Een bijdrage van André Bijkerk.
Het woord Kernenergie roept veelal heftige associaties op, atoombommen, Fukushima,Tchernobyl, rampen, eeuwigdurend gevaarlijk afval, straling, gevaar, eng, nooit meer doen. Maar aan de andere kant: geen uitstoot van CO2 tijdens de productiefase – voor wat het waard is – en enorm vermogen bij gering verbruik van brandstof.
Uit het concept alternatieve rapportage over het klimaatplan, dat eind deze maand naar verwachting zal worden aangeboden, lichten we alvast een tipje van de sluier op:
“Onlangs hield de overheid een internet consultatie over het klimaatplan met een aantal sturende vragen, (…) hierbij kwam kernenergie in het geheel niet aan de orde als alternatieve energiebron om de CO2 uitstoot te verminderen. Niettemin bleek dat ca 48% van de reageerders (waaronder 58% van de hoger opgeleiden en 61% van de ingenieurs) de moeite nam om ongevraagd moderne kernenergie als alternatief krachtig aan te bevelen, veelal als meest efficiënte oplossing. Ook hekelt men de “demonisatie” van kernenergie aan de hand van overtrokken disinformatie (selectieve framing) over incidenten uit het verleden.
Niet zelden wijst men op moderne ontwikkelingen die de veiligheid en andere problematiek substantieel van de gewone splijtingsreactoren hadden verbeterd en dringt aan op overschakeling op kernenergie, waarbij ook de ontwikkeling van kernfusie moet worden gesteund. Ca 15% van de reageerders verklaarde zich expliciet voorstander van de ontwikkeling van thoriumcentrales als de uitgelezen energiebron voor de toekomst. Er wordt opgemerkt dat Nederland qua know how op kop loopt bij deze vorm van energieopwekking. Daarnaast werd ook kernfusie veelvuldig genoemd.”
Maar hoe zit het dan met al die angstassociaties? Ongetwijfeld de reden waarom de klimaattafels de olifant in de kamer lieten staan. Mag ik daarvoor het artikel “Alles wat u wilt weten over kernenergie in 64 vragen” in Elseviers weekblad aanbevelen?
Voorts moeten we ons realiseren dat met de opbouw van het fröbel netwerk van hernieuwbare wiebelstroom, we een constante factor nodig hebben. Dat is nu nog de Franse kernenergie. Maar als we wel stroom van kernenergie willen importeren als de zon niet schijnt en de wind ligt, waarom bouwen we dan zelf niet een paar kerncentrales? We hebben er wereldwijd één per dag nodig willen we in 2050 zinloos CO2-loos willen zijn.
Op zich is dat om meer redenen niet erg realistisch, bijvoorbeeld omdat allerlei materiaal onvoldoende voorhanden is, maar uraniumcentrales zijn maar een tussenstap naar een volgende generatie, thorium, waarbij in Nederland in Petten onlangs belangrijke resultaten zijn gehaald voor het oplossen van technische complicaties.
De Nederlandse elektriciteitsconsumptie fluctueert rond de 120 miljard kilowatt uur. Dat vergt 120*109 / 365dagen/24 uur = 13,7 Gigawatt. Als we allemaal elektrisch gaan rijden en elektrisch moeten stoken of warmte moeten pompen, dan komt dan komt daar nog veel meer bij. Een kerncentrale kan iets van 2 Gigawatt produceren, hetzelfde als 500 windmolens van 4 Megawatt aankunnen, zolang het tenminste waait. Met 7 kerncentrales komen we dus een heel eind, dan kan de intercity ook weer rijden bij windstilte. Dus waarom nemen wij ons deel niet voor onze rekening? Alleen omdat we dan inbreken in de angstsymbiose tussen een paar kern-alarmnarcisten en de deugkudde? Hoe doorbreken we die massa-psychose?
Hoe doorbreken we die massa-psychose?
Zeer moeilijk.
Nucleaire energie berooft de dark greens, de orthodoxe groene kousenkerk, van hun rationele basis om te moraliseren.”
Hoe bedoelt u?
„Waarom moraliseren mensen? Om zich superieur te voelen. Daartoe is een externe autoriteit nodig die dat bevestigt. Tot de 19e eeuw was dat God. Ik ben beter, want ik bid en ga vaker naar de kerk. Nu is het de 21e eeuw, en voor de groenen is natuur de nieuwe autoriteit. Het medium is de priesterklasse van klimaatwetenschappers. Dus mag Greta spreken bij de VN en voelt links zich ver verheven. Maar dan moeten ze wel kernenergie afwijzen, anders valt de basis weg onder hun wereldbeeld.”
https://www.telegraaf.nl/nieuws/1952637810/bouw-tien-kerncentrales-in-nederland?fbclid=IwAR0ACZDLys7a8zIGDbs_3hSKjmbMoOHStsybQuLgMu8A_OLKPfPvT8P85fs
Om kans te maken moet er een veel goedkopere methode komen om elektriciteit op te wekken met kernenergie.
Op dit moment is kernenergie een factor 2 – 5 duurder dan wind+zon+opslag waarmee een 100% betrouwbare elektriciteitsvoorziening kan worden gewaarborgd.
Opslag zijnde korter termijn opslag in batterijen (£25miljad (.
Die centrale krijgt gedurende 35jaar draaien alle geproduceerde stroom vergoed voor nu £103/MWh =
Correctie 2e paragraaf (systeem sloeg vast bij kleiner dan teken):
Opslag zijnde korte termijn opslag in batterijen (max. 24uur) en lange termijn opslag als gas (H2 en/of CH4) in holtes (zoutkoepels, leeg aardgasveldje) ruwweg 500m onder de grond.
Gasunie slaat op die manier een wintervoorraad geconditioneerd gas op zodat de conditioneringsfabrieken kleiner kunnen blijven en de gasvoorziening niet in gevaar komt als die fabrieken stil vallen of ontploffen.
Het is toch nooit goed in dit land.
Ga je kerncentrales bouwen (wat overigens niet kan door het stikstofbeleid) maar dan bind Greenpeace zich weer vast aan het bouwterrein.
Zou je kolencentrales ombouwen naar gas waar veel mensen zich wel in konden vinden, ligt het kabinet en de groene weer dwars.
In Maasbracht staat een nagelnieuwe gascentrale, dat ding kunnen ze in no time opstarten.
Ze zien hier liever molentjes draaien, en paneeltjes.
Gisteren de reclame gezien, een hele akkerstrook met panelen?
Toen vorig najaar 6 van hun 7 kerncentrales langere tijd plat gingen (deels noodzakelijk onderhoud, deels storingen) is aan hen aangeboden om die gascentrale in Maasbracht (naast de A2 bij de brug over de Maas) weer op te starten. Zodat ze iets van reserve zouden hebben. Maar dat vonden de Belgen kennelijk onnodig / te duur.
Het probleem is dat die gascentrale tegen een zoveel hogere kostprijs produceert dan de huidige marktprijs (groothandelsprijs, EPEX A’dam), dat aan de gang houden van die centrale grotere verliezen voor de eigenaar opleveren dan hem in de mottenballen laten.
Die eigenaar hoopt kennelijk op betere tijden = hogere stoomprijzen. Net zoals de eigenaren (vooral PZEM) van onze kerncentrale in Borssele.
Ik twijfel aan die hogere stroomprijzen gezien de prijsdalingen bij wind en zon.
Als we na de enorme vliegtuigramp in Tenerife (en na alle andere daarop volgende vliegongelukken) zijn blijven doorvliegen onder het motto: hier leren we van en hier komen verbeteringen van is het logisch om na kernrampen dezelfde mentaliteit te tonen: leren, verbeteren en doorgaan. We kunnen niet altijd alle risico’s vermijden.
Thorium, here we come !
De schade vanwege die vliegramp is een zeer kleine fractie van de schade als bijv. Borssele in de lucht vliegt. Als we pech hebben met de wind dan kan dat leiden tot de ontruiming van Rotterdam en de Botlek. Dan krijgt NL een kreupele economie…
De officiële schattingen voor de schade veroorzaakt door de Fukushima kerncentrale zijn aan het oplopen en nu al hoger dan $500miljard. En dat terwijl ze daar het geluk hadden dat de wind bijna alle straling (95%) direct naar de oceaan blies en de overige tijd naar het dunbevolkte noorden.
Hier is de overheersende wind vanuit Zeeland richting randstad… Dus we krijgen al snel te maken met een schade groter dan ons nationaal inkomen (~€800miljard).
In 18000 kernreactor jaren door ~400 kernreactoren, zijn er 4 ontploft. Dat is 1% in 45jaar.
Kan een thoriumcentrale ook het uraniumafval van de huidige centrales verder verbranden naar minder gevaarlijk afval ?
Dit zou behoorlijk draagvlak geven om ze snel te bouwen.
@Tjeerd: wat wel kan is het “Kernafval” (?) te verrijken in het door Nederland Uitgevonden en in Praktijk gebrachte “Verrijking Concept” gebouwd en ingebruik genomen door en bij Urenco te Almelo (latere ECN), de aldaar gebouwde “Ultracentrifuge” van de enige echte Kern Fysicus van Nederland, Professor Jaap Kistemaker (1917-2010).
Bron: https://amolf.nl/about/history-professor-jaap-kistemaker
Gedurende de jaren 1972 tot 1975 mocht ik, net afgestudeerd M&R en Instrument Control System Engieer bij NUCON een volle Dochter van Comprimo E&C te Amsterdam, mee werken aan het ontwerp van een 900 MWe Nucleaire Powerplant te Kerncentrale Leibstadt in Zwitserland.
Bron: https://www.kkl.ch/home.html
Een geweldige ervaring in technologische ontwikkeling waarvan ik tot heden, ook binnen de Petrochemie, enorm veel nut mocht hebben.
Overigens draait deze Energie Central nog volop zonder mankementen.
Als gememoreerd: kan “Kernafval” volledig worden hergebruikt “Verrijkt” tot andere nuttige zaken bestemd o.a. voor de Medische Industrie en Technische Industrie.
Bron: https://www.labinsights.nl/nieuws/4317/air-liquide-met-isotoop-analyses-op-texel.html
Kortom:
Kernafval is nooit een probleem geweest.
Helaas hebben de Samsonnetjes (Greenpeace) en de Duyvedekjes (RARA) onze Super Linkse Milieu Activisten, met hun te korte broekjes en hersentjes, al klimmend in Destillatie Torens van Shell en de Makro verbranden, kans gezien dit in de ban te krijgen. Waarom?? is ons nu nog steeds een Raadsel.
Helaas wisten zij de mensen, daarmee de Politiek, te indoctrineren dat Kernafval is fout, is gevaarlijk, zonder er bij te vertellen dat juist toen het “Ultra Centrifuge Project” van URENCO op volle toeren effectieve productie ging maken.
Daarmee het tekort aan Medische Isotopen te beëindigen.
Productie tegen duidelijk gunstiger kostprijs dan toen, duur door inkoop vanuit het Buitenland.
Dit Productie Proces kunnen wij nu nog steeds bewerkstelligen, mits men (U allen) wil beseffen dat “Kernafval” is niet gevaarlijk, is geen afval, maar en nuttig herbruikbaar product.
Juist nu met het Milieu vriendelijke denken van een “Circulaire Maatschappij” past dit concept perfect.
Voordelen: Geen Kernafval opslag, Economische waarde voor Nederland, Werkgelegenheid en Inkomsten uit Export.
Nu nog de Mens (U allen) via de Politiek nog wakker schudden en nuchter kijken naar deze Hoogwaardige Nederlandse Technologische Vinding: “ULTRACENTRIFUGE”
Beste Adam,
Bedankt voor deze info, het maakt weer een hoop duidelijk.
