Karel Beckman. Foto: Weltschmerz.
By Karel Beckman
New reports from government institutions in the Netherlands have been hailed by policymakers and the press as proof that Dutch climate policy is working. Karel Beckman takes a hard look at the facts and sees a different reality. The results fall short, the uncertainties are great. What are the lessons for other countries?
Courtesy Natural Gas World.
This issue of my Gas Transitions blog should be of interest, I hope, to anyone involved in climate and energy policy. I will take a close look this week at climate policy in my home country, the Netherlands, which I believe could well turn out to be a costly failure. Why should the wisdom of Dutch climate policy be of concern to anyone besides Dutch taxpayers? At this moment all developed countries are entering a new phase in their climate policies. They are moving beyond broad reduction targets and temperature goals to the nitty-gritty of real climate measures and tough choices. The debate is not anymore about whether to reduce greenhouse gas emissions, or even by how much, but how.
From this point on there are still many different roads into the future. The Dutch example is instructive because we are talking about a wealthy, urbanised, industrialised country – a self-proclaimed climate leader within the EU. A country, moreover, that has decided to phase out the use of “unabated” natural gas for the sake of the climate. Yet already its climate policies are throwing up many lessons of how not to go about reducing greenhouse gas emissions.
What prompted me to tackle the topic was the publication last week, on 13 March, of two major reports by two prominent Dutch government agencies – PBL, the Netherlands Environment Assessment Agency and CPB, the Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis. At the behest of the government, they have both analysed the effects of the draft national Climate Accord, which was signed on 21 December 2018 and which may be regarded as the centre piece of Dutch climate and energy policy.
The Climate Accord, the result of months of negotiations between labour unions, NGOs, business associations, local authorities and other civil society groups, which will serve as the basis for the Dutch National Energy and Climate Plan (NECP) that all EU member states have to submit to the European Commission at the end of this year, contains a large number of more or less concrete proposals to reduce greenhouse gas emissions. PBL and CPB have analysed how effective these proposals are likely to be in terms of emission reductions and have estimated their costs.
The PBL report and the CPB report are therefore key input in the political decision-making process that will now take place to turn the Climate Accord into legislation.
What the two reports show – even though their authors don’t say so explicitly and even if the general media did not notice anything amiss – is that Dutch climate policies are full of contradictions, inefficiencies and question marks that should put energy policymakers and stakeholders everywhere on the alert. Here are seven Troubling Takeaways I took from the PBL and CPB reports.
1 The cost of climate policies: anyone’s guess
One would think that the cost of climate policy would be a major concern to any society, certainly to the frugal Dutch, yet there almost seems to be a conspiracy going on among the leading political parties and the media not to confront them. This in turn gives (right-wing) opposition parties plenty of ammunition to scare the public about what the real costs might be.
The PBL report concludes that “national costs” – defined as net costs for “society as a whole, regardless of who has to pay for them” – will be between €1.6 and €1.9 billion on an annual basis by 2030. That reassuring figure was quoted widely in the press, but what few people bothered to notice is that these are only the costs of the Climate Accord additional to the costs that would have been incurred if there had been no Climate Accord, in other words, additional to a “reference scenario” (in Dutch “basispad”). That reference scenario, says PBL, is described in another PBL publication, called Nationale Energieverkenning 2017 (not available in English, unfortunately, but which can be translated as National Energy Exploration 2017). The problem is that this report does not mention any costs.
PBL did publish a report in April 2017, and an update in April 2018, about the “National costs of the climate and energy transition”. The first mentions costs of €3.5 to €5.5 billon a year, the second “over €3 billion a year”, but again those are costs additional to the costs in the Nationale Energieverkenning 2017, which are not known.
Robert Koelemeijer, researcher at PBL and one of the authors of the new report, says in a telephone interview: “It has proved to be very difficult to distinguish between the costs of the energy system as such and additional costs as a result of past climate and energy policies. But it is a question we get more often and that we do want to take a look at this year.”
Earlier this year, a group of critics – Theo Wolters, Stijn Santen, Hans Keuken, Evert van der Pol and Marcel Crok – published a report, “De kosten van het Energieakkoord” (“The costs of the Energy Accord”), which attempts to calculate the costs of the measures decided on in an earlier piece of climate legislation, called the Energy Accord, in 2013. Wolters, one of the authors, tells me it is reasonable to assume that this Energy Accord, which was actually adopted by the government and is being implemented, represents the major part of the “reference scenario” that PBL refers to.
According to Wolters c.s., the Energy Accord will cost Dutch society over €100 billion, measured over a period of 35 years, to which the costs of the Climate Accord must now be added. Their report has been criticised by various experts. Koelemeijer says: “There are some aspects about it that we don’t agree with. We are planning to analyse it in more detail.”
On the other hand, the number of €100 billion, over 35 years, does not seem so incredible. Thus, for example, the Dutch General Accounting Office (“Algemene Rekenkamer”), again an official government institution, calculated in April 2015 that the costs of renewable energy subsidies alone could amount to some €80 billion by 2030. (You can find the GAO report by following this link, click on the download, see page 15-16; or click on the blue picture below. Again, all in Dutch, I’m afraid.) Renewable energy subsidies are of course only part of the total costs of climate policy – according to the critics roughly half of the total.
Note, incidentally, that the figure of €1.6-€1.9 billion does not tell the whole story, since PBL has excluded the costs of measures in the Climate Accord that are “insufficiently concrete” at this point and about many other measures PL notes there are “uncertainties” in how they will be effectuated. Koelemeijer, however, says this does will not impact the final outcome materially.
2 The poor pay
Unlike the PBL report, which looks at “national costs”, the CPB report investigates what financial “burdens” climate policies will put on households and companies. The CPB estimates do refer to total costs of climate policies, i.e. not just the policies in the Climate Accord, but also existing policies. It estimates (see p. 5) total financial burdens of €6.8 billion per year of which the Climate Accord contributes only €1.6 billion.
However, this figure, notes CPB (on p. 22) does not include the cost of investments needed to bring down emission reductions from energy use in houses nor from investments needed to reduce emissions from mobility.
This means that, for example, costs incurred to disconnect houses from the gas grid and install heat pumps, or to buy an electric car, are not included in the figures. Costs could also go down, however, if people adjust their behaviour, CPB notes.
More importantly perhaps is that CPB concludes that lower income groups (especially lower middle income groups) have to pay relatively more as a result of current climate policies than higher income groups. Welfare recipients and pensioners, says CPB, are hit hardest of all.
On average, households will see their income reduced by 1.3% as a result of all climate measures together, notes CPB, ranging from 0.8% for the highest income groups to 1.8% for the lowest income groups. To this should be added another 0.4% income loss on average as a result of climate policies in other EU countries and of companies charging their climate costs to consumers.
2 The built environment: minimal results
One of the most complex and controversial elements in Dutch climate policy is the goal to disconnect all houses and buildings from the gas grid by 2050. Currently 98% of all buildings are connected to the gas grid. The Climate Accord envisions that roughly half of the houses will be connected to a district heating network fed with industrial waste heat, geothermal energy or perhaps hydrogen, and the other half will opt for a combination of insulation and electric heat pumps to replace natural gas. A third option is hybrid heat pumps, that is to say, an electric heat pump combined with a gas-fired boiler that would be using biogas or possibly green hydrogen.
Of the more than 7 million buildings that will be affected, 1.5 million should be “off gas” by 2030, according to the Climate Accord. As noted above, CPB does not calculate the costs of this gigantic operation. PBL does. The PBL report concludes (on p. 67) that with the measures in the Climate Accord some 250,000 to 1,070,000 buildings could be made “gas-free” (rather than 1.5 million). The net “national costs” of this operation would only be €75 to €90 million, according to PBL.
This is an extremely low number (less than €90 per building), which PBL explains with the argument that “the costs of investment will be mostly compensated by savings on natural gas use.” In addition, Koelemeijer points out the number does not include the cost of building new district heating networks.
Theo Wolters, one of the authors of the critical report, notes that according to a 2018 study of the independent think tank EIB (“Economisch Instituut voor de Bouw” – Economic Institute for the Building Sector), the average cost of going off gas will be €32,638 per house. This will save on average €623 per year in costs for gas use, not even enough to pay the interest on the investment, says Wolters. “The costs for the adaptation of 100,000 buildings a year would be over €3 billion in the year 2030 alone.”
