EU instituten verdraaien feiten om beleid te 'onderbouwen'

Zowel de Europese Commissie, het Europees parlement als de Raad manipuleren feiten om hun favoriete beleid te ‘onderbouwen’. Dit beweert Anne Glover, de EU ‘Chief Scientific Officer’ die 2 jaar geleden door Barroso werd aangesteld als wetenschappelijk adviseur. Net als de huidige Commissie èn Barroso zal ook Glover aan het eind van het jaar het veld moeten ruimen.

Wetenschap komt na het bedenken van beleid in plaats van er voor
Zo dicht bij het verlaten van haar functie doet Glover op een briefing georganiseerd door Eurochambres, de associatie van de Europese Kamers van Koophandel en Industrie, een openhartig boekje open over de rol van wetenschap in het EU beleid. Het lijkt een laatste poging om zaken te veranderen en ze windt er geen doekjes om. Wetenschap wordt misbruikt en dient vaak om gewenst beleid te onderbouwen.

Glover heeft in de korte tijd in functie al eerder blijk gegeven van moed om een onafhankelijke positie in te nemen, zoals hier over schaliegas. Ik wed dat Hedegaard, Potocnik en anderen achter de schermen alles hebben gedaan om haar feitelijke benadering en communicatie tegen te houden.

Maar deze intelligente dame, opgeleid als moleculair en celbioloog en voormalig wetenschappelijk adviseur voor de Schotse overheid, begreep vanaf het begin goed in welk wespennest ze terecht kwam:

“When I spoke to president Barroso about taking up this role, I said to him that for me it would only be attractive if I was regarded as an independent chief scientific advisor”

“What I said to him [Barroso] was that, for me to have any value or credibility, I need to focus on evidence and not on political considerations”

Haar ‘bijna exit’ relaas in Euractiv is alleszins de moeite waard om zelf te lezen. En als je daarbij onderwerpen als ‘klimaatverandering’, ‘biodiversiteit’, ‘aardse grenzen en tipping-points’ en ‘’circulaire economie’ in je hoofd hebt wordt het nòg boeiender. Vreemd, bij mij kwamen deze onderwerpen zomaar spontaan opborrelen..

Toch heeft Glover ook serieuze uitschuivers gemaakt. Dit verhaal bijvoorbeeld, gaat over beleidsactie en niet over wetenschap. Als je zo strikt bent over je wetenschappelijke rol moet je natuurlijk geen beleidsadviezen gaan geven. Vooral niet over zo’n wankele wetenschap als ‘klimaat’ waar de ware waarheidsvinding ver te zoeken is. En waar de politisering en polarisatie geleid heeft tot een volkomen verstomd publiek debat, een ramp voor de ware Socratische wetenschap.

‘Find me the evidence that demonstrates that this is the case.’
Het is positief dat de Commissie een scientific advisor heeft aangesteld en dat ze vindt dat ze in behoorlijke vrijheid heeft kunnen werken. Maar de situatie is verre van rooskleurig. In haar relaas over de huidige mores in de Commissie gebruikt ze een hypothetisch voorbeeld om aan te geven hoe de Commissie wetenschap ge/misbruikt.

Een Commissaris die tijdens zijn weekend een beleidsidee krijgt komt op maandag op kantoor en zegt tegen de DG ‘find me the evidence that demonstrates that this is the case’. En ze vervolgt: ‘zelfs als ze het in het begin een slecht idee vinden zullen ze uiteindelijk doen wat ze gezegd wordt’.

Het Milieu Directoraat van Potocnik demonstreert overigens heel openlijk hoe wetenschap misbruikt wordt in hun News Alert ‘science for policy’ dat zojuist weer in mijn inbox landde. Bijna zonder uitzondering passen de geselecteerde artikelen overduidelijk in hun beleidsstraatje, schaamteloze cherry-picking. Dit heeft ondanks de titel bijna alles met ‘policy’ en bijna niets met ‘science’ te maken. Het is slaapverwekkende propaganda om ‘draagvlak te creëren’ over de rug van de wetenschap.

De volwassenheid en sterkte van een democratie blijkt uit de mate van wetenschappelijke onafhankelijkheid en een openhartige kritische onderzoeksjournalistiek, arm Europa!

Het verzamelen van bewijs moet volkomen gescheiden worden van de politiek
Glover geeft ook ideeën over hoe het beter zou kunnen. Ze gaat een nieuw systeem voor bewijsvoering voorstellen. Het verzamelen van bewijs moet volkomen gescheiden worden van de politiek. Ze denkt aan een centrale dienst binnen de Commissie die beleidsvoorstellen kritisch toetst tegen het bewijs. Hoe je dit binnen de Commissie moet doen en toch ‘onafhankelijk’ kunt zijn is me nog niet duidelijk, zie ook de reacties bij deze blog.

Het is moeilijk maar het kan wel zegt Glover. Enkele van de al bestaande EU wetenschappelijke adviesraden hebben ook wel laten zien dat ze goed werk kunnen leveren, is mijn ervaring.

Positief is dat ze hamert op transparantie in het proces om bewijs te verzamelen. Elke belanghebbende zou dan moeten kunnen zien wat de feitelijke basis is van beleidsvoorstellen.

Huidige impact assessments zijn farce
Nu is er ook al een verplichting om bij ingrijpende beleidsvoorstellen een ‘impact assessment’ te doen. Maar wonderlijk genoeg is de uitkomst van deze assessments altijd positief voor het voorgestelde beleid… Ook Glover erkent het falen van deze impact assessments.

Uiteindelijk is het essentieel om in zo’n dienst de goede mensen te hebben. Mij lijkt het nuttig om, naast voldoende diversiteit, daarin gepensioneerde of eind-carriere hoogleraren uit diverse kennisgebieden te hebben. Behalve kennis brengen ze ook ervaring mee en zijn ze nog weinig afhankelijk van subsidies.

Of als de Commissie een makkelijke, (nu nog) goedkope en al bestaande oplossing wil kunnen die beleidsvoornemens gewoon bij climategate.nl ingediend worden. Kritisch en transparant zit bij ons in de genen !