Gisteren dwaalde ik met langweerder collega Bas Jongerius in onze eigen Hollandse poolwoestijn, om vast te leggen hoe delen van Nederland er (ongeveer) konden uitzien in de laatste IJstijd, het Weichselien.
In die laatste ijstijd haalde het kwik in Nederland op het koudste punt 18.000 jaar geleden ’s zomers 5 graden gemiddeld (12 graden kouder dan in huidige zomers). Er heerste een droog klimaat, door weinig verdamping waar vooral droogte-resistente grassen overleven. Een straffe poolwind die dekzand en loss doet opstuiven, vermengd met sneeuw. De zuidelijke Noordzee grotendeels land.
Het warme Eemien (128.000-116.000 jaar geleden) eindigde ook vrij plotseling
Zoveel plotse kou, terwijl in het Eemien- het laatste interglaciaal dat 12000 jaar duurde- de gemiddelde temperatuur nog 1,5 graad hoger lag dan nu en West Nederland bedekt was door de zee. De leuke website van Naturalis, VU en TNO Geologie van Nederland beschrijft deze dramatische klimaatveranderingen en haar gevolgen toegankelijk.
Dit Wageningse proefschrift uit 1962 geeft een palynologisch overzicht van de verschillende klimaatperiodes en hun kenmerkende vegetatie na de Ijstijd. Zoals te verwachten zoeken wij ons een ongeluk naar aanwijzingen voor een Veriaans parklandschap in het boreaal, opengehouden door Staatsbosbeheer-vee. Hooguit bestond vlak na de Ijstijd een parklandschap met berken (Betula) als dominerende boomsoort.
Dus: geniet van het Holoceen, het interglaciaal waarin we nu leven. Afgaand op de duur van het laatste interglaciaal, nadert de onze haar houdbaarheidsdatum. De huidige klimaatveraangenaming kan eerder voorbij zijn dan u denkt. Je zou me wat dat betreft klimaatalarmist kunnen noemen.
Wat de site Geologie van Nederland betreft: ik heb nauwelijks politiek gekleurde ‘act now’-onzin kunnen vinden, bedoeld om de milieubureaucratie bestaansrecht te geven. Keurig! De enige zin die in de buurt kwam, is van TNO die over een ‘balans met natuurlijke processen’rept. Dat is nog normaal uit te leggen, als beter inspelen op de natuur in plaats van er tegenin te werken met de pretentie dat mensen aan de klimaatthermostaat kunnen draaien. Het kan dus wel..
Een warme gemberwijn bij ‘het Kompas’in Den Hoorn, de man die malt-whisky in NL introduceerde- en onze ledematen ontdooiden weer.
Volgens dit onderzoek groeiden er ook helmgras-achtigen (Ammophila) in het (toen droge Glaciale) Lake Chicago, dus de foto kan wel eens meer overeenstemmen met de werkelijkheid dan ik eerder dacht
http://encyclopedia.chicagohistory.org/pages/410.html
Waar ik nu zit te typen lag in de laatste ijstijd een tientallen meters dikke ijslaag.
De gevolgen van deze ijstijd zijn bij Apeldoorn nog duidelijk waarneembaar.
Niet alleen de heuvels op Veluwe zijn eruit ontstaan, maar ook het mooie erosiedal Het Leesten, net ten zuiden van Apeldoorn, ziet er onder de huidige winterse omstandigheden uit alsof we nog middenin een ijstijd zitten.
@ Niek Rodenburg
Beste Niek,
Even een correctie op jouw verhaal: tijdens de laatste ijstijd kwam het landijs niet verder dan Noord-Duitsland. De gevolgen van de ijstijd zoals jij die schetst bij Apeldoorn (Utrechtse Heuvelrug etc.) zijn ontstaan tijdens de voorlaatste ijstijd.
Ok Joop, bedankt voor de aanvulling. Ik denk dat er hier en daar een paar foldertjes herschreven moeten worden.
Het was in ieder geval koud.:)
Idd Niek: het Weichselien is dan ook vernoemd naar de Weichsel, in het Pools de Wisla, de rivier in Pruisen
Jij doelt op de Saale Ijstijd, het Saalien die nóg kouder was. Toen werden de Nederlandse stuwwallen gevormd, wo Wieringen en Texel, de Hoge Berg
Fantastische foto! Als ik nu naar buiten kijk krijg ik een beetje een idee hoe het toen was. Niet voor te stellen dat het toen blijvend was.
Net binnen van Kennislink.nl
http://www.kennislink.nl/publicaties/300-000-jaar-in-drie-meter-bodem
Hopelijk komt deze vlug terug….gaan mss de vluchtelingetjes weg??!