Kees de Lange.
Over wanneer moderne natuurwetenschap begonnen is, kan men langdurig twisten. Reeds in de oudheid nam men allerhande hemelverschijnselen waar, maar een theoretische duiding ontbrak meestal. Eeuwenlang is het geocentrische wereldbeeld van de Griekse sterrenkundige Claudius Ptolemaeus, (87-150 na Christus) waarin werd aangenomen dat de zon om de aarde draaide voor waar gehouden.
Pas de Poolse sterrenkundige Nicolaus Copernicus (1473-1543) poneerde dat de zon het centrum was van ons planetenstelsel, maar vond weinig gehoor. De Italiaan Galileo Galilei (1564-1642) nam in 1610 met een recent ontdekte simpele telescoop de schijngestalten van Venus en de vier grootste manen van Jupiter waar, en deed valproeven door kogels van de toren van Pisa te laten vallen.
Dit maakt hem voor velen de vader van de natuurkunde die gebaseerd is op waarnemingen en experimenten. Zijn observaties overtuigden hem van een heliocentrisch wereldbeeld. Dit bracht hem in harde botsing met de Roomse Kerk die het heliocentrisch wereldbeeld scherp veroordeelde en hem beschuldigde van ketterij. Galileo bracht de rest van zijn leven onder huisarrest door.
Een epische botsing tussen geloof en natuurwetenschap was een feit.
Hoewel de Roomse Kerk op theologische gronden hardnekkig bleef vasthouden aan de centrale rol van de mens in het universum en de bijbehorende centrale plaats van de aarde, bleek uiteindelijk dit geloof niet bestand tegen allerlei nieuwe natuurwetenschappelijk ontwikkelingen. De Duitser Johannes Kepler (1571- 1630) ontdekte wetmatigheden in de banen van de planeten en dat vormde weer een basis voor de zwaartekrachtwet van Isaac Newton (1643-1727) van 1687.
Stap voor stap bleek het heliocentrische wereldbeeld de beschrijving te zijn van waaruit alle waarnemingen verklaard konden worden. De slag met de Roomse Kerk was op dit punt definitief beslecht.
Als we uitgaan van het besef dat de moderne natuurwetenschap slechts zo’n 400 jaar geleden het licht zag, dan kan niettemin geconcludeerd worden dat de gevolgen voor de mensheid zeer ingrijpend zijn geweest. De natuurwetenschap heeft ons denken en onze technologie ingrijpend beïnvloed en zal dat ook in de verre toekomst blijven doen.
Zonder een volledige geschiedenis van de natuurwetenschap te willen schrijven, zijn de bijdragen van Michael Faraday (1791-1867) en James Clerk Maxwell (1831-1879) die de wetten van het electro-magnetisme ontdekten, Albert Einstein (1879-1955) en zijn relativiteitstheorie, Max Planck (1858-1947), Erwin Schrödinger (1887-1961), Werner Heisenberg (1901-1976) en Niels Bohr (1885-1962) die de grondslagen van de quantummechanica legden.
En de elegante maar nog niet experimenteel bevestigde snaartheorie geïnitieerd door Joël Scherk (1946-1980), John Schwarz (1941- heden) en Edward Witten (1951-heden), de recente maar nog speculatieve bijdrage over donkere energie en materie van Erik Verlinde (1962-heden) en vele anderen van onschatbare waarde voor de ontwikkeling van de theoretische natuurkunde.
De wisselwerking tussen theoretische en experimentele natuurkunde, maar ook scheikunde en biologie, met baanbrekende technologische ontwikkelingen heeft onze moderne maatschappij zeer ingrijpend veranderd. De laser, de transistor, de computer, magnetische resonantie en Magnetic Resonance Imaging (MRI), polymeren, biochemie, biotechnologie, medische technologie, elektronenmicroscopie en de ontwikkeling van het internet door fysici van CERN, stuk voor stuk vormen zij slechts een zeer beperkte keus uit ontwikkelingen die het leven van iedereen beïnvloed en verrijkt hebben.