What I find more dramatic, however, is that the PBL study shows that the measures taken in the built environment do only very little to reduce CO2 emissions. The Climate Accord is split up into five sectors: electricity generation, industry, transport, agriculture and environment. If it is carried out, PBL calculates, total emissions will go down between 31 and 52 Mt (megatonnes). Of this total, the electricity sector will contribute 18.3-21.0 Mt, industry between 6 and 13.9 Mt, mobility 4.2-8.0 Mt, agriculture 1.8-4.6 Mt and the built environment a paltry 0.8-3.7 Mt.
In other words, the Netherlands is contemplating a complete and costly overhaul of the existing building stock with a rather small effect on its greenhouse gas emissions.
4 Waterbed effects: what goes down, must come up
In the executive summary of its report, PBL drily notes (on p. 12) that “interactions with international policy could partly cancel out the effects [i.e. the emission reductions in the Climate Accord].” This caveat has received scant attention in the press or in parliament. Yet its implications are rather shocking.
According to Koelemeijer, the effects of emission reductions in industry (6-14 Mton) and in electricity generation (18-21 Mton in the Netherlands) all fall within the EU Emission Trading System (ETS) and run the risk of being cancelled out by the waterbed effect in the ETS. That’s more than half of total emission reductions achieved by the Climate Accord (31-52 Mt).
And that’s not all. Similar “waterbed effects” occur in transport and agriculture, notes PBL, but they are not quantified in the report as far as I am able to tell. In transport, for example, PBL notes that an increase in EVs in the Netherlands can make it possible for European carmakers to sell fewer low-emission vehicles in other EU countries, since the carmakers have to meet EU-wide targets.
Wolters and his co-authors, in their critical report, provide a withering analysis of the waterbed effects of Dutch climate policy. They calculate that of 32 Mt of emission reductions which the Netherlands wants to achieve by 2020, 79% falls under the ETS system. The non-ETS part is virtually entirely based on the use of biomass, a questionable method (see below). Just 0.6 Mt of the 32 Mt falls outside of the ETS and is not related to biomass.
Wolters notes that CPB and the University of Groningen have long ago warned about the waterbed effect of the ETS, with the recommendation to “put off building expensive offshore wind parks in the North Sea” as long as their emission reductions would benefit coal power producers in Poland and elsewhere. “The same ton of CO2 that we don’t emit from a clean gas power plant by replacing it with wind turbines and which costs us on average €88, can be bought by a polluting coal power producer in Eastern Europe for €5 to €25”, they write.
Koelemeijer of PBL says waterbed effects deserve attention, but he does point out that it is not certain how they will work out. “There is a risk that some of the emission reductions achieved in the Netherlands lead to higher emissions elsewhere in the EU, but it is not necessarily the case for all of the reductions at risk. The EU also takes measures, such as the adoption of the market stability reserve, that counteract the waterbed effects.”
5 Biomass: what is it good for?
Neither the CPB nor the PBL report quantifies the contribution or the costs of biomass to Dutch emission reductions.
However, the above-mentioned critical report by Wolters c.s. has an interesting table showing the costs of various climate measures as decided in the 2013 Energy Accord:
Onshore wind 11.6
Offshore wind 12
Utility-scale solar 0.785
Solar PV 7.9
Geothermal 1
Biomass for power production 18.2
Biomass for heat 4.6
Biomass for transport 6.3
Clean transport 7.6
Expansion electricity network 19.1
Energy savings 15.6
Other 2.5
Total 107.2
(Costs in billions of euros. Source: Kosten van het Energieakkoord, p. 18)
This table shows that biomass is the single most expensive measure – yet as PBL itself notes, its effectiveness is surrounded by “many uncertainties”.
By the way, in the Netherlands burning of wood in wood stoves and fireplaces also counts as “renewable energy”. The Netherlands has a 14% renewable energy target for 2020, of which almost 1 percentage point will be reached by people using their wood stoves and fireplaces!
6 Jobs: no effect
Renewable energy is often credited for providing jobs – a questionable defense in itself, since “providing jobs” is not the same thing as contributing to economic growth. On the contrary, if switching to renewable energy leads to many more people being employed in energy generation, without producing more energy than before, this is a net economic loss to society, not a gain.
But not to worry: CPB concludes (on p. 11) that climate and energy policy in the Netherlands has “transition effects”, but “in the longer term net effects on employment are marginal”. The renewable energy job machine simply does not exist.
7 In the end: coming up short
After all is said and done, and ignoring waterbed effects, biomass doubts and the like, what is also striking is that the measures in the Climate Accord don’t even deliver the official target of 48.7 Mt of reductions in 2030. PBL concludes (p. 9) that if all the proposed measures are carried out, emissions will be reduced by between 31 and 52 Mt, adding that “the target of 48.7 Mt will most likely not be met”.
Indeed, there are other “uncertainties” which could even result in emission reductions outside of the 31-52 Mt range, notes PBL, for example, unexpected deviations in “economic growth, energy prices, technology developments and developments in other countries”.
Conclusions
What conclusions can we draw from all this? The most important one I think is that climate policy – any climate policy – is not a done deal. On the contrary, the real hard choices have only just arrived on our doorstep. There are many questions still to be answered about what are the most cost-effective and efficient measures. Not only in the Netherlands – other countries will face the same issues.
Nor is the role of natural gas in a climate neutral economy a foregone conclusion. The PBL report concludes for example that the Dutch Climate Accord will lead to carbon capture and storage (CCS) contributing 4 to 10 Mt of emission reductions out of the total 31-52 Mt in 2030. That’s more than the entire transport sector or the entire agricultural sector and significantly more than all the measures in the built environment put together. CCS is foreseen in particular in combination with natural gas to make so-called “blue” hydrogen.
And there are measures that are currently not even part of the official debate, such as nuclear energy, which could still enter into the picture when the full implications of climate policy become clear, as will inevitably be the case, whether established political parties like it or not.
Two key issues that need to receive a lot more attention are the effects of EU climate policy, which right now are an afterthought in the Netherlands and in other EU member states, whereas they clearly should be a starting point, and the wisdom of using renewable energy targets alongside of CO2-targets. Wolters and the other critics of Dutch climate policy observe that the Dutch government initially wisely focused on CO2-targets, but then enthusiastically endorsed a new renewable energy target agreed upon by the EU of 32% in 2030. This, they say, means that CO2-reduction will be achieved “through relatively expensive options”.
The climate policy debate? It has only just started.
This article was first published in Natural Gas World and is republished here with permission from the author.
Naschrift
Is er nog een olifant in de zaal?
Jazeker! Het blijft natuurlijk surrealistisch dat we al deze ellende op ons hals halen om een hypothetische vermindering van de opwarming te bereiken van 0,000 en nog wat graden Celsius in 2100, terwijl elders in de wereld meer dan 1000 kolengestookte elektriciteitscentrales in aanbouw zijn.
Nederland moreel verheven gidsland?
Hans Labohm
Hoofdredacteur Climategate.nl
Voor een simpele Nederlander zoals ik, zijn de doorberekeningen te complex en zijn de verschillende cijfers te verwarrend om te begrijpen wat dit betekent voor de eigen financiele situatie..
Is het niet mogelijk om het eenvoudiger en duidelijker te maken op de volgende wijze.
Dit jaar steeg de energie rekening met 19% (€335) gemiddeld per huishouden.
De verwachting voor 2020 is dat de energie rekening stijgt met ..% (€…)
Dit dekt natuurlijk niet alle kosten, maar het maakt het voor de burger wel mogelijk om de ontwikkeling te volgen en te controleren aan de hand van zijn eigen financiele situatie.
@Adriaan:
Op dit moment bestaat mijn lopende elektriciteitsrekening voor:
15,5% verbruik
36,4% netbeheer en vastrecht levering
48,2% belastingen en heffingen
Geschat jaarverbruik: 2304 kWh
Ik heb een slimmemeter en krijg de verbruiksgegevens per uur via een omweg van de netbeheerder.
De verwachting is dat de kosten van netbeheer gaan toenemen door de inpassingskosten van “hernieuwbaar”.
Het is ook te zien dat de kosten van eventuele energiebesparingen (isolatie en energiezuinige apparaten) ietwat moeilijk zijn terug te verdienen omdat (in dit voorbeeld) het gaat om om 15% van de energierekening.