En de globalisten maar roepen dat kernafval en groot probleem is.
M.v.g.
Helaas moeten er nog heel veel ontwikkelingen en doorbraken plaatsvinden alvorens ultra-centrifuges bruikbaar worden om kernafval met z’n vele gevaarlijke isotopen & actinides onschadelijk te maken, resp. om te zetten in nieuwe brandstof.
Die ontwikkelingen zijn kennelijk zo moeilijk dat er bij mijn weten niet aan wordt gewerkt.
Daarom hebben de Amerikanen ook zo’n $100miljard geïnvesteerd in een, vooralsnog tevergeefse, zoektocht om het kernafval veilig op te bergen. Hun trial om het op te bergen in Yucca mountans is mislukt (risico op lekkage radio-activiteit richting Las Vegas, e.d.).
De Duitsers zijn einde jaren zestig begonnen om het op te bergen in verlaten steenzout mijn, ~500m onder de grond (Asse2). Dat zout was stabiel, echter vanwege de hitte die kernafval ontwikkeld stegen de temperaturen, werd het zout zacht, stortten ruimten in, en kwam er grondwater bij. Ze zijn dus jaren zeventig gestopt. Inmiddels voorspellen geologen dat de radio-activiteit binnen 1000 – 2000 jaar de oppervlakte gaat bereiken en dan landbouw (of erger, ook bewoning) onmogelijk gaat maken. Ze gaan het materiaal nu vanaf ~2033 (tijd nodig om stralingsbestendige robots te ontwikkelen) weer naar boven halen (kosten ~€20miljard).
etc.
De Finnen zijn nu bezig om een opslag plaats te maken in stabiele klei / rots formaties, ook ~500m onder de grond. Toegankelijk via schuin aflopende grote gangen met vrachtwagens om het materiaal er naar toe te kunnen vervoeren (en evt. ook weer te kunnen verwijderen).
Ook ik heb al meermalen gedacht dat de traagte waarmee kernafvalbezitters hun afval veilig willen opbergen , meer te maken heeft met de energetische waarde van hun afval (slechts nog maar 2% opgebruikt van de potentiele energie) dan met de eventuele moeilijkheden van het opbergen zelf.
@Billie,
Dat is helaas veel te optimistisch.
Lees deze korte beschouwing over de (on)mogelijkheden om kernafval sneller onschadelijk te maken:
https://www.laka.org/nieuws/2018/verkorting-levensduur-kernafval-niet-realistisch-8627
@ André,
Je verwees in je bijdrage naar een artikel in de Elsevier “Alles wat u wilt weten over kernenergie in 64 vragen”.
Eerder al plaatste Elsevier een zeer lezenswaardig artikel van energiedeskundige André Wakker. Daarin wordt in een helder betoog uitgelegd dat het EU-beleid (en daarmee ook het Nederlandse) op het gebied van kernenergie faalt en nooit wat zal worden. Zijn conclusie: ” Zonder een radicale koerswijziging in Brussel komt er helemaal geen nieuwe kerncentrale in Nederland, en evenmin elders in Europa.”
https://www.elsevierweekblad.nl/kennis/achtergrond/2019/08/kernenergie-wat-europa-kan-leren-van-china-705562/
@ André,
Je vraag was: “Hoe doorbreken we die massa-psychose?”
Nou van het zittende kabinet en van de regeringspartijen (VVD, CDA, D66 en CU) en ook van de andere politieke partijen die de klimaatwet getekend hebben, valt niks te verwachten.
Zolang lid van het kabinet Eric Wiebes uitspraken doet in de trant van “Er zijn allemaal wetenschappers die allemaal dingen beweren. Dat is uiterst waardevol maar uiteindelijk moeten we in Europees verband zien of dat iets betekent’’ en “Als het Europees beleid verandert, veranderen wij mee.’’ weet je uit welke hoek de wind waait. Er zal dus eerst in de EU een lobby voor kernenergie op gang gebracht moeten worden.
Rob Jetten had gisteren in het programma “de Staat van het Klimaat” een opmerkelijke boodschap. Hij zei: “Ik ben niet persé tegen kernenergie …. maar het is hartstikke duur”.
Dit is toch wel een opmerkelijke uitspraak aangezien D66 in de Tweede Kamer onlangs nog tegen een voorstel stemde dat het mogelijk moest maken dat het Kabinet onderzoek gaat doen naar Kernenergie (centrales) in Nederland,
Weer een goed verhaal van oud ECN (NRG) collega Dr.ir. André Wakker.
Maar zolang er niet naar de echte deskundigen wordt geluisterd graaft dit land haar eigen graf.
@Willem,
Dat artikel van André Wakker klopt niet met de werkelijkheid. Ook in China is een bezinning op gang gekomen.
Die heeft er toe geleid dat er sinds Dec.2016 begonnen is met de bouw van slechts 1 kerncentrale.
Ondanks het 5 jaren plan waarin er ieder jaar begonnen moest worden met de bouw van ~5 kerncentrales,
China zal dan ook zijn kernenergie doelen zoals in het huidige 5 jaren plan geformuleerd van geen kanten halen.
Ik schat dat hun verdere uitbreiding van kernenergie (die levert nu ~4,2% van hun stroom, wind levert ~5,5%) ook veel trager gaat verlopen dan volgens hun oude planning. Waarschijnlijk komt die uitbreiding binnen 5 jaar geheel tot stilstand, omdat ook daar kernenergie niet kan concurreren tegen wind+zon+opslag.
Door onwetende, doorgaans linkse drammers, wordt kernenergie volstrekt in het verdomhoekje geplaatst.In werkelijkheid is het een zeer veilige en effectieve vorm van energievoorziening. Alleen al in de steenkolenmijnbouw vallen jaarlijks vele doden. Maar ja daar hoor je die zg objectieve MSM niet over. Wederom worden we voorgelogen.
Zeker met een Thoriumcentrale zou NL zeer innovatief bezig kunnen zijn. Maar nee wij gaan dure en inefficiënte windmolens bouwen (rendement ca 26%) of zonnepanelen neerzetten (rendementen 11%), waarvan we de stroom ook nog eens niet kunnen opslaan. Wat een visie heeft deze regering toch. Blijf vooral op Rutte stemmen, dan krijg je dit soort waanzin.
@Pieter,
We zijn op zoek naar de beste energievoorziening in de rest van deze eeuw. Steenkool is terecht niet een van de opties.
Als je de stralingsdoden en DNA schade meetelt dan is kernenergie veel onveiliger dan wind+zon+opslag.
Waarbij komt dat de doden bij wind en zon bijna alleen onder medewerkers (worden betaald voor het risico) vallen.
Terwijl bij kernenergie de doden vooral vallen bij onschuldige burgers en vooral baby’s & kinderen (die zijn veel gevoeliger voor straling vanwege hun veel hoger celdelingsfrequentie).
Wind & zon
Het omzettingsrendement van wind en zon energie is onbelangrijk omdat wind en zon gratis zijn.
Het gaat om de kosten per KWu. En die zijn bij wind en zon inmiddels een factor 2 – 5 lager dan bij kernenergie.
Terwijl deskundigen een sterke verdere kostendaling bij wind en zon voorspellen, stijgen de kosten van kernenergie…
“waarvan we de stroom ook nog eens niet kunnen opslaan.”
We kunnen stroom inmiddels omzetten in waterstofgas (voor FCEV auto’s, chemische industrie, hoogovens, verwarming, etc) met rendementen van ~90%. Zelfs omzetting naar methaan (=~aardgas) gaat al met een rendement van 75%:
http://www.kit.edu/kit/english/pi_2018_009_power-to-gas-with-high-efficiency.php
En gas kunnen we bijna gratis in grote hoeveelheden opslaan in:
– zoutkoepels (Gasunie heeft in die koepels een wintervoorraad geconditioneerd aardgas zodat hun conditioneringsfabrieken kleiner kunnen zijn en ze ook nog geconditioneerd gas hebben als die fabrieken de lucht ingaan).
– lege aardgasveldjes
– natuurlijke rotsholten (in Zuid Dld is een noodvoorraad in dergelijke holten opgeslagen. Samen met de opslag in zoutkoepels in Noord Dld in totaal ~200TWu. Dat zou voor ons genoeg zijn om alle elektriciteit te produceren gedurende een jaar.
Terecht dat je zegt dat we moeten kijken naar de beste energievoorziening. Probleem is dat in de hele discussie weinig feiten op tafel komen (die we kunnen toetsen en vervolgens een mening over kunnen vormen.
Zie jouw opmerking over de veiligheid van wind+zon+opslag vs die van kernenergie? Ik heb veel op internet gezocht en veel bronnen bekeken maar het beeld dat ik krijg is dat kernenergie het veiligst is van allemaal (of op z’n minst ongeveer net zo veilig als zon en wind).
Een opmerking over de kosten die bij wind en zon 2 tot 5 keer zo laag zijn strooit ook zand in de ogen. Wind en zon hebben namelijk backup voorzieningen nodig. Die kosten moeten wel meegenomen worden. Uitgaande dat we in Nederland ongeveer 120 miljard KWH per jaar verbruiken zouden we voor een batterij backup voor 1 dag nu ongeveer 50 miljard euro kwijt zijn. Voor hoeveel dagen hebben we een backup voorziening nodig? Ik zou wel eens deugdelijke berekeningen willen zien.
Er zijn veel meer grondstoffen nodig voor wind en zon + opslag. Horderden factoren keer meer. Is dit nog relevant voor de discussie? Laten we eens concreet de feiten op tafel leggen en dan bekijken wat het betekent qua om dit allemaal te produceren maar ook weer af te breken / recyclen.
Wind en zon + opslag gebruiken veel meer natuuroppervlak. Is dit nog relevant voor de discussie? Laten we eens concreet de feiten op tafel leggen en dan bekijken wat het betekent voor ons overvolle land.
Kijk https://www.youtube.com/watch?v=ciStnd9Y2ak&t=8s eens. Hierin wordt ook verwezen naar UNSCEAR.ORG. Hier zijn ook interessante artikelen te vinden.
Nog een gedachte: Een heel panel van wetenschappers (IPCC) geeft aan dat we het zonder kernenergie niet gaan halen. Kunnen we het ons permitteren te gokken dat zij geen gelijk hebben? Op wiens gezag dan denken we het beter te weten?
Wind en Zon is niet alleen positief en Kernenergie niet alleen negatief. Beide hebben voor en nadelen. Laten we vooral op basis van feiten en inhoudelijke discussie de juiste keuzes maken.
@Hans,
Het is een fabeltje dat kernenergie minder grondoppervlakte per MWh nodig zou hebben. Als je alles meetelt (opslag afval, uranium fabrieken, enz.) dan heeft kernenergie >10keer zoveel grond nodig dan wind.
Rooftop solar en offshore wind hebben helemaal geen grond nodig!
Verder is het allang duidelijk dat er meer dan genoeg grondstoffen zijn om alle energie (ook voor verwarming en transport) die de wereld nodig zou kunnen hebben middels wind+zon op te wekken.
Opslag kan via conversie (rendement ~90%) naar o.a. waterstofgas, in lege gasveldjes, etc
Dag Hans,
Het is een misverstand dat het IPCC zou aangeven dat kernenergie nodig is voor het bereiken van de klimaatdoelen. Hun rapport noemt het slechts als een van de vele opties.
Je vergeet verder dat kerncentrales een dure backup, spinning reserve, nodig hebben omdat ze soms binnen een seconde totaal stoppen.
Dag Hans,
Historisch gezien is er een kans van ~1% dat een kernreactor zijn leven beëindigt met een ontploffing waarbij massaal radioactivieit wordt uitgestoten en een groot gebied (zoals provincie Zeeland) moet worden ontruimd om de gezondheid schade te beperken.