Bovendien hebben deze ontwikkelingen ons bevrijd van allerlei remmende invloeden die uit de Middeleeuwen stammen, zoals de leidende rol van religie in vrijwel alle aspecten van het dagelijks leven. Die bevrijding, die Verlichting, is een buitengewoon relevant bijverschijnsel van de gestage ontwikkeling van de op ratio gebaseerde natuurwetenschappen.
Hoe kon de wetenschap zo bloeien, en hoe konden technologische vernieuwingen tot stand komen? Het geheim ligt in het feit dat onafhankelijke fundamentele wetenschap bloeide en dat onafhankelijke denkers, vaak tegen de hoofdstroom in, de natuurwetenschap op cruciale gebieden vernieuwden en van richting deden veranderen.
Fundamentele natuurwetenschap heeft zich ontwikkeld doordat dwarse onafhankelijke denkers hun ideeën konden ontwikkelen los van politieke of beperkende religieuze en maatschappelijke invloeden.
Grote doorbraken zijn vrijwel uitsluitend toe te schrijven aan deze onafhankelijke denkers, en zijn zelden of nooit tot stand gekomen op de tekentafels van centraal geleide industriële ondernemingen of overheidslaboratoria. Wel zijn deze instellingen erg nuttig geweest om fundamentele wetenschappelijke doorbraken te ontwikkelen tot maatschappelijk bruikbare technologische en commerciële toepassingen.
Deze vruchtbare wetenschappelijk-industriële wisselwerking heeft de samenleving in de relatief korte tijd van enkele eeuwen immens veranderd en ons zeer veel welvaart gebracht. Maar zal deze ontwikkeling zich ook in de toekomst voortzetten, of zijn er problemen aan de horizon? In het bijzonder, blijft de rationele basis die de natuurwetenschappen leveren aan onze manier van denken ook in de toekomst behouden?
Helaas is er reden tot ernstige zorg.
Bestond er in het verleden een ernstig spanningsveld tussen enerzijds de Roomse Kerk, en anderzijds de onafhankelijk denkende individuele wetenschapper, tegenwoordig speelt de kerk hier nog slechts een ondergeschikte rol. Wat daarvoor in de plaats is gekomen, is de vergaande en vaak wurgende bemoeienis van overheden.
Wegens de enorme maatschappelijke en economische impact van natuurwetenschappelijke ontwikkelingen is de verleiding voor overheden om zich met de wetenschappelijke processen te bemoeien uiterst verleidelijk. Dat leidt tot het sturen van grote subsidiestromen in richtingen die door de overheid wenselijk worden geacht.
Het beoefenen van fundamentele wetenschap en het besef dat individuele controversiële denkers het zout in de pap van de toekomstige ontwikkeling zijn, wordt ondergeschikt gemaakt aan het scheppen van een soort wetenschappelijk planeconomie waar de voormalige Sovjet Unie de vingers bij afgelikt zou hebben. Wat zijn de gevolgen?
Omdat niets menselijks ook aan wetenschappers vreemd is, gaat van enorme subsidies die gericht zijn op het verkrijgen van bepaalde gewenste resultaten een corrumperend effect uit. Voor de noodzakelijke dwarse denkers komt steeds minder ruimte, want overheden geloven altijd in groots en meeslepend, liever dan ik klein en minder sexy.
Een minister scoort veel gemakkelijker met het financieren van een enkel groot instituut dat dan vanzelfsprekend van het epitheton TOP voorzien wordt, dan met een reeks van kleine maar wellicht baanbrekende projecten. Omgekeerd weet een wetenschapper heus aan welke kant zijn boterham beboterd is, dus het systeem van ‘u vraagt wij draaien’ wordt snel werkelijkheid.
En als dan de politiek in het maken van wetenschappelijke afwegingen een hoofdrol gaat opeisen, is al snel het hek van de dam. In dat geval ontstaat er een belangenverstrengeling tussen politiek en wetenschapper die met alle middelen een gemeenschappelijk belang verdedigen, ook als daar zuiver wetenschappelijk gezien weinig of geen aanleiding voor bestaat.
En dan begint wetenschapsbeleid religieuze trekken te vertonen, en dreigt de periode van Verlichting waaraan juist de natuurwetenschappen zo’n grote bijdrage geleverd hebben, tot een voortijdig einde te komen.
Abstractie is mooi, maar meestal maakt het geven van een concreet voorbeeld veel duidelijk. Het voorbeeld van de afgelopen jaren dat veel van bovenstaande ongewenste elementen bevat, is wat bekend is geworden als klimaatwetenschap. Het bestuderen van het klimaat van de aarde is een notoir lastige en zeer complexe aangelegenheid. Er is diepgaande kennis van de chemie en fysica van complexe systemen nodig, en lang niet alle chemische en fysische processen die een rol spelen zijn bekend. Betrouwbare metingen die ook nog relevant zijn, zijn verre van triviaal.
Een theoretische duiding van de waarnemingen moet geschieden via de ontwikkeling van klimaat-computermodellen, waarvan de uitkomsten allereerst vergeleken moeten worden met historische en recente datasets. Pas als de overeenstemming tussen meetgegevens en modellen zeer goed is, kan men enig vertrouwen hebben in de eventuele voorspellende waarde van modellen. Een gedetailleerder beschouwing over deze problematiek is te vinden via deze link. Naar mijn mening is er alle aanleiding kritische vragen te stellen, en zijn niet op alle vragen bevredigende antwoorden verkregen.
Als dit het volledige verhaal was, zou er weinig aan de hand zijn. De wetenschap is niet af, en er blijven vragen die door nader onderzoek misschien wel of misschien ook niet opgelost gaan worden. Lag het maar zo eenvoudig.
Helaas is er een volledig verpolitiekt debat ontstaan waarbij wetenschappers die vragen stellen onmiddellijk van het bewust stigmatiserender predicaat ‘klimaatontkenner’ voorzien worden en op allerhande persoonlijk aanvallen en verdachtmakingen kunnen rekenen.
Toch is het blazoen van de klimaatonderzoekers niet zo schoon als men het grote publiek zelf graag doet geloven. Men poogt een groeiende reeks schandalen en ‘voorspellingen’ die de plank volledig missloegen met steeds minder succes onder de pet te houden.
De rol van de politiek is een curieuze. Kennis van natuurwetenschap is in de Nederlandse volksvertegenwoordiging een schaars goed, maar dat is geen enkele reden waarom bewindspersonen en Kamerleden niet met vergaande uitspraken over deze complexe materie naar buiten komen. Alarmistische pogingen om het grote publiek te overtuigen dat de klimaatrampspoed nabij is, worden met graagte nagepapegaaid, en het is al jaren twee voor twaalf.
Zelfs de rectores magnifici van onze Nederlandse universiteiten spreken in een open brief unverfroren van ‘het ontkennen van de feiten door klimaatsceptici’, hoewel het merendeel van de ondertekenaars niet uitmunt door natuurwetenschappelijke kennis. Maar politiek correct en opportunistisch is het natuurlijk wel.
De conclusie van dit betoog kan onmogelijk optimistisch zijn. Waar politiek en wetenschap mengen, is de wetenschap het slachtoffer. Politiek gestuurde onafhankelijke wetenschap is een ‘contradictio in terminis’ die als zodanig benoemd dient te worden. De nefaste rol van de Roomse Kerk ten tijde van Galilei als vader van de natuurwetenschappen wordt heden ten dage met graagte overgenomen door de heersende politieke wind van meningen zonder adequate onderbouwing. De terugkeer naar de duisternis van de Middeleeuwen die we gehoopt hadden achter ons te laten, is anno 2017 helaas in volle gang.
Kees de Lange was lid van de Eerste Kamer van 2011 tot 2015, namens de Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF) en later als onafhankelijk lid. Hij studeerde wiskunde, natuurkunde en sterrenkunde aan de Universiteit van Amsterdam en was hoogleraar moleculaire spectroscopie.
Bron hier.
De mensen die aan de knoppen zitten hebben geen of heel weinig verstand van wetenschap, zie het boek van de Rorch “Sciencefriction” daar wordt dat heel duidelijk in beschreven.
Mooie samenvatting.
Een paar opmerkingen:
1. Ik verwacht dat in de verdere toekomst redelijke klimaatmodellen ontwikkeld zullen worden. Maar er blijft een grote variabiliteit d.w.z. warmte en nattigheid verspreiden zich chaotisch over de planeet. Lange termijn lokale weersvoorspellingen blijven onmogelijk.
2. Milieubewegingen hebben het morele kompas van de kerk overgenomen. Die bewegingen hebben merkwaardigerwijs grote invloed op het beleid waarmee de scheiding tussen kerk en staat teniet is gedaan. Wij zijn een theocratie geworden.
3. Onze welvaart en bevolkingsgrootte is mogelijk geworden door de goedkope energie van kolen, olie en later gas. Er is onvoldoende besef dat de gehele inrichting van onze maatschappij, inclusief onze vrijheid en onderwijsstelsel , hier van af hangt.
Bij verminderde beschikbaarheid van energie (afhankelijk van landoppervlakte) is die omvang en vrijheid niet te handhaven. Dan ligt teruggang naar een meer feodaal stelsel voor de hand: enkele rijken en vele armen: hun bedienden. Reeds zien we dat enorme investeringen noodzakelijk zijn om een huishouden betrouwbaar van energie te voorzien met zon en wind.
4. Ook onze natuur danken we aan fossiele brandstoffen. Bij energieschaarste wordt illegale houtkap misdrijf nummer 1.
De koker denkers van de overheid en klimaatwetenschap hebben CO2 als zwart schaap gekozen voor hun boodschap dat er te veel mensen zijn op aarde. Maar wat doet CO2 eigenlijk?
Als het ’s zomers warm is gaan de meesten niet in de zon zitten maar in de schaduw van een boom. De hoeveelheid CO2 is in beide gevallen hetzelfde, maar onder de boom, uit de zon, is het veel koeler.
Neem dan het verschil tussen dag en nacht, zonder zon(licht) is het vele graden koeler bij dezelfde hoeveelheid CO2.
Opvallend is het grote verschil tussen dag en nacht in bv de Sahara en in een tropisch oerwoud. In de Sahara kan het verschil wel 50 graden zijn, in een tropisch oerwoud maar enkele graden. CO2 is goed gemengd op aarde en in beide gevallen hetzelfde. CO2 doet kennelijk niks, zoals we ook wel kunnen verwachten gezien het geringe voorkomen ervan, 0,04%.
Wat doet dan wel wat? Waterdamp. In de Sahara heel weinig, in het oerwoud heel veel. Waterdamp is een belangrijk regulerend medium op aarde, bv als het warmer wordt verdampt meer water en stijgt de waterdamp op, maakt wolken en regen enz.
Beide moleculen, H2O en CO2 zijn zgn broeikasgas moleculen met een soortgelijke capaciteit om de atmosfeer, via invangen van infrarood straling, op te warmen. Echter waterdamp met circa 40000 ppm en CO2 met 400 ppm. Dit grote verschil maakt dat een verandering van bijv 10% in de totale CO2 hoeveelheid (40) weinig uitmaakt op het totaal van 400 en 40000 samen. Ook een verdubbeling van CO2 van oorpronkelijk 280 naar 560 ppm maakt daardoor weinig verschil.
De hoeveelheid CO2 is in 100 jaar met circa 100 ppm toegenomen. Dus 1 ppm per jaar. Zet dat eens af tegen de grote aanwezigheid van 40000 ppm waterdamp moleculen en het is duidelijk dat dit geen enkel effect heeft.
Dus zonlicht en waterdamp zijn belangrijk, CO2 niet.
Erik
Je blijft uit je nek kletsen. 10 keer je verhaal herhalen maakt het nog niet waar. Probeer eens een wetenschappelijke publicatie te vinden die je mening onderbouwd.
Sceptici ze zeggen dat ze tegen politisering van de wetenschap te zijn maar intussen doen ze niets anders
gaarne argumenten Henk. Uit de nek kletsen kan iedereen, maar geargumenteerd uit de nek kletsen is moeilijker.
Verklaar eens het verschil in dag/nacht temperatuur in de Sahara en in het tropisch oerwoud met gelijke hoeveelheid CO2
En denk je dat toename van 1 ppm CO2 per jaar effect heeft, tov bijv 40000 ppm andere broeikasgassen?
Jij plaatst een lap tekst zonder enige onderbouwing dan kan ik dat dus ook weerleggen zonder onderbouwing
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Hitchens's_razor
https://skepticalscience.com/water-vapor-greenhouse-gas-intermediate.htm
David
Bossen slopen, over de oceaan vervoeren en gesubsidieerd verbranden het zou zo langzamerhand duidelijk moeten zijn dat we daarmee niets bereiken en heel veel kapot maken.
Hoeveel bos zou er over 20 jaar nog over zijn?
“Britain is wasting hundreds of millions of pounds subsidising power stations to burn American wood pellets that do more harm to the climate than the coal they replaced, a study has found.”
https://notalotofpeopleknowthat.wordpress.com/2017/02/23/new-study-finds-biomass-harms-the-climate/
Dat het hier vooral om klimaat gaat, durf ik te betwijfelen. We kunnen het ook heel goed zien in de medische en farmaceutische wereld.
Sinds Rockenfeller begonnen is, de medische wereld te infiltreren met zijn subsidies, is daarmee de onafhankelijk in die sector ver te zoeken. Universiteiten krijgen geld voor onderzoek van de industrie. Logisch dat je dan niet meer onafhankelijk bent. Wiens brood men eet, wiens taal men spreekt, is van alle tijd. Dus ook bij de klimaatwetenschappers. Voor onafhankelijkheid en eerlijkheid betaal je een hoge prijs. Kijk naar wat het laboratorium van Tesla gebeurde, toen hij zaken, zoals vrije energie ontwikkelde, die de elite niet welgevallig waren. En dat geldt nog steeds zo.
Een groot gedeelte van het budget voor wetenschappelijk onderzoek is afkomstig van diegenen die een belang hebben in de uitkomst ervan.
In de VS wordt zelfs 60% van het biomedisch onderzoek betaald door de industrie (Dorsey et al. Funding of US biomedical research, 2003-2008).
Veel erger is dat de industrie ook de slagboom bedient bij de vrijgave van wetenschappelijke publicaties. Onwelgevallig onderzoek verdwijnt dus in de la.
Ook de toename van “wetenschappelijke” tijdschriften is verontrustend. Wordt nu op achtduizend geschat. Er is dus altijd wel een tijdschrift dat jouw niet ter zake doende studie wil publiceren. Het is inmiddels een businessmodel. In ruil voor publicatie wordt meestal een betalingsuitnodiging ontvangen.
Het gaat inderdaad helemaal niet om het klimaat. Het gaat om een nieuwe wereldorde, warmunisme.
https://www.google.nl/webhp?sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=christiana+figueres+new+world+order+climate
Mag ik het zó samenvatten: klimaatwetenschap en biomedisch onderzoek zijn voorbeelden van wetenschapsgebieden die gedomineerd worden door hun financiers.
In het ene geval is dat de overheid, bij het andere de industrie. Bij beide wordt gepoogd de macht te verhullen, dat gebeurt overal.
Maar het door commerciële belangen gestuurd onderzoek is in mijn ogen minder kwalijk dan het door de overheid gestuurde klimaatonderzoek. Door goed te kijken (follow the money) is wel te achterhalen hoe de hazen lopen zoals Michiel de Pooter laat zien.
Bij het klimaatonderzoek is dat helamaal niet zo duidelijk. Financier en onderzoeker hebben dezelfde belangen, die schuilgaan achter een ideologie. Die ideologie lijkt altruistisch (de planeet redden), maar is dat geenszins. Er worden wetten opgelegd en maatschappelijke offers verlangd, ook weer op een verhulde manier. De kosten van het energieakkoord worden gebagatelliseerd, de baten worden overdreven en dat de burger betaalt spreekt vanzelf, want het is voor het goede doel.
De klimaatwet, die alle partijen nu willen, zal daar nog een schepje bovenop doen.
Klimaat en energie zijn door de ideologie zó met elkaar verknoopt gereekt dat ze zich onttrekken aan de ratio. Het is verworden tot een dogma dat per definitie niet ter discussie kan staan. Ook weer een kenmerk van een ideologie.
Het allertreurigste is natuurlijk de open brief van de rectores. Dat degenen die geacht worden de ratio te koesteren, plompverloren spreken over ketterij, is een schande.
De Middeleeuwen zijn er al.
Na de donkere middeleeuwen, toen de 100 miljoen doden tgv de Pest waren begraven, begon de renaissance. Een ongekende periode van bloei brak aan en kunst (echte ) wetenschap floreerden.
@Bert,
De pest was inderdaad in (de late) middeleeuwen, van 1346-1351.
Valt niet toevallig samen met het Wolfminimum, iets wat nu ook weer voor de deur staat.
Viel ook niet toevallig samen met de ‘100-jarige oorlog’ , 1337-1453.
En dan zouden we volgens een bericht in DieKalteSonne van 20 februari, “Konfliktforschung 1400-1900: je kalter das Klima, umso häufiger rasselten die Völker aneinander”, met het één en ander rekening kunnen houden! Jammer dat het artikel waar naar wordt verwezen achter een betaalmuur zit.
Waarom deze uitbreiding van jouw opmerking? Omdat we voor de huidige en komende problemen zouden kunnen leren van de geschiedenis. Ik geloof dat de overeenkomsten nog niet erg zijn doorgedrongen in de huidige maatschappij.
Wat zeker is dat dan in een keer de problemen met klimaat -enzo – zijn opgelost, want eigenlijk is dit alles maar een beetje decadentie. Ik ben niet zo bijgelovig, maar dat er wat aan zit te komen lijkt duidelijk. Ik probeer al een paar jaar een eigen plan te trekken, maar dat is ‘vechten tegen de windmolens’ , zeg maar:-) Als ze mij niet geloven, geloven ze misschien wel het verhaal van Wolfgang Streeck. Die voorspelt een kapitalistische apocalips. en daarmee in de middeleeuwen.
Ik hoop dat de link werkt naar mijn dropbox.
https://www.dropbox.com/s/hjkubtqqqba4p4w/Wolfgang%20Streeck%20voorspelt%20kapitalistische%20apocalyps.docx?dl=0
De Middeleeuwen zijn er inderdaad al. Dit is waarschijnlijk het meest schandalige voorbeeld: https://www.youtube.com/watch?v=lwentslVpXw
Och god oh god, kijvende wijven, wat gaat het hier weer heerlijk, het zelfde gegooi met rotte vis met de zelfde herhalingen van de zelfde mensen. Blij om dit blog zo te ver verlaten, het is werkelijk tenenkrullend
Tabé Rypke, het ga je goed.