Mocht je beschikken over een slimmemeter dan is een bezoekje aan https://slimmemeterportal.nl wellicht een optie.
Hoeveel % zijn de kosten van netbeheer gestegen of gedaald in het afgelopen jaar, de laatste 5 jaar en de laatste 10 jaar?
@Boels,
Je hebt het over de verschillende onderdelen van de energierekening. Dat is leuk om je in te verdiepen, maar het gaat mij erom om de financiele effecten van het klimaateffect voor iedereen eenvoudig meetbaar te maken.
Al die dicussies over miljarden voor ons allen over een periode van 10 of 30 jaar, zegt mij minder dan een paar honderd euro binnen een jaar.
Als de kosten voor klimaat meevallen, dan moeten we geen tegenvallers zien bij:
– de energierekening
– de benzine prijs,
– de wegenbelasting en de BPM
– de BTW
– de inkomsten belasting
– de gemeentelijke en provinciale belastingen etc.
Maar vooral de energierekening zou moeten dalen door al die gratis zon en windenergie.
Voor mij en vermoedelijk velen is de eigen portemonnee een gevoelig meetinstrument. Hiermee kunnen we eenvoudig voor de volgende verkiezingen bepalen wie gelijk had.
@Hermie 23 mrt 2019 om 08:36
Dat zou je zelf kunnen bepalen door eerdere energierekeningen door te spitten ;-)
Volgens de jaarafrekening gedateerd 2015-02-05 bedroeg het bedrag voor netbeheer €241 incl. BTW.
Volgens Liander is het bedrag in 2019 €778.64 incl. BTW
Volgens mij is dat een verhoging van ongeveer 223% t.o.v. 2014.
@Boels, Je zegt dat de netbeheer kosten met 223% zijn gestegen de laatste 5 jaar ( t.o.v.) 2014. Zou het kunnen dat dit niet helemaal klopt?
@Boels 23 mrt 2019 om 09:41
Wel het goede tarief vermelden (NIET de aansluitkosten van een nieuwe aansluiting) ;-)
Voor 2019 is het tarief €252,40 incl BTW
De verhoging is gering sinds 2014.
Mede dank zij de ACM.
De energieprijzen gaan de aankomende jaren -als de overheid dit belachelijke klimaatplan door laat gaan- zeer sterk stijgen.
Reken maar dat die huidige 6 cent productiekosten minimaal 5 tot 6 x hoger komen te liggen en daar komt nog de belasting bij.
Reken voor de toekomst gerust met 40 tot 60 cent per kWh.
De overheid en de energiemaatschappijen zijn echt niet bereid om de burger de hele dag door energie te leveren terwijl de burger slecht tijdens zonuren de rekening vereffend.
Om nu net te doen alsof de opbrengst van zonnepanelen terug verdiend gaat worden mag er gesaldeerd worden.
Maar… dat betekend dat de overheid/energiemaatschappijen al die panelen betalen.
Dus in de toekomst krijg je alleen geld terug als je op momenten levert dat ook de centrales draaien.
Het huidige verlies aan inkomsten zullen ze afrekenen door de transportkosten -die per dag tellen- te verhogen, dus ook al kom je op “0” uit met je verbruik, dan nog zullen je kosten stijgen, ja zelfs al gebruik je niets, dan kost het toch nog geld.
Dat dit alleen geldt voor de burger is zo klaar als een klontje, als de windmolenparken ook leveringskosten zouden moeten betalen zou windenergie helemaal onbetaalbaar worden.
De energie prijzen zullen 5 tot 6 x zo hoog worden, pas dan kunnen er “subsidieloze” wind en zonneparken worden aangelegd.
Iedereen die denkt dat zon en wind gratis is komt bedrogen uit.
U als burger gaat dit onzinnige linkse klimaatplan betalen.
En u krijgt daar NIETS voor terug, helemaal NIETS.
@Cornelia 23 mrt 2019 om 10:10
Verwar de energieprijzen niet met de energiekosten ;-)
Een pizzabakker op Rottum kan best zeggen dat zijn pizza gratis is bij afhalen.
Zijn omzet zal nul blijven omdat de afhaalkosten vele malen hoger is dan de prijs van een pizza.
Inderdaad Boels, de verhoging van de transportkosten is gering. Sterker nog, als we voor inflatie gaan corrigeren dan zijn die kosten sinds 2013, het jaar dat we begonnen aan het energieakkoord GEDAALD! Dat is althans mij conclusie als ik de informatie van een willekeurige netbeheerder er bij neem. We kijken natuurlijk alleen maar naar elektriciteit en niet het transport van gas. https://www.stedin.net/tarieven/download-tarieven
@Hermie 23 mrt 2019 om 16:42
Rest nog een kijkje in de keuken van Tennet.
Als staatsbedrijf kan er goedkoop geleend worden en de schulden van staatsbedrijven rusten niet op het EMU-saldo.
Mijn koksmuts ben ik kwijt, het kan wel even duren ;-)
Mocht dit het begin blijken te zijn van een eindeloze reeks verhogingen dan gaat het lonen om (elektrisch) gewoon off grid te gaan. Eerst wat stroom betreft. Met 1000 Ah aan loodaccu’s in de kelder zing je het weken uit als je eenvoudig leeft. Met ledlampen verbruik je bijna niets. De vaatwasser pas aan als de zon een paar uur schijnt. En voor die enkele keer dat je de accu leeg hebt terwijl je stroom nodig hebt, heb je een aggregaatje, dat produceert ook nog warmte waar je misschie iets mee kunt. Wanneer loont het om zoiets te doen? Ik schat bij 1 euro per Kwh. Dan betaal je zo’n €3000 per jaar voor je stroom en dat kan goedkoper.
€1 per kWh?
Ik dacht dat gas duurder zou worden en elektriciteit juist goedkoper?
Het omslagpunt ligt bij 28 cent per kWh dan kun je gerust een rustig lopend dieselaggregaat laten draaien om de accu’s op te laden en de was te draaien.
Als je ook nog een houtkachel neemt kun je helemaal zelfstandig zonder huisaansluitingen draaien.
Met wat extra verkoop je het ook aan je buren, dan wordt het nog goedkoper.
Bij nog wat (belasting) verhogingen loont het al om een aggregaat te laten draaien.
Gert Visser , dat concept heb ik al jaren op de plank liggen ( het timber based house concept ) Daarin zit een zonneboiler-systeem, een stirling motor (wkk ) op flessengas en een Brunner tegelkachel opgenomen . Dat kan nu al heel goed uit. Gaan alle mensen dat doen , dan timmert de overheid dat wel dicht et wetgeving
Dan verbieden we heel eenvoudig het hebben van meer dan 1 accu, het inslaan van hout en het stoken met een houtkachel.
Nu komt de politie langs vanwege het extreem hoge energieverbruik van bepaalde woningen. Dan is er bijna altijd sprake van een hennepkwekerij. In de toekomst komt de polite langs bij extreem laag energieverbruik. Dan wordt een verboden vorm van autarkie vermoedt!
Waar heb je dat bedrag vandaan Cornelia?
@Leo, dit komt van een “preppersforum” aan de hand van de brandstof kosten rode diesel.
Enige tijd gelden gelezen, ik kon het zo snel niet meer terugvinden.
Als ik vandaag nog wat tijd heb zal ik het zelf ook eens uitrekenen.
Cornelia
Dat mag dan wel zo zijn dat je mogelijk met een prijs van 28 cent per Kwh je eigen energievoorziening kunt regelen, maar de overheid komt bij massale enegieopwekking dan aardig wat belastinggeld tekort. Reken er maar op dat het gecompenseerd gaat worden door andere heffingen/belastingen. Die gemiste 50% wordt hoe dan ook geheven.
Vergelijk het maar met de gemiste inkomsten bij massale invoer van elektrische auto’s. Gemiste accijns op brandstoffen zal zich vertalen in spitsheffing of wegenbelastingverhoging.
@Leo, voor wat het waard is, :) Ik heb niet hetzelfde forum gevonden maar een die er op lijkt, dit zijn “gebruikers” getallen, even vlot doorlezend zie ik nieuw/ afschrijving/brandstof op ongeveer 1 euro per kVA, en bij gebruikt/afschrijving/brandstof 31 Eurocent.
http://www.ecologieforum.eu/viewtopic.php?t=1939
@Peter van Beurden, Ja dat denk ik ook, net als op die houtkachels, pelletkachels, en andere “vluchtwegen”.
