De natuurwaarden van heide en stuifzand en de effecten van het menselijk handelen.
Een bijdrage van Hugo Matthijssen.
In de 18e en 19e eeuw was de mest voorziening van de akkers rond de Drentse dorpen afhankelijk van plaggen en begrazing. De schapen werden ingezet om de grond verder van het dorp te begrazen. ‘s Avonds werden de schapen naar de stal gedreven waarvan de bodem voorzien was van een laag plaggen. De mest vermengde met die plaggen en werd uitgestrooid over de akkers.
Het land bestond nog voor een groot deel uit woeste grond en zolang de bevolkingsdruk niet te groot werd, was dit een goed werkbaar systeem om de rond de dorpen liggende akkers van fosfaat te voorzien.
Op deze wijze werd de humuslaag van de verder van het dorp gelegen “woeste grond” geleidelijk aan verarmd en de begroeiing verschraalde tot een paar soorten zoals heide, planten en enkele grassen die aan zeer arme grond genoeg hebben.
Door de landbouw en veeteelt, zoals schapen en geiten, ontstonden er door begrazing en verplaatsing van fosfaat naar de stallen grootschalige heidevelden die weinig met natuur te maken hebben.
Naarmate de grond nog verder werd uitgeput en de schapen op grotere afstand van de dorpen graasden was de bodem daar zover verarmd dat er weinig meer groeide en de wind grip kreeg op het zand. Zandverstuivingen rond de dorpen werd een groot probleem. De akkers en delen van de dorpen verdwenen regelmatig onder het stuifzand. Het leven werd vrijwel onmogelijk.
Uitgeputte grond heide en zandverstuivingen waren het resultaat door verdere verschraling van de grond rondom de dorpen. De werkwijze van de boeren hadden overbegrazing tot gevolg wat nog versterkt werd door de groei van de populatie.
Met de komst van kunstmest werden de “woeste gronden” weer vruchtbaar gemaakt en met het planten van bomen werd ook het stuifzand geleidelijk weer vastgelegd. Het directe gevolg was dat heidevelden omgevormd werd tot vruchtbare landbouwgrond.
Drenthe werd weer leefbaar, landbouw was in ontwikkeling en ook de bossen van Staatsbosbeheer kregen meer en meer grip op het landschap waardoor zandverstuivingen grotendeels tot het verleden gingen behoren.
Heide werd weer schaars. Het landschap wat was ontstaan door verarmde gronden als gevolg van overbegrazing en verarming verdween geleidelijk aan. Een in de vorige eeuw gegroeid landschap wat alleen kon bestaan door toedoen van de mensen die met moeite het hoofd boven water konden houden .
Drenthe stond begin vorige eeuw bekend om zijn paarse heidevelden die zo mooi beschreven waren in het boek van Thijsse. Jacobus Pieter Thijsse 1865 – 1945 heeft die laatste fase goed in beeld gebracht hij beschreef de uitgestrekte bloeiende heidevelden en maakte er prachtige afbeeldingen bij. Het gevolg daarvan was dat heide het etiket “natuur” kreeg.
Midden jaren 80 heeft Drenthe dan ook een aantal besluiten genomen om die heide weer terug te brengen in het landschap. De heide-motie werd aangenomen waarin als doelstelling was opgenomen het terugbrengen van paarse heidevelden in het Drentse landschap wat alleen mogelijk was door verarming van de gronden op en rond de schaarse heidevelden.
Bij Dwingeloo en in de buurt van Hooghalen bestonden nog wat heidevelden en schrale akkers en daarachter was het gebied bestemd voor landbouw en veeteelt.
In de heide-motie was geregeld dat heidevelden weer moesten uitbreiden door verschraling van het landschap en aankopen van gronden.
Ook werd de stichting het Drentse landschap in staat gesteld op kosten van de provincie grond op te kopen en om te vormen tot wat nieuwe natuur genoemd werd.
Het effect daarvan was dat vele grotere en kleinere percelen verspreid over heel Drenthe, inclusief landgoederen en hunebedden, in bezit of in beheer van de stichting het Drentse Landschap kwamen.
En daarmee werd verspreid over heel Drenthe grotere en kleinere terreinen als natuurgebied aangemerkt uitgaande van o.a. de natuurwaarden uit o.a. de heide-motie. De bezittingen van de stichting “het Drentse landschap” en daarmee de invloed op de omgeving groeide sterk sinds de jaren 80. Heel veel grotere en kleinere percelen moesten ontzien worden, ook wat de stikstofuitstoot in de omgeving van deze natuurgebieden betreft.
Bezittingen van de stichting het Drentse Landschap
De stichting is in 1934 opgericht en heeft in de loop der jaren diverse terreinen aangekocht in Drenthe.
Die bezittingen zijn niet alleen bossen, heidevelden, landgoederen en beekdalen, maar ook poelen, wallen, singels en zandwegen. De stichting beheert bovendien ongeveer 250 monumentale gebouwen en is verantwoordelijk voor de 21 provinciale hunebedden. Veen panden worden door de stichting verhuurd als woon- of werkruimte, of bijvoorbeeld als horecagelegenheid of vergaderlocatie.[3]
In de jaren zestig van de 20e eeuw kregen organisaties die het voor de natuur hadden opgenomen, de wind wat mee. Vanaf toen kon Het Drentse Landschap naast de bijdragen van haar begunstigers ook beschikken over gemeenschapsmiddelen om natuurgebieden en monumenten aan te kopen en te beheren.
Bij de opheffing van de stichting Oud Drenthe werden de bezitting daarvan overgedragen aan Het Drentse Landschap. Het betrof hier vijf cultuurhistorische objecten waaronder de Zwartendijksterschans.[4]
Dit zijn de cijfers van de groei van het terrein bezit van Het Drentse Landschap:
- 1960: 26 hectare
- 1970: 1112 hectare
- 1980: 2464 hectare
- 1990: 4271 hectare
- 2000: 5594 hectare
- 2006: 7550 hectare
- 2017: 8760 hectare[1]
Bron: Wikipedia
In de praktijk heeft dit beleid direct effect op een groot deel van de samenleving.
Stikstof werd in de ban gedaan boeren maar ook bedrijven worden aan strenge regels gebonden. Heidevelden werden uitgebreid en opnieuw “ontwikkeld”. De grond werd verarmd door de bovenlaag te verwijderen en heideplanten in te planten.
En waarvoor vraag je je dan af om de paarse heidevelden en zelfs zandverstuivingen terug te brengen als “bestaande en nieuwe natuur”?
Kijken we naar de periode 1800 – 1930 dan was alle heide een direct gevolg van verarming van gronden door begrazing en fosfaat transport via de schapen van het omringende land naar de akkers rond de dorpen. Na 1980 worden heidevelden kunstmatig in stand gehouden en heten nu nieuwe natuur. De vraag is alleen of we daar nu niet mee doorslaan.
Heide en zandverstuivingen zijn ontstaan door menselijk handelen en kunnen alleen blijven bestaan door continu verarmen. Jarenlang is met plagmachines heidegrond arm gehouden.
Ook werden grazers ingezet. Dit geeft het Drentse landschap aan: “Ga een stukje lopen in een terrein van Het Drentse Landschap en je komt ze tegen: de Schotse Hooglanders, Limousin-runderen, Drentse Heideschapen en Schoonebeker Heideschapen, die meewerken aan het beheer van de heide- en graslandgebieden. De runderen en schapen houden de terreinen open en zorgen voor variatie.
Bron hier.
Ook stikstofuitstoot in de omgeving wordt aan banden gelegd en samen met afplaggen (het kunstmatig begrazen) en begrazen blijft de heide in stand. Als we stoppen met dit soort activiteiten zal heide weer vergrassen er gaan er planten groeien die stikstof uit de lucht vastleggen en zo kunnen er weer andere planten groeien die hier van oorsprong thuishoren. Er ontstaat een natuurlijk landschap bestaande uit bossen en grasvlakten. De echte natuur van Nederland.
Stikstof wordt nu als vervuiling gezien
In heel Nederland zijn we nu bezig met het aan banden leggen van activiteiten om stikstof te monitoren om “de natuurwaarden”, waaraan niets natuurlijk is, te handhaven.
De gevolgen op de economie zijn duidelijk.
Als gevolg van wegverkeer, vliegverkeer, landbouw en industrie komt stikstof in de atmosfeer. Dit kan als droge of natte depositie neerslaan en heeft dan een vermestend effect. Dit kan gevolgen hebben voor vegetaties, planten, en via de structuur en samenstelling van vegetaties ook voor vogels en andere dieren. Een deel van de vegetaties (in natuurgebieden) is gevoelig voor additionele depositie van stikstof.
Belangrijk aspect beoordeling Natura 2000-gebied
Met een model kunnen omvang en reikwijdte van additionele depositie door een nieuwe activiteit in beeld worden gebracht. Vervolgens kan beoordeeld worden in hoeverre flora, vegetatie en fauna hier negatieve gevolgen van kunnen ondervinden. Stikstof is tegenwoordig een belangrijk aspect van beoordelingen van voorgenomen activiteiten en plannen rond Natura 2000-gebieden.