Immers in de 18000 kernreactor jaren waarmee de wereld ervaring heeft zijn er 4 ontploft. Dat is 1 per 4500 reactorjaar oftewel 1% kans in 45 reactorjaar, zijnde ruwweg de levensduur van een kernreactor.
Zelfs verkeersvliegtuigen zijn vele malen betrouwbaarder.
Zelfs bij Fukushima is gevonden dat de peri-natale sterfte zeer significant toenam naarmate de fall-out ernstiger was. Het IPNNW komt tot 20.000 stralingsdoden, niet direct maar in komende decennia…
Tast de levens van 17miljoen Japanners aan, ondanks het gegeven dat de wind bijna alle radio-activiteit direct naar de oceaan blies.
Dus historisch gezien werden 75% van de kernongelukken veroorzaakt door tsunamies.
Daar zou inderdaad rekening mee kunnen gehouden worden bij de bouw van nieuwe centrales.
Dag Willy,
Niet allsen met tsunami’s, dijkdoorbraken e.d. Ook met terreur aanvallen zoals met een 9/11 200tons vliegtuig. Daar kunnen de huidige kerncentrales ook niet tegen.
Ik lees hier veel positieve reacties die ik elders ook wel eens tegenkom, t.w. ‘De thorium’ centrale is ‘de uitkomst’. Vervolgens vraag ik waar ter wereld een duurtest is gehouden met een grote thorium centrale en hoe luidt de betrouwbare samenvatting daarvan, komt er geen antwoord. Sorry hoor, maar dan bekruipt mij het gevoel dat het slechts door belanghebbenden en hun mogelijke geldschieters positief voorgeschoteld wordt.
Ook op mijn vraag of de clausule in mijn woonhuisverzekering dat rampen met kernenergie niet gedekt zijn er dan onterecht in staat. Welke verzekering hanteerde deze clausule niet? Geen antwoord! Tenslotte mijn vraag welke verzekering bereid is om kerncentrales zelf te verzekeren. Geen antwoord to nu toe.
Maar ik blijf deze vragen stellen omdat ik hoop dat het toch niet alleen om aan belanghebbenden gelieerde propagandaverhalen gaat. Ik ben zeer benieuwd! Wie durft onderbouwd met een reactie te komen. Let wel, ik ben niet tegen een vorm van kernenergie maar het moet echt veilig zijn en dat zijn ze tot dusver niet. De ons verzwegen maar uitgelekte ‘ongelukjes’ waarbij een centrale voor weken is stilgelegd “omdat er een TL-buis knipperde”, ja daar moet je bij mij niet mee aankomen.
Van het type Chernobyl staan er in Oost-Europa nog een stuk of 10 (uit mijn hoofd).
Het aantal doden daar is miniem en de natuur vindt het prachtig, ook al omdat de mens vertrokken is.
Veiligheid is een kwestie van rigoreuse voorschriften en die moet je niet aan onnozele partijbonzen (Ukraïne) overlaten.
(Volgens de gezamenlijke GGD’s is er ook geen aandacht besteed aan infrageluid van windturbines; maar politici vinden die dingen leuk)
Frankrijk produceert voor zo’n 80% electriciteit met kerncentrales.
Fukishima werd veroorzaakt door een tsunami waar de ontwerpers geen rekening mee hadden gehouden.
Overheden garanderen banken, verzekeringsmaatschappijen, energieproducenten, netbeheerders, het openbaar vervoer, de gezondheidszorg, .., alle adviesorganen.
Dus waarom kernenergie niet?
Staat zo’n windpark in de buurt van je huis dan vermindert de waarde en idem dito bij zonneweiden als men er achter komt dat de omgevingstemperatuur ’s zomers tot 6 graden Celsius hoger is (dat gaat je een airco kosten plus extra energieverbruik).
De eventuele schade door de kerncentrale van Borssele wordt gedekt door de Staat (die zelfs de afbouw van ~400 miljoen gaat betalen die de Zeeuwse Staten “vergeten” zijn om te reserveren).
Verzekeringsmaatschappijen dekken oorlogsschade niet, dus ook die van kernoorlogen niet.
Hoe veilig wil je het hebben, wat is veiligheid je waard?
Een black-out door “hernieuwbare” energie is niet denkbeeldig omdat fossiel uitgefaseerd gaat worden en duisternis is de vriend van criminaliteit.
India, Pakistan, Iran, Z-Korea, Brazilië en Z-Afrika lopen voor in de ontwikkeling van kernenergie.
Die lachen zich rot om de “hernieuwbare” bezetenheid in Europa.
NL geeft tientallen, hondertallen miljarden uit aan biobrandstof en “hernieuwbare” energie en een schamel bedragje van 10 miljoen voor 5 jaar aan onderzoek aan thoriumcentrales (zo’n type was in 1956 al productierijp in de VS; men zag er vanaf omdat het toen gewenste hoogwaardig splijtmateriaal voor kernbommen technisch gezien niet geleverd kon worden).
Met een paar losse centen voor onderzoek is er mogelijk over een jaar of 10 een werkend prototype (vermoedelijk in Petten) en over een jaar of 20 kan er serieproductie plaatsvinden.
Tenzij andere landen al eerder de productie opstarten.
@Boels,
Je vraag: “Hoe veilig wil je het hebben, wat is veiligheid je waard?”
De geschiedenis laat zien dat de kans dat een kernreactor tijdens zijn levensduur van ~45jaar ontploft en dan een groot gebied (~ prov. Zeeland) onbewoonbaar maakt met tenminste duizenden stralingsdoden, ~1% is (4 reactoren ontploft gedurende 18.000 reactorjaar).
Nieuwe reactoren zoals de EPR en AP100 zijn wellicht een factor 5-10 veiliger.
Ik vind dat niet geweldig. Vliegtuigen lijken veel veiliger en die leveren een groot goed; snel en goedkoop naar ver weg.
Terwijl nieuwe kerncentrales 2 – 5 keer zo dure stoom leveren dan wind+zon+opslag (= batterijen voor korte termijn +groene H2 voor lange termijn in zoutkoepels of leeg aardgasveldje).
“Een black-out door “hernieuwbare” energie is niet denkbeeldig…”
Het omgekeerde is waar.
In kernenergie landen (USA, France, UK) blijkt de kans op een black-out 3 – 10 keer groter dan in landen zoals Dld en DK waar wind en zon al een belangrijk deel van de elektriciteit leveren (DK ~50%, Dld ~30%) en die op weg zijn naar 100% hernieuwbare.
“…en duisternis is de vriend van criminaliteit.”
Een poging om FUD (Fear Uncertainty Doubt) te creëren?
Dan zouden we dus helemaal snel van fossiele- en kernenergie af moeten gaan omdat wind+zon+opslag door hun decentrale karakter en reserves vanwege de variabiliteit, leiden tot een betrouwbaardere elektriciteitsvoorziening zoals o.a. Dld liet zien.
Wat voor voordeel biedt het duurdere en gevaarlijker kernenergie?
@Hans,
Het foute beeld dat kerncentrales net zo veilig zouden zijn wordt gecreëerd door instanties die bij kernenergie alleen de directe doden tellen en het ~miljoen stralingsdoden vanwege kernenergie niet meetellen…
Kerncentrales hebben een veel duurdere backup, “spinning reserve”, nodig omdat die af en toe binnen een paar seconde totaal wegvallen (Borssele ruwweg nu eens per 2 jaar). Die kosten worden ook niet meegenomen.
Bovendien is een batterij backup onzin. Daar worden goedkope onbemande gasturbines voor gebruikt en in de toekomst brandstof cellen zoals in de Toyota Mirai, e.a. die groene waferstof omzetten.
Het IPCC rapport noemt kernenergie een van de vele mogelijkheden. Het geeft niet aan dat kernenergie noodzakelijk zou zijn. Ook niet dat het zonder kernenergie duurder of moeilijker zou zijn om de klimaatdoelen te halen.
Nederland is ook niet verzekerd als een dijk doorbreekt, Mietes, laat staan bij de schandalige politieke overdrijving van “Amersfoort aan Zee”
@Scheffer,
Dat klopt. Maar waarom onnodig een extra risico op zo’n ramp toevoegen?
Er zijn immers veel goedkopere alternatieven zonder die risico’s, die nog minder CO2 uitstoten en geen duur afval probleem voor ons nageslacht creëren…
Hallo Ben Mietes,
Ook ik stel me af en toe dezelfde vragen. Is kernenergie wel veilig, echt veilig?
Wat te doen met de opslag van afgewerkt uranium? Wat te doen met het plutonium wat vrijkomt?
Let wel: Ik ben geen kernenergiedeskundige. Een tegenstander ben ik ook niet.
Aan de andere kant stel ik me ook de vraag: Wat is het alternatief? Het echte alternatief?
Dus dan voorlopig maar het land en de zee vol zetten met windturbines en zonnepanelen?
Ik vind dat dus ook geen alternatief.
Blijkbaar wil “men” in NL geen gas kopen uit Rusland. Of wil men van de olierijke landen af. Geopolitiek?
Thorium dan maar? Daarvan is bekent dat er een centrale een paar jaar heeft gedraaid met een vermogen van 18MW. Ergens in de jaren 1960.
Een echt bruikbaar model, laten we zeggen 250MW, is nog niet gebouwd.
De chinezen zijn ermee bezig meen ik.
Nee. Blijf gewoon gas gebruiken ook al komt het uit Rusland.
Poetin zal de gaskraan echt niet dichtdraaien want dan is dat land binnen no time failliet. Zo zie ik het hoor.
Laten “we ” als NL maar eens echt gaan nadenken over goede alternatieven. Stoppen met de subsidies voor wind en zon en dat geld in echt onderzoek stoppen.
Maar helaas verzeil je dan in een strijd met de alarmisten. Geld en macht.
@Lidi,
We hoeven het land niet persee vol te zetten met windmolens. 25% van ons deel van de Noordzee is al groot genoeg om met windmolens alle energie (niet alleen alle elektriciteit) op te wekken die we nodig hebben (ruim 600TWu/jaar). En die windmolens zien we niet eens.
Bovendien hebben die het voordeel dat ze de wind afremmen en daarmee ook het transport van warmte naar de noordpool waardoor de zeespiegel iets minder stijgt zoals een US studie liet zien (niet veel maar toch).
De gesmolten zout reactor (MSR=Molten Salt Reactor) wordt gezien als de geschiktste reactor voor thorium. Er heeft echter nog nooit een reactor op thorium gewerkt. Ook niet op een mix van bv. 50% uranium / thorium.
Van 1966 tot 1970 heeft met tussenpozen een kleine MSR (8MWth) gewerkt (18maanden) bij het ORNL (Oak Ridge National Lab) in USA. De industrie wilde er niet aan. Vermoedelijk omdat de kosten veel te hoog waren:
1- Het dure speciale nikkel staal sleet veel te snel in contact met het 700°C hete zout-uranium-actinide mengsel. Zodat de miljarden kostende warmtewisselaar binnen 4 jaar zou moeten worden vervangen.
2- Er was geen goedkope methode om het zoutmengsel van zijn afval producten (actinides) te ontdoen
3- Daarnaast bleken er ook wat kleine stabiliteitsproblemen te zijn met het mengsel in het reactorvat. Bij opschaling worden die problemen veel ernstiger. Ze zijn berucht in de chemische industrie omdat dergelijke ‘stabiele’ mengsels vele ontploffingen hebben veroorzaakt.
