Er zijn blogs die je een warm gevoel geven van binnen. Je voelt als het ware de chemie. Bij artikelen in De Standaard heb ik dat ook wel, maar soms mis ik de chemie. Dat gebeurt nogal eens bij berichten over milieu, klimaat of… chemie. Zo ook afgelopen woensdag toen we gewaarschuwd werden voor chemische stoffen in wijn ! Wel heb je ooit, chemie in mijn wijn. Biologisch actieve stoffen zelfs, en kankerverwekkend. Het artikel ‘Franse wijnen zitten vol gif’ doelde op resten van pesticiden, maar gaf geen concentraties. Ik neem dus aan dat het om sporen ging. De Standaard ging volkomen voorbij aan het feit dat wijn wemelt van chemicaliën, dat maakt het juist zo lekker ! Dankzij de moderne analytische chemie weten we steeds beter wat er in wijn zit. En vinden we ook sporen van stoffen terug die gebruikt worden bij het kweken, zoals pesticiden. Vroeg of laat zullen we nagenoeg alles kunnen meten wat we gebruiken, ook in ons lichaam. En ook de natuurlijke stoffen.
Een glaasje polyfenolen voor u misschien ?
Op zo’n vraag zullen weinigen ja zeggen. Maar wijnliefhebbers kunnen wél lovend spreken over hoe mooi de tannines al afgerond zijn, hoe zacht ze over je tong glijden.. Ooh, u bedoelt dat de polyfenolen al deels gepolymeriseerd zijn ? Agatte, da lus ik nu nie meer. Chemie is voor velen vies. Dat is onnodig maar heeft te maken met hoe we opgevoed worden, op school, de communicatie, de media. Maar ook door de chemische industrie zelf, die te weinig trots toont over zijn produkten, hoewel het wel kan. Chemische produkten zijn essentieel in zowat alle technologie en volkomen geïntegreerd in ons dagelijks leven, maar weinigen weten dat.. Dat die nieuwe touch-feel buitenkant van je smartphone chemie is, dat die hele smartphone chemie is. Dat je laptop en je sportschoenen die sterker maar ook lichter zijn dan ooit chemie is.. De banden van je auto meer energie-besparend, dat is allemaal chemie en technologie. De sector zou trots moeten zijn, minder defensief en daarmee sterker naar kritikasters die nu soms erg makkelijk scoren.
Maar even terug naar die wijn met pesticiden. Bestrijdingsmiddelen worden continu verbeterd. Meer effectief, beter afbreekbaar, dat is voortdurend nodig om concurrerend te blijven en daarin zijn we al heel ver, ook in Europa. De toepassing wordt ook geoptimaliseerd qua timing en hoeveelheid. Maar hoe dramatisch is het als een parasiet toeslaat en de hele oogst voor de boer zijn machteloze ogen vernietigd wordt. Daar kunnen we tegenwoordig gelukkig effectief tegen optreden, dat is innovatie. Maar wat je gebruikt zul je terug vinden. Chemofobie helpt niet tegen parasieten, chemie wel.
De mooie natuur is geen vieze chemie…
Ik heb eens een ‘biologische’ wijnboer bezocht die druiven in kassen teelde. Maar ook hij had plagen die hij moest bestrijden. Hoe dan ? Met zwavel doen we dat, dat is een natuurproduct was het antwoord. Ah ja, dat is geen chemie, dat is natuurlijk. Het Standaard artikel merkt trouwens op dat ook de ‘biologische wijnen’ pesticiden bevatten, maar minder… Tja als je per se meer wil betalen voor een wijn met het label biologisch, ga je gang. Je koopt vooral een goed gevoel, maar of dat echt meerwaarde heeft of gezonder is, is een risico vraag. Daarom mist De Standaard de essentie: hoeveel pico, nano of microgram is er gemeten? Met die gegevens kun je berekenen hoeveel iemand die gemiddeld een glas per dag drinkt binnen krijgt. Of meerdere glazen als ‘worst-case’ scenario. Vervolgens moet je weten hoe efficiënt de stof wordt opgenomen in het lichaam, of en hoe snel het wordt afgebroken door het lichaam etc. Dan weet je de dosis en kun je de veiligheidsmarge ten opzichte van het veilige laagste effectniveau bepalen. Al die gegevens zijn bekend in het registratie dossier dat de producent moet inleveren.
Alcohol is ook chemie
Maar over die veiligheidsmarge heeft De Standaard het niet, ze noemen gratuit de aanwezigheid. Maar ook de olifant in de kamer zien ze niet, terwijl de chemisch onderlegde of gewoon nuchter redenerende climategaters die al lang gezien hebben vermoed ik; er zit alcohol in wijn. En geen sporen, maar vaak tot zo’n 14%! Ethanol is giftig, zoals velen in hun dagelijkse leven hebben gezien of ervaren(). Als ethanol op dit moment op de EU markt zou worden geïntroduceerd met de testgegevens zoals voor nieuwe stoffen vereist zijn dan zou het niet toegelaten worden. Bestrijdingsmiddelresten willen we niet in wijn en die moeten ook zo laag mogelijk zijn. Maar om de aanwezigheid van minuscule hoeveelheden te rapporteren zonder dit in kwanititatief perspectief te plaatsen is onnodig alarmerend.
Ieder zijn vak. Wijnboeren telen druiven, De Standaard zaait angst.
Geniet van uw glas wijn, het liefst met maten
En dat is nog niet alles. Voor het klaren van de wijn wordt ook nog eens dood varken gebruikt. Aan alle chemofobe vegetariërs een welgemeend proost!
Wat ik van het artikel in De Standaard begrijp is dat een controle op aanwezigheid van pesticiden in de wijn in Frankrijk ontbreekt, waar die controle wel plaatsvindt in andere wijnproducerende landen.
Nu hebben we van Simon Rozendaal geleerd dat alles draait om de dosis als het aankomt op “giftigheid” van stoffen voor de mens. In het artikel wordt echter niet gerept over doses (of heb ik er overheen gelezen?) dus daarmee wordt het verhaal tamelijk nietszeggend.
Of de pesticiden-claim nu klopt of niet, persoonlijk mijd ik hoedanook al jaren het drinken van wijn omdat slechts 1 glaasje mij steevast hoofdpijn oplevert. Een beter alternatief is sowieso een goede trappist als Chimay of Westmalle, die het uitstekend doen bij het avondmaal of andere gelegenheden.