Een bijdrage van Ap Cloosterman.

In het tijdschrift ZENIT van april 2016 zijn twee artikelen gepubliceerd over het klimaat. De inleiding van de redactie luidde als volgt:

De klimaatverandering blijft de gemoederen bezig houden. Wetenschappers waarschuwen al jaren voor de gevolgen van de opwarming van de Aarde, maar de politieke leiders zijn huiverig met het nemen van adequate maatregelen om de uitstoot van het broeikasgas CO2 drastisch te beperken. In wetenschappelijke kring is de door de mens veroorzaakte opwarming van de Aarde nagenoeg onomstreden, maar op internet roeren de ‘klimaatsceptici’ zich hevig. Zij proberen twijfel te zaaien over de realiteit van de klimaatopwarming of betwijfelen dat de verbranding van fossiele brandstoffen verantwoordelijk is voor de temperatuurstijging op Aarde.

De artikelen waren afkomstig van Sir David Attenborough onder de titel “Verontrust, maar niet zonder hoop” en van Pieter Boussemaere, een Belgische auteur, onder de titel “Klimaatverwarring”.

Hierbij een korte samenvatting van beide artikelen.

Sir David Attenborough:
► De schadelijke effecten door de mens veroorzaakt, zijn duidelijk zichtbaar in het Groot Barrièrerif in Australië.
► De afgesproken maatregelen, in Parijs, om de CO2 uitstoot te verminderen, gaan niet ver genoeg.

Pieter Boussemaere:
► De aarde warmt op door menselijk toedoen en er moet dringend handelend opgetreden worden.
► Tienduizenden wetenschappers werken wereldwijd dag in, dag uit aan de oplossing van ons klimaatprobleem.
► Een hele reeks Nederlandstalige websites zijn speciaal opgericht om de bevindingen van klimaatwetenschappers onderuit te halen.
► Wetenschappers, die zeggen dat de planeet opwarmt, worden geconfronteerd met een spervuur van vijandigheid en ontkenning.
► Er is gebrek aan urgentie om de klimaatproblematiek op te lossen.
► Er moet zo snel mogelijk omgeschakeld worden op schone energie.

In ZENIT van oktober 2016 kwam de redactie met de mededeling, dat met name het artikel van Pieter Boussemaere enorm veel reacties had losgemaakt. Er was veel twijfel over het toeschrijven van de huidige klimaatverandering aan de door de mens veroorzaakte uitstoot van CO2.

Zelf had ik ook een reactie ingestuurd.

Gezien de beschikbare ruimte konden de reacties niet worden geplaatst, wel een samenvatting in tabelvorm. Rob van Dorland (KNMI) heeft de belangrijkste ingezonden punten van kritiek (althans naar de mening van de redactie) van commentaar voorzien.

De tabel bevatte 13 statements. Bij alle statements werd verwezen naar een hoofdstuk uit het IPCC rapport. Opvallend hierbij is, dat de statements die echt de spijker op de kop sloegen, zoals:

  • de Aarde warmt door natuurlijke oorzaken op;
  • de Zon is de laatste 50 jaar actiever geweest dan in de duizenden jaren ervoor;
  • de klimaatwetenschap kan de warme Middeleeuwen en de Kleine IJstijd niet verklaren; en
  • de hockeystick hield geen stand;

met de tekst ‘onjuiste bewering’ werden afgewezen.

In de pas verschenen ZENIT van april 2018 trof ik de volgende twee artikelen aan:

► Klimaatverandering en ijstijden door Bas de Boer en Roderik van de Wal van IMAU, Universiteit van Utrecht.
► Abrupte klimaatverandering in het verleden en de toekomst door Sybren Drijfhout van het KNMI.

Er volgt nu een mix samenvatting van beide artikelen.

Het eerstgenoemde artikel beschrijft de mogelijke oorzaken van de klimaatverandering gedurende het tijdvak van het vroege Eoceen (55,8 miljoen jaar geleden) tot het late Eoceen (33,9 miljoen jaar geleden).

Aanvulling door de auteur:

In het Vroeg- en Midden-Eoceen was het klimaat op Aarde warm. Tot ver van de evenaar heersten tropische omstandigheden en zelfs op de Noordpool was het warmer dan vandaag bij ons. In het Laat-Eoceen zette echter een langzame afkoeling in. Aan het einde van het tijdvak vormden zich ijskappen op de Zuidpool, al waren ze nog niet zo omvangrijk als nu. Dit was de opmaat van een geleidelijke afkoeling die uiteindelijk uitmondde in de ijstijden van het Pleistoceen.

De schrijvers van het artikel wijten de daling in temperatuur van het Vroeg Eoceen naar het Laat Eoceen aan een afname van het CO2-gehalte in de atmosfeer.

Het tweede artikel beschrijft dat de hoge temperatuur in het Paleoceen (periode vóór het Eoceen) de oorzaak is geweest voor het smelten van methaanijs, een krachtig broeikasgas, dat in de atmosfeer werd omgezet in CO2.
Het CO2 gehalte in de atmosfeer was in het begin van het Vroeg-Eoceen zo’n 2000 ppm. Er was een supergrote groei aan planten en bomen en in de loop van tientallen miljoenen jaren vond er hierdoor een grote afname van het CO2 gehalte plaats. 80% van de hoeveelheid CO2 is toen uit de atmosfeer verdwenen. Dit zou de oorzaak zijn van de afkoeling.

In beide artikelen wordt als belangrijkste oorzaak voor de klimaatverandering CO2 genoemd.

Te waarderen is, dat de schrijvers ook gewag maken van mogelijk andere oorzaken. Ik zet ze voor u op een rijtje:

• Tijdens de overgang van het Eoceen naar het Oligoceen (33,9 tot 23 miljoen jaar geleden) heeft er een duidelijke verandering in de oceaancirculatie plaats gevonden als gevolg van de divergente verschuiving van tektonische platen waarop Australië en Antarctica rusten. Er ontstond een brede zeestroom. Dit kan een rol hebben gespeeld bij de groei van de Antarctische ijskap en de daarmee samenhangende afkoeling van de Aarde.

• Er is een relatie tussen de temperatuur van de Aarde en de Milankovitch cycli in de periode tussen het Oligoceen en het Midden-Mioceen (23 tot 15 miljoen jaar geleden).

• De start van de ijsgroei op Noord-Amerika en Eurazië, 2,7 miljoen jaar geleden, is voor een deel te wijten aan veranderingen in de oceaanstromingen. Verschuiving van tektonische platen en instralingsvariaties van zonlicht kunnen mogelijk ook een rol hebben gespeeld.

• Tot ongeveer 1 miljoen jaar geleden varieerde het ijsvolume tussen glacialen en interglacialen met een periode van 41.000 jaar van obliquiteit (verandering van de hoek van de Aardas t.o.v. de Ecliptica = middellijn van de Zon). Obliquiteit is een van de drie theorieën van Milankovitch.

• De afgelopen 5 glaciale cycli hebben zich voorgedaan met een tussentijdse periode van 100.000 jaar, hetgeen in overeenstemming is met de theorie van Milankovitch: veranderingen in de ellips vorm van de Aardbaan rondom de Zon. Verderop in hun artikel trekken de schrijvers van het eerste artikel deze oorzaak in twijfel. Bron hier.

• Het is niet duidelijk of de CO2-variaties vóórlopen op de temperatuur of dat een eerdere temperatuurverhoging de veroorzaker is van een verhoogd CO2 gehalte in de atmosfeer. Immers een verhoging van de temperatuur van het zeewater vermindert de oplosbaarheid van CO2, waardoor er CO2 ontwijkt naar de atmosfeer.

• Afname of stilvallen van de Warme Golfstroom. De Warme Golfstroom (Thermo-Haliene Circulatie = THC) voert warm zoutwater vanuit de Golf van Mexico naar Noordwest Europa. Als er in de Noordelijke Atlantische Oceaan teveel zoet smeltwater bij komt, dan wordt het zoute water sterker verdund en zakt op de Noordpool niet meer naar beneden, waardoor de aandrijving van de Koude Golfstroom onderlangs stopt en daarmee ook de Warme Golfstroom tot stilstand komt, waardoor het een stuk kouder wordt op het Noordelijk Halfrond. Het is vrij zeker, dat het THC proces een aantal malen is opgetreden, voor het laatst 12.000 jaar geleden. Het stilvallen van de THC kan zich in een paar jaar voltrekken, wat op Groenland en Spitsbergen kan leiden tot een temperatuurdaling van 10°C.

Het tweede artikel vervolgt met een vreselijk doemscenario, welke het gevolg kan zijn van het stilvallen van de THC: afkoeling op het Noordelijk Halfrond, uitdrogingen op het Zuidelijk Halfrond, smelten van permafrost met het vrijkomen van methaan, veranderingen in het patroon van moessonregens en toename van cyclonen richting de polen.

Slotwoord

Sceptici zijn van mening, dat de mens niet of nauwelijks verantwoordelijk is voor de opwarming van de Aarde. In de afgelopen 18 tot 20 jaren is de gemiddelde temperatuur van de Aarde nauwelijks toegenomen. Er is de laatste tijd zelfs sprake van een substantiële temperatuurdaling.

De invloed van meer CO2 dan 380-390 ppm op de opwarming van de Aarde is verwaarloosbaar klein.

Het valt niet te ontkennen, dat er flinke regionale veranderingen zijn, zoals heftige regen- en sneeuwval, droogte en stormen.

Alarmisten en de politiek zijn druk in de weer om de emissie van CO2 naar de atmosfeer te beperken of zelfs terug te dringen. Een van hun maatregelen is de overgang van fossiele energie naar duurzame energiebronnen.

Om een andere reden kan ik hierin meegaan en wel vanwege gezondheidsaspecten, vervuiling en afname van het albedo. Ik denk, dat de mens (alarmist en scepticus) zich vooral moet toeleggen op de vermindering van het albedo effect en het kappen van bossen en oerwouden.

In het artikel hier kunt u hierover meer lezen.

Deel dit bericht a.u.b.
LinkedInMastodonWhatsApp

Gerelateerd: