoken als je (vroeg) thuiskomt en de zon nog schijnt. ;-)
@Amadeus Gould, die variabelen kun je allemaal netjes ingeven in een PHPP model, die rekent het allemaal voor je uit (net als een klimaatmodel :-))
Natuurlijk kun je een situatie hebben waarbij je nu al nauwelijks hoeft te stoken en dan heb je weinig te winnen met isolatie (behalve comfort). Praktijk is meestal natuurlijk anders. Isoleren is vrijwel altijd zinnig, al helemaal als je erop rekent dat de prijzen van fossiele energie hoe dan ook omhoog gaan.
En de zogenaamde nadelen van isolatie, en luchtdicht bouwen zijn natuurlijk al lang en breed achterhaald, ook al houden velen zich in Nederland nog vast aan de "lessen" van Vathorst. Keken we maar eens wat vaker naar onze Oosterburen. Die liggen op het gebied van alles wat met energie te maken heeft (dus ook bouwen) decennia op ons voor.
Jim schreef:
Duitsland laat ons inderdaad zien hoe het niet moet.
Het drijfvermogen van de welvaart aldaar, de industrie, moet binnenkort aan het subsidie-infuus vanwege onbetaalbare energieprijzen.
De gewone burger is al de pineut.
Het drijfvermogen van de welvaart daar, de industrie inderdaad, is mede zo succesvol omdat men al jarenlang bezig is met het verduurzamen van de economie. Ze bouwen energie-effientere huizen, kantoren, auto's, machines etc. omdat ze inzien dat deze bedreiging ook kansen biedt.
Die vergroening van de industrie zorgt voor banen en minder afhankelijkheid van gevestigde belangen. Doodzonde dat wij in Nederland onze perfecte uitgangspositie voor soortgelijk succes hebben verkwanseld.
We zijn niet alleen het stoutste jongetje van de klas omdat we zo ver achter lopen bij de gemaakte afspraken over klimaatbeleid. We zijn ook nog eens het domste jongetje van de klas omdat we daarmee onze kansen verspelen voor een succesvolle, duurzame toekomst.
Dat heeft dus niets te maken met de energieprijs die aldaar vanwege allerlei molentjes- en paneeltjessubsidies tot waanzinnige hoogte is gestegen?
Mag ik daar officiële bewijzen van? Een overheidssite ofzo?
Ben namelijk gek op cijfertjes en wil wel eens uitrekenen hoeveel duurzame subsidie 1 groene Duitse baan kost.
http://www.ad.nl/ad/nl/4560/Gezond/article/detail/3376760/2013/01/14/Onderzoek-naar-giftig-gas-in-huis.dhtml
Misschien is het isoleren_zonder_ventileren de zoveelste onbezonnen actie van groen.
Groen mag niet langer geassocieerd worden met een zinnig natuur- en milieubeleid.
Groen is gif voor alles wat waardevol is.