DELFT, 6 februari 2015 – De meeste diersoorten die in de moderne tijd verdwenen stierven al uit vóór 1900, waarvan 95 procent op geïsoleerde eilanden en Australie. Ook stierf tot nu toe geen enkele soort uit door de opwarming van de aarde. Die sobere feiten staan in schril contrast tot de doemverhalen die er over biodiversiteit de ronde doen.
Dat stelt het rapport Biodiversiteitscrisis, massa-uitsterven of massahysterie? dat natuur- en wetenschapsjournalist Rypke Zeilmaker schreef voor de Stichting Milieu, Wetenschap en Beleid. Het rapport baseert zich onder meer op de twee meest gebruikte lijsten voor plant- en diersoorten. Dat zijn de Rode Lijst van de World Conservation Union (IUCN) en de lijst van uitgestorven zoogdieren en vissen van de Committee On Recently Extinct Organisms (CREO).
Slakkengang
Sinds 1500 stierven wereldwijd naar schatting 832 van de 1,8 miljoen door de wetenschap beschreven soorten uit, 0,05 procent. Van de best gedocumenteerde soortgroepen, vogels en zoogdieren, stierf ongeveer 1 procent uit, voornamelijk door de introductie van exoten op tropische eilanden en bejaging. Deze uitsterfpercentages blijven ver verwijderd van wat biologen definiëren als massa-uitsterven, waarbij maar liefst 75% van alle soorten uitsterft. De groep die het ‘snelste’ uitstierf sinds 1500 waren de slakken, die 1/3de van alle uitgestorven soorten voor hun rekening namen.
Volgens de milieutak van de Verenigde Naties, UNEP, en in haar kielzog tal van NGO’s, zou de moderne mens een massa-uitsterven veroorzaken, vergelijkbaar met de meteorietinslag in Mexico die 65 miljoen jaar geleden de dinosaurussen wegvaagde. UNEP claimt zelfs dat er dagelijks maar liefst 150 tot 200 soorten op aarde uitsterven. “Deze cijfers liggen een factor 30.000 tot 40.000 hoger dan daadwerkelijk is geteld. Ze zijn gebaseerd op grove aannames, waarbij duizenden soorten uitsterven die misschien niet eens bestaan,” zegt Zeilmaker.
Glas is half leeg
Het Wereld Natuur Fonds claimt in het persbericht dat het Living Planet Report 2014 aandacht moest geven ten onrechte dat de mondiale biodiversiteit sinds 1970 halveerde. Bedoeld wordt namelijk dat de helft van de populaties
vogels en zoogdieren in aantal afnam en dus niet dat soorten uitstierven. Het WNF verzwijgt in hun
communicatie echter dat de andere helft van de gemeten populaties in aantal toenam of stabiel bleef. “Het glas is dus halfleeg bij het WNF”, aldus Zeilmaker.
Opwarming van de aarde
Het rapport stelt dat het uitsterven van soorten sinds 1500 voor het overgrote deel (95 procent) plaatsvond op (tropische) eilandjes en in Australië. Vooral de introductie van door de mens meegebrachte exoten (als ratten, huiskatten, varkens, slangen) hielpen met jacht door mensen bij de extinctie op geïsoleerde eilanden, waarvan de dodo op Mauritius het bekendste voorbeeld is. Qua aantallen soorten op die locaties, compenseerde de introductie van nieuwe soorten ruimschoots het verlies.
Er stierf tot op heden geen enkele soort uit enkel en alleen door de opwarming van de aarde. Ook een van de meest gebruikte posterdieren van klimaatopwarming, de gouden pad (in Costa Rica), stierf niet uit door opwarming, maar door een combinatie van schimmelziekte en een droge periode. De ijsbeer nam spectaculair in aantal toe sinds landen rond de poolcirkel een jachtbeperking instelden in 1973.
De Stichting Milieu, Wetenschap en Beleid (MW&B) stimuleert met name kritische wetenschapsjournalistiek en objectieve wetenschapsbeoefening. Het rapport Biodiversiteitscrisis, Massa-uitsterven of massahysterie? is gefinancierd uit particuliere donaties.
Voor meer informatie over de Stichting MW&B:
info@mwenb.nl
www.mwenb.nl
Ik zelf ben overigens erg pessimistisch over de veelvormigheid van het leven op aarde, maar dan om de goede redenen. Kijk maar om je heen in NL hoe alles wordt geasfalteerd, platgesnoeid, aangeharkt en gesteriliseerd, en van die barbaren die steeds roepen ‘de natuaeh mag niet in de weg zitten’, van die Jalta-lezende nee-zeggers waarmee ik me evenmin verwant voel als de linkse medemens die bioversiteit inpast in een alomvattende rode ideologie van betutteldrift
Maar je moet tegelijk eerlijk zijn en vaststellen dat het aantal SOORTEN lokaal en regionaal toeneemt, dat er geen globale ‘crisis’is: het meest schokkend vond ik zelf dat men vaak maar overgaat tot bluf omdat er gewoon weinig veldgegevens zijn
En daarnaast is er toch ook een lichtpuntje dankzij de verassende kant van de natuur zelf: wie had de opkomst van de slechtvalk voorzien, stadsecologische kleine wondertjes en de veerkracht van veel soorten en ecosystemen als je ze maar niet te hard toetakelt.