Bron hier.
Een antropogeen (door mensen teweeggebracht) landschap bestaande uit heide en zandverstuivingen wordt natuur genoemd en vastgelegd in de natuurwaarden. Vervolgens wordt meer van dit landschap ontwikkeld en dat heet “nieuwe natuur” en in stand houding daarvan is alleen mogelijk door continu ingrijpen zoals plaggen, begrazing en verarming van de omgeving.
Hoever moeten we zo gaan vraag je je af. Één heideveld is “mooi” maar in hoeverre moeten we door blijven gaan om grootschalige heide in stand te houden en zelfs uit te breiden onder het mom van nieuwe natuur. Stoppen we met dit beleid dan krijgt de natuur weer de kans om zelf te ontwikkelen en ontstaat een landschap bestaande uit bossen afgewisseld met grasland en op enkele plaatsen heide en een stukje zandverstuiving.
Het wordt tijd om eens na te gaan denken waar we mee bezig zijn. Nederland valt langzaam maar zeker stil, economische activiteiten zoals de bouw die net op gang kwam wordt weer op slot gezet. Landbouw wordt als vervuiler gezien en haast onmogelijk gemaakt.
We zijn letterlijk bezig om alle economische activiteiten on hold te zetten.
Echte problemen worden niet opgepakt. Neem fosfaat. Zonder fosfaat geen landbouw en wat we nu zien is dat grote hoeveelheden voedsel voor mensen en (kracht)voer voor het vee geïmporteerd wordt. Dat betekent uiteraard een mestoverschot en vervolgens gaan we mest als afval zien en vergisten etc. Wat we nu doen is grootschalig wereldwijd hetzelfde als de boeren in het dorpje in Drenthe in 1880 deden. Het verarmen van gronden verder weg en mest produceren in de stallen. In de gebieden waar ons veevoer en voedselgewassen vandaan komen ontstaat een enorm fosfaattekort.
Nu kunnen we daar nog wat aan doen, de mest drogen bewerken en het fosfaat terugbrengen naar de akkers waar ons voedsel en veevoer vandaan komt.
Prof. dr.ir. Oene Oenema schrijft het volgende
“Zonder fosfaat geen voedsel. Onze huidige voedselproductie is in sterke mate afhankelijk van kunstmestfosfaat, gemaakt van ruwfosfaat. Berekeningen laten zien dat ruwfosfaat schaars wordt binnen enkele generaties. Het ‘fosfaatprobleem’ is groter dan het energieprobleem, want voor fosfaat is geen alternatief,’ zegt Oene Oenema. Fosfaat is essentieel voor plant, mens en dier. Voedselproductie kan niet zonder fosfaat en dat betekent dat we moeten overschakelen op hergebruik en het drastisch beperken van verliezen. Dat vergt een forse omschakeling. Oenema wil wegen verkennen voor efficiënt hergebruik van fosfaat in de voedsel productie-consumptieketen. De verdeling van (ruw)fosfaat en bodemfosfaat is zeer ongelijk in de wereld. De mestoverschotten in Nederland maken dat veel landbouwgronden nu rijk zijn aan fosfaat en dat fosfaat nog vaak als afval wordt gezien in plaats van waardevolle grondstof. In Afrika zijn de bodems daarentegen zeer arm aan fosfaat, waardoor de voedselproductie wordt beperkt. In Afrika schreeuwt de bodem om fosfaat; voor verhoging van de voedselproductie is daar meer fosfaat nodig.”
Zie verder hier.
Samengevat: Wat nu natuurgebieden genoemd worden zoals heidevelden en stuifzanden hebben net zoveel met natuur te maken als mijn achtertuin die op kleur en bloeitijd is aangelegd.
1e Gewassen die op voedselarme gronden leven zoals heide kunnen alleen grootschalig uitgroeien door kunstmatige verarming van de bodem. Dit natuurlijk noemen is een verkeerd beeld van de werkelijkheid. Heidevelden zijn ontstaan door toedoen van de mens en kunnen alleen in stand blijven door kunstmatige bodemverarming door menselijk handelen.
2e Om de kunstmatige begroeiing van deze zeer grootschalige heidetuinen in stand te houden moet er onderhoud plaats vinden zoals plaggen en begrazing en ook door de uitstoot van menselijke bedrijvigheid kunstmatig laag te houden.
3e Stoppen met het onderhoud van deze grootschalige heidetuinen betekent dat de natuur die hier thuishoort en bestaat uit graslanden afgewisseld met grotere en kleinere bossages met de daarbij horende biotopen geleidelijk aan weer een kans krijgen.
4e Veel ontwikkelende natuur is de afgelopen periode compleet onderuit gehaald om natuur bestaande uit heide-achtige landschappen te ontwikkelen.
Als we de middelen die nu ingezet worden voor natuurontwikkeling en beheer gaan inzetten om mest te verwerken en terug te voeren naar het brongebied van ons voedsel en veevoer zodat we mondiaal een echte kringloop creëren dragen we bij aan een mondiaal evenwicht wat fosfaatgebruik betreft.
Stikstof begrenzen om kunstmatige heidetuinen in stand te houden is contraproductief en heeft niets met natuurbeheer te maken. Stoppen met dat beleid maakt dat er net genoeg stikstof op de verarmde gebieden terecht komt om weer echte natuur te vormen – een biotoop die hier van nature ontstaat zonder menselijk ingrijpen. Heide is net zo natuurlijk als een graanveld.
Wanneer de VVD en GL hand in hand gaan dan springen bij mij de voelsprieten overeind.
Voor wat betreft de energie transitie is het niet de vraag, wel of geen CO2 maar is het een ordinair politiek spelletje met ondersteuning van onze linkse media.
De “winnaars” zijn:
De “milieu” organisatie met hun subsidies, het bedrijfsleven met hun omzetten en de niet te vergeten het bankwezen
De verliezers zijn:
Het milieu, de natuur en wij de mensen.
Dit soort verfoeide praktijken zit op gesloten in ons systeem
Zeker niet te vergeten het bankwezen, het zou zelfs zo kunnen zijn dat het hele CO2 verhaal voornamelijk gebruikt wordt om het huidige financiële systeem draaiende te houden.
Hier een mooi gesprek daarover op Café Weltschmerz: https://www.youtube.com/watch?v=zeYS164UxJE
Ook in Heerlen en Brunssum gebeurde betzelfde op de Heerlerheide en de Brunssummerheide. Hier brachten de steenkoolmijnen welvaart en werd kunstmatig een schaapsherder op de heide gezet.
Klopt, het GNR- Gooise Natuurreservaat uit Hilversum wild 80-Ha Bos in de Hollandse Rading kappen, om genoemde heidevelden en stuifzanden te creëren. Gekte heerst over geheel Nederland dank zij de rigide Natura-2000 wet.
Muziek in de vorm van zinnen en letters! Ik had altijd al het gevoel dat ik naar een soort ‘Keukenhof’ ging, wanneer ik daar door de heidevelden ging fietsen. Van pannenkoeken huis naar pannenkoekenhuis al dan niet ondergebracht in een plaggenhut.
Wat heerlijk is het dan om eens een verhandeling te lezen van een visionair die zijn vak verstaat.
Iemand met een helicopterview, die het grote, overkoepelende verband ziet en voor ons inzichtelijk maakt.
Daar is grote behoefte aan in de klimaatwetenschap, het geneuzel op Nationaal Niveau van politici die wetenschappers aansturen i.p.v. andersom is rampzalig. Immers politici hebben altijd een dubbele agenda. Rutte zou zich ook onderhand eens ‘los’ moeten trillen uit zijn kokervisie..
Kostelijk: “van pannenkoeken huis naar pannenkoekenhuis”
@Hugo prima verhaal. Tont maar weer eens aan in wat voor parallel universum men leeft.
Inderdaad
Er zijn mensen die alles verkeerd vinden wat de overheid doet en mensen die wat meer voor het algemeen belang overhebben
De overheid is als pappa en mamma en de klagers zijn de pubers. Geen flauw idee hoe goed ze het eigenlijk hebben dank zij die overheid.
En er zijn ook mensen die zeggen dat iedereen wat meer voor het algemeen belang over moet hebben,maar dit zelf nooit in de praktijk brengen,oftewel ,de “deugertjes”.
Heyden, heb je ook inhoudelijk commentaar op het stuk van Hugo of kom je alleen maar weer negatief zitten zijn, omdat het op climategate staat?
Aad,
ik hebn geen enkel inhoudelijke kritiek gezien van Hugo. Welke regelgeveimg is er, wat is daarvan de wetenschappelijke achtergrond, waaroim is die wetenschappelijke achtergrond verkeerd?
Maar goed ik begrijp dat de natuur liefhebbers hier liever meer brandnetels en bramen zien in plaats van een wat bevarieerder landschap
@ Heijden. Verdomd dat het niet waar is. De trollen hebben het toch weer geflikt. Nu is het weer de kritiek op de overheid. Vroeger was links maatschappijkritisch nu vooral behoudend, volgend, als lammetjes naar de slachtbank.
Verklaar je nader Heyden, wat bedoel je met het algemeen belang?
Chris,
De samenvattimg van de gemiddelde reaguurder hier is:
De overheid moet vooral minder regeletjes maken. Ik ben daar vooral niet van overtuigd, regeltjes komen ook met een reden, waarschijnlijk omdat zonder regeltjes mensen er van uit gaan dat iets geen probleem is.
Laat maar zien dat de regelegeveing niet noodzaeklijk is.
Dus aan het werk!
Het gedonder zit ‘em in de afgestoten overheidstaken; die worden nu bepaald door gesubsidiëerde clubs met een geheel eigen agenda.
Het waddengebied is milieukundig een mallotenvrijstaat, evenals grote delen van de nog vrije natuur.
[Uiteraard is de vrijheid van vereniging een groot goed; maar als een vereniging begint met stichtingen en BV’s dan is de ledencontrole zoek.]
De parlementaire democratie (let wel: One man, One vote) staat onder druk als het parlement pressiegroepen uit de samenleving als gesprekspartner ziet.
Verenigingen van werkgevers en werknemers dienen het onderling uit te zoeken en eventueel hun meningen voorleggen aan de parlementsleden.
Overheden (waaronder ook de regering) dienen alleen te luisteren naar democratisch gekozen volksvertegenwoordigers en naar geen ander.
Het aantal afgestudeerde biolooooogen blijft stijgen. Als projectmanager had ik diverse biologen in mijn organisatie die uitgeweken waren naar beter betaalbaar ICT-werk. Ook ambtelijke organisaties bij Provincie en overheid werden bevolkt met biooooologen, die het Natura2000 beleid en haar uitvoering dicteerden. Op “interessante tijden” beschrijft Zeilmaker dagelijks de dictatuur door WNF, Natuurmonumenten, actievoerende milieuclubs en door ideologisch geïnfiltreerde NGO’s .
https://www.interessantetijden.nl/2018/06/27/fosfaat-campagne-natuurmonumenten-nu-de-doodsteek-bio-boeren/
Van mij mag het mestoverschot als eutrofiëring van de paaigebieden op de Noordzee en Atlantische Oceaan worden verspreid, daarmee de visstand weer op te vijzelen tot de historische natuurlijke hoogte.
Beste Scheffer. Er is niets mis met het beroep bioloog. De Wageningse biologen- ja waar jij gestudeerd hebt- zijn vooral van het Wereldverbeter type. Ik heb vaak met hen samengewerkt. De meeste van hen kwamen in Nederland niet aan het werk. Het oerwoud en ontwikkelwerk lonkte meer.
En wellicht ook de minderjarige oerwouddames, of mag je daar niet over praten bij deugmensen?
Mijn broer studeerde o.a. daar (als milieu-toxiocoloog-fysicus), Dieter. Ik ken de verhalen van dergelijke stoned als een garnaal jezusfiguren op sandalen, die later slechts als milieu-klimaatzeloten in dienst van de overheid of gesubsidieerd door de zelfde overheid bij een milieuclubje konden aanmonsteren voor een baantje, om vervolgens te demonstreren tegen die zelfde overheid met haar verwarde ambtelijk apparaat en tegen de democratie als systeem.
Als jongetje was ik een groot natuurliefhebber (nog steeds trouwens). Ik had een herbarium en ging altijd op zoek naar nieuwe bladeren die ik dan determineerde en droogde. Daarnaast had ik alle vogelboeken van Jac. P. Thijsse en ging in de ijskoude winters met m’n verrekijker naar het Scheveningse strand om al die in nood verkerende wintergasten te observeren. Na de middelbare school moest ik besluiten wat te studeren; ik wilde ornitholoog worden. Daarvoor moest je natuurlijk eerst biologie studeren. Op zich leek me dat een fantastische studie maar gelukkig was ik wijs genoeg om te realiseren dat m’n toekomst weinig uitdagend zou zijn. Als bioloog kon je leraar worden of ergens een vage positie vervullen bij een uitgever of een rijksinstantie; een toekomst dat weinig perspectief bood voor iemand met een avontuurlijke inslag.
Eureka, geologie! Een alomvattende studie met vakken als wiskunde, natuurkunde, plantenanatomie, dierenmorfologie, paleontologie, biochemie, evolutieleer, kristallografie, geofysica en niet te vergeten iedere zomer 2 maanden veldwerk in de bergen (voor mij Lapland). In die tijd duurde een doctoraalstudie nog 6 jaar en was er dus meer tijd voor een brede scholing. Maar het was vooral de grote keuze aan werkmogelijkheden na de studie (geotechniek, mijnbouw, olieindustrie) die mij liet besluiten voor geologie te kiezen. Dat ik na m’n doctoraal nog 4 jaar wetenschappelijk onderzoek heb gedaan op een maatschappelijk gezien volledig irrelevant onderwerp (en waar maar een handjevol experts in de wereld zich voor interesseren) heb ik mezelf inmiddels vergeven. Daarna stond de wereld (van de industrie) gelukkig voor me open.
Dat biologie nu zo in zwang is, verbaast me niets gezien de maatschappelijke focus op ecologie, maar als lezers hier hun kinderen een goede toekomst willen bezorgen dan kan ik ze aanraden de weinig bekende studie geologie te laten studeren. Voorwaarde is wel: liefde voor de natuur.
Chris, heb je nog les gehad van Berendsen?
Dieter, Die naam komt mij niet bekend voor. Ik studeerde in Leiden. Geologie is in de jaren 80 (helaas) verhuisd naar Utrecht.
Joh Chris, je bent dus eigenlijk net zo’n rechtlijnige domme beta als die Ronald Plassterk, die onlangs stevige kritiek op de bezopen plannen van het kabinet v.w.b. het klimaat.
Anders gezegd, de inspanningen van ons, de domme gepensioneerde beta’s dus, beginnen kennelijk toch wat vruchten af te werpen. Gewoon doorgaan dus.
\Mijn respect voor je altijd zeer leesbare en fatsoenlijke commentaren.
Ik wilde dit er nog aan toevoegen. Ik kom uit een domineesgezin met 12 kinderen (ik ben de jongste). Mijn broers en zusters toonden nooit enige affiniteit met de natuur, ik was een buitenbeentje. Tweederde van de kinderen waren/zijn politiek links georiënteerd, eenderde meer rechts. Sinds de groene gekte zijn de linkse (vaak wat zweverigere) siblings erg natuurbegaan en klimaatgelovig, terwijl de rechtse (meer praktisch/logisch ingestelde) siblings in de sceptische hoek zitten. Ik trek daaruit de conclusie dat er achter het klimaatgeloof een politieke drijfveer schuil gaat en dat zolang links te scepter zwaait de klimaatgekte niet te stoppen is.
“inds de groene gekte zijn de linkse (vaak wat zweverigere) siblings erg natuurbegaan en klimaatgelovig, terwijl de rechtse (meer praktisch/logisch ingestelde) siblings in de sceptische hoek zitten.”
Ik trek daaruit de coclusie dat rechts niet zo lprakrisch / logisch zijn ingesteld als ze zelf dachten, en dat de rechtse siblings niet door hebben dat we al 50 jaar een centrum rechts bestuur hebben
Chris, ik dacht bij het lezen van je stukje aan ‘Nooit meer slapen’ van mijn lievelingsschrijver W.F. Hermans. Heb je ongetwijfeld gelezen.
Tijdens het lezen van sommige reacties denk ik eerder aan een ander boek van hem: ‘Ik heb altijd gelijk’ ;-)
Links zwaait de scepter in de media, op de universiteiten, in de UN, WWF, Greenpeace en zelfs in centrum rechtse regeringen (het huidige kabinet als schrijnend voorbeeld).
Reynier, Toen ik voor m’n promotieonderzoek in Lapland in m’n tentje zat – van top tot teen ingesmeerd met anti-muggenzalf – las ik voor het eerst Hermans’ boek. Het was alsof ik mijn eigen biografie las.
Links betekent dat je streeft naar een socialistische samenleving en de rest is flauwekul. Eenvoudig te beredeneren.
@ Dieter: Het was een hyperbool over vlinderaars en vogelaars, die op zich ook zeer nuttig kunnen zijn als ze zich maar niet zoals WNF met grondpolitiek in Nederland gaan bemoeien. Natuurlijke klimaatverandering verandert fauna en flora, als de mens tenminste niet gaat bepalen welke fauna en flora wel of niet ideologisch politiek gewenst is.
De naam Holland schijnt af te stammen van bosland (holzland), een landschap van 200 jaar geleden met moerassen en bossen, dat sindsdien bij geheel gekapt is voor brandstof en bouw. Bossen waren rond 2000 weer aan het terugkeren na bijna geheel te zijn verdwenen rond 1900. Maar nu mag en weer volop gesubsidieerd ideologisch gekapt worden voor biomassa productie (door de klimaat-bandwagon).
“De hyperbool is de stijlfiguur van overdrijving. Een reden om een hyperbool te gebruiken kan zijn om bijvoorbeeld een emotie of een mening extra nadruk te geven. Maar ook variatie in schrijfstijl en humor kunnen redenen zijn om de hyperbool te gebruiken.”
@Scheffer. Ik begrijp jouw schrijfsel wel. Moest er wel even op reageren.
Bedankt Hugo voor deze interessante natuurhistorische verhandeling. Waar ik moeite mee heb is jouw gebruik van het woord “stikstof”. 79% van de atmosfeer bestaat uit stikstof, dus daar is geen gebrek aan. Je bedoelt natuurlijk stikstofverbindingen zoals nitraten (NO3-) of ammonium (NH4+). De niet wetenschappelijke media hebben door dit soort taalgebruik het element carbon gedemoniseerd: “carbon pollution”.
Chris
Uiteraard
Goed verhaal. Netjes. Als in Nederland geen “onderhoud” gedaan wordt in het landschap- wat wij natuur noemen- dan wordt het land een bos. Kijk naar de achtertuin van uw huis. Twee jaar gras niet maaien, niet gewenste kruiden verwijderen en in uw tuin wordt de basis gelegd van ecologische wanorde.
Dus ingrijpen in de natuur- voor wat het nog mag betekenen- is absoluut noodzakelijk, en blijft dat ook. De wijze waarop Nederland haar bewoners (mens en dier) beheert is veel over te zeggen. Opvallend is dat er geen enkele langetermijn visie achter zit. Neem nu de introductie van de Bever. Prachtig dier overigens. Ruim 22 jaar geleden de laatste naar de eeuwige jachtvelden verwezen, en 35 jaar geleden opnieuw uitgezet ergens in de MIlligerwaard. Veel tamtam. Momenteel heeft het dier het waterrijke en bosrijke Nederland gekoloniseerd. Het Waterschap- ooit ten tijde van de uitzetting- euforisch. Momenteel worden de dieren gevangen en sommige gedood. Let wel het beest heeft een officiële beschermingsstatus. Waarom doodt men het dier? Het bouwt dammen. Watergangen raken verstopt. De mens heeft daarvan last.
Heeft men – de geitenwollensokken ecologen- dat niet kunnen bedenken? Er is geen enkel beleid op het dier gezet.
Het volgende ecologische probleem kondigt zich aan. De Wolf. Prachtig dier, sociaal en levend in roedels. Ecologen maken een dansje. Logisch want als het dier hier komt dan is de natuur redelijk in evenwicht. Maar er is een keerzijde. Voor een toppredator – de Wolf- is geen plaats in het infrastructuur rijke Nederland. Gelukkig wordt er nu wel – en hopelijk gaat het goed- geanticipeerd op de binnen wandelende carnivoor.
Nog een voorbeeld van hoe het in Nederland goed fout kan gaan zijn de Oostvaardersplassen. Het behoeft geen uitleg, mag ik hopen.
Dit is Nederland ten voeten uit. De parallel met het klimaat beleid is gemakkelijk gelegd. Geen beleid, geen lange termijn visie maar vooral ad hoc.
Nog sterker. In Nederland is er geen echte natuur meer. Wat onbruikbaar is voor landbouw mocht houtplantage worden of heidegebied blijven. Geschikt voor “natuurrecreatie”. Niks mis mee, maar pas als je er héél lang vanaf blijft wordt het weer langzaam natuur. Heide is een relict uit de periode kort na de laatste ijstijd en een successie-stap onderweg naar bos. Uiteraard als er aan een aantal andere voorwaarden wordt voldaan.
Wij zijn als mensen daarin tegenwoordig vaak de remmende en conserverende factor. Uiteraard is dat in alle opzichten vergelijkbaar met de wijze waarop we met akkerland en weidegronden omgaan. Alles wordt gedaan om ons aan de grilligheid en mogelijke bedreigingen van de échte natuur te ontworstelen. Het is een keuze en tegelijkertijd een noodzaak als je met zovelen op deze aarde wilt overleven. Zo heeft alles zijn prijs.
“Nog sterker. In Nederland is er geen echte natuur meer”
Ik hoor dat zo vaak, maar er ligt een enorm natuurgebied in NL. De Waddenzee.
Verder beschouw ik als natuur, alles waar vanzelf dieren en planten voorkomen. Als je er maar oog voor hebt.
JvdLaan
In die zin zijn de geraniums voor je raam óók natuur. En akkerland, tuinbouwkassen, etc. eveneens. Waar begint cultuur en waar eindigt natuur. Het zit altijd tussen die twee uitersten.
Wat vanzelf komt, zonder toedoen of enig ingrijpen van de mens is natuur. De rest zit er tussen in.
In Canada komt er geen ene bliksem terecht van de klimaatverandering: https://www.youtube.com/watch?v=DR6wds_ly2s&fbclid=IwAR053zD0uyUy4fYNsr9iZjZiNf91x0NBMzmZxlxLeW-2FnPyYGIfbOUEeAQ
Dit filmpje is overigens niet ge-peer-reviewed.
Groeten, Ben
Jij laat je ook wel erg makkelijk voor de gek houden, Ben. Kijk maar eens wat beter naar de grafiekjes die heel kort in beeld komen.
goed en nuttig verhaal voor de noodzakelijke bezinning op natura 2000 en de habitatrichtlijnen. Aanvullend: deze zogenaamde te onderhouden ( gemaakte) natuur vergt periodiek intensieve maatregelen om natuurontwikkeling tegen te houden. Dat gaat gepaard met veel energie en omzetting van organisch materiaal. Dat levert de gevreesde uitstoot. Vervolgens belemmeren we een vegetatie ( bos en struiken) waarin over langere tijd CO2 had kunnen worden vastgehouden..
Het wachten is nu op instemmende (misschien zelfs lovende?) reacties van de gebruikelijke trollen, want dit artikel staat los van het klimaatonderwerp.
Vergeet dat maar Chris. Het zijn en blijven trollen. Berend en van der Heijden…kom er maar in.
Dus als je een andere mening hebt ben je meteen een trol. Wat stem jij CPN?
@Berend. CPN? Is geassimileerd in Groen(s)links. Nee hoor Berend, ik waardeer jouw tegengeluid, en volgens mij ben je een rechtse rakker.
Het mag dan wel los staan van het klimaatonderwerp maar het betreft wel dezelfde Groene Krankzinnigheid.
Vroeger noemde ik het Groene Gekte maar dat kan je in de huidige tijd niet meer volhouden.
Waarom niet gewoon het beestje bij de naam noemen, dus Groene Dictatuur gebaseerd op Groene Terreur?
Chris Schoneveld
Dat dit artikel los staat van het klimaatonderwerp kun je volgens mij niet overeind houden als je er van uit gaat dat méér CO2 een probleem is. In dat geval is het belemmeren van de successie van heide naar bos het creëren van een opslagprobleem. Eerst op grote schaal bos kappen en vervolgens propageren dat het aanplanten van 1,2 biljoen bomen het veronderstelde probleem goeddeels oplost op enige termijn lijkt me tegenstrijdig. Het probleem van boskap speelt nu eenmaal niet alleen in Nederland.
En goed beheer en het niet opstoken van dat bos en er nuttig en langdurig gebruik van maken lijkt me gewenst. Vervolgens kun je het gebruikstraject van het geoogste dun-hout en daarna de volwassen stammen oprekken en maak je langdurige opslag van het kennelijk zo vermaledijde CO2 heel goed mogelijk. Hoe langer zo’n goed beheerd bos vervolgens blijft staan, hoe biodiverser en natuurlijker het wordt.
Maar omdat “wij” CO2 geen probleem vinden staat het wat mij betreft wel los van het klimaatonderwerp. Dat neemt niet weg dat wereldwijde bebossing de meest zinnige oplossing is voor CO2 beheersing, althans als men daar behoefte aan heeft.
Volwassen bossen nemen niet of nauwelijks CO2 op om er boommassa van te maken. Dus het vastleggen van CO2 in oerbossen of heel oude bossen heeft geen relevantie. Wel het aanleggen van nieuwe arealen bos. Dan is de influx van CO2 vele malen groter en wordt het koolstof vastgebonden in de celstructuren.
De grootste CO2 assimilatoren zijn de algen in zoet en zoutwater. Volgens mij is daar de winst te behalen als het om CO2 binden gaat.
In Nederland is er nauwelijks bosbouw. De enkele bomen die er zijn worden zo goed en te kwaad beheerd door SBB, enkele particuliere organisaties en/of provincie landschap. Noorwegen en Zweden, Duitsland in onze directe omgeving staat bossen die met recht BOS genoemd mag worden. Op verstandige wijze kapt men er bomen, planten er tien voor terug. Duurzaam heet dat.
Chris Schoneveld
Laat ik het daarmee nu eens helemaal eens zijn. Overigens, wat een indrukwekkende reeks natuurvakken heb je mogen bestuderen. Dat geeft toch weer wat meer vertrouwen in je kennis en kunde dan het gebadineer van enkele alarmisten op deze site.
Inderdaad Dieter. Hoe tegenstrijdig het ook mag klinken maar het kappen van volwassen bossen (oerwouden) heeft weinig invloed op het CO2 budget, mits het hardhout wordt gebruikt voor meubilair en houten kozijnen en niet verbrand Als de leeggekomen plekken worden beplant met jonge oliepalmen dan zullen die juist de komende decennia CO2 opnemen totdat deze plantages ook weer volwassen zijn. Ik heb 5 jaar op Borneo gewoond en heb de onherstelbare schade aan het natuurlijke milieu met lede ogen moeten toezien, dus bio-ethanol uit palmolie is een slecht idee. Ik sta helemaal achter de Milieudefensie kreet: Geen oerbos in mijn tank
@ Schoneveld, het was dezelfde milieubeweging annex GreenPeace, die 30 jaar geleden biofuels uit palmolieplantages heeft aanbevolen aan onze politieke nitwits, vandaar E5 en E10 in het benzine assortiment aan de pomp, wettelijk verplichte biofuel bijmenging in Eu95 en Eu90 brandstoffen, waardoor meer CO2 uitstoot per gereden kilometer, en een mega jungle en habitat destructie.
Nu zijn deze actievoerende milieucriminelen van dogma gedraaid en zijn de milieuzeloten tegen biomassa en biofuels en spelen ze mooi weer, alsof ze het niet zelf veroorzaakt hebben.
De 1ste generatie (Palmolie/suikerriet), 2de generatie (ethanol-based biofuel ) en ook 3de generatie biofuels (Jatropha) concurreren heftig met agrarische voedselproductie op een beperkt agrarisch wereld areaal voor betaalbare voedselproductie en lage voedselprijzen. De voedselprijzen stijgen door biofuels productie, uiteraard ten koste van de arme wereldbevolking in de 3de wereld.
Overigens kwam GreenPeace ook terug op DDT-ban (na een half miljard malaria doden) en ook op hun dogmatische kernenergie ban.
Alle historische propaganda teksten voor biomassa, de ban op DDT-gebruik en hun religieuze blokkade op kernenergie is inmiddels van hun propaganda websites gehaald.
@ peter van Beurden ea, Er is een CO2 – tic ontstaan . Bossen zijn waanzinnig belangrijk als ecosysteem en weersystemen voor de plaeet . (Moeson .)
Het bos levert veel grondstoffen en het materiaal hout . Er bestaat geen materiaal op aarde met zoveel verschillende mechanische en chemische eigenschappen als hout .
in de vorige eeuw verdwenen al heel erg veel soorten van de handelslijst en inmiddels staan er vele zelfs op de cites – lijst .
Van daaruit gezien zou de mense met bomen en bossen zuinig moeten omgaan. ( dat schreven de Engelse kolonisten van Amerika al in hun geschriften )
Laten we die koppeling met CO2 weglaten , want dat heeft niets met die zo belangrijke functie van bossen en oerwouden te maken . Zeker op deze site waar CO2 wordt gezien als een levensgas en niet een vergif oid .
Meegaan in die gedachtengang trekt ons steeds verder in het fuik van co2 mongolen .
Bert Pijnse van der Aa
Dat mensen zuinig met hun bossen moeten omgaan heb ik al meerdere malen betoogd. Als er meer bos wordt geplant en goed beheerd, is er meer beschikbaar voor een groeiende wereldbevolking. Goed beheer kan daarbij helpen. zuinig omgaan met de van hout gemaakte constructies ook. Hout is primair een grondstof en in het uiterste geval een brandstof. Daarbij is het de bedoeling het bos/oerwoud zo min mogelijk van voedingsstoffen te ontdoen en de biodiversiteit een kans te geven zonder op de vierkante millimeter te tuinieren.
De heidevlakten van na de ijstijden hebben zich verplaatst naar boven de boomgrens waar geen bomen maar alleen dwergstruiken zoals heide willen groeien. En toevallig liggen die terreinen geschikt voor heide niet meer in Nederland. Het is dus conserverend beleid om de heide op een kunstmatige manier in Nederland te willen behouden. Als je dat toch wilt prima, maar het blijft dan tuinieren in het belang van de toeristenindustrie en van ecologen die op hun m2 blijven navelstaren. Het heeft m.i. zin om de biotopen die zichzelf in stand kunnen houden zo veel mogelijk te ontzien. Beplant alle kapvlaktes van aangeplant hout voor gebruiksdoeleinden weer onmiddellijk met gebruikshout voor de langere termijn en beheer die op een zo verstandige manier. Naast voedsel heeft de mens ook nog andere producten nodig. Hout is er een van.
Ik ga slechts mee in de gedachtegang omdat het een oplossing biedt om uit de inmiddels totaal verziekte loopgravenstrijd te komen. Ik heb namelijk geen enkel probleem met meer bos en minder heide. De zandhagedis ten spijt. Ik zie niet in dat die persé voor Nederland behouden moet blijven als zijn biotoop volkomen kunstmatig in stand moet worden gehouden. in de successie heeft alles zijn tijd. Het alternatief is aanpassen.
Nederland tuinierdersland. Leuk voor op een reclame bord. Meer bos is uiteraard prima. Laat het bos dan multifunctioneel zijn. Dus voor ieder wat. Aangezien Neerlands bos verdeeld is onder veel eigenaren en met ieder een eigen doelstelling, kan het lastig zijn beleid met elkaar af te stemmen. Er moet geld binnenkomen en de boseigenaar zal dat hoofd prioriteit geven.
Mensen hebben veel vrijtijd, gaan naar buiten en ook het bos in. Er kan gefietst, gewandeld en onderzoek gedaan worden. Ook houtkap kan prima. Bepaalde Pinus soorten worden nu systematisch uit bossen verwijdert, reden is dat het een exoot is. Ook de Amerikaanse eik en Vogelkers. Prima hout om duurzaam te verwerken.
Dat is een van de redenen waarom SBB, NatMo en Provinciale Landschappen systematisch kappen.
De wetenschap staat niet stil: https://www.nemokennislink.nl/publicaties/anammox-ook-aangetroffen-in-de-oceaan/
Een prima verhaal van Hugo! Ik kan me als milieukundige er geheel in vinden.
Hoe komt men er bij om “natuurbouw” te plegen ten koste van de natuur zelf.
Ik kan me herinneren, dat eutrofiëring in de 70’er jaren een groot probleem was, naast smog, gat in ozonlaag en verzuurde bossen.
Maar met de nauwkeurige dosering van de mest en de mineralenhuishouding is er al veel verbeterd.
En ja, fosfaten en nitraten zijn net als CO2 belangrijke stoffen in onze voedselkringlopen en gee verontreinigingen.
….. Heide is net zo natuurlijk als een graanveld….
Het zal allemaal,best wel. Je kan natuurlijk ook de intensieve landbouw en veehouderij die niets ‘natuurlijks’ hebben afbouwen en de import van ‘veevoeders’ zoals soja en mais beperken en …de heidegebieden in stand houden.
Misschien dat de opsteller ook de ’toeristisch economisch factor’ kan laten meewegen. De Veluwe en Drenthe en de duingebieden in Brabant enz enz drijven op de inkomsten uit kampeerders en recreanten aan dit soort ‘natuurgebieden’.
Of ze er ook op uit zullen trekken om te genieten van de ‘echte natuurgebieden’, de monoculturen van raaigras, zonder een enkele ‘verontreiniging en metershoge maisaanplant waag ik zo te betwijfelen.
Ik zou Mathijssen eens aanraden om op een zomerse dag eens een beetje te gaan rondfietsen op zijn elektrische Amslod in die heide en duin gebieden en zo eens wat rond te vragen op de terrassen bij uitbaters en dagjesmensen of ze het eens zijn met zijn stelling en er even vrolijk op uit zouden trekken en te picknicken in die gruwelijke monoculturen.
De illusie dat er op een natuurlijke een soort ‘coulissen landschap’ zou ontstaan al a de Achterhoek kan hij wel vergeten. Zo werkt de land en ‘vereconomisering van het landschap’ door intensieve landbouw en veehouderij nou een keer niet.
Hoe hij zich trouwens de ‘mondiale kringloop van fosfaten’! voorstelt is al helemaal onduidelijk ook vanuit het ‘kostenaspect’.
Het is de kar achter de ‘kringloopwagen’ spannen. Het klinkt nobel, dat dan weer wel.
Doen we toch nog wat met ons dierlijk restafval (koeienstront en varkens/kippenmestmest) voor die culturen van eindeloze sojaplantages in Verwegistan waar we de oerbossen voor wegkappen.
Gerard dÓlivat
Beide zijn dus nauwelijks natuurlijk, maar het gevolg van menselijk ingrijpen. Is daar iets mis mee? Als je dat wilt betogen, is er maar één manier en dat is je als mens ondergeschikt maken aan de natuur.