China is met 600 wetenschappers in 2011 begonnen met de ontwikkeling van een MSR. Hun 4x kleinere pilot (2MWth) zou nu al een jaar moeten draaien. Het is echter stil geworden. Duidelijk is dat ze geen slijtvastere staalsoort hebben gevonden en dat hun pogingen om een ander fluoride zoutmengsel te vinden, zodat de reactor kan draaien bij 650°C, ook niet succesvol waren.
Het pilot project is inmiddels verplaatst van Shanghai naar het dunbevolkte Binnen-Mongolië.
In USA zijn sommige start-up’s overgestapt naar chloride zouten. Vermoedelijk omdat de MSR dan kan werken bij lagere temperatuur waardoor ook goedkopere staalsoorten mogelijk worden. Chloride zouten zijn echter veel agressiever…
Kortom ik zie het somber in, maar je weet nooit.
@Mietes,
Antwoorden op je vragen:
1. “duurtest … met een grote thorium centrale..?” Er heeft nog nooit een thorium centrale gedraaid. Ook geen kleintje.
Komt deels omdat het voorspelde uranium tekort (nog) niet is opgetreden waardoor uranium centrales nog steeds goedkoper zijn.
Deels omdat thorium centrales moeilijker (en duurder) zijn dan kernenergie voorstanders stellen.
Ideeën over thorium centrales leven overigens al sinds ~1970 in kernenergie kringen.
2. “clausule … dat rampen met kernenergie niet gedekt zijn …. Welke verzekering hanteerde deze clausule niet”
Alle verzekeringen in NL hanteren deze clausule. Ik vermoed in andere kernenergie landen ook.
Het probleem is dat ze failliet zouden gaan als ze zouden moeten uitkeren.
Ze kunnen hun uitkering immers niet verhalen bij de kerncentrale omdat de aansprakelijkheid van kerncentrales door de “atoomwet” wordt beperkt tot €1,2miljard terwijl die schade kan oplopen tot het 100voudige.
Terwijl de historische kans op een groot ongeluk ~1% is (zie hierboven).
Duidelijk. Een reactie met veel woorden en een met weinig woorden. Echter totaal geen inhoudelijk antwoord. Dus blijf ik met de vragen zitten en zolang die niet inhoudelijk beantwoord worden , ben ik tegen kernenergie. Laat het duidelijk zijn dat ik ook geen aanhanger ben van zonne- en windenergie, dus zet me niet in die hoek. Gewoon doorgaan met (Russisch, Noors- of uit Oost-Middellandse zee afkomstig aardgas zolang kerncentrales niet veilig zijn.
Maar misschien komt er nog iemand met echt antwoord. Het was nog maar kort geleden dat ik mijn vragen hier stelde. Dus brandt maar los mensen!
Met welke vragen ben je blijven zitten?
@ Ben
“Dus blijf ik met de vragen zitten en zolang die niet inhoudelijk beantwoord worden , ben ik tegen kernenergie.”
Misschien moet je zelf eens wat onderzoek gaan doen. Ik vrees dat je houding, ben ik tegen kernenergie, wat vooringenomen is. Kans is dan groot dat je antwoorden vindt die je mening zullen bevestigen. Andere antwoorden en meningen zullen vrees ik dan niet veel uithalen.
Een aantal jaren geleden (2008) schreef ik over kernenergie
Bij deze een reactie op een artikel [1] in Intermediair van augustus 2008
“Ik wil reageren op het artikel: “Mag kernenergie weer?” geplaatst in Intermediair 32.
In dit artikel wordt de mening gegeven van twee voor- en twee tegenstanders van kernenergie. Dit artikel verschijnt nu 4 jaar na publicatie in Intermediair van een artikel met de titel: “Kernenergie kan weer”. Misschien moeten we nog 4 jaar wachten tot er in deze reeks er het derde artikel over kernenergie gaat verschijnen met de naar mijn mening voor huidige situatie geldende juiste titel: “Kernenergie moet weer”.
Of je nu voor- of tegenstander bent van de toepassing van kernenergie om wat voor reden dan ook is helaas in de situatie van dit moment met een zich ontwikkelende energiecrisis volstrekt onbelangrijk. Dit om de eenvoudige reden dat ondanks alle bezwaren die aan kernenergie kleven we er de komende jaren sterk van afhankelijk zullen zijn. Nu al kan worden vastgesteld, dat met de sterk groeiende vraag naar energie en grondstoffen door opkomende economieën en de steeds moeilijker winbare en inzetbare fossiele brandstoffen, alleen kernenergie de op benodigde schaal bruikbare energiebron zal zijn. Dit vooral ook vanwege het feit dat de altijd aangeprezen duurzame alternatieven vooral nog steeds zijn wat ze altijd al waren namelijk veelbelovend. Met het gebruik van nieuwe en meer veilige kerncentrales is belangrijke tijd te winnen waarin echte duurzame energiealternatieven kunnen worden ontwikkeld evenals, en dat is nog veel belangrijker en moeilijker, er een zeer ingrijpende verandering zal moeten plaatsvinden in ons menselijk denken en handelen. Gezien de ook voor kernenergie eindige grondstof uranium ( we negeren hier bewust de hoeveelheid uranium die uit de oceanen te halen is ) is de extra tijd toch ook nog beperkt. Aan de problemen van afval of veiligheid gekoppeld aan de toepassing van kernenergie zal op termijn een steeds lager belang worden toegekend in een wereld die steeds vaker de desastreuze gevolgen van een allesomvattende energiecrisis zal ervaren zelfs in het geval dat er ook sprake is van een belangrijke inzet van kernenergie. De tijd dringt en beslissingen kunnen niet steeds worden uitgesteld. Men moet nu de keuze maken of voor de inzet van kernenergie of voor alles in te zetten op de onzekere voortgang in de ontwikkeling van de bekende duurzame alternatieven. Gezien echter de huidige stand van zaken over de inzetpotentie van deze laatste bronnen van energie lijkt aan de keuze voor kernenergie helaas niet te ontkomen ook al is het dan nog slechts een oplossing voor beperkte duur. “
[1]
http://www.intermediair.nl/artikel/weekblad-archief/64368/mag-kernenergie-weer.html
Let op link werkt niet meer door vernieuwing site.
Mvg,
Frans
@Frans,
Uit je zinsneden: “allesomvattende energiecrisis”, “kernenergie … komende jaren sterk van afhankelijk”
maak ik op dat je denkt dat we met wind+zon niet genoeg energie zouden kunnen produceren.
Het omgekeerde is waar!
Bijv.
Offshore wind heeft geen subsidie meer nodig. Bij de laatste 740MW aanbesteding betalen bieders €2mln/jaar inflatie voor het het recht om dat stuk zee te gebruiken gedurende 30jaar (bedrag wordt inflatie gecorrigeerd). Meer kon de overheid niet vragen omdat de wet aanpassingen niet klaar waren. Ik schat dat ze komende aanbestedingen ~20mlin/jaar gaan betalen.
10MW windmolens op de Noordzee produceren gem. 5,5MW. Als gem. 10% stil staat dan produceert zo’n molen 0,044TWu/jr.
Ons deel van de Noordzee is 57.000km², als we op 20.000km² (=35%) een 10MW windmolen plaatsen dan produceren die 876TWu/jaar. Dat is ruim genoeg om heel NL van alle energie te voorzien na de komende elektrificatie (NL consumeert nu ~120TWu/jaar aan elektriciteit).
En dan hebben we nog zon-energie (wordt goedkoper dan offshore wind) en onshore wind.
Evt. ook biomassa, maar dat vind ik onnodig en te duur, gezien de verdergaande daling van wind & zon naar 2cnt/KWu.
@ Bas,
“…maak ik op dat je denkt dat we met wind+zon niet genoeg energie zouden kunnen produceren.”
Nu een wat voorbarige conclusie en misschien is mijn antwoord van vorige week woensdag van toepassing. Een antwoord op iemand die een bijeenkomst had bezocht en er de volgende vraag had gesteld:
“Mijn vraag aan TNO-spreker: “kunnen wij met zon en wind genoeg energie opwekken” werd beantwoord met “ja”. “
Ja, dat zou ook mijn (FG) antwoord zijn geweest maar met de toevoeging dat gaan we echt niet willen tenzij we onze hele wijze van leven overhoop willen halen.
@Frans,
Waarom denk je dat we onze levenswijze overhoop moeten halen?
We hebben met wind en zon immers meer dan genoeg energie.
Energie die bovendien minder dan de helft kost in vergelijking met kernenergie, geen vervelende / dure bijverschijnselen heeft zoals verspreiding van radio-activiteit, geen kans dat grote gebieden (ter grootte van provincie Zeeland) onbewoonbaar worden, geen grote last voor volgende generaties om het kernafval te bewaken, etc.
Zie bijv: http://goo.gl/RzZwcV
Van 7 aug 2019 om 20:20
Over dit onderwerp en hier dan maar weer aangehaald
@ Bas,
“Ons deel van de Noordzee is 57.000km² groot. Als we op een derde daarvan om de km een 10MW windmolen*) installeren dan produceren die 950TWh/jaar. Dat is 150TWh/jaar meer dan wij NL aan energie nodig heeft na de elektrificatie (warmtepompen, etc). Die 150TWh kunnen worden omgezet in waterstof gas en opgeslagen in lege gasveldjes of zoutkoepels**) zoals de Gasunie al tientallen jaren doet met geconditioneerd aardgas.”
Technisch is het idd bijna allemaal mogelijk maar tegen zeer hoge kosten en nog belangrijker willen dit wel. Nu nee dus. Je optimistische verhaal gaat mank op een gebrek aan maatschappelijk draagvlak als de omvang van dit soort mega projecten de burgers duidelijk gaat worden. Die burgers gaan dan denken wat is er mis met kernenergie. Zo’n centrale is ook groot, kost ook veel maar is in vergelijking met die energiefabriek op zee en op grond van gezond verstand gewoon beter te accepteren.
Heb ik nog maar niet over opslag of buffering en verzwaring van het net.
Tot slot vertel een wat meer over je achtergrond (naast het bergbeklimmen) zodat we kunnen zien waarop al die kennis is gebaseerd. O ja ik kom uit de wetenschap op het gebied van energieonderzoek en ook de ontwikkeling van windturbines en zonnecellen is mij niet vreemd.
Mvg,
Frans
“Technisch is het … bijna allemaal mogelijk”? Wat bedoel je met bijna?
Ik heb ruime reserves genomen. Ik had ook:
– de 12MW Haliade-X kunnen nemen die officieel een CF heeft van 62%. Je kunt het test model op de Maasvlakte 3 zien staan:
https://www.greentechmedia.com/articles/read/ge-eyes-us-for-future-offshore-wind-turbine-factory#comment-4651571037 (volg de WEB cam link)
– kunnen aannemen dat NL maar 600TWh nodig heeft om in al zijn energie te voorzien, zoals velen menen (20% totaal energieverbruik NL = elektriciteitsverbruik =120TWu/jaar).
– de bijdrage van onshore wind, solar en biomassa kunnen mee rekenen…
“maar tegen zeer hoge kosten” Onzin.
De een na laatste 740MW offshore aanbesteding was subsidievrij. Bij de laatste 740MW offshore aanbesteding verplicht Vattenfall zich om €2mln/jaar (geïndexeerd vanaf dit jaar) te betalen voor het recht en de plicht om dat stukje zee te benutten voor windmolens. Bij komende aanbestedingen zal de huur voor die stukjes Noordzee stevig toenemen (denk aan €20mln/jaar).
Het Zweedse Vattenfall betaalt alle investeringen en andere kosten en is bereid om alle risico’s te dragen, terwijl onze overheid een voorspelling van 2,9cent/KWu heeft afgegeven voor de groothandelsprijs van elektriciteit in 2035 (uiteraard vrijblijvend).
Vergelijk dat met het bedrag van ~15cent/KWu dat UK moet betalen voor alle stroom die hun nieuw kerncentrale Hinkley C gaat produceren in 2027.
Die 15cent komt voort uit het garantiebedrag van £92,50/MWu in 2012 £’s sindsdien geïndexeerd = nu £105/MWh, waarbij ik voor komende jaren een inflatie van 1,5%/jaar heb aangenomen + de kosten van overheidsgaranties op leningen van £20miljard + aansprakelijkheids-subsidies).
Merk op dat financieel deskundigen schatten dat EDF daarmee slechts een 8% EROI scoort (Expected Return On Investment), wat bij mijn werkgevers te weinig was om te gaan investeren.
Ook bevestigt door de weigering van Toshiba/Westinghouse en Hitachi om voor iets lagere garantiebedragen te gaan onderhandelen over het bouwen van een kerncentrale in UK…
“willen dit wel. Nu nee dus.” Ja dus! Het is de snelste en goedkoopste methode om fossiel vrij te worden.
Daarom is afgesproken om jaarlijks een aanbesteding te doen van ~740MW offshore wind, en vanaf ~2021 een jaarlijkse aanbesteding te doen van 1GW offshore wind.
Dat betekent dat offshore wind in 15jaar ~60% van onze elektriciteit produceert.
“gebrek aan maatschappelijk draagvlak”
Ik zie bijzonder weinig bezwaren tegen de 4 offshore wind aanbestedingen die onze overheid afgelopen 4 jaar heeft gedaan.
Zie ook niet dat er veel bezwaren komen bij komende aanbestedingen. Al helemaal niet omdat bieders dan bereid zijn om nog meer huur te betalen voor die stukjes Noordzee.
“vertel eens wat meer over je achtergrond (naast het bergbeklimmen)”
Heb Elektrotechniek gedaan op de HTS, daarna aan de TU Delft en ben ook afgestudeerd bij de RU Utrecht (psychologie).
@ Bas,
Ik schat de kans nul om jou een andere kijk op de wereld te laten ontdekken. Veel succes verder.
https://media4.manhattan-institute.org/sites/default/files/R-0319-MM.pdf
@Frans,
De auteur van het artikel in je link is helaas niet in staat om iets verder te denken. Ondanks zijn aanhalen van quotes zoals:
“[Clean tech is] a perfect example of a 10x exponential process which will wipe fossil fuels off the market in about a decade.” door TONY SEBA, STANFORD ECONOMIST”
Hij stelt dat de snelle transities in de telecom/computer/elektronica wereld niet mogelijk zijn in de energiewereld. Lijkt zich daarbij niet te realiseren dat er ook op dat gebied snelle transities zijn geweest, zoals de overgang van stoom op diesel/olie aangedreven schepen.
Gezien de voorspelde voortgaande prijsdalingen van wind+zon+opslag, schat ik dat er over ~10 jaar geen elektriciteitscentrale meer in aanbouw wordt genomen waarin stoom een hoofdrol speelt.
Stoom (en dus ook nieuwe kerncentrales zoals we die nu kennen) loopt bij elektriciteitsopwekking op zijn laatste benen.
@ Ben Mietes,
“Dus brandt maar los mensen!”
En ga je dat dan ook lezen en op reageren?
“ben ik tegen kernenergie.” WAAROM?
Omdat je irrationeel vooringenomen bent ………….!?
Antwoorden op je vragen heeft geen zin, die ken je al, kan alleen maar op ideologische vernauwing van je duiden, Mietes.
Geweldige reactie Scheffer. Hulde! Aan jou heb ik wat. Heel rationeel ook…
Zulke reacties zijn me bekend van mensen die door open vragen in zich verlegenheid gebracht voelen en gaan dan om zich heen slaan. Ik heb medelijden met zulke mensen.
Wil je er over praten Scheffer? Laat maar weten hoor. Sterkte!
Ben Mietes
Hoe veilig wil je het hebben? Al eens naar het gestegen aantal verkeersdoden gekeken in Nederland, In de wereld, in de mijnindustrie? Blijf een beetje praktisch en wen er aan dat leven en alles wat er mee samenhangt een gevaarlijke bezigheid is. Je gaat er namelijk gegarandeerd aan dood.
Verder zou het probleem er helemaal niet geweest zijn als de energiebedrijven in overheidshanden waren als een basisvoorziening. Dat hebben we opgegeven en naar de markt gebracht.
Als het een door burgers gecontroleerde activiteit is dan hebben we dus ook de gezamenlijke verzekering. Daar draait het namelijk toch altijd op uit. Tenslotte komt de rekening bij de belastingbetaler terecht. En ja, er is een risico. En dat risico blijkt telkens kleiner te zijn dan van tal van andere vormen van energievoorziening.
Hoe komt het toch dat een paar serieuze vragen zulke non-antwoorden of ontwijkende reacties opleveren.
Ik ben niet tegen kernenergie. mits…klaar! Geef gewoon antwoord op mijn vragen om die mits in te vullen! Zolang geen duidelijk antwoord komt blijf ik voor energie middels aardgas. (Ga niet over Groningen beginnen wat daar hoeft het niet vandaan te komen) Kom niet met aantallen verkeersdoden aan om kernenergie te promoten. Ik kom ook niet met aantallen zelfmoorden aan. Als iemand het gevaar zelf opzoekt of er genoeg van heeft is dat zijn/haar zaak. Volgens mij heb ik het bij aardgas ook niet over mijnen en dat je overal ter wereld ergens aan dood kan gaan is me niet bepaald onbekend. Kom ook niet met dat kernenergie steeds veiliger wordt zonder enige onderbouwing. Dat impliceert dus dat het niet veilig is en geen verzekeringsmaatschappij het wil verzekeren. Dat energiebedrijven in handen moeten zijn van de staat ben ik het mee eens, maar dat is ook geen vraag waarop ik antwoord gevraagd heb en dus een zijpad. Mensen, pak het nu eens serieus op, anders krijg ik de indruk hier idd alleen maar met kernenergiepropagandisten/lobbyisten te maken te hebben die net als bij windmolens- en andere energieproducenten uit zijn op de miljarden subsidies zonder zich ook maar ergens verder druk over te maken. En kom ook niet met ‘links’ of ‘rechts’ stempels aan, want aan politiek van welke kant ook in dit land moet ik niets hebben.
Twee eigenschappen van kernenergie geven voor mij de doorslag:
Energiedichtheid
Veiligheid
@ Hans,
Eens en ik zou er nog aan toevoegen Betrouwbaar in levering.
@Hans,
Kernenergie is significant onveiliger dan wind, zon. opslag (gas centrales).
Bij de claim dat kernenergie veiliger is wordt steeds foutief aangenomen dat
– Tsjernobyl minder dan 100doden kostte.
Terwijl de IAEA, die de bevordering van kernenergie als eerste doelstelling heeft, 4000 doden aangeeft,
de UN WHO IAC meer dan 16.000doden schat, het IPPNW tot meer dan 80.000 doden komt en drie stralingsprofessoren in de Annals van de New York Academy of Sciences komen tot meer dan 1 miljoen doden.
Zie bijv. https://goo.gl/jBtBzb
– Fukushima minder dan een paar stralingsdoden kost.
Terwijl research laat zien dat de baby sterfte onder niet geëvacueerde bevolkingsgroepen van in totaal 17miljoen mensen zeer significant is toegenomen. Toename lineair evenredig met de verhoging van de lokale straling door fall-out en geen verband gevonden met de Tsunami schade.
En de UN WHO expert commissie een tot 7% grote toename van de kans op kanker onder geëvacueerde kinderen voorspelt.
Het IPNNW komt dan ook tot ~20.000 stralingsdoden.
– Er geen ongelukken gebeuren bij het mijnen van uranium, in de opwerkingsfabrieken, de splijtstofstaven fabrieken, bij de bouw en beheer van kerncentrales, enz. Terwijl ze die wel aannemen bij wind en zon…
Nee kernenergie is veiliger dan wind in doden per mwh, inclusief alle (3!) rampen met kernreactors
https://www.forbes.com/sites/jamesconca/2012/06/10/energys-deathprint-a-price-always-paid/#594cfd85709b
@Hans,
James Conca waarna je verwijst is een bekend pro-kernenergie publicist die feiten fantaseert om zijn verhaal te ondersteunen.
Zijn 2012 publicatie waarna je verwijst stelt in de 2e zin: “Wind and nuclear have the smallest carbon footprint with only 15 g emitted per kWhr”
Dat was toen zeker niet waar voor wind en zelfs nu (terwijl wind nu maar een fractie kost van toen) is dat cijfer optimistisch
Voor nucleair gold toen al dat de meta-studie schattingen van Lenzen en Sovacool etal optimistisch waren. Zij kwamen tot 65 en 66gCO2/KWh.
Lenzen: http://energiasostenible.org/mm/file/GCT2008%20Doc_ML-LCE%26Emissions.pdf
Sovacool: https://www.nirs.org/wp-content/uploads/climate/background/sovacool_nuclear_ghg.pdf
NB.
Er is ook nog een derde metastudie die de zaak tilt door varianten van studies met voor kernenergie gunstige uitkomsten, te behandelen als onafhankelijke studies.
Ik heb geen studie in zijn referenties kunnen vinden die zijn doden aantallen weergeven.
Kortom ik schat, zoals eerder, dat hij vooral zijn duim heeft gebruikt.
Peter,
Waarom zouden wij als burgers een substantieel risico op grote financiële schade (ontruiming, etc) en gezondheidsschade (ook schade aan de genen van ons nageslacht bij normaal functionerende kerninstallaties) aanvaarden,
voor een dure methode van elektriciteit opwekking die ook nog veel meer CO2 uitstoot dan wind+zon+opslag?
Oké als we kernenergie nodig zouden hebben voor onze welvaart, echter talloze studies laten zien dat dat helemaal niet zo is.
Sterker, ze laten zien dat we goedkoper uit zijn zonder kernenergie.
Studies van het Franse overheidsinstituut ADEME, Stanford university, de Duits denktank Agora, enz.
Frankrijk besloot om mede op grond daarvan het aandeel kernenergie in hun stroom terug te brengen van 75% naar 50% in 2035 (een reductie ongeveer even snel als Dld).
Zie bijv: https://goo.gl/CGQjuS
Energieproductie is niet mijn expertise, dus corrigeer me als ik ongelijk heb.
– Als je die pagina van kernenergie goed leest, zie je dat een kerncentrale typisch 1 GW levert – grotere kerncentrales zijn er gewoon 2 bij elkaar. Ik kon van veel kerncentrales niet vinden hoeveel ze kosten, maar van deze wel
https://en.wikipedia.org/wiki/Callaway_Nuclear_Generating_Station
De kerncentrale kostte pakweg 6 miljard ( $ 5.9 miljard, gecorrigeerd tot 2007), en levert per jaar 8338 GWh uur op.
[Saillant detail: In het gebied met een straal van 16 km rond de kerncentrale – dat het meeste gevaar loopt in geval van een calamiteit – wonen maar 10000 mensen. Nou, vindt maar eens zo’n plek in Nederland.]
– Borsele III en IV kosten in de constructiefase €1.3 miljard, terwijl de verwachtte opbrengst 3000 GWh is.
(https://www.maritiemnederland.com/nieuws/financiering-windparken-borssele-iii-en-iv-rond)
Stel dat de kerncentrale 50 jaar mee gaat (dus van 1984 tot 2034), dan geeft dat in ieder geval (want je hebt daarbovenop nog onderhoud, productiekosten en afbraakkosten) een prijs van $14/MWh
Stel het windpark gaat 25 jaar mee, dan geeft dat een prijs van €17/MWh. Daar komt zeker nog wat bij, aangezien het geheel (onderhoud, productiekosten + winst) rendabel is voor 15 jaar €54.49/MWh [=2.45 miljard].
