Boddeke en Hagel in referenties vermelden was wel zo netjes, Jef Huisman

21 jaar later….zonder referentie van Boddeke en Hagel

De groep van Jef Huisman erkent nu voor de Noordzeekustzone met omtrekkende beweging, dat anti-fosfaatbeleid negatieve consequenties kan hebben voor productiviteit van ‘nuttige’ algen. Met mogelijke consequenties hoger in de voedselketen (bijvoorbeeld aanwas vissenlarven). Als je niet tegelijk ook de stikstoftoevoer afknijpt, riskeer je een voor sommige biologische productiviteit negatieve stikstof-fosfaat (N:P)-verhouding in het water.

Bepaalde planktonsoorten (Phaeocystis) blijven dan in overmaat aanwezig, die ellebogen bij hogere fosfaat-limitatie de voor vissenlarven voedzamere planktonsoorten weg. Je blijft wel bloei van ‘slechte’ algen houden. Dus wat we ook in het IJsselmeer zagen: ook bij fanatiek fosfaat afknijpen had dit lange tijd geen consequenties voor de helderheid van het water.

Ik lees dat niet letterlijk bij Huisman. Maar de invloed van nutrientengehaltes op competitie van plankton EN invloed op vissenlarven is bekend in de – door ecologen grotendeels genegeerde- visserijliteratuur. Sterker nog, Aanesen et al tonen hoe toxische stoffen van Phaeocystis directe negatieve consequenties kunnen hebben voor kabeljauw-larven. In de overgespecialiseerde wetenschap komt het vaker voor, dat men elkaar’s insteek negeert en dus ook elkaar’s publicaties.

Zorgvuldig genegeerd door het ecologen-gilde

Niets nieuws onder de Noordzee-zon
De andere kant op kan natuurlijk ook. Bij gunstiger N:P-verhouding krijgt het ‘goede’ plankton een concurrentievoordeel, vissenlarven kunnen zich in het groeiseizoen hier langer aan tegoed doen, en dat stimuleert de aanwas van vis, groei- en overlevingskansen van larven enz.

Al 21 jaar geleden publiceerden visserijbioloog Dolf Boddeke en chemicus Paul Hagel hun wetenschappelijke presentatie op het World Fisheries Congress hun verklaring waarom de Noordzeekustzone productiever voor visserij was geworden in de jaren ’70. Dankzij een onbedoeld fosfaat-verrijkingsexperiment in de Noordzeekustzone in de vorm van fosfaatlozingen (zoals wasmiddelen) veranderde de verhouding stikstof-fosfaat (N:P) zo, dat dit de voedselrijkdom en daarmee larvenproductie van vis bevorderde.

Het plankton schreeuwt in de bloeiperiode vanaf het voorjaar om fosfaat, alle plankton consumeert dat als razende zodat er bij ’te’ weinig fosfaat later in het groeiseizoen in het water al snel gebrek ontstaat. Dat betekent dat andere planktonsoorten het stokje nog even overnemen.

Fosfaat nam veel sterker af in kustwater bij Terschelling dan stikstof: bron Limnology and Oceanography

Fosfaatontkenners Han Lindeboom et al
Misschien was Boddeke en Hagel’s directe link tussen de kinderkamerfunctie voor vis en fosfaat in het kustwater voor velen een brug te ver. Je kunt in een complex ecosysteem niet beslist voor iedere stap omhoog in de keten sluitend bewijs vinden. De Huisman-groep gooit het dan ook meer op de kwaliteit van algen die meer fosfaat tot hun beschikking krijgen. Net als Dirk Sarpe van het NIOO deed in het IJsselmeer.

De publicatie van de groep van Huisman beperkt zich grotendeels tot de eigen specialiteit: stoichometrie en plankton. Wanneer je het zoutgehalte meet van 8 km tot 300 km van de kust, krijg je ook een indruk van de invloed van zoet kustwater op de chemische samenstelling van het water.