@ Adriaan: Goed idee om de alsmaar oplopende kosten voor energie en klimaat, die de afgelopen jaren al aan de burger in rekening zijn gebracht (direct en indirect) door te rekenen en zichtbaar te maken aan de burger.
CO2 hier CO2 daar, CO2 koppelen aan geld, CO2 als belastinginstrument. CO2 om de burgers mee uit te melken, via een CO2-taks of duurder wordende producten, omdat de industrie extra wordt belast. De vele miljarden vliegen je om de oren en geen mens weet precies wat het allemaal gaat kosten en wat de effectiviteit zal zijn van deze lange termijn plannen.
Er worden veel aannames gedaan en ik heb grote vraagtekens bij de kennis en kunde van de ambtenaren. Het kwaliteitsniveau van de overheid als klimaat accountant is beneden alle peil gebleken. Het simpel doorrekenen/voorspellen van een prijsstijging van de energierekening voor de burgers kan men al niet handelen.
Ik zit nog steeds in mijn hoofd met de historische overwinning van afgelopen woensdag. Ik durf mijzelf nog een keer citeren:
“Des te meer terecht dat Bolkestein oproept tot een adempauze om tot bezinning te komen. De vraag is of dit nog kan, men heeft zich al behoorlijk diep genesteld in de loopgraven. Zoals Nijpels zelf ook al aangaf staan we voor een van de grootste verbouwingen van Nederland sinds de 2e Wereldoorlog. Ed, lees je mee? Volgens mij gaan we bij zoiets ingrijpends niet over één nacht ijs en moet er goed worden nagedacht. Goed nadenken en bezinnen lijkt mij meer dan nodig gezien het belabberde kennisniveau waarop de politieke discussie nu plaatsvindt. Een discussie waarbij de science zeker niet settled is en waarbij de media bovendien een bedenkelijke opruiende rol speelt.
Zijn de heren en dames in Den Haag bereid om de ego’s van zichzelf en de partij opzij te zetten tbv het landsbelang? Ik waag het te betwijfelen, het gezichtsverlies zal te groot zijn. Ik doe een oproep aan alle politici in Nederland om het gezonde verstand te laten prevaleren boven beleid gebaseerd op niet gesettelde science. Neem ruimschoots de tijd, durf een stapje terug te doen, denk zeer goed na en vooral: luister echt naar iedereen.”
Jullie politici hebben niet geluisterd. Jullie met de media in je kielzog hebben de klimaat kritische politieke partijen geframed. Jullie hebben niet het gezonde verstand gehanteerd en zijn blijven preken en doordrammen in de klimaatkerk. En nu moet je er voor bloeden, volledig verdient. Echter vrees ik dat men nog steeds niet bereid zal zijn om echt te gaan luisteren en een adempauze in te lassen.
De klimaat realistische partijen in de politiek zijn nog steeds in de minderheid en Rutte kan betrekkelijk eenvoudig opschuiven naar linksig politiek Nederland om een meerderheid in de 1e kamer te halen. Als de VVD zich uithuwelijkt aan Groenlinks en de stupide plannen as is gaat doordrukken, ondanks de verkiezingsuitslag, verheug ik mij nu al op de volgende verkiezingen. De gevolgen voor de VVD ende coalitie partijen zullen desastreus zijn. Misschien moet men dit maar doen, over 2 jaar kan er echt schoon schip worden gemaakt!
Het dovemansoren effect, de burger waar niet naar wordt geluisterd, laat zich dan nog meer gelden. De burger zal dan inmiddels ook de pijnlijke financiële gevolgen van de maatregelen ervaren en daarom bereid zijn om nog meer afwijkend stemgedrag te vertonen. De “democratie” corrigeert zichzelf. Dit gaat wel ten koste van vele miljarden door de groene plee gespoelde euros.
Ik denk zeker dat in het algemeen heren en dames in Den Haag bereid zijn om de ego’s van zichzelf en de partij opzij te zetten tbv het landsbelang. Alleen het probleem is dat de overtuiging van wat nu het landsbelang is niet altijd even helder is. Zeker als de overtuiging sterk is zien we dat mensen grote woorden in de mond nemen als ‘landsbelang’ of ‘de toekomst van onze kinderen’ En zo staat overtuiging lijnrecht tegenover overtuiging. Misschien is het beter als mensen wat minder overtuigd worden en inzien dat hun mening er ook maar eentje uit duizenden is.
Duizenden…. duizenden zullen het met mij eens zijn en duizenden niet. Ik ben er “heilig van overtuigd” dat de toekomst zal leren hoe het ons land zal zijn vergaan. Ik ben getuige van een politieke aardverschuving die bij doorgang van het huidige beleid alleen maar groter zal worden. Ik hoop geen getuige te zijn van een land wat langzaam aan naar een economische afgrond zal afglijden door wanbestuur. En ja ik ben behoorlijk overtuigd van mijn eigen gelijk ;-). Heb ik je nu overtuigd?
Ha, ha, ha, Ik ben er ook “heilig van overtuigd” dat de toekomst zal leren hoe het ons land zal zijn vergaan. Niemand hoopt dat een land langzaam aan naar een economische afgrond zal afglijden door wanbestuur. Maar het is vast geen verrassing als ik zeg dat er verschillend wordt gedacht over wat wanbestuur is. Natuurlijk ben je overtuigd van je eigen gelijk. Anderen zijn ook overtuigd van hun eigen gelijk. Hoe aannemelijk is het dat jouw overtuiging toevallig de ware is?
Rem ,
Ik ben er heilig van overtuigd dat de FvD aan de macht zal leiden tot chaos en wanbestuur, en vooral het totaal negeren van alle mensen die het niet eens zijn met de FvD en niet passen in het plaatje van Thierry Baudet. I
Intussen las ik vanochtend dat van de 86 personen die voor de FvD in de provinciale staten zijn gekozen er pas 77 met naam en toenaam bekend zijn, de standpunten, kennis en ervaring van deze mensen is dus nog onduidelijk.
trouw.nl/democratie/thierry-baudet-zet-een-vat-vol-onbekenden-voornamelijk-mannen-in~a1cb61d1/
De rechtse politiek is al 10 jaar aan het nadenken hoe we de CO2 uitstoot gaan verminderen en heeft de rekening bij de huishoudens gelegd. Uiteraard met goedkeuring van de FvD
sargasso.nl/de-verhoging-van-uw-energierekening-komt-uit-het-midden/
Heilige overtuiging van een forumtrol die vindt dat de “rechtse” politiek de schuld heeft van de verhoging van de energieprijzen terwijl in feite de het hele klimaatfabel voor 100% bedacht is door links.
Je moet maar durven.
@Janos:
“.. FvD aan de macht zal leiden tot chaos en wanbestuur”.
Dat is niets nieuws en “business as usual”.
Waar ik mij het meest aan erger dat er keer op keer voorbij gegaan wordt aan de al 60 jaar durende sociale woningnood.
En elke keer beloven de politieke ratten dat ze er iets aan gaan doen.
Het is een godswonder dat woningzoekenden dat hebben gepikt.
@Cornelia: zogenaamd Rechts heeft altijd meegedaan, te beginnen met Thatcher die meer kerncentrales wilde. De werkgeversorganisaties zijn bijna net zo ver van het padje als GL. VVDers investeerden in windmolens en het zijn kinderen van welgestelde ouders die de wereld afreizen om te protesteren met een goed gevulde bankrekening.
In Frankrijk gaat nu iedereen van Links tot Rechts, autochtoon en allochtoon, man en vrouw, de straat op om het aftreden van Macron en zijn corrupte kliek te bewerkstelligen. Macron, de klimaatheld die de jacht op onze snippen, als die overwinteren in Frankrijk, weer gaat toestaan. Cadeautje voor z’n elite vriendjes…
@Karel Beckman en anderen: Om echt iets te veranderen en een eind aan de gekte te maken voor het te laat is moeten de mensen ter linker zijde ook worden overtuigd. Dat is niet zo heel moeilijk, eigenlijk. Links heeft het werk namelijk al gedaan, ze hebben opgeschreven welke machtige organisaties en bedrijven vanachter de schermen deze poppenkast aan het regisseren zijn. Even over het anti-kapitalisme heen lezen en je ziet wie er op nog meer macht en meer geld uit zijn. Alle usual suspects zitten er bij, inclusief Unilever, WWF, Greenpeace, Rockefeller instituten, Alexandria Ocasio-Cortez, Shell, IKEA enz. enz. Onderstaand blog is een goudmijn voor info over hoe de lijntjes lopen.
http://www.wrongkindofgreen.org/2019/01/17/the-manufacturing-of-greta-thunberg-for-consent-the-political-economy-of-the-non-profit-industrial-complex/
@Kroll, Je wilt de “anderen” overtuigen. Maar de “anderen” hebben vaak ook een overtuiging. De linkse kerk tegen de rechtse kerk en alle ideologie daartussen. Om te beginnen kunnen we beginnen met terugkijken in de geschiedenis of het gelukt is om “anderen” massaal te overtuigen van het ware geloof …….
Nog een leugen waarvan de huidige kosten bovenop de schouders van de consument komen:
https://www.cobouw.nl/infra/nieuws/2019/03/tweede-windmolenpark-op-zee-zonder-subsidie-101271089?vakmedianet-approve-cookies=1&_ga=2.5394096.2089158404.1553326587-447480408.1553326587
Wat bij de kosten van het aanleggen van een windpark moet worden bijgeteld is de extra kosten voor uitbreiding van een windpark. Dit artikel vermeldt dat met:
“De aansluiting van windparken op het elektriciteitsnet door netbeheerder TenneT wordt wel met gemeenschapsgeld gefinancierd.”
Ben ik dan nog iets vergeten?
De stijging van de windstroomkosten, onderhoud en backup-basislast centrales voor netwerkbalancering komen voor de consument verhoogd met de rijks accijnzen en verhoogde BTW. Het volle plaatsje dat het PBL ook bewust niet meerekende, Hermie.
De leugen van “gratis” windenergie krigt weer eens een “duurzaam” kontje.
@Scheffer, Dat in de toekomst de kosten voor windstroom zullen stijgen is aannemelijk. Denk je dat de kosten voor fossiele stroom zullen dalen?
Je noemt ‘onderhoud en backup-basislast centrales voor netwerk-balancering’ heb je een bron die laat zien hoe groot die kosten zijn?
Je noemt BTW. Is het zo dat BTW specifiek iets is waar alleen windenergie mee te maken heeft?
Natuurlijk is windenergie niet gratis. Wat wel een voordeel is dat de wind wel gratis is en niet op raakt.
In de loop van de dag een vertaling te lezen op climategate.nl? Lijkt mij handig!
Goed idee Scheffer.
Dus ook leesbaar voor de gewone man/ vrouw.
Het voetvolk wat zo onderschat is tijdens de verkiezingen.
In het Nederlands zou het wat begrijpelijker zijn
weer zo’n economisch drijfzand verhaal…..
1. CO2 is (waarschijnlijk) te verwaarlozen als broeikasgas, water(damp) heeft vele malen meer invloed
2. met wind en zon kan je nooit genoeg energie opwekken (voor ieders welvaart en vrijheid)
Dit zijn dus totaal zinloze verhalen.
Dan kunnen er nog allerlei onvoorziene effecten uit de hoed komen:
in hoeverre zijn windmolens op land verantwoordelijk voor de reductie van insecten?
Er schijnen jaarlijks miljoenen kilo’s insecten aan die rotorbladen te kleven.
“Dan kunnen er nog allerlei onvoorziene effecten uit de hoed komen.”
De mensen die roepen dat er maar één Aarde is zijn gaarne bereid om die op te offeren ;-)
De milieuwetenschappers zijn geen knip voor de neus waard omdat ze vooronderzoek niet hebben afgedwongen.
Windmolens zonder subsidie.
Zoals al is aangegeven zijn de aansluitingen van de molens op zee en de transportkabel voor rekening van de netwerkbeheerder en daarmee de stroomgebruikers in Nederland.
Ook wordt nu uitgegaan van een gemiddelde prijs voor de geleverde stroom.
Naarmate het aandeel van wind op het net toeneemt zal bij veel wind de stroomprijs op de markt dalen. Het effect is dat dan het verdienmodel onderuit gaat tenzij de overheid een garantieprijs geeft.
De kern meer wind op het net betekent een daling van de prijs bij grote stroompieken als het hard waait.
Dat zelfde zie je nu al in Duitsland gebeuren en als er te veel “groene”stroom op het net gebracht wordt komen ze daar in de problemen. Het komt dan ook wel voor de pieken te groot worden en de marktprijs zodanig daalt dat de stroom bij ons over de grens wordt geleverd tegen een negatieve prijs.
Die overcapaciteit uit Duitsland word doorverkocht aan de ziekenhuizen en ministeries etc etc die laten daar de wtw installaties op draaien
Okay, energietransitie. We gaan van het gas af. Wat te doen met de gasinstallaties en infrastructuur? Laten we al die leidingen in de grond zitten tot ze over een paar eeuwen weggerot zijn, of peuteren we ze de grond uit (iets wat veel energie dus geld kost)? Of laten we ze zitten voor het geval dat ze ze ooit weer willen gaan gebruiken? In dat geval moeten ze worden onderhouden, iets wat energie en dus geld kost. Ik lees er nergens iets over. Gebrek aan visie bij de politiek, vrees ik.
@Gert Visser: Hoeveel 12V loodaccu’s heb je ongeveer nodig om 1000 Ah te verkrijgen?
@Johan. In Duitsland en Spanje en nog meer landen worden nieuwe leidingen aangelegd. Daar kunnen we ze dus verkopen.
Groeten, Ben
Ja Ben, die landen zullen wel onze tweedehands meuk zitten te wachten hahaha!
@Johan Het zoveelste voorbeeld van wat er voor een geschift zooitje in den haag zit.
Om Nederland van glasvezel te voorzien , hebben ze al een dertig jaren plan nodig.
Dus lekker laten liggen die gasleiding, klaar voor het russisch gas
En voor die energietransitie plannen , ik denk een hondervijftigjaren plan.
En dan de stijging van de zeespiegel nog , wat willen ze gaan maken dan een soort van Atlantik wall 2 tot 3 meter is niet niks.
Maar volgens de klimaat hyenas op dit Forum gaat dit echt gebeuren.
Maar af en toe denk je eerder dat er paar tussen zitten die echt rijp zijn voor een gedwongen opname of zo, vraag je je af , weet jou familie dit,
De Holocaust , fascisme etcetc
En dan hebben we het nog niet gehad over de wetenschappelijke basis van de uitstootdoelen in Klimaatwet en Klimaatakkoord. Met het verschijnen van het laatste IPCC rapport (SR15) zijn die doelen achterhaald en niet zo’n klein beetje ook. Op grond van de meest recente schattingen van het Carbon Buget in SR15 hoeft er tot 2015 maar 35% gereduceerd te worden in plats van de heilige 49%. Helaas is dit nieuwe inzicht nog niet doorgedrongen tot de politieke elite, ondanks publicaties hierover in EW en de Telegraaf.
2015? Evengoed kan die 35% best kloppen, maar dat is dan wereldwijd. Ik weet de afspraken niet precies uit mijn hoofd maar Europa is vaandeldrager in de CO2 reductie. Waarom? Omdat Europa al in 1800 aan de CO2 taart is begonnen en die taart al op heeft gesnoept. Andere landen zijn nog niet eens begonnen aan de CO2 taart! Daarom zijn er grote verschillen. Europa heeft een streven om in 2050 al heel ver te zijn. Andere landen pas 50 jaar later. Misschien is het een idee dat je de uitgangspunten van de Parijs afspraken er eens bijneemt en gaat kijken hoe het nu zit met die 35%.
Het kan zijn dat nieuwe inzichten nog niet doorgedrongen zijn tot de politiek. Het kan ook nog zijn dat EW en Telegraaf toch nog iets over het hoofd hebben gezien. Ik weet het niet, ik zou graag wat meer bronnen zien. Heeft Baudet dit punt al aangekaart in de tweede kamer?
Dat moet natuurlijk zijn 2030.
Oil and gas majors have spent $1 billion undermining climate action since 2015, report says (nationalobserver.com)
https://www.nationalobserver.com/2019/03/21/news/oil-and-gas-majors-have-spent-1-billion-undermining-climate-action-2015-report-says
Het artikel in de National Observer is gebaseerd op een onderzoek uitgevoerd door de NGO InfluenceMap. (Helaas voor sommigen is dit geen wetenschappelijk peer review onderzoek, dus voor hem telt het niet mee als serieus rapport.)
Hoe komt InfluenceMap aan zijn geld? Dat staat op hun website: “InfluenceMap’s Climate Policy Engagement Map is currently supported by philanthropic groups who see the one-sided lobbying by the fossil fuel industry as a key blockage to progress on climate change.”
Beetje pot verwijt de ketel verhaal dus.
Geweldig allemaal die nieuwe technieken.
De ene zijn dood is de andere zijn brood.
https://www.telegraaf.nl/nieuws/3337957/amnesty-elektrisch-rijden-helemaal-niet-schoon
Trouwens bedrijven als Shell en consorten zijn van het zelfde kaliber.
https://www.ad.nl/buitenland/shell-ligt-aan-alle-kanten-onder-vuur~a0c146c6/
De naïeve essentie van “klimaatbeheersing” is destructie en opgebruiken van de aarde en natuur!
Ben ik helemaal mee eens Scheffer, uiteindelijk is de natuur de klos.
Ook de windmolens molesteren de natuur.
Maar uiteindelijk zullen ook wij westerlingen de tol gaan betalen.
En dan heb ik het niet over de klimaatverandering.
En deze gedrogeerde man met hersenspinsels, ligt me helemaal niet.
Ik dacht post ook eens een artikeltje voor @Hermie en consorten.
Het blijft hier zo een welles nietes forum, is er niet eens wat echt nieuws?
https://www.delta.tudelft.nl/article/energietopman-voorziet-catastrofale-klimaatverandering
1. De man is van die club die in 2009 voorspelde dat de olieprijs zou zijn gestegen tot $ 180 per vat (werd echter $ 60).
2. Van de idealen der Flower Power generatie is niet veel overgebleven. Op zich vielen die idealen wel mee, maar de resultaten zijn zo jammerlijk.
(5 minuten vertaalwerk via google translate)
https://www.climategate.nl/2019/03/the-flaws-in-dutch-climate-policy/
Van Karel Beckman
Nieuwe rapporten van overheidsinstellingen in Nederland zijn door beleidsmakers en de pers begroet als bewijs dat het Nederlandse klimaatbeleid werkt. Karel Beckman kijkt hard naar de feiten en ziet een andere realiteit. De resultaten schieten tekort, de onzekerheden zijn groot. Wat zijn de lessen voor andere landen?
Met dank aan Natural Gas World.
Dit nummer van mijn Gas Transitions-blog zou, naar ik hoop, van belang zijn voor iedereen die bij het klimaat- en energiebeleid betrokken is. Ik zal deze week aandachtig kijken naar het klimaatbeleid in mijn thuisland, dat volgens mij een kostbare mislukking zou kunnen blijken te zijn. Waarom zou de wijsheid van het Nederlandse klimaatbeleid voor iemand anders van belang zijn dan de Nederlandse belastingbetalers? Op dit moment gaan alle ontwikkelde landen een nieuwe fase in hun klimaatbeleid in. Ze gaan verder dan algemene reductiedoelstellingen en temperatuurdoelen naar de onbetwistbaarheid van echte klimaatmaatregelen en moeilijke keuzes. Het debat gaat niet meer over het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen, of zelfs over hoeveel, maar hoe.
Vanaf dit punt zijn er nog steeds veel verschillende wegen naar de toekomst. Het Nederlandse voorbeeld is leerzaam omdat we het hebben over een rijk, verstedelijkt, geïndustrialiseerd land – een zelfverklaarde klimaatleider binnen de EU. Een land dat bovendien heeft besloten het gebruik van “onverminderd” aardgas voor het klimaat geleidelijk af te schaffen. Toch werpt het klimaatbeleid al veel lessen op van hoe het niet moet gaan om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.
Wat mij ertoe aanzette om het onderwerp aan te pakken, was de publicatie vorige week, op 13 maart, van twee belangrijke rapporten van twee prominente Nederlandse overheidsinstanties: PBL, het Planbureau voor de Leefomgeving en CPB, het Nederlands Bureau voor Economische Beleidsanalyse. Op aandringen van de regering hebben ze allebei de effecten geanalyseerd van het ontwerp van nationaal Klimaatakkoord, dat op 21 december 2018 werd ondertekend en dat kan worden beschouwd als het middelpunt van het Nederlandse klimaat- en energiebeleid.
Het klimaatakkoord, het resultaat van maandenlange onderhandelingen tussen vakbonden, ngo’s, bedrijfsverenigingen, lokale autoriteiten en andere maatschappelijke groeperingen, die zullen dienen als basis voor het Nederlandse nationale energie- en klimaatplan (NECP) dat alle EU-lidstaten hebben om aan het eind van dit jaar bij de Europese Commissie in te dienen, bevat een groot aantal min of meer concrete voorstellen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Het PBL en het CPB hebben geanalyseerd hoe effectief deze voorstellen waarschijnlijk zijn in termen van emissiereducties en hebben hun kosten geraamd.
Het PBL-rapport en het CPB-rapport zijn daarom belangrijke input in het politieke besluitvormingsproces dat nu zal plaatsvinden om het Klimaatakkoord om te zetten in wetgeving.
Wat de twee rapporten laten zien – hoewel hun auteurs het niet expliciet zeggen en zelfs als de algemene media niets verkeerds hebben gemerkt – is dat het Nederlandse klimaatbeleid vol tegenstrijdigheden, inefficiënties en vraagtekens is die energiebeleidmakers en belanghebbenden overal zouden moeten plaatsen op alarm. Hier zijn zeven verontrustende afhaalrestaurants die ik uit de rapporten van het PBL en het CPB heb gehaald.
1 De kosten van klimaatbeleid: iedereen raadt het
Je zou denken dat de kosten van het klimaatbeleid een grote zorg voor elke samenleving zouden zijn, zeker voor de zuinige Nederlanders, maar er lijkt bijna een samenzwering te zijn tussen de leidende politieke partijen en de media om ze niet te confronteren. Dit geeft op zijn beurt (rechtse) oppositiepartijen voldoende munitie om het publiek bang te maken voor wat de werkelijke kosten zouden kunnen zijn.
In het PBL-rapport wordt geconcludeerd dat “nationale kosten” – gedefinieerd als netto kosten voor “de samenleving als geheel, ongeacht wie ze moet betalen” – op jaarbasis tussen € 1,6 en € 1,9 miljard op jaarbasis zullen liggen. Dat geruststellende cijfer werd wijdverspreid in de pers geciteerd, maar wat maar weinig mensen opmerkten is dat dit alleen de kosten van het Klimaatakkoord zijn bovenop de kosten die zouden zijn gemaakt als er geen Klimaatakkoord was geweest, met andere woorden, naast een ” referentiescenario “(in het Nederlands” basispad “). Dat referentiescenario, zegt PBL, wordt beschreven in een andere PBL-publicatie, Nationale Energieverkenning 2017 (helaas niet beschikbaar in het Engels, maar kan worden vertaald als Nationale Energie-exploratie 2017). Het probleem is dat dit rapport geen kosten vermeldt.
PBL heeft in april 2017 een rapport gepubliceerd en een update in april 2018 over de “Nationale kosten van het klimaat en de energietransitie”. De eerste vermeldt kosten van € 3,5 tot € 5,5 miljard per jaar, de tweede “meer dan € 3 miljard per jaar”, maar ook dat zijn kosten bovenop de kosten in de Nationale Energieverkenning 2017, die niet bekend zijn.
Robert Koelemeijer, onderzoeker bij PBL en een van de auteurs van het nieuwe rapport, zegt in een telefonisch interview: “Het is heel moeilijk gebleken om een onderscheid te maken tussen de kosten van het energiesysteem als zodanig en extra kosten als gevolg van het klimaat in het verleden. en energiebeleid. Maar het is een vraag die we vaker krijgen en die we dit jaar willen bekijken. ”
Eerder dit jaar publiceerde een groep critici – Theo Wolters, Stijn Santen, Hans Keuken, Evert van der Pol en Marcel Crok – een rapport, “De kosten van het Energieakkoord”, dat probeert om de kosten te berekenen van de maatregelen waartoe is besloten in een eerder stuk klimaatwetgeving, het Energie Akkoord, in 2013. Wolters, een van de auteurs, zegt me dat het redelijk is om aan te nemen dat dit Energie Akkoord, dat feitelijk door de regering en wordt geïmplementeerd, vertegenwoordigt het grootste deel van het “referentiescenario” waarnaar PBL verwijst.