Als windenergie op dit maximaal nog maar 3.5 keer duurder is dan kernenergie, dan heb ik liever windmolens dan kernenergie.
[Ja, ik weet het gedoe met “wat als er geen wind is”, maar ja, een kerncentrale levert altijd stroom, ook als er geen vraag is.]
Voorbijganger
En de back-up tel je niet mee, de netverzwaring ook niet, het ruimtebeslag ook niet, de geluidshinder ook niet, de horizonvervuiling niet. Je vergelijkt dus appels met peren. Deed ja dat al niet vaker?
Van dat soort navelstarende types lopen er al genoeg rond in Nederland.
Ik reken ook die 300 jaar kernafval opslaan ook niet mee. Een kerncentrale geeft ook horizonvervuiling.
@ Peter,
Je hoeft wat mij betreft ook niet meteen zo bovenop de kast te springen. Ik ben me bewust van de nadelen van wind.
Gek dat je die angsten nooit bij eeuwig giftig chemisch afval hoort, hoe zou dat komen? Is er iemand die de chemische industrie wil stoppen vanwege het eeuwig giftige afval?
Een kleine kerncentrale (500 MW) heeft minder horizonvervuiling dan het wind-equivalent. (833 x 1.5 MW turbines.)
@Hans,
“… angsten nooit bij eeuwig giftig chemisch afval hoort, hoe zou dat komen?”
Het verschil is dat dat giftig afval je gezondheid en je DNA niet aantast zolang je er niet mee in aanraking komt, terwijl kernafval je gezondheid en DNA beschadigt terwijl je er kilometers vandaan blijft (zelfs opslaan in een zoutmijn 500m onder de grond blijkt niet veilig).
Voor nieuw geborenen aangetoond tot op afstanden van 40km: http://goo.gl/RzZwcV
Dat geld ook voor kerncentrales zoals Borssele: http://goo.gl/p0aUGk
En dat heeft significante gezondheidsgevolgen (meer kankers, geboorte-afwijkingen, etc) zoals o.a. deze onderzoeken laten zien:
https://goo.gl/zGltnI
http://goo.gl/ZTqxLB
“Is er iemand die de chemische industrie wil stoppen vanwege het eeuwig giftige afval?”
Die strijd is al vele tientallen jaren gaande op vele fronten en heeft geleidelijk geleid tot steeds strengere normen.
Bijv., aangaande de PFAS uitstoot van de chemische fabriek van DuPont in Dordrecht.
Overigens:
Onshore gaat het nu om bijv. de 5MW Vestas of de 7,5MW Enercon:
https://www.enercon.de/en/products/ep-8/e-126/
Tja statistiek, autorijden is gevaarlijker dan windenergie, en toch heeft kernenergie de perceptie tegen dankzij de jarenlange bangmakerij.
@Hans,
Bij autorijden krijgen mensen een voordeel terug voor het risico dat ze nemen. En als ze vinden dat ze te weinig terug krijgen dan nemen ze de trein.
Bij kernenergie krijgen ze niets terug, maar zijn ze “puppets on a string” die moeten afwachten hoeveel fall-out en gezondheidsschade zij en hun nageslacht mogelijk krijgen.
Zelfs zonder ongeluk: http://goo.gl/p0aUGk
Gezondheidsschade zoals leukemie kankers: https://goo.gl/2tkhcF
Voorbijganger, je rekent hier even snel uit dat windenergie 3,5 x zo duur is dan kernenergie. Velen beweren dat windenergie nu al goedkoper is dan kernenergie. Ben jij nu zo’n rekenwonder of zit de rest gewoon naast de pot te pissen?
Ik heb vooral geen idee wat “onderhoud & productiekosten & afbraakkosten” van een kerncentrale kost. Dus dit is “two cents” schatting, en daarbij mijn mening: dan toch liever niet een kerncentrale.
Aad,
Voorbijganger heeft niet goed gerekend.
De kostprijs van de elektriciteit van het allang afgeschreven, due goedkope. Borssele ligt op 4,3cnt – 5cnt/KWh, terwijl de marktprijs op ~4cnt/KWh ligt. Daarom maakt de grootste aandeelhouder (PZEM) ook zulke verliezen (Borssele=EPZ krijgt alle kosten vergoed en boekt dus altijd een winstje).
De onderhoudskosten en personeelslasten (~500man) zijn hoog bij kerncentrales.
Nieuwe kerncentrales zoals Hinkley C in UK kosten naar verwachting in 2027 ~15cent/KWuur
Daarnaast wordt bij de Hollandse kust aanbestedingen helemaal geen subsidie meer gegeven. Bij de laatste aanbesteding betaalt de winnaar €2miljoen/jaar (ieder voor inflatie te corrigeren) voor het recht/plicht om in dat stukje zee een windpark te installeren binnen 4jaar, operationeel te houden en na 30jaar weer netjes af te breken (stevige boetes als Vattenfall zich daar niet aan houdt; Vattenfall heeft ook bankgaranties moeten afgeven zodat we zeker weten dat we geen kosten krijgen).
De verwachting is dat de prijsdalingen van wind en zon (ook op land) komende 10jaar doorzetten tot prijs nivo’s onder de 3cnt/KWuur
Ha Bas, je hebt er meer verstand van dan ik.
Maar merk wel op dat ik bedragen in € per MW/h gaf, en jij in € per kWh. En die €54.49/MWh van mij is dus 5.45 €cnt per kWh. Dus zo onzinnig was niet wat ik zei – maar wel onvolledig.
Dus concludeer ik terecht dat de subsidie op Borssele III en IV dus effectief ~1.5 cent per kWh is?
En is dan de subsidie op Gemini in dat licht veel te hoog of is de kostprijs gewoon zo sterk gedaald in een handvol jaren?
@Voorbijganger
De kostprijs is gewoon zo sterk gedaald. Overigens is Gemini inclusief de kabels om de stroom aan land te brengen. Voor de windparken in de Noordzee hebben ze dat erbuiten gelaten omdat het goedkoper is om dat bij 1 partij voor meerdere parken te beleggen. Tennet legt het net op zee aan wat resulteert in extra transportkosten van 1,3 cent/kWh.
Met het groter worden van de turbines dalen de kosten per kWh waardoor het waarschijnlijk is dat bij toekomstige aan te besteden windparken de transportkosten voor rekening van het windpark zijn. De laatste 2 aanbestede windparken die Vattenfall heeft gewonnen krijgen 10MW turbines. De GE Haliade-X 12MW wordt in Engeland ingezet voor de Doggerbank locatie. Afgelopen maand is bekend geworden dat de prijs inclusief de offshore kabels van 130km (wat in NL excl. is) voor 46 euro per MWh. Die molens worden in 2023-2025 opgeleverd. Wanneer je er vanuit gaat dat de transportkosten door de afstand hoger zijn dan in NL met 13 euro/MWh dan zou je kunnen beredeneren dat de windstroom exclusief transport daarmee beneden de 30 euro/MWh is gedaald.
Dank voor je uitleg
De Algemene Rekenkamer:
Subsidieloos windpark nog geen feit, ondanks forse kostendaling…..!
Het onderzoek van de Algemene Rekenkamer leert dat het doel om de prijs van stroom uit zeewind tussen 2013 en 2023 met 40% te verlagen binnen bereik is. Op basis van het winnende tenderbedrag is de prijs van het windpark Hollandse Kust (zuid), dat dit jaar is vergund en in 2022 moet gaan draaien, 70% lager geraamd dan die van 2013.
Deze sterke daling van de winnende tenderbedragen is naar alle waarschijnlijkheid te danken aan innovatie, schaalvergroting, prijsdaling van grondstoffen, betere financieringsmogelijkheden en een overheid die meer zekerheid biedt.
De rijksoverheid bepaalt waar, wanneer en hoe nieuwe windparken op zee mogen worden aangelegd. Private partijen bouwen en exploiteren de parken. Inkomsten halen ze uit de verkoop van de opgewekte stroom en uit subsidie van de overheid. Op de Noordzee zijn nu 4 windparken actief: Egmond, Amalia, Gemini en Luchterduinen. Voor 3 nieuwe parken zijn vergunningen afgegeven: Borssele I-II, Borssele III-IV en Hollandse Kust (zuid) I-II.
Zonder subsidie leveren de windmolens op zee echter geen stroom aan het landelijke netwerk. De Algemene Rekenkamer wijst op de subsidie die in het Net op Zee wordt gestoken; het netwerk waarmee de op zee gewonnen windenergie wordt doorgegeven aan het landelijke elektriciteitsnet.
Landelijke netbeheerder TenneT (100% eigendom van de staat) is verantwoordelijk voor aanleg en onderhoud van Net op Zee, maar ontvangt hiervoor subsidie. Voor de aansluiting van de windparken die gebouwd worden tot en met 2023 is € 4 miljard aan subsidiemiddelen gereserveerd.
Die subsidie komt uit de Opslag Duurzame Energie (ODE), die burgers en bedrijven betalen via de energierekening. De windparken die in 2022 worden opgeleverd voor de Nederlandse kust zullen dus niet de ‘eerste windparken ter wereld zijn die zonder subsidie worden gerealiseerd’, zoals de minister van EZK in maart van dit jaar aan de Tweede Kamer schreef.!!!!!!!!!!!!!!
Link: https://www.rekenkamer.nl/publicaties/rapporten/2018/09/27/focusonderzoek-kosten-van-windparken-op-zee
@Scheffer,
Het onderzoek van de Rekenkamer leert dat het doel om de kosten van offshore wind met 40% te verlagen al ruim is overschreden. Er is sprake van een kostendaling van 70%.
“Algemene Rekenkamer wijst op de subsidie die in het Net op Zee wordt gestoken” Voor zover ze dat hebben gedaan zitten ze fout.
Na een aantal studies is (net als in bv Dld) in de jaren negentig opnieuw afgesproken dat:
– Partijen die elektriciteit opwekken alleen de kabel tot het nabije onderstation (=concentratie station waar de spanning wordt omgezet naar hoogspanning) betalen.
Dat geldt ook voor bijv, de tuinders die in het Westland een belangrijk deel van onze stroom opwekken met hun warmte-kracht installaties, ondanks de hoge kosten voor de ondergrondse hoogspanningsleiding naar Zoetermeer die Tennet daarvoor moest aanleggen (vanwege bezwaren bewoners in de omgeving).
– De kosten van Tennet worden betaald via een post op de elektriciteitsrekening van consumenten en consumerende bedrijven (kun je terugvinden op je jaarafrekening).
Tennet en onze regering zien ons deel van de Noordzee als een deel van Nederland. Dat heeft ook grote voordelen:
– Ze gaat een redundant netwerk aanleggen in de Noordzee wat de betrouwbaarheid van de stroomvoorziening ten goede komt
– Ze heeft de hoogspanningskennis en -ervaring, waardoor minder storingen dan wanneer wind park eigenaren zelf een onderstation op zee ontwikkelen en een kabel naar land leggen en beheren.
– Tennet heeft nu een gestandaardiseerd 700MW offshore onderstation / concentratie platform. Over ruim een jaar is het nieuwe standaard platform ontwikkeld dat 1000MW aankan. Ze gebruiken die platformen ook in het Duitse deel van de Noordzee. Dus grotere serie => goedkoper en betrouwbaarder.
Er is dus geen sprake van subsidie. Zoals ook de vakliteratuur aangeeft.
Overigens gaat het om kosten van ~1cent/KWu.
@Bas Gresnigt
Wat zijn kosten en wat noemen we subsidie, dat blijft een semantische discussie voor verschillende partijen.
