Aberdeen: 2% werkeloosheid en “olie stinkt stuk minder dan vis”

Iedereen heeft het over de schaliegasrevolutie, maar eigenlijk gaat het om een veel bredere golf van winning van fossiele brandstoffen die mogelijk is door een hogere olieprijs en betere wintechnieken. Zo ook in Aberdeen waar de werkeloosheid op 2% ligt tegen 8% voor heel Schotland nu eerder verlaten olievelden een renaissance beleven. Edwin van der Schoot is de scherpzinnige Telegraaf-verslaggever die er in de krant van zaterdag een boeiend verhaal over schrijft.

Gisteren op BNR Radio het zoveelste duurzame slappe geouwehoer over elektrische auto’s met ex-Pro Rail directeur Bert Klerk die nu voorzitter is van het Formule E-team. Autoblogger Wouter Karssen is lekker kritisch – ja heus – en werpt hem bijvoorbeeld voor of een half miljard aan belastingkorting voor 9000 electrische auto’s niet een beetje veel van het goede is (dat is 55.556 euro per auto – luister zelf bij 10min38sec). Met het vaste vrijdagprogramma de Nationale Autoshow maakt BNR trouwens een wonderlijke spagaat tussen jongensachtig smullen van snelle benzineslurpende bolides en verwijfd kletsen over duurzaamheid.

Anyway, terug naar de olieboom in Aberdeen. Heerlijke verhalen over stoere bikkels die hier de handen uit de mouwen kunnen steken en een lokale middenstand die er zeer wel bij vaart. En dan die geweldige quote van een taxichauffeur: “olie stinkt stuk minder dan vis”. Daar kunnen  Rypke’s vissers een puntje aan zuigen. Zoals ik ook al memoreerde in deze reactie op Rypke’s laatste visserijverhaal: “In Alesund in Noorwegen sprak ik een ruige Noor op een kleine kotter. Hij bleek een olieman van Statoil te zijn. Zat normaal in Irak. Komt een maandje per jaar terug naar Noorwegen om te vissen.” En zo is het toch ook: de basis van alles is toch gewoon dat automonteur, stratenmaker, soldaat en olieman de enige beroepen zijn waar je je als man niet voor hoeft te schamen. Vissen of loodgieten of schrijven doe je maar in je vrije tijd als hobby.

Hoe mooi zou de droom zijn van een ruig schaliegasdorp ergens in Nederland. Compleet met saloon en bordelen. Langweer misschien? Of toch Boxtel? Kom nog een paar fragmentjes deels met Hollands tintje, uit het schitterende verhaal van Van der Schoot (verder gewoon papieren of digitaal krantje kopen):

De olie-industrie op de Noordzee beleeft na jaren van krimp een nieuwe investeringshausse. Goed nieuws voor automobilisten, want onze benzineprijs is nog altijd zwaar afhankelijk van de prijs van Noordzeeolie. In eigen land is in 2012 al een nieuw offshore veld in productie genomen, ten westen van Den Haag. Maar wie echt wat wil zien, moet naar Aberdeen, The oil capital of Europe . 

[…] 

„De zaken gaan goed,” lacht Peter Campbell (42), die samen met zijn vrouw twee van de 1300 taxi’s in de stad rijdt. Campbells vaste stek is het vliegveld, vaak zijn z’n passagiers oliemannen. Het aanpalende nieuwe, 200 kamers tellende Marriot-hotel, is nog niet eens af, maar BP heeft 120 kamers al tot en met 2015 geboekt. „Op de internationale school zitten ook tientallen Nederlandse kinderen. Er zijn zelfs twee docenten uit ons land”, weet Eiko van Dalen, die werkt voor de olieproducent Dana, en één keer per maand in de stad komt. „Jammer alleen dat een huis huren hier extreem duur is.”

Volgens Oil & Gas UK zal tussen 2013 en 2017 het aantal geproduceerde vaten per dag in alleen al het Britse deel stijgen van 1,5 miljoen naar ruim 2 miljoen. In 2013 zal een recordbedrag van £13 miljard worden geïnvesteerd. De Noren zijn al even ambitieus. De Noordzee levert daarmee in 2017 weer ruwweg 5% van de totale wereldolieproductie (nu 88 miljoen vaten per dag).

[…]

„Onze traditionele papier- en textielindustrie zijn na 1975 ingeruild voor olie”, zegt taxichauffeur Campbell tijdens een toer door de haven, pal naast het stadscentrum. „Vroeger lag het hier vol vissersboten”, gebaart hij naar de kade waar nu louter onderhoudsschepen voor de olieplatforms- en leidingen liggen. „Maar olie stinkt een stuk minder dan vis. En de olie blijft nog wel een jaar of 50 op onze drempel liggen.” Hij legt elke penny opzij, om voor zijn zoon van 12 later een studie geologie te kunnen betalen.

In de jaren zestig, met de groeiende zelfbewustwording van oliesjeiks die later zou uitmonden in twee oliecrises tegen de achtergrond, begon exploratie naar olie in de Noordzee. In 1970 werd het eerste grote reservoir gevonden. In 1975 was het BP dat er als eerste olie produceerde. Sindsdien zijn er volgens één van de twee lokale universiteiten een half miljoen banen geschapen.

Olieconsultant Steve Watkins (55), Welshman, woonde 23 jaar in Aberdeen. „Het ging mis toen politici gingen morrelen aan de belasting, en die verhoogden, juist toen de velden leger raakten”, zegt hij. Maar ook hij keert nu terug, in het kielzog van investeerders. Na 1999 leken de ’peak oil’aanhangers (’er gaat nooit meer zoveel olie geproduceerd worden als toen’) hun gelijk te krijgen. Ook de terugval van de olieprijs in 2008 (van $145 per vat naar $38), kwam hard aan in de stad, die onlangs wel weer zijn titel als ’gelukkigste woonplaats van het Verenigd Koninkrijk’ heroverde.

Volgens Watkins komt de huidige voorspoed omdat politici eindelijk voor de lange termijn duidelijkheid op belastingen geven. Dat geeft investeerders zekerheid. Voor een tweede verklaring, technologische innovatie in combinatie met een aantrekkelijk hoge olieprijs, moeten we naar het Texaans-Nederlandse bedrijf Core Laboratories. Bestuursvoorzitter David Demshur (56): „Gewoonlijk kun je 39 tot 40% van de olie in een klassiek veld zonder bovenmatige inspanning winnen. Daarna wordt het duur, voorheen liet men deze ’mature fields’ links liggen. Echter, wij hebben technieken om de opbrengst alsnog op te schroeven naar wel 44%. Dat lijkt weinig, maar we hebben het hier over honderden miljoenen vaten. Tel uit je winst, met een huidige olieprijs op $103.”

Het is dat ik een leuk eigen bedrijf heb in de wintersport (ja ook een wijven-marketing-ding) anders ging ik zeker in de olie. En om nog eens tegen de onzalige windenergie aan te schoppen link ik afsluitend naar notrickszone.com die onthutst meldt dat de Fransen het plan hebben gevat om voor de WWII-landingskusten van Normandië windparken te gaan bouwen. Waarop een cynische reageerder aangeeft dat de Fransen het gewoon eigenlijk niet kunnen hebben dat ze door de Angelsaksen twee keer uit een wereldoorlog zijn gered en een andere welingelichte reageerder er fijntjes aan herinnert dat de eerste grootschalige windenergieplannen in Duitsland tijdens WWII werden uitgevoerd (bizar zie hier).