Volgens Wolters c.s. zal het Energieakkoord de Nederlandse samenleving meer dan € 100 miljard kosten, gemeten over een periode van 35 jaar, waaraan de kosten van het Klimaatakkoord nu moeten worden toegevoegd. Hun rapport is bekritiseerd door verschillende experts. Koelemeijer zegt: “Er zijn een aantal aspecten waar we het niet mee eens zijn. We zijn van plan het in meer detail te analyseren. ”
Aan de andere kant lijkt het aantal van € 100 miljard, meer dan 35 jaar, niet zo ongelooflijk. Zo berekende de Algemene Rekenkamer, opnieuw een officiële overheidsinstelling, in april 2015 dat de kosten van subsidies voor hernieuwbare energie alleen al in 2030 zo’n 80 miljard euro zouden kunnen bedragen. GAO rapporteer door deze link te volgen, klik op de download, zie pagina 15-16, of klik op de blauwe afbeelding hieronder Nogmaals, alles in het Nederlands, ben ik bang.) Hernieuwbare energiesubsidies zijn natuurlijk maar een deel van de totale kosten van het klimaatbeleid – volgens de critici ruwweg de helft van het totaal.
Merk overigens op dat het cijfer van € 1,6 – € 1,9 miljard niet het hele verhaal vertelt, omdat PBL de kosten van maatregelen in het Klimaatakkoord die “onvoldoende concreet” zijn op dit moment en over vele andere maatregelen die PL daar noteert, heeft uitgesloten zijn “onzekerheden” over hoe ze zullen worden geëffectueerd. Koelemeijer zegt echter dat dit de uiteindelijke uitkomst niet materieel zal beïnvloeden.
2 De armen betalen
In tegenstelling tot het PBL-rapport, dat kijkt naar “nationale kosten”, onderzoekt het CPB-rapport welke financiële “lasten” het klimaatbeleid op huishoudens en bedrijven legt. De CPB-schattingen hebben betrekking op de totale kosten van het klimaatbeleid, dat wil zeggen niet alleen op het beleid in het Klimaatakkoord, maar ook op het bestaande beleid. Het schat (zie blz. 5) de totale financiële lasten van € 6,8 miljard per jaar, waarvan het klimaatakkoord slechts € 1,6 miljard bijdraagt.
In dit cijfer, notities van het CPB (op blz. 22), zijn echter niet inbegrepen de kosten van investeringen die nodig zijn om de emissiereducties als gevolg van het energieverbruik in huizen te verminderen, noch van de investeringen die nodig zijn om de emissie door mobiliteit te verminderen.
Dit betekent dat bijvoorbeeld kosten die worden gemaakt om huizen van het gasnet los te koppelen en warmtepompen te installeren, of om een elektrische auto te kopen, niet zijn opgenomen in de cijfers. De kosten zouden echter ook kunnen dalen als mensen hun gedrag aanpassen, merkt CPB.
Belangrijker is misschien dat het CPB concludeert dat lagere inkomensgroepen (met name lagere middeninkomensgroepen) relatief meer moeten betalen als gevolg van het huidige klimaatbeleid dan hogere inkomensgroepen. Welvaartsontvangers en gepensioneerden, zegt CPB, worden het zwaarst getroffen.
Gemiddeld zien huishoudens hun inkomen met 1,3% dalen als gevolg van alle klimaatmaatregelen samen, constateert het CPB, variërend van 0,8% voor de hoogste inkomensgroepen tot 1,8% voor de laagste inkomensgroepen. Hieraan moet nog een gemiddeld inkomensverlies van 0,4% worden toegevoegd als gevolg van klimaatbeleid in andere EU-landen en van bedrijven die hun klimaatkosten aan consumenten in rekening brengen.
2 De gebouwde omgeving: minimale resultaten
Een van de meest complexe en controversiële elementen in het Nederlandse klimaatbeleid is het streven om alle huizen en gebouwen in 2050 van het gasnet te scheiden. Momenteel is 98% van alle gebouwen aangesloten op het gasnet. Het Klimaatakkoord voorziet dat ongeveer de helft van de huizen zal worden aangesloten op een stadsverwarmingsnetwerk dat wordt gevoed met industriële restwarmte, aardwarmte of misschien waterstof, en de andere helft zal kiezen voor een combinatie van isolatie en elektrische warmtepompen om aardgas te vervangen. Een derde optie is hybride warmtepomp, dat wil zeggen een elektrische warmtepomp gecombineerd met een gasgestookte ketel die biogas of mogelijk groene waterstof zou gebruiken.
Van de meer dan 7 miljoen gebouwen die getroffen zullen worden, zou 1,5 miljoen “off gas” moeten zijn tegen 2030, volgens het Klimaatakkoord. Zoals hierboven vermeld, berekent CPB de kosten van deze gigantische operatie niet. PBL doet dat. Het PBL-rapport concludeert (op pagina 67) dat met de maatregelen in het Klimaatakkoord zo’n 250.000 tot 1.070.000 gebouwen “gasvrij” (in plaats van 1,5 miljoen) kunnen worden gemaakt. De netto “nationale kosten” van deze operatie zouden volgens PBL slechts € 75 tot € 90 miljoen bedragen.
Dit is een extreem laag aantal (minder dan € 90 per gebouw), wat PBL uitlegt met het argument dat “de investeringskosten grotendeels worden gecompenseerd door besparingen op aardgasverbruik.” Daarnaast wijst Koelemeijer erop dat het aantal niet is inbegrepen de kosten van het bouwen van nieuwe stadsverwarmingsnetwerken.
Theo Wolters, een van de auteurs van het kritische rapport, merkt op dat volgens een studie uit 2018 van de onafhankelijke denktank EIB (“Economisch Instituut voor de Bouw” – Economisch Instituut voor de Bouwsector), de gemiddelde kosten van het afvloeien van gas wees € 32.638 per huis. Dit bespaart gemiddeld € 623 per jaar aan kosten voor gasverbruik, zelfs niet genoeg om de rente op de investering te betalen, zegt Wolters. “De kosten voor de aanpassing van 100.000 gebouwen per jaar zouden alleen al in 2030 meer dan € 3 miljard bedragen.”
Wat ik echter meer dramatisch vind, is dat het onderzoek van het PBL aantoont dat de maatregelen die in de gebouwde omgeving worden genomen, maar heel weinig doen om de CO2-uitstoot te verminderen. Het klimaatakkoord is opgesplitst in vijf sectoren: elektriciteitsopwekking, industrie, transport, landbouw en milieu. Als het wordt uitgevoerd, berekent PBL, daalt de totale uitstoot tussen 31 en 52 Mt (megaton). Van dit totaal zal de elektriciteitssector 18.3-21.0 Mt bijdragen, de industrie tussen 6 en 13.9 Mt, mobiliteit 4.2-8.0 Mt, landbouw 1.8-4.6 Mt en de bebouwde omgeving een schamele 0.8-3.7 Mt.
Met andere woorden, Nederland overweegt een complete en dure revisie van de bestaande gebouwenvoorraad met een vrij klein effect op de broeikasgasemissies.
4 Waterbed-effecten: wat naar beneden gaat, moet naar boven komen
In de samenvatting van zijn rapport merkt het PBL op (op blz. 12) dat “interacties met het internationale beleid de effecten [d.w.z. de emissiereducties in het Klimaatakkoord]. “Deze waarschuwing heeft ontvangen
En dat is niet alles. Soortgelijke “waterbedeffecten” komen voor in vervoer en landbouw, merkt PBL op, maar ze worden niet gekwantificeerd in het verslag voor zover ik kan vertellen. In het openbaar merkt PBL bijvoorbeeld op dat een toename van EV’s in Nederland het voor Europese autoconstructeurs mogelijk maken om minder emissiearme voertuigen in andere EU-landen te verkopen, omdat de autofabrikanten EU-brede doelen moeten halen.
Wolters en zijn co-auteurs geven in hun kritische rapport een vernietigende analyse van de waterbedeffecten van het Nederlandse klimaatbeleid. Ze berekenen dat van 32 Mt emissiereducties die Nederland in 2020 wil bereiken, 79% onder het ETS-systeem valt. Het niet-ETS-deel is vrijwel volledig gebaseerd op het gebruik van biomassa, een twijfelachtige methode (zie hieronder). Slechts 0,6 Mt van de 32 Mt valt buiten het ETS en is niet gerelateerd aan biomassa.
Wolters merkt op dat het CPB en de Rijksuniversiteit Groningen al lang geleden hebben gewaarschuwd voor het waterbedeffect van het ETS, met de aanbeveling om ‘het bouwen van dure offshore windparken in de Noordzee uit te stellen’ zolang hun emissiereducties de kolenproducenten zouden helpen Polen en elders. “Dezelfde ton CO2 die we niet uitstoten van een schone gascentrale door deze te vervangen door windturbines en die ons gemiddeld € 88, – kost, kan door een vervuilende steenkoolproducent in Oost-Europa worden gekocht voor € 5 tot € 25 “, schrijven ze.
Koelemeijer van PBL zegt dat effecten met waterbed aandacht verdienen, maar hij wijst er wel op dat het niet zeker is hoe ze zullen werken. “Het risico bestaat dat een deel van de emissiereducties die in Nederland worden gerealiseerd leidt tot hogere emissies elders in de EU, maar dat dit niet noodzakelijkerwijs het geval is voor alle risicoreducties. De EU neemt ook maatregelen, zoals de goedkeuring van de marktstabiliteitsreserve, die de effecten van waterbed verminderen. ”
5 Biomassa: waar is het goed voor?
Noch het CPB, noch het PBL-rapport kwantificeert de bijdrage of de kosten van biomassa aan Nederlandse emissiereducties.
Het bovengenoemde kritische rapport van Wolters c.s. heeft een interessante tabel met de kosten van verschillende klimaatmaatregelen, zoals besloten in het Energieaccent 2013:
Onshore wind 11.6
Offshore wind 12
Zonnepaneel op schaal 0,785
Solar PV 7.9
Geothermische 1
Biomassa voor energieproductie 18.2
Biomassa voor warmte 4.6
Biomassa voor transport 6.3
Schoon vervoer 7.6
Uitbreiding elektriciteitsnetwerk 19.1
Energiebesparing 15,6
Overig 2.5
Totaal 107.2
(Kosten in miljarden euro. Bron: Kosten van het Energieakkoord, blz. 18)
Deze tabel laat zien dat biomassa de duurste maatregel is – maar zoals PBL zelf opmerkt, is de effectiviteit ervan omgeven door “veel onzekerheden”.
Trouwens, in Nederland geldt ook het verbranden van hout in houtkachels en open haarden als “hernieuwbare energie”. Nederland heeft een streefcijfer van 14% hernieuwbare energie voor 2020, waarvan bijna 1 procentpunt zal worden bereikt door mensen die hun houtkachels en open haarden gebruiken!
6 banen: geen effect
Hernieuwbare energie wordt vaak gecrediteerd voor het bieden van banen – een dubieuze verdediging op zich, aangezien “het bieden van banen” niet hetzelfde is als bijdragen aan economische groei. Integendeel, als overstappen op hernieuwbare energie ertoe leidt dat veel meer mensen tewerk worden gesteld in energieopwekking, zonder meer energie te produceren dan voorheen, is dit een netto economisch verlies voor de samenleving, geen winst.
Maar maak je geen zorgen: het CPB concludeert (op blz. 11) dat het klimaat- en energiebeleid in Nederland “overgangseffecten” heeft, maar “op de langere termijn de netto-effecten op de werkgelegenheid marginaal zijn”. De baanmachine voor duurzame energie bestaat eenvoudigweg niet.
7 Uiteindelijk: kortaf
Nadat alles is gezegd en gedaan, en het negeren van waterbedeffecten, biomassa-twijfels en dergelijke, valt ook op dat de maatregelen in het Klimaatakkoord niet eens het officiële doelwit van 48,7 Mt reducties in 2030 leveren. PGO concludeert (p 9) dat als alle voorgestelde maatregelen worden uitgevoerd, de emissies met 31 tot 52 Mt zullen worden verminderd, eraan toevoegend dat “de doelstelling van 48,7 Mt hoogstwaarschijnlijk niet zal worden gehaald”.
Er zijn inderdaad andere “onzekerheden” die zelfs zouden kunnen resulteren in emissiereducties buiten het bereik van 31-52 Mt, merkt PBL op, bijvoorbeeld onverwachte afwijkingen in “economische groei, energieprijzen, technologische ontwikkelingen en ontwikkelingen in andere landen”.
conclusies
Welke conclusies kunnen we hieruit trekken? De belangrijkste denk ik is dat klimaatbeleid – elk klimaatbeleid – geen gesloten overeenkomst is. Integendeel, de echte harde keuzes zijn pas net voor de deur gekomen. Er zijn nog veel vragen te beantwoorden over wat de meest kosteneffectieve en efficiënte maatregelen zijn. Niet alleen in Nederland – ook andere landen zullen met dezelfde problemen te maken krijgen.
Ook is de rol van aardgas in een klimaatneutrale economie geen vanzelfsprekendheid. In het PBL-rapport wordt bijvoorbeeld geconcludeerd dat het Nederlandse Klimaatakkoord zal leiden tot CO2-afvang en -opslag (CCS), waarmee 4 tot 10 Mt aan emissiereducties wordt bijgedragen van de totale 31-52 Mt in 2030. Dat is meer dan de hele transportsector of de hele wereld. agrarische sector en beduidend meer dan alle maatregelen in de gebouwde omgeving bij elkaar gezet. CCS is in het bijzonder in combinatie met aardgas gepland om zogenaamde “blauwe” waterstof te maken.
En er zijn maatregelen die momenteel niet eens deel uitmaken van het officiële debat, zoals kernenergie, dat nog steeds in beeld zou kunnen komen als de volledige implicaties van het klimaatbeleid duidelijk worden, zoals onvermijdelijk het geval zal zijn, of gevestigde politieke partijen het leuk vinden of niet.
Twee belangrijke kwesties die veel meer aandacht moeten krijgen, zijn de effecten van het EU-klimaatbeleid, die nu in Nederland en in andere EU-lidstaten een bijzaak zijn, terwijl ze duidelijk een vertrekpunt moeten zijn, en de wijsheid van het gebruik van hernieuwbare energiebronnen. energiedoelstellingen naast de CO2-doelstellingen. Wolters en de andere critici van het Nederlandse klimaatbeleid merken op dat de Nederlandse regering in eerste instantie verstandig heeft gefocust op CO2-doelen, maar heeft toen enthousiast ingestemd met een nieuw streefcijfer voor hernieuwbare energie dat de EU in 2030 met 32% heeft afgesproken. Dit betekent volgens hen dat CO2 -reductie zal worden bereikt “door middel van relatief dure opties”.
Het debat over het klimaatbeleid? Het is nog maar net begonnen.
Dit artikel werd voor het eerst gepubliceerd in Natural Gas World en wordt hier opnieuw gepubliceerd met toestemming van de auteur.
Naschrift
Is er nog een olifant in de zaal?
Jazeker! Het blijft natuurlijk surrealistisch dat we al deze ellende op ons hals halen om een hypothetische afname van de opwarming te bereiken van 0,000 en nog wat graden Celsius in 2100, terwijl ouderlingen in de wereld meer dan 1000 kolengestookte elektriciteitscentrales in aanbouw zijn.
Nederland moreel verheven gidsland?
Hans Labohm
Hoofdredacteur Climategate.nl
Top Scheffer. Merci
@ Scheffer, zeer goed gedaan!
Bedankt Scheffer!
Scheffer
Maakte Google translate aan het einde niet een foutje? Google stond nog in de andere taalstand.
Elders/ Ouderlingen?
Van Beurden ; Conclusie ….. Google translate E-N is vele stukken beter dan aantal jaren terug sinds de start. Ik heb niks veranderd behalve de Word spelling checker die 1 verbetering vond..
Mooi Scheffer bedankt, ik lees veel dingen die hier op Climategate.nl al de revue gepasseerd zijn.
Toch moet men serieus rekening houden met vertrekkende bedrijven.
En de kosten bij mensen neer leggen die het zo al niet breed hebben werkt ook niet.
https://www.limburger.nl/cnt/dmf20190322_00097877/oci-gruwelt-van-extra-co-sub-2-sub-heffing-en-overweegt-sluiten-fabriek-op-chemelot