Boddeke en Hagel gingen gewoon uit van eenvoudige volume-berekeningen om te tonen hoe fosfaatlozing aan de kust WEL biologisch effect kan hebben, maar verder uit de kust (na 30 km) nauwelijks meer. Zij maakten hier misschien een te grote stap, maar het idee was het zelfde. In combinatie met de onwelgevallige boodschap- wat ‘vervuiling heet hoeft niet slecht te zijn’- is dat een open sollicitatie om genegeerd te worden. Althans, door leden van een soft science, ecologie, die jouw uitgangspunten toch al niet wil delen.

Sterker nog, vanuit de Imares/NIOZ-hoek deed men haar best om Boddeke en Hagel met drogredenen te weerleggen.

Fosfaat-ontkenners Han Lindeboom die WEL door Huisman gewaardeerd worden

Natuurzuiverheid
In ecologen-kringen was het 20 jaar lang VERBOTEN om enige aandacht te schenken aan Boddeke en Hagel hun pier rievjoet gepubliceerde werk. Gewoon een wetenschappelijk artikel onderbouwd met vrachten degelijke data. De milieuactivist top-ecoloog Theunis Piersma deed het naar mij af als ‘die verhalen’. Maar had overduidelijk zich nooit verwaardigd hun werk 1 blik waardig te gunnen. Zijn pupil Tjisse van der Heide probeert met Waddensleutels om alles behalve fosfaat als oorzaak te vinden voor ecologische trends op het Wad vanaf de jaren ’90. Het mag alles behalve fosfaat zijn.

Ecologen hebben vaak een zeer eenzijdige visie op de natuur, van waaruit ze hun onderzoeksvragen stellen. Het zijn milieuzuiverheids-activisten, die- conform de stichter van ecologie, de proto-Nazi Ernst Haeckel- uitgaan van een natuurzuiverheids-doctrine. Een soort Platonisch denken waarbij ook ‘zuiver bloed’, volkszuiverheid en vegetarisme horen. En ‘het natuurlijke evenwicht’, waarin de natuur ‘op eigen benen kan staan’. Omdat hun filosofische en historische scholing vaak nogal mager is, kunnen veel ecologen slecht reflecteren op de uitgangspunten van hun onderzoek.

Omdat ik daar wel eens wat van zeg, citeer ik daarom uit eigen gelederen van een ecoloog hoe zij tegen mij aan willen kijken, om vooral maar iedere inhoudelijke reflectie over de eigen uitgangspunten te voorkomen:

een anti-milieu fanaticus met complot theorieën die meningen op powned achtige wijze weergeeft, zonder recht te doen aan inhoud

Aldus ‘die verhalen’ (zuiver ad hominem) van die echte ecoloog-wetenschappers die zo op inhoud willen debatteren. Lees: de inhoud die in hun eigen straatje past.

Not Invented Here
We gaan dus zien dat het ecologen-gilde de komende jaren met de grootst mogelijke omtrekkende beweging zal ‘ontdekken’ wat Paul Hagel en Dolf Boddeke al 25 jaar geleden aantoonden, wat het Nanninga-rapport nog bevestigde, en wat Deltares voor het IJsselmeer ook onderstreepte. Maar wat ecologen vanuit hun Platonische natuurzuiverheids-doctrine nooit wilden erkennen. Dat fosfaataddities hoger in de voedselketen gunstige gevolgen hadden voor de schelpdierproductie (mosselen) en ook visproductie.

En dan zonder Hagel en Boddeke ooit te citeren, want Not Invented Here. Ecologen, het zijn gewoon net mensen. Dus gaan de ecologenpotjes uw blogketel verwijten dat hij zwart ziet. Hij ‘speult op de persoon’ (wat ook een ad hominem is). Terwijl het beestje bij zijn naam noemen hier toch relevant is, wanneer ecologen zich niet aan basale wetenschappelijke spelregels houden.

Mijn hoop is echter dat deze blog voor Huisman en geestverwanten aanleiding kan zijn Boddeke en Hagel nog eens op de koffie te nodigen. Een zeker eerherstel na ruim 20 jaar verguizing en zelfs demonisering lijkt me op zijn plaats.