Als de burger of het bedrijf door de overheid gedwongen wordt voor iets nieuws (extra leidingen) te betalen via een rekening of via belasting noem ik dat subsidie aan het bedrijf.
Reactie van Minister Wiebes op het rapport van de rekenkamer, is tegelijk met het rapport gepubliceerd op 27 sept 2018 dus ruim een jaar geleden.
https://www.rekenkamer.nl/publicaties/brieven/2018/09/27/reactie-minister-van-ezk-op-rapport-focus-op-kosten-windenergie-op-zee
” Ik ben het met u eens dat de kosten van het net op zee zijn verschoven van de eigenaar van het windpark naar TenneT”
“Door na de verschuiving telkens de som van de subsidies voor het windpark en het net op zee te nemen, zoals u in uw onderzoek ook doet, is er wat mij betreft geen sprake van een kostenverschuiving door socialisering”
Hiermee geeft de minister aan dat kosten ook subsidie zijn!
Alleen zegt hij de som van directe subsidie en de kosten (ook subsidie) via Tennet niet gestegen zijn dus is er geen sprake van nieuwe socialisering.
Dus geen extra of nieuwe subsidie of kosten.
We weten dat het totaal sterk gedaald is maar de kosten van aansluiting blijf ik als een vorm van subsidie zien, net als de rekenkamer.
Ook de EEG noemt allerlei vormen van vermindering van belasting of kostendaling gefaciliteerd door de overheid voor een Tender partij een vorm van staatssubsidie.
Als de vakliteratuur aangeeft dat die kosten geen subsidie zijn omdat de klant betaald en niet de overheid komen we weer in de semantiek. (vakliteratuur van tender partijen?)
Rapport rekenkamer
“TenneT heeft in 2015 aangegeven dat de kosten voor het Net op Zee op gemiddeld 1,5 cent per kWh uitkomen. De kosten voor de aansluiting van de windparken die nog getenderd moeten worden zullen hoger komen te liggen doordat deze windparken verder van de kust liggen”
16 sept 2019
“TenneT komt kapitaal tekort om de energietransitie te financieren”
Het gaat om een financiering van 4,75 miljard euro. Dit bedrag is volgens minister Wopke Hoekstra van Financiën nodig om de kredietwaardigheid op peil te houden en zo de financiële continuïteit te waarborgen. Dit bedrag kan verder toenemen indien de investeringsagenda verder groeit.
De minister ziet de bui al hangen, Tennet moet hoge rente betalen omdat de geldleners het kosten/inkomsten model niet vertrouwen.
Hij wil die niet terug laten komen in de begroting zodat belangen partijen het kosten kunnen noemen en geen subsidie via de overheid.
Investeringsagenda (kosten/subsidie agenda) Tennet, 35 miljard waarvan 13 miljard voor Nederland, dit alleen al tot 2028 bij 0 inflatie.
Die 13 miljard zijn op land en niet op zee, volgen de rekenkamer is er 4 miljard nodig op zee tot 2023 en 5,1 tot 6,1 tussen 2013 en 2030.
Dus eerst 4,75 miljard aan “aandelen” voor eigen vermogen en daarna 10 miljard lenen voor op zee en 13 miljard op land en 22 miljard in Duitsland??
De sommetjes worden steeds onduidelijker.
Opmerkelijk hoeveel gratis wind kan kosten.
Mijn opmerkingen zijn niet tegen Tennet of tegen het door een overheids monopoliepartij laten aanleggen van de verbindingen.
Het lijkt er inderdaad op dat ze het goed doen.
Ps. Het jaar tarief vermindering energiebelasting voor stroom is -311,62 in 2019 zo verdwijnen overheidsheffingen naar, in mijn geval, subsidie via de kollom “vaste” kosten van transport en Liander weer via de belasting.
Ik noem dat wel socialiseren van kosten, maar ik ben maar een burgen en geen minister of lid van de rekenkamer.
Rekenkamer spreekt duidelijk taal. Tariefverhoging aan burgers door energieleverancier is als subsidie (en marktwerking verstoring), Gresnigt.
@Lo & Scheffer,
Heren, jullie doen aan ongelijke behandeling:
Toen de 2 kolencentrales op de Maasvlakte in 2015 en 2016 in bedrijf gingen heeft Tennet daarvoor ook aparte hoogspanningsleidingen en 2 onderstations moeten installeren. Die kosten zijn ook niet doorberekend aan die centrales maar aan de consument van stroom (bedrijven en consumenten). Idem bij de Eemshaven centrales, etc.
Ik noemde al het voorbeeld van de dure aansluiting van Westlandse tuinders aan het landelijk hoogspanningsnet.
Samen met Tennet en de NL en Duitse regering, meen ik dat alle stroom producenten in principe gelijk moeten worden behandeld.
En dus is het fout om in het ene geval te spreken van subsidie en in andere (centrales, tuinders) gevallen niet.
@Lo,
Volgens jouw redenering zou er in alle gevallen die ik hier noem, sprake zijn van subsidie.
Zo kun je dat noemen, echter rek je het begrip subsidie wel erg uit. Of je past ongelijke behandeling toe waartegen de EU regelgeving zich verzet.
Overigens is het verhaal dat Tennet kapitaal tekort komt m.i. een doekje om de (winstgevende) verkoop van een deel van de aandelen Tennet voor ons acceptabel te maken.
Als monopolist en overheidsbedrijf kan Tennet tegen <1% rente geld lenen… Als het meer zou worden dan kan de overheid een garantie afgeven.
Als die verkoop aan een Duitse partij is dan heeft die verkoop wel een politiek voordeel. Dan zal de Duitse bevolking Tennet ook meer als een Duits bedrijf gaan zien. Dat kan voordeel opleveren voor Tennet Dld, omdat die immers voortdurend met allerlei lagere overheidsinstanties, landeigenaren, burgers, e.a. moet onderhandelen over vergunningen, etc. (officieel mag het niets uitmaken, maar in de praktijk maakt het wel uit).
Je PS kan ik niet volgen. Die vermindering energiebelasting met een vast bedrag is ontstaan omdat de 2e kamer arme huishoudens wilde ontzien toen de energiebelasting op stroomverbruik werd ingevoerd. De redenering was/is dat kleine huishoudens maar weinig stroom verbruiken en dat dat bedrag voor die huishoudens genoeg is om de energiebelasting op nul (of negatief) te laten uitkomen.
@Scheffer,
In het ene geval wel kosten voor hoogspanningsleidingen toerekenen aan de producent en in andere gevallen niet komt neer op discriminatie.
@Bas Scheffer.
Er is zeker een bijzondere situatie met platformen/ windmolens op zee.
Als ik een winkel ga bouwen op een platform in zee komt de gemeente niet een dijk aanleggen voor mijn klanten, noch gaat de KPN glasvezel kabels voorzien.
Komt de EU me dan helpen wegens ongelijke behandeling?
Het is dus een kwestie van gezond verstand dat als je buiten bereik van “normale” faciliteiten gaat dat eigen kosten meebrengt.
Zo is het bv in het VK de exploitant die de kosten draagt.
Minister Kamp heeft de parken gedwongen samen te werken zodat er minder “aansluitingen” op zee bebouwd zouden worden, dit in tegenspraak met de tender die al toegewezen was. Zo uit mijn hoofd scheelde dat 2 miljard aan kabelkosten.
Dus niet iedere exploitant was “gelijk”.
Als ik me goed herinner dreigde hij zelfs alle toewijzingen weer in te trekken als ze niet zouden meewerken.
Kabels in de zee zijn vele malen duurder dan wat extra torens naar de Maasvlakte.
Dit alles zijn natuurlijk alleen wat “argumenten”, ik pleit niet tegen Tennet, ik noem eenvoudig alle kosten voorbij het strand subsidie.
Daarmee accepteer ik de vele extra km over land om een “gezond” aansluitingspunt te maken, zoals Borssele.
Over mijn. PS.
Overheids heffingen in 2019 zijn € 0,1045 en ODE € 0,0132 per kWh, dus € 0,1177 per kWh
Iedere verbruiker in 2019 krijgt € 311,62 terug, dat is de belasting voor 2647 kWh.
2500 kWh is het “standaard” verbruik voor twee personen.
Als je ieder 4 persoons gezin met met Zonnepanelen en dus ipv 4500 kWh nu met 1000 kWh gebruik, ook als arme kleine verbruiker telt, begrijp ik de uitleg.
Ik zie dat niet als arme kleine gebruiker doch als €193,85 subsidie indirect aan de stroom producenten om hun product “stroom” beter verkoopbaar te maken.
Natuurlijk is ook inkomens politiek voor de kamer altijd een hobby die overal doorheen gaat, maar iedere verbruiker ontvangt € 311,62 in mindering op de stroombelasting.
Nogmaals, de rekenkamer dmv Arno Visser, ziet het heel aardig en gaat ook in de toekomst beloofde lage kosten en uiteindelijke gerealiseerde kosten narekenen, kennelijk omdat dit hoog nodig is doordat velen, subsidie en kosten en investeringen door elkaar halen.
Vooral subsidie uitdelers ( ministers) en subsidie ontvangers (……..)
Arno Visser 9 augustus 2019 op de radio.
https://www.nporadio1.nl/binnenland/18043-de-algemene-rekenkamer-start-langdurig-en-grootschalig-onderzoek-naar-de-energietransitie
Ik zie dit alles zonder opwinding aan, maar als ik merk dat iemand er met verstand van zaken over praat, geef ik wat tegengas.
mvg Lo
sry @ Bas Gresnigt
@Lo,
Het doorslaggevende verschil is dat (behalve wat vaargeulen, e.d.) ons hele continentale plat (57.000km²) geschikt is voor elektriciteitsproductie (dus business) terwijl jouw “winkel” business heeft op een beperkt aantal plaatsen.
UK heeft een fragmentarische aanpak aangaande wind op de Noordzee. Het levert ze een houtje touwtje netwerk op met de daarbij behorende lage betrouwbaarheid. Dat sluit aan bij hun meer dan 2x zo onbetrouwbare elektriciteitslevering aan de consument.
Aannemende dat de juridisch beperkingen inmiddels zijn opgeruimd, schat ik dat we bij komende offshore wind aanbestedingen aan bieders gaan vragen hoeveel (huur, pacht) ze willen betalen voor het recht en de plicht om op dat stukje Noordzee binnen 4 jaar 700MW (over 2jaar 1GW) wind te mogen installeren, te exploiteren en na 30jaar weer netjes te verwijderen.
Als we hen vragen om de aanlegkosten van Tennet te betalen dan geven we hen ook rechten. Bijv. om die infra rechten na 30jaar door te verkopen (met winst?), te snijden in de kosten, e.d. Dat lijkt me niet goed voor de toekomstige betrouwbaarheid van onze elektriciteitsvoorziening.
Het is natuurlijk erg leuk dat de gelovigen van een namaak groene energietak op zon en wind zich zo uit de naad lopen om het allemaal te verdedigen.
Maar zon en wind hebben dus gewoon de volle 100% backup van conventioneel nodig, immers als het niet waait en op dagen dat de zon niets schijnt en ’s nachts moet onze economie gewoon doordraaien.
Dat betekend dat hoe goedkoop je die windenergie ook maakt, het bespaart niet meer dan de brandstofkosten van conventionele centrales.
De aanschaf, afschrijving en onderhoudskosten zullen gewoon doorgaan dus per slado wordt een kWh van de centrale duurder.
En als je bekijkt wat een gedoe je op het net hebt dan kun je je afvragen of die miljarden investeringen voor een dansende netspanning wel zo goed uit kunnen.
Maar ik heb het idee dat de klimaatwaanzinnigen daar niet zo mee zitten. Die zien alleen de voordelen omdat ze de nadelen NIET hoeven te betalen.