Dan moeten we hetzelfde gaan doen als de nog resterende natuurvolkeren in bijv. het Amazonewoud. Die lukt het kennelijk overigens ook al niet meer als ze gebruik maken van zwerflandbouw en geruilde messen en bijlen verkregen uit de contacten met de méér of anders geciviliseerde wereld. Jager en verzamelaar zijn, kan dan nog net.
Als je het zó wilt bezien zijn er wel erg veel mensen teveel op de wereld. Elk organisme probeert het overigens te overleven en zich als het kan ongebreideld voort te planten.
Misschien hebben wij als mensheid genoeg hersens om het wat rustiger aan te doen tot we échte oplossingen hebben gevonden voor het (vermeende) probleem..
@ Peter van Beurden , maar die hersens hebben we niet , anders hadden we er wel voor gezorgd dat onze habitat in stand zou zijn gebleven, en we binnen de grenzen van wat de natuur hadden gehandeld. Een en ander zoals onze directe familie primaat -de Gorilla- nog steeds prima lukt .Die helpen we zelfs hun habitat instand te houden . Ten koste dan weer van die van onszelf , want wij zijn natuurbeschermers zijn. haha.
Wij mensen zijn intelligent en daarom veroordeeld to werken en consumeren tot de dood erop volgt, weliswaar luxueus.
De gorilla is veel slimmer . (dan wij denken)
@Peter van Beurden
De opsteller constateert een ‘fosfaat’ probleem waarbij ‘wij’ enorme hoeveelheden soja en ander veevoer importeren. Nederland is de een na grootste sojaimporteur ter wereld
Hij constateert bovendien dat dat ten koste gaat van de vruchtbaarheid van de gronden van herkomst. Afrika Z- Amerika. Dat is een juiste constatering en de links erover zijn legio.
Hij stelt voor een fosfaatkringloop ter herstellen en dat te financieren uit gelden die nu gebruikt zouden worden voor oa. heidengebieden’
Jouw beschouwingen over het ‘stenen tijdperk’ zijn voor je eigen rekening. Maar eh misschien heb jij een goed idee over het probleem dat de opsteller aangeeft in zijn utgebreide citaat van Oenema.
https://www.nporadio1.nl/achtergrond/9476-zeer-schadelijk-voor-mens-en-milieu-de-soja-import-uit-brazilie
Of denk je dat dat soort problemen helemaal niet bestaan soms?
Bert Pijnse van der Aa
Welke habitat bedoel je? Die van pak hem beet 200 jaar geleden? Die was mogelijk redelijk voor de upper ten, maar niet de gedroomde habitat voor de overgrote meerderheid die moest ploeteren om te overleven. Met een groeiende wereldbevolking gaat dat niet lukken. Ook niet als je de productie van landbouwproducten en vlees in Brazilië of Argentinië laat plaatsvinden.
Nederland moet doen waar het goed in is. Zo laten we ook ijzererts naar Nederland komen om er hoogwaardig staal van te maken. ook dat levert milieuschade op in de landen van herkomst. Kunnen we niet meer concurreren, dan zal die vorm van bedrijvigheid zich naar elders verplaatsen. Mogelijk worden we, als we dat al niet zijn, de betere zaadleveranciers. Of de betere fokkers van landbouwhuisdieren. etc. Er is altijd wel een aanleiding de bakens te verzetten. Ook een vorm van struggle for life.
Het lijkt me een aardige oplossing om van moderne technieken gebruik te maken en meer voedsel in de stedelijke omgeving te gaan verbouwen. Zoals ook ecomodernisten als Matt Ridley bepleiten. Wil je dat niet, dan lijkt bevolkingspolitiek me de resterende oplossing. Het moet nu eenmaal uit de lengte of de breedte of de hoogte komen. Het enige probleem dat we hebben is goedkope energie. Lossen we dat niet op, dan hebben we op termijn allemaal het nakijken.
Hugo , dank voor de heldere uitleg en ik kan me er helemaal bij aansluiten .
Alleen ‘deze zin “‘We zijn letterlijk bezig om alle economische activiteiten on hold te zetten.” klopt volgens mij niet meer.
Moet volgens mij zijn ; natuur is de nieuwe economie “‘ van het groeiende leger natuurbeschermers dat de ”klimaatopwarming” van Urgenda gaat bestrijden ”
Staatsbosbeheer gaat de laatste bossen kappen om CO2 neutraal op te fikken in warmtecentrales ( Purmerend ) en Natuurmonumenten, opgericht door Jac P. Thijsse ; ‘om het Naardermeer te beschermen tegen projectontwikkelaars toen, werd zelf de grootste projectontwikkelaar van Nederland.
Met brullende , brandstof slurpende en CO2 uitspugende machines trekt ze door gans het land ; van Noord naar Zuid ,van West naar Oost om natuur te maken .
Natuur is per definitie waar de mens zich niet mee bemoeit . Nu zijn ze in hun eigen zwaard gevallen .
Overeenkomstig de PAS ,zien we hetzelfde oppertunisme nu met betrekking tot de energietransitie ‘. Aannemelijk is dat de Raad van State over een aantal jaren dezelfde beslissing zal nemen als bij de PAS , maar dat maakt dan niets meer uit want de trein reed toch al. Zeer binnenkort wordt er wel een oplossinkje bedacht hoor . Maak je geen zorgen . Tenslotte hadden ze ook een oplossing voor het CO2 probleem wat speelde bij het verbranden van houtsnippers: ze scheurden gewoon de bladzijde daarover uit de boeken .
Zouden mensen werkelijk willen dat de natuur zich zou herstellen en de CO2 uitstoot verlaagd, dan zouden Natuurmonumenten en Staats bosbeheer per direct hun destructieve activiteiten moeten staken en de warmtecentrales gesloten moeten worden.
Er was een periode dat het gekapte hout niets opbracht. Nu rendeert het kappen. Van mij mag SBB gewoon doorgaan. Uiteindelijk dienen de boswachters maandelijks salaris te krijgen,….toch?
Dieter
Geldt dat ook voor klimaatonderzoekers? Hoe meer we er krijgen hoe slechter het klimaat en hoe meer rampspoed er over ons heen wordt gestort. Selectief kappen is zowel voor bomen als (in relatieve zin) klimaatonderzoekers een noodzaak om op een verstandige manier over goed hout en goede klimaatonderzoekers te blijven beschikken.
Plant die heidevelden om een beetje te helpen maar aan. Per Nederlander zijn 5 bomen om de doelstelling van 1,2 biljoen wereldwijd te halen, naar rato van landoppervlakte en inwonertal, al voldoende.
toch nog maar eens attenderen op het belang van de verweven functies ( hout, biodiversiteit en beeldvorming). Bosecosystemen moet oud kunnen worden en voor elk onderdeel is verjonging nodig. In de natuur bestaat het pionier stadium vaak uit vlakten met gelijkjarige bomen van één soort. Daaruit ontstaan waardevolle ecosystemen, als je te tijd neemt en ‘früh, oft uns mässig’ ingrijpt.
Hout heeft een geweldige waarde, ook al betaal je er niet voor. Of veel te weinig. Hout is een maatschappelijk goed dat door velen zonder scrupules in overvloed in huis en tuin wordt toegepast. Ik kan me niet voorstellen dat er met het huidige gebrek aan pionierstadia van bos nog iemand zich kan storen aan monotoon bos. In tegendeel ik krijg veel reacties dat mensen dat beeld gaan missen. Dieper kijken. Voor CO2 van belang te realiseren dan door aanwas Co2 in hout wordt opgenomen. Eenmaal in opslag in hout moet je tijdig (selectief) oogsten om het in duurzame producten te laten zitten.
Ja sorry voor Hugo, maar bij begrippen als “natuurwaarden” en “natuurontwikkeling” lig ik a priori al onder tafel van het lachen. Het zijn wanhopig gemankeerde constructies van de postmoderne, grootstedelijke, ver-van-de-nauur-verwijderde mens om zich in balans te verhouden met de natuur. Als ik het goed begrijp zijn wij de uitverkoren generatie die dat wiel heeft uitgevonden, vanachter een bureautafel, een beeldscherm en met een regering die een vliegtuig heeft, waarin je je…..(tromgeroffel) op 10.000 voet hoogte kan douchen !
Overigens mijn scepsis tegen “natuurwaarden” is ingegeven door de levens van mijn vader en grootvader (kleine landbouwers) die zich op een voortreffelijke manier in balans met de natuur verhielden. Ze moesten zich wel van van s’morgens vroeg tot s’avonds laat afbeulen middels spierkracht, zonder hulp van machines (op fossiele brandstoffen) en hadden elke dag af te rekenen met het weer, kindersterfte, stront, pis, maden, stank, enge ziekten, teken, coloradokevers, phytofthora, brandnetels en distels. En dat allemaal zonder douche en wc-papier.
Daarom opgelet; De toekomst is ook niet meer wat die geweest is.
Nederland geeft landbouwgrond terug aan de natuur, terwijl 850 miljoen mensen honger hebben. Briljant beleid; we sturen in plaats daarvan wat geld om te ‘helpen’. Met de huismus is iets dergelijks aan de hand; een bekende verschijning geworden in de tijd dat heel Nederland vol lag met slecht sluitende oud-hollandse pannen. Nu de moderne pannen goed sluiten zijn er steeds minder nestgelegenheden, en loopt het aantal terug. Wie had dat gedacht. Groen in de stress natuurlijk; een ‘ramp’, het aantal huismussen loopt terug ..
@Joost. Er zijn in Nederland twee grote gebieden die bedoeld waren om Nederland te voorzien van landbouwgrond en dus voedsel. NOP en de Flevopolders. In eigen land het voedsel produceren dat was het credo. Vandaag de dag halen wij ons voedsel uit verre streken, en heeft eigen landbouwgrond geen functie meer. Of dat verstandig is betwijfel ik ten sterkste. Vervoer kost geld en stoot het vermaledijde CO2 uit. Daarnaast betwijfel ik de voedselveiligheid. En mocht er wanorde komen op wereldschaal stagneert het transport per direct. Waar haal je dan voedsel vandaag? Maar dat terzijde.
Dan blijft er veel ruimte over voor natuur, industrie en huizen. Oostvaardersplassen en de steden Lelystad en Almere zijn daar voorbeeld van.
Goed verhaal.
Waar ik wel aan wil toevoegen; met 17 miljoen Nederlanders is *natuurlijke natuur* op grote schaal natuurlijk uitgesloten. Ook bossen en graslanden worden doorgaans door de mens onderhouden; net als de grondwaterstand, de loop van rivieren en onze grens met de zee.
Er is niks mis met wat menselijke invloed, er is immers geen plek voor immense oerbossen. Het grootste deel van dit land wordt gebruikt voor bewoning, economie, infrastructuur, landbouw en veeteelt. Prima als er voor de liefhebbers een stukje bos, een stukje grasland en ook een stukje heide wordt bewaard. Ook al moet dat kunstmatig worden onderhouden.
Dat is geen natuurbeheer, dat is tuinieren.
@Hans,
Niks mis met tuinieren, toch?
Zoals gezegd, een 100% natuurlijk natuurgebied is onmogelijk in NL. Alleen al vanwege de kunstmatige waterhuishouding, overal. Maar gebrek aan een echt oerwoud is geen reden om “dus” maar alles te asfalteren. We onderhouden bossen en graslanden; dan kan daar ook een stukje heide bij.
@Hans. Hoe onderhoud jij jouw tuin? Tenzij je op 4 hoog in de stad je mencave hebt.
Een paar jaar geleden is hier in de buurt van enige hectaren duingrond de bovenlaag (20-30 cm) verwijderd. Dat was beter voor de biodiversiteit of zo. Er moeten plantjes en prikbeesten komen wonen die we al eeuwen niet meer missen. Enfin, de vruchtbare laag die er 5000 jaar over had gedaan om zich te vormen was binnen een paar dagen weg. Dat was voor mij het sein om nooit meer iets aan dieren- en milieuclubs te doneren. (Okay, ik geef toe, dat deed ik toch al niet.)
@Johan D. Dat is dan een mislukt project. De gedachte erachter is goed. Want haal de vruchtbare -lees met stikstof , fosfaat en nitraat aangerijkte bodem- weg en de deskundige raakt de de juiste laag, dan kunnen er plantengemeenschappen van weleer terug komen. Ik heb veel projecten zien lukken. Planten zoals Zonnedauw, Wolfsklauw en Maanvaren zijn uiterst zeldzaam en een lust voor het oog deze te zien.
Helaas heeft een groot deel van de reageerders hier niet veel oog voor details. Een realistisch bioloog heeft dat wel. Zo heeft ieder beroep een bepaald doel en functie in het grote mensen systeem.
in het kader van ‘fosfaat’ Kijk deze video vanaf ca 1:07 . https://www.youtube.com/watch?time_continue=1210&v=kpFryXQbVEA
Ik heb het stukje met belangstelling gelezen, ik ben tenslotte ecoloog en vegetatiekundige. Hugo Matthijssen heeft zich er aardig in verdiept en schetst in grote lijnen een goed beeld van het ontstaan van heidevelden en het Drentse landschap. Toch ben ik het op een paar belangrijke punten niet met hem eens.
Ten eerste is het al onnatuurlijk om te denken in termen van ‘natuurlijk landschap’ en ‘onnatuurlijk landschap’. Sinds de ijstijd, en ook al daarvoor, heeft de mens altijd een belangrijk stempel op het landschap gedrukt. Het hele landschap is ontstaan mede in interactie met het menselijke gebruik. We moeten inderdaad niet gaan doen of er wilde, oorspronkelijke natuur is in Nederland, want die is er niet. Nou ja, misschien komt de Waddenzee en sommige stukjes duin een eind in die richting.
Inderdaad zullen de hoge zandgronden door het eeuwenlange gebruik steeds verder zijn uitgeloogd en verschraald. Maar daarvoor waren ze ook al behoorlijk schraal. De grond dateert meestal uit de één na laatste ijstijd en bestaat voor een groot deel uit zand- en grindgronden die weinig nutriënten vasthouden. In de laatste ijstijd is ook nog eens de vruchtbare kleifractie weggewaaid en elders afgezet als löss. Alleen op plekken met leem is van nature meer variatie te vinden, en natuurlijk in de beekdalen en vennen.
Het is niet zo dat als je de stikstofdepositie zijn gang laat gaan dat je dan de oorspronkelijke bodemstructuur terugkrijgt. Je krijgt er een monotone deken van met stikstof verrijkte grond voor terug, die qua nutriënten en pH uit balans is. Dat levert monotone vlaktes van pijpenstrootje of bochtige smele op, en in een later stadium bos. Weg variatie.
En inderdaad, de heidevelden zijn niet natuurlijk. Met wat goede wil kun je het wel een half-natuurlijk landschap noemen. Belangrijker is dat ze door veel mensen erg gewaardeerd worden en alleen al daarom een bestaansrecht hebben. Ook voor de fauna zijn ze van belang. Ik denk dat we het erg mogen waarderen dat we in zo’n dicht bevolkt land toch nog zulke grote natuurlijke/ landschappelijke waarde kunnen bereiken. Onze duingebieden en laagveengebieden zijn internationaal gezien van grote betekenis. In deze gebieden is stikstofdepositie een probleem. Heidevelden zijn wat monotoner, maar als je bijvoorbeeld met Engeland vergelijkt dan doen we het beheer hier helemaal niet slecht.
Ik ben het wel eens met de constatering dat we met de grootschalige invoer van veevoer en voedsel roofbouw plegen op andere gebieden en andere continenten. Ook daarom ben ik geen fan van de import van biomassa. De gedachte om de fosfaat weer terug te brengen naar de bron is interessant.
Bart Vreeken
Ook hier lees ik weer veel ongeduld en het maakbaarheid ideaal. Wij mensen zullen het wel even regelen. De natuur hoef je niet te regelen, die regelt zichzelf wel. Wij regelen de natuur omdat we er zelf op de ene of andere manier profijt van hebben. Simpelweg om te overleven. En dat betreft uiteraard niet alleen het naakte voortbestaan.
Dat reguleren kun je goed en fout doen. Je kunt naar de korte en de lange termijn kijken. Veel van wat er gebeurt is gewoon werkverschaffing. Ook een monotone grasvlakte groeit uiteindelijk dicht en wordt op de lange duur gewoon soortenrijk bos zoals dat er na de laatste ijstijden weer geleidelijk ontstond. Heb je haast, zoals mensen eigen is, dan plant je ook de soorten die op die schrale bodem gedijen. De rest komt vanzelf. Als je maar tijd van leven hebt.
Inderdaad, op de meeste plaatsen zal grasland vanzelf veranderen in bos. Maar niet in soortenrijk bos. De variatie moet ergens vandaan komen. Uit de bodem, uit het reliëf, uit de waterhuishouding, uit het beheer. Veel natuurlijke variatie is uit de bodem verdwenen. De ordening en variatie van het Nederlandse landschap is voor een groot deel door de mens bepaald. Tot begin vorige eeuw leidde dat op veel plaatsen tot een vergroting van de biodiversiteit. (Op andere plaatsen juist weer niet). Een diffuse depositie van stikstof draagt niet bij aan de diversiteit, het werkt juist nivellerend.
Bart Vreeken
En laat dat nou als je even geduld hebt gewoon vanzelf goed komen. Die omgeving is er zeker wat het piepkleine Nederland betreft in ruime mate. Zeker nu mensen vanuit allerlei oorden allerlei zaden aanvoeren. Via allerlei vormen van transport, bedoeld en niet bedoeld. Wandelend, fietsend, rijdend, reizend. In klittenband en autoband. In uitwerpsel van allerlei gedierte.