Biodiversiteit, natuur het is nooit een jaar hetzelfde. Vogels hebben vleugels en vliegen naar oorden waar het beter is, vissen hebben vinnen en staarten en zwemmen naar oorden waar het beter is, wilde dieren zoeken ook een andere plek als het ze niet bevalt. Je moet medelijden hebben de mens….die zit in zijn omgeving vast aan huis en werk.
Vluchten kan niet meer……..(O, jee dat is het clublied van de Club van Rome. Daar gaan we weer……)
Nou ja dat is dan de oogst van een jaar werk: laat ik dan mijn goeroe Rob Bijlsma maar aanhalen, die het rapport alvast goed vond
Ik heb het boekje laatst gelezen. Zeker interessant.
Rypke, ga je ook weer eens schrijven over het ontstaan van nieuwe soorten ala “Nieuwe soorten klaar terwijl u wacht” of “nieuwe natuur” zoals vondelparkieten en stadshaviken? Het is een onderwerp wat mij persoonlijk erg interesseert. Emma Marris heeft er wat over geschreven, binnen natuurbeschermingskringen heet het “novel ecosystems”.
Wat ik zoal ben tegen gekomen:
-stadswasberen die in vuilnisbakken kunnen kruipen en er weer uit komen – wat de plattelandswasbeer niet doet/kan
-de plastisfeer, het ecosysteem plastic soep waar nu tal van microorganismen leven
-vogels in Chernobyl die zich aanpassen aan de straling
-onze zwarte zaadmier (pavement ant) die in de steden van Noord-Amerika de straten in Noord-Amerika schoonhoudt, door zich te goed te doen aan junkfood
-zoogdieren die de stad koloniseren een groter brein hebben, waarna het brein uiteindelijk weer krimpt naarmate het enige tijd gekoloniseerd is
Er mag van mij gehakt gemaakt worden van het beeld dat de natuur fragiel is, het is veerkrachtiger dan sommige mensen ons doen laten denken. Het is antifragiel.
@ generalist, antifragiel van Taleb is bij uitstek op de natuur van toepassing, ik oees net een boek over Novel Ecosystems en wil er binnenkort nog over bloggen
Dat vond ik zelf ook. Taleb heeft een aantal interessante concepten bedacht. Ik denk dat een deel van zijn maatschappelijke kritiek ook relevant is in het natuurbeschermingsgebeuren.
Zo ben ik opgegroeid met het idee dat de natuur iets kwetsbaars en een harmonieus is. Eigenlijk is het veel meer een veranderend iets, en met uitzondering van een aantal soorten, veelal specialisten, valt het met de kwetsbaarheid nou ook wel weer mee. Ecosystemen storten niet zomaar in na het sterven van een soort. We zien zelfs dat in sommige gevallen de gedoodverfde geintroduceerde soorten “taken” van uitgestorven overnemen, zoals het verspreiden van zaden of bestuiving van planten. Daarvoor is dus niet altijd eeuwenlange evolutie voor nodig.
Ik ben ook bekend met de massa-extinctie hysterie. Het is dus allemaal helemaal niet zo zwart en wit als sommigen ons willen laten denken. Het is goed dat we tegendenkers hebben, zoals groene Rypke de Duurzaamste.
Dit doet me eraan denken, ik moet de soortenstorm van Gerard Jagers ook weer eens goed lezen.
Uitgestorven soorten bedoel ik natuurlijk.
Hey Rypke (en natuurlijk ook Marcel), dit moeten jullie in knap Engels (laten?) vertalen en uitbrengen in een of ander ‘Science Journal’!
Voortreffelijk.
@ Jan, dank voor je terechte compliment, dat is ook het plan, wat van ver komt is dan weer lekkerder en krijgt dan ook in NL de aandacht. Nu eerst het Nederlandse deel
Ik liet het aan een gerespecteerd SP-lid zien. De reactie was: het ligt eraan welk onderzoek je gelooft en Rypke Zeilmaker en zijn onderzoeken en publicaties krijgen ook veel kritiek.
Nou lees ik de verkeerde kranten en blogs, maar ik heb op deze publicatie geen inhoudelijke kritiek gezien. Ik ben daar wel nieuwsgierig naar, want zelf kan ik niet alle bronnen beoordelen die in de publicatie genoemd zijn ;-)
Voorlopig houdt ik het erop dat het een nog onweersproken prima publicatie is.
Politici reageren op 1 ding: autoriteit, en dat heb ik niet. Punt, ik kan me niet achter een instituut verschuilen, en de SP….tsja: als je na je 20ste nog serieus aan zo’n partij verbonden kunt zijn zit er toch een steekje los
Onzin, autoriteit als als betrouwbaar criticus, analyticus en field-expert heb je zeker.
@ Turris
Net als Rypke pretendeer ik ook geen enkele autoriteit op klimaat en energiegebied: ik heb geen functie of instituut achter me staan die dat zou rechtvaardigen.
Ik ben wel een autoriteit op gebied van aluminiumsystemen en innovatie: daar heb ik voor gestudeerd, daar geef ik al een jaar of dertien les in, en ik heb tientallen succesvolle patenten op mijn naam staan die bewijzen dat ik van beide verstand heb.
Maar dat wij geen autoriteiten zijn wil niet zeggen dat we geen “credibility” of gezag hebben. Onze blogs zijn nu al vijf jaar een betere bron voor informatie dan de bekende autoriteiten. Ik ben veel liever zelfstandig blogger en ingenieur dan wetenschapper, autoriteit of journalist van een bekende club.
Dat is voor je geloofwaardigheid namelijk inmiddels een grote pré!