Dat doen wij dan wel weer in de vorm van belasting.
Windmolens 30% rendement van elke 1000 MW hou je dus 333 MW over. Reken je helemaal rijk.
@Cornelia,
Gedurende ~5% van de tijd waait het gedurende meer dan een dag niet en schijnt de zon niet.
Dan kan gebruik worden gemaakt van in zoutkoepels of lege aardgasveldjes opgeslagen groen waterstofgas.
Er is genoeg opslag capaciteit voor alle energie die we nodig hebben gedurende maanden.
Omdat het waterstofgas is kunnen we de omzetting naar elektriciteit (voor zover nodig) met onbemande brandstofcel assemblies doen (rendement nu al 60%, wordt hoger met de voortgaande research).
Groene waterstofgas wordt geproduceerd met onbemande PtG (Powet-to-Gas) installaties die alleen werken als elektriciteit op de beurs heel goedkoop is, zeg minder dan 2cnt/KWu = gem. 1,5cnt/KWu.
In de toekomst dus als de wind blaast & de zon schijnt.
Dld heeft meer dan 20 grote pilots draaien. Rendement van PtG om waterstof te produceren al ~90%.
Met wat verliezen en komende omzettingsverbeteringen komt de elektriciteit uit PtG-storage-GtP dan uit op 3cnt/KWu + de kosten van de apparatuur van zeg ook 3cnt/KWu = 6cnt/KWu.
Met de komende gemiddelde elektriciteitsprijs op de beurs van 3cnt/KWh (vlgs het ministerie 2,9 cent in 2035) komen we dan op:
5% * 6cnt + 95% * 3cnt = 3,15cent/KWu
Niet iets om je druk over te maken.
Windstiltes van minder dan 24uur kunnen goedkoper worden opgevangen met batterijen gezien hun snelle prijsdaling.
Je ziet nu al dat een windpark op het eiland Voorne-Putten een batterij krijgt zodat de eigenaar meer continuïteit in de stroomlevering kan bieden en dus meer geld kan vragen.
@Cornelia
Wind is gratis…
Ik denk dat je de capaciteitsfactor (CF) bedoelt. Die zijn ook op land aan het migreren naar meer dan 50% dankzij:
– meer geavanceerde control mechanismen (zoals gebruik van LIDAR voor nauwkeurige wind voorspelling)
– het hoger en groter worden van windmolens. Op grotere hoogte is de wind constanter. Bij een grotere windmolen worden duurdere controle mechanismen economisch.
Wellicht dat die zelfs groter dan 60% worden zoals nu al bij de 12MW Haliade-X die op de Maasvlakte staat,
De draaiende WEB-cam (klikken en vaak even wachten voor hij in beeld komt):
https://fotopaulmartens.netcam.nl/futureland.php?autostart=false
energytransition.org/2015/07/no-business-case-for-lots-of-wind-and-solar/
@Nikos,
Dat was in 2015. In termen van wind & zon, een eeuw geleden toen wind & zon nog erg duur waren.
Inmiddels:
– Blijken de prijsdalingen voor wind & zon (1,5% / 4,5% per 1% stijging van het aandeel wind / zon) zoals de Hirth grafieken in je link weergeven, er ruim naast te zitten.
De correctere waarden: 1% / 0,6% per 1% stijging van het aandeel wind / zon.
Zie bijv. deze Fraunhofer ISE presentatie: https://www.energy-charts.de/downloads/electricity_production_germany_2018_2.pdf
– Is in UK begonnen aan de eerste onshore wind farm zonder enige subsidie (UK heeft alle subsidies voor onshore wind en solar ingetrokken toen duidelijk werd dat hun nieuwe kerncentrale veel duurder was).
– Is in Noord Duitsland het eerste subsidievrije zonnepark in aanleg: https://www.power-technology.com/news/enbw-energiekontor-germany/
Ik wacht met enige spanning op de beslissing in december van de ACM over de bezorgkosten van electriciteit.
De forse verhoging met ~€270 van de energiebelastingvermindering per woonhuis zou wel eens door de bezorgkosten te niet worden gedaan.
De verzwaring van het netwerk door “hernieuwbaar” brengt hoge kosten met zich mee.
Dat wordt er niet beter op als het EU-netwerk van de grond komt.
Los van het feit dat de “hernieuwbare” capaciteit per regio tenminste met enkele factoren moet worden uitgebreid.
Het showpropgramma “Reken je rijk” van jaren terug wordt nu op politiek nivo weer tot leven gebracht.
@ Bas
Bedankt voor de uitleg.
we kunnen dus stellen dat deze voorspelling er naast zit.
@Boels,
De grootse gedachte van een EU-netwerk is geld over de balk gooien.
Daar waar renderend worden inter-connecties tussen landelijke netwerken uitgebreid / aangelegd.
Die inter-connecties worden betaald uit de fee die partijen moeten betalen voor het gebruik van die interconnectie.
Op die basis hebben we recent een zeekabel tussen NL en DK gekregen, en is er via de Achterhoek weer een nieuwe inter-connectie met Dld bijgekomen. Toelichting:
Stroom is in Dld zoveel goedkoper dat het voor ons lonend is om meer te importeren.
Overigens verkopen wij veel stroom aan nucleair België en UK omdat de stroom daar duurder is.
@Bas Gresnigt:
Je hebt het over “renderend”, voor wie eigenlijk?
Voor een huishouden zeker niet.
“Goedkope” stroom is alleen goedkoop als niemand het wil hebben, er zijn zelfs momenten dat er negatieve prijzen gelden.
De stroom in de BRD is met die in DK het duurste voor huishoudens, beide landen zijn toppers op het gebied van “duurzaam”.
Renderend voor de investeerder(s). Bij de nieuwe inter-connectie met Dld dus voor Tennet (=onze overheid).
Die verbindingen leveren ook voordeel voor huishoudens omdat stroom goedkoper wordt door de import en omdat meer import capaciteit het ook mogelijk maakt om minder reserve capaciteit (voor het geval centrales uitvallen) aan te houden.
Voorts kunnen eigenaren van offshore wind op de Noordzee er op rekenen dat zij evt. een deel naar Dld kunnen exporteren als de wind vanuit het westen aanwakkert (het duurt uren voordat die Dld bereikt), etc. Dat betekent dat ze hun stroom voor hogere prijzen kunnen verkopen wat betekent dat ze meer geld gaan bieden om een wind park op de Noordzee neer te kunnen zetten. Dus meer inkomsten voor de staat, dus minder belasting.
Toch blijft een aspect van een energietransitie onderbelicht: het terugdringen van de “broeikas”-gassen.
De NL-“inspanningen” tegen honderden miljarden euro’s hebben een nihil-resultaat.
De weerstand tegen kernenergie zit tussen de oren: vliegen en sporten op grote hoogte leveren ook een verhoogd risico op voor ioniserende straling.
Het is niet voor niets dat het vliegend personeel tot een beroepsgroep behoort met grotere gezondheidsrisico’s.
Gewetensvolle vliegmaatschappijen letten op spaceweather.com en vliegen regelmatig een eindje om.
Veel mensen krijgen een dosis straling via de (tand)heelkunde die vele malen groter is dan een nabijheid van kernafval.
En niet te vergeten de radioactieve isotopen van radon, een min of meer edelgas waar van het de doodskans 1 op 20.000 is, ruim boven het “Maximaal Toelaatbaar Risico” (zie wikipedia).
Het is dan ook niet aan te bevelen dat tegenstanders van kernenergie met geigerteller rond gaan lopen.
Zo’n horloge van je betovergrootvader kan je nageslacht schade doen.
@Boels,
“terugdringen van de “broeikas”-gassen. NL-“inspanningen” tegen honderden miljarden euro’s hebben een nihil-resultaat.”
Dat is veel te negatief. Iedere KWu opgewekt met wind of zon betekent een KWu minder opgewekt met een fossiele centrale.
Oftewel een emissie vermindering van ~400gCO2/KWu.
Waar haal je die honderden miljarden vandaan?
Ruwweg schattend denk ik dat onze overheid nog geen 10miljard heeft uitgegeven.
Dat de overgang op hernieuwbare leidt tot veel lagere emissie laat Dld zien.
Van 764gCO2/KWu in 1990 naar 474gCO2/KWu in 2018 (een daling van 38%), terwijl ze intussen ook het aandeel kernenergie hebben teruggebracht van 28% in 1990 naar 12% in 2018.
(zie UBA (UmweltBundesAmt; zij houden veel meer van dat soort gegevens bij dan wij)
Waarom zouden wij het dure en gevaarlijke kernenergie accepteren terwijl we met wind+zon+opslag een veel goedkopere energievoorziening kunnen realiseren, die ook nog betrouwbaarder is en minder broeikasgas uitstoot?
@Bas Gresnigt:
Je doet veel te optimistisch.
De opbrengst van windpark Gemini en windpark Wieringenmeer is op gekocht door Google en Microsoft voor datacenters.
Dat levert dus geen enkele bijdrage aan CO2-vermindering in NL, wel een vermeerdering van het energieverbruik.
Noorwegen is nu nog spekkoper (ook door fossiel) door hydro-installaties te exploiteren: vrijwel gratis overtollige elektriciteit van “hernieuwbaar” voor het oppompen van water naar hogere bekkens en dat tegen hoge prijs te verkopen bij tekorten aan “hernieuwbaar”.
Stadsverwarming draaide op restwarmte van fossiele centrales en nu op biomassa (dat al jaren terug door het KNAW als onzinnig werd bestempeld).
Gebruikers van stadswarmte kunnen geen kant op (hebben nooit subside gekregen ondanks eerder 50% minder CO2-uitstoot) en gaan tarieven betalen die het 2- of 4-voudige per GJ zijn dan vóór het klimaatakkoord; ze kunnen geen kant uit.
Biomassa centrale vangen hoge subsidies voor het verstoken, particulieren voor pelletkachels.
(11,4 miljard voor 628 biomassa-installaties volgens de gelderlander.nl).
Wat mij bijzonder stoort is het ontbreken van onderzoeken naar de mogelijke averse bijwerkingen van het opwekken van “hernieuwbaar”.
Zonneweiden zorgen voor opwarming van de omgeving en windturbines voor overlast voor mens en dier.
Klinkt logisch, zelfs als die dingen zorgen voor klimaatveranderingen.
Maar onderzoek ho maar.
@Boels,
Google & Microsoft willen alleen hernieuwbare energie. Daar mogen we blij mee zijn.
Biomassa wordt terecht door het IPCC, etc. al sinds Kyoto als hernieuwbare aangemerkt. Mensen kijken niet naar de totale emissie, maar alleen naar de emissie bij verbranden en doen net of er daardoor minder bos komt terwijl de cijfers laten zien dat er daardoor meer bos komt. De EASAC moet zich schamen voor z’n kortzichtige rapport.
Vooral omdat biomassa uiteindelijk resulteert in een geringere CO2/KWu uitstoot dan kernenergie.
Overigens ben ik niet voor biomassa. Hoewel veel goedkoper dan kernenergie is het duurder dan wind+zon+opslag.
We zijn dus goedkoper uit als we het doen met alleen wind+zon+opslag. Ik hou er van om voor een dubbeltje op de eerste rang te zitten.
“onderzoeken naar de mogelijke averse bijwerkingen van het opwekken van “hernieuwbaar”.
Die zijn er wel degelijk (check bij google scholar). Ze worden echter veelal genegeerd door de kernenergie lobby en komen niet in de publiciteit, omdat hun resultaten die van de kernenergie industrie niet ondersteunen.
Bijv:
Klimaat simulaties hebben laten zien dat vol zetten van de USA met windmolens leidt tot een iets hogere temperatuurstijging in USA en een significante temperