Vanochtend lag de hele Randstad lam dankzij een defect in een hoogspanningsstation in Diemen. Zo vierde de Randstad alvast feestelijk Earth Hour. Morgen 28 maart wil het Wereld Natuur Fonds alle lichten uitzetten voor Het Klimaat. Nederland is altijd al pro milieu geweest, en Tennet kon blijkbaar niet langer wachten. Nu vierden we alvast urenlang Earth Hour met in treinen opgesloten passagiers, Hilversumse mediastilte, het afblazen van rechtszaken, noodvoorzieningen in ziekenhuizen.
De kans op dergelijke blackouts neemt toe bij groter aandeel wisselvallige windenergie in de stroomvoorziening, zo toont voorbeeldland Duitsland. Hier moest Tennet na de Energiewende- het afschakelen van 8 kerncentrales en groei labiel windmolenvermogen- het jaar daarop 4 maal vaker ingrijpen om een blackout te voorkomen.
Ik schreef in mijn Energie 2015 overzicht:
Wat zijn de gevolgen van een blackout?
Dat hangt heel erg af van hoe hij verloopt.
Een kwartiertje is meestal lastig maar niet zo’n groot probleem. De laptop doet het nog, en kaarsen zijn best gezellig. Hopelijk is er bij het instorten en weer opstarten van het net geen spanningspiek geweest die alle elektronica vernietigd heeft, anders is het meteen al raak.
Een uurtje of drie is vergelijkbaar met een kwartier maar met daar bovenop een geboortegolf na een maand of negen.
Daarna beginnen de problemen, vooral ‘s winters: de CV pomp draait niet meer, dus je verwarming valt uit. Dat gaat bij een landelijke storing van een uur of tien op een erg koude dag (en dat is nou net wanneer de kans op een blackout het grootst is) al een flink aantal aan onderkoeling overleden ouderen opleveren.
De diepvriezers ontdooien; betaalsystemen werken niet meer; alles waar een link met internet bij zit stopt, zoals tegenwoordig ook de meeste telefoons; het GSM netwerk ligt plat; winkels gaan dicht.
Verder hebben ziekenhuizen wel noodvoorzieningen maar die worden zo zelden gebruikt dat we niet zeker weten hoe lang dat goed gaat. Na een paar dagen rijden er geen auto’s meer, want ook benzinestations werken niet meer; kunnen de hulpcentrales niet meer bemand worden, breken er onrusten uit, en al snel wordt het “ieder voor zichzelf”.
Dat lezen we allemaal in een onlangs uitgelekt rapport over wat Engeland te wachten staat bij een flinke black-out, en dat maakt een lachertje van de meeste rampenfilms. Allemaal dingen waar je niet meteen aan denkt, maar die wel zullen gebeuren. De opstellers hebben erg goed nagedacht!
In Engeland is de productiecapaciteit zo sterk gedaald dat men echt problemen voorziet. Men heeft daarom al een miljard uitgegeven aan een veiling voor noodcapaciteit deze winter. Het rapport maakt in de UK flink indruk. Ook in België vreest men voor een stroomtekort omdat er onverwacht teveel kerncentrales zijn afgeschakeld.
Voor Nederland verwacht ik vooralsnog geen langdurige blackouts vanuit de eigen situatie. We hebben een flinke overcapaciteit staan die in noodgevallen opgestart kan worden. Een langdurige storing zou uit de distributie moeten komen: bijvoorbeeld als gevolg van meerdere doorgebrande transformatoren of hoogspanningsleidingen als gevolg van de problemen buiten onze grenzen, die via ons net worden gejaagd en dat kunnen verstoren of opblazen.
Dat wordt eigenlijk woord voor woord bevestigd.
Interessant om het Engelse rapport na te lezen en te kijken wat er al van uitgekomen is.
Als het flink gevroren had vandaag had ik ook wel slachtoffers verwacht.
De oorzaak van de blackout van vandaag is nog onbekend maar het opvallende is dat het noodsysteem niet gewerkt heeft. Dat bewijst al dat we alles helemaal niet zo goed in de hand hebben als men ons wil laten geloven.
En bij de verklaring van de technici op RTLz wordt gewezen op de grotere kans op problemen wanneer de systemen zwaar belast worden. Dat laatste is overduidelijk het geval bij de geplande groei van het aandeel sterk wisselende wind en zon.
Vandaag is een voorproefje van wat over een paar jaar regelmatig zal gebeuren in Europa, en dan beslist niet altijd met even milde gevolgen.
Kijk eens naar de powercurve van een moderne windmolen.
Die begint wat stroom te leveren rond 4 m/s en haalt het opgestelde vermogen bij 14 m/s daarboven wordt het vermogen afgeregeld door wiekverstelling op dit maximum.
Wind Speed (m/s) Power Output (kW)
4 3.2
6 28.6
8 72.4
10 125.4
12 190.1
14 217.0
Bron een willekeurig genomen windturbine van Vestas
http://www.windturbinewarehouse.com/pdfs/vestas/Vestas_V_27_SAC_DSM_7_8_05-unenc.pdf
Kijken we naar de windkaart van vandaag dan schommelt de windsterkte in het gebied tussen windkracht 4 en 5
Dat betekent dat alle windmolens in het westen qua output in korte tijd wisselden met minstens de helft van het opgestelde vermogen.
Ideale condities voor een overload.
Dit is dan ook een gedenkwaardige dag.
De eerste grote stroomuitval door piekende windmolens en zo zijn we het meest betrouwbare energienet van de wereld kwijt als offer aan het groene geloof
We worden een 3de wereld land, qua stroomvoorziening. Dagelijkse stroomstoringen zijn daar heel gewoon.
Ach, dan hebben we Earth Hour vele malen per jaar.. En dat is toch wat groene pies en consorten graag willen?
Dat gaat nog wat worden, het eerste wat ik deed na de netstoring: een UPS bestellen voor de PC en de modems (het glasvezelnet ging niet plat).
Ik denk dat velen hetzelfde gaan doen voor ICT-afhankelijke zaken.
De spoorinfrastructuur moet dringend op de schop en uitgaan van het rijden van “rondjes rond de kerk” en het knooppunt Utrecht moet ontmanteld.
Merkwaardig ook dat NS niet in staat is om bij een storing om 09:40 de dienstregeling na de storing niet kan hervatten alsof het 09h41 is.
De grote vraag is dat schijnbaar één hoogspanningsstation een fors gedeelte van Nederland incl. Schiphol kompleet lam kan leggen. Is het allemaal niet te veel gecentraliseerd? Vroeger viel alleen in een wijk van een dorp/stad uit.
Maar dat gebeurt ook nog wel hoor. Hier in de polder valt geregeld een gedeelte uit.
Het verschil met de Randstad is, dat wij daar geen moord en brand over schreeuwen. We bellen Tennet, er komen een paar autootjes met monteurs en na verloop van tijd werkt het spul weer.
De berichtgeving was weer eens een knap staaltje van Randstad-navelstaren trouwens. De wereld van de journalistjes houdt op bij Zaanstad/Purmerend, terwijl de hele noordkop daarboven óók zonder stroom zat.
Desalniettemin was het een prachtig gezicht: Alle 22 windmolens die ik in zicht heb stonden stil. :-)