Hoe zijn de landschapen in Nederland na de ijstijden opnieuw op de kale zoute dekzanden ontstaan. Hoeveel zaden voeren rivieren en nu beken aan? Wat dragen vogels aan dat transport bij? Hoeveel exoten zijn er inmiddels in Nederland die allemaal de concurrentie met de lokale soorten aanmoeten. Sommigen zullen het loodje leggen, anderen overleven. Ooit groeiden er hemelbomen in Nederland. Na de ijstijd zijn die door de mens recent weer in Nederland als stadsboom geïntroduceerd. Laats trof ik een Zweedse Kornoelje in ons tuintje. waarschijnlijk door een vogel in een vogelpoepje verpakt en gedropt. Gewoon the struggle for life. Mensen hebben geen geduld en hebben een te nabije horizon.
inderdaad heeft ieder wezen (dier of mens) een aandeel in het ontstaan van landschap. Echter, met het argument dat een bepaald landschap een zeker bestaansrecht zou hebben omdat het door mensen wordt gewaardeerd, waag je je op glad ijs. Waardering is een dermate subjectieve maatstaf dat daarmee ecologisch schadelijke activiteiten kunnen worden gerechtvaardigd.
Beste Hugo Matthijssen
Hoe kijk jij aan tegen het nieuws van vandaag op nos.nl :
De Raad van State heeft een streep gezet door drie grote projecten omdat die mogelijk leiden tot een te hoge neerslag van stikstof in de natuur. Delen van de A27 en A12 bij Utrecht mogen voorlopig niet worden verbreed, de herinrichting van de voormalige vliegbasis Twenthe gaat niet door en de uitbreiding van industrieterrein Oosterhorn bij Delfzijl is verboden. (bron: http://www.nos.nl)
Frans Nederland op slot
En dan moeten de vergunningverleners aangeven dat er weinig invloed op de natuur zal zijn bij uitvoering van die projecten
Dat is duidelijk we hebben te veel voedselarme gebieden die het etiket natuurgebied hebben.
Dit is te triest voor woorden.
Citaat: “Als gevolg van wegverkeer, vliegverkeer, landbouw en industrie komt stikstof in de atmosfeer.”
Daar moeten onmiddelijk harde maatregelen tegen genomen worden, want lucht, die voor 80% uit stikstof bestaat, mag zeker niet met die schadelijke stikstof bevuild worden.
Zoals vaak is de berichtgeving over het klimaat niet erg zorgvuldig.
Ik hoor in de meeste media ‘stikstof’ maar ik kan me niet voorstellen dat er ook werkelijk het gas stikstof’ wordt bedoeld.
Want inderdaad, de lucht bestaat uit bijna 80% stikstofgas.
De motor van een auto of vliegtuig produceert geen stikstofgas, het is een element en elementen kan je niet produceren.
Waarschijnlijk gaat het over stikstof-verbindingen.
Gebonden stikstof kan door de wortels van planten worden opgenomen, het is een kunstmest.
Sommige planten hebben wel de mogelijkheid om stikstof uit de lucht te benutten, maar alleen in samenwerking met bacteriën of schimmels.
Dat is maar zeer beperkt.
Omdat de berichtgeving bedoeld is om de massa te indoctrineren wil men het waarschijnlijk niet te moeilijk maken.
Veelvoorkomende stikstofverbinding zijn ammoniak en stikstofoxiden.
Er zijn ook planten die stikstof vastleggen. De groenbemesters.
In de volksmond wordt al deze uitstoot aangeduid met stikstof.
Door nu sterk verarmde grond en de planten en dieren die daarbij horen “natuur” te noemen en dat zo te willen houden is het kernprobleem.
Hier een stukje tekst van natuurmonumenten: “Overdaad aan stikstof is een groot probleem voor de natuur. Het verrijkt de bodem, waardoor zeldzame planten die het goed doen op voedselarme grond, het verliezen van planten die van voedselrijke grond houden. En zo verdringt bijvoorbeeld de brandnetel de zeldzame orchidee. Dieren en insecten die van de zeldzame planten leven, verdwijnen hierdoor ook.
Ammoniak is bovendien giftig voor kwetsbare mossen en korstmossen. Vooral in voedselarme natuurgebieden, met bijvoorbeeld heide, duinen en hoogveen, neemt door de neerslag van ammoniak het aantal planten en dieren af.” bron: https://www.natuurmonumenten.nl/standpunten/stikstof-en-pas
Dat zijn voornamelijk pioniersplanten en de biotoop die daar bij past. en om stikstofverbindingen in dit kader gif te noemen is een manier om mensen op het verkeerde been te zetten.
We wonen in een dicht bevolkt stukje van Europa met industrie, landbouw en een groot logistiek systeem in havens en luchtvaart.
Om daar nu op heel veel kleine plekjes het gebied te verarmen en dat natuur te noemen zetten we nederland op slot. Het is best leuk om een paar stukjes als historisch beeld neer te zetten maar meer is zeker niet nodig.
Dat stukje tekst zou moeten worden aangevuld met en zie je een groot aantal planten en dieren toenemen met name de soorten d
Ed
In de praktijk is de verbrandingstemperatuur van motoren etc. zo hoog dat stikstof uit de lucht kan oxideren. Er komt geen stikstof bij.
Onderzoek onder AD lezers: natuur in Nederland maakt gelukkig.
https://www.msn.com/nl-nl/gezondheid/geestenlichaam/hier-zijn-nederlanders-het-gelukkigst-stad-valt-buiten-de-boot/ar-AAEC3Ra?ocid=spartandhp
Ik kreeg via de mail de volgende reactie.
Op 21-7-2019 om 21:55 schreef Henry Pool:
Beste redactie
Ik wil toch even doorgeven dat jullie bericht over de zgn. ‘stikstof’ uitstoot helemaal foutief of incorrect is.
Stikstof is een gas en het molecuul is N2. (het bestaat uit 2 stikstof atomen).
70% van de atmosfeer bestaat uit stikstof en het gas zelf is inderdaad inert, d.i. het neemt niet direct deel aan enige chemische reacties onder normale omstandiheden. Er is dus geen ‘stikstof’ uitstoot mogelijk van enig process.
Ik vermoed dat er in uw verslag stikstof oxide bedoeld wordt?
U moet dat wel even precies uitzoeken en beter formuleren want deze domme verwijzing naar ‘stikstof’ uitstoot is echt beneden enig wetenschappelijk peil.
Graag hoor ik een verklaring en verduidelijking van u over dit domme verslag.
Wat betreft de droogte, had ik inderdaad voorspeld dat vanwege de 87 jarige Gleissberg siklus er droogten zullen ontstaan op de hoge breedte graden in USA en Europa. Dat duurt wel een jaar of 7.
Hart. groeten.
Henry Pool
En zie een dom verslag geen wetenschappelijk verantwoorde termen.
Mijn reactie hier op.
ik schrijf ook wel stukjes die gericht zijn op de maatschappelijke ontwikkelingen en dat betekent dat ik het taalgebruik en het referentiekader van een gemiddelde journalist aanspreek.
Het gaat hier duidelijk om de uitstoot van veelvoorkomende stikstofverbinding zoals ammoniak en stikstofoxiden.
In de volksmond wordt al deze uitstoot aangeduid met stikstof.
Door nu sterk verarmde grond en de planten en dieren die daarbij horen “natuur” te noemen en dat zo te willen houden is het kernprobleem.
Hier een stukje tekst van natuurmonumenten: “Overdaad aan stikstof is een groot probleem voor de natuur.” Het verrijkt de bodem, waardoor zeldzame planten die het goed doen op voedselarme grond, het verliezen van planten die van voedselrijke grond houden. En zo verdringt bijvoorbeeld de brandnetel de zeldzame orchidee. Dieren en insecten die van de zeldzame planten leven, verdwijnen hierdoor ook.
Ammoniak is bovendien giftig voor kwetsbare mossen en korstmossen. Vooral in voedselarme natuurgebieden, met bijvoorbeeld heide, duinen en hoogveen, neemt door de neerslag van ammoniak het aantal planten en dieren af.” bron: https://www.natuurmonumenten.nl/standpunten/stikstof-en-pas
Om stikstofverbindingen in dit kader gif te noemen is een manier om de burger op het verkeerde been te zetten.
We wonen in een dicht bevolkt stukje van Europa met industrie, landbouw en een groot logistiek systeem in havens en luchtvaart.
Om daar nu op heel veel kleine plekjes het gebied te verarmen en dat natuur te noemen zetten we Nederland op slot.
Met andere woorden soms moet je de taal spreken van de gemiddelde journalist of politiek figuur om de boodschap over te brengen en ik ben het met je eens dat wetenschappelijk gezien er een andere taal gesproken wordt.
Met vriendelijke groet.
Hugo Matthijssen
goede reactie Hugo,
het kernprobleem bij de overheersende stroming in het natuurbeheer is dat men natuur van vroeger wil. Hoe jammer soms ook, maar natuur ontwikkelt zich altijd naar een nieuwe toestand, ook zonder luchtvervuiling. De natuurbeelden die we nu ervaren zijn ontstaan onder omstandigheden die zich niet herhalen. Het controleren van de omstandigheden betekent bovendien voortdurend zware ingrepen plegen met geweldige uitstoot. Spontaan ontstaat vaak bos, waar tenminste nog CO2 gedurende enige tijd in wordt vastgehouden.