IJsselmeervissers miljoenen euros schadecompensatie voor milieubeleid Rijksoverheid

Het heeft enkele jaartjes geduurd, en wij schrijven het al sinds oprichting van Climategate.nl, de SWNM agendeert het al meer dan 10 jaar. Eergisteravond mocht een IJsselmeervisser eindelijk laten zien bij het NOS Journaal wat een oorzaak is van visbestanden die qua volume weer op het niveau van de jaren ’50 zitten. Gekelderde fosfaatbemesting uit de Rijn dankzij milieubeleid. Waardoor de IJsselmeervisserij zoals deze in de jaren ’80 en ’90 was en de restanten daarvan nooit meer gehandhaafd kan blijven. Er wacht een sanering, waarbij de 75 vergunninghouders om tenminste 2,25 miljoen euro belastinggeld aan compensatie vragen van de Rijksoverheid.

Of zij compensatie krijgen, hangt natuurlijk in de eerste plaats af van de vaardigheid waarmee partijen media en dus politici bespelen. En daarnaast van de mate van verantwoordelijkheid van de Rijksoverheid. Die handelt ook maar op Brusselse orders, waarbij we er zoals gewoonlijk een tandje bij zetten. Nederland is het braafste jongetje van de EU-Kader Richtlijn Water-klas waar via fosfaattrappen in RZWI’s de fosfaat tot de laatste 10 procentjes worden uitgeperst. Die nuttige grondstof wordt vervolgens verbrand en gedumpt in een Duitse zoutmijn bij Assche, schreef ik al wat jaartjes terug voor Het Parool. Dat proces kost miljarden euro’s extra, zonder dat de helderheid van het water evenredig toenam. Dat kan veel slimmer, door meer wetenschappelijk te werken.

• We kunnen per groene euro veel meer goed doen
  Er zijn mensen met een onderhoudsarme hersenpan, die dan met de volgende stroman komen: dus ehhhh, jij bent teugen milieubeleid? Wij zijn voor kostenefficienter beleid. Net als bij klimaatbeleid, waar we 1000 euro per vermeden ton CO2 uitgeven via subsidies op hybride auto’s, 500 euro per ton voor zonnepanelen en 200 euro voor windmolens (bij een CO2-prijs op de ETS-emissiemarkt van minder dan 10 euro per ton) geldt hier wat wij bij Climategate.nl al jaren ter discussie stellen: per uitgegeven groene euro kun je veel meer goed doen op een slimmere manier. Het duurste beleid kun je het minst lang volhouden en heeft minder effect dan goedkoper beleid waarbij je laaghangend fruit meteen plukt. Milieubeleid dat principieel alle menselijke invloed wil verwijderen is per definitie inefficient en exorbitant duur.

Afknijpen fosfaat is zoooo jaren ’80
Het Nederlandse waterbeleid gaat uit van een nogal primitieve opvatting: dat je algen enkel bestrijdt door de fosfaatlast af te knijpen. Het proefschrift van ex-Imares directeur Martin Scholten gaf al een intelligenter voorzet: de begrazers van algen zijn minstens zo belangrijk, en die zijn tegelijk het voer voor vissenlarven: tel uit je winst. Als die begrazers goed hun werk doen en de toename in algen opvreten kun je ook de helderheid verbeteren. Na het werk van Scholten heb ik weinig onderbouwde studies meer gezien die op deze lijn voortgingen, behalve het werkv an Dirk Sarpe aan het NIOO. Wie pakt de handschoen op?

• De kern van het verhaal is steeds bij milieubeleid: een invloed is niet beslist slecht OMDAT mensen het veroorzaken, waarbij je alles dat ‘goed’heet aan ‘de natuur’wilt toeschrijven. Dat is een wereldvisie, geen ecologie. Die wereldvisie is wel populair bij ecologen van overheids-adviserende instituten, maar bij serieuze ecologie al ongeveer 40 jaar afgedankt

De aalscholver niet uitvlakken
Laten we overigens niet beweren dat alleen fosfaat invloed had en heeft. Dat is onzin. Denk aan de effecten van gemalen die miljoenen vissen door de schredder halen, chemische vervuiling door het gestegen gebruik van de Pil, de hostie van de seksuele bevrijdingskerk. Introductie van exoten, de achteruitgang van de paling heeft ook met de omvangrijke glasaalvisserij bij Spanje te maken, die ze exporteren naar China.

Vlak ook de enorme toename van predatoren als de aalscholver niet uit. Let wel, deze broedde decennia terug nog enkel in één kolonie in het Naardermeer, maar nam met duizenden procenten toe. Zoals op het Wad en de Noordzeekustzone de explosieve groei van de zeehondpopulatie wel ecosysteemeffecten gehad MOET hebben, als 10.000 zeehonden (500 in jaren ’70) 5 kilo vis per dag verstouwen.

De  natuurlijke vijand van de aalscholver is al in opmars. De zeearend, die bij Duitse meren in de broedtijd al systematisch kolonies aalscholvers met nestjongen plundert. De zeearend vestigde zich met 6 broedparen in Nederland, en trekt zich niets aan van de beweringen van het Planbureau voor de Leefomgeving: dat nog maar 15 procent van ‘de oorspronkelijke’biodiversiteit over zou zijn. De zeearend hoeft dan ook geen beleidsrechtvaardiging te ontwerpen voor de zittende milieu-ambtenarij, daar is Bilthoven voor.  Het is nog wachten tot ze hier in Gaasterland ook gaan broeden. Genoeg bomen, genoeg water en genoeg ganzen: meer hebben ze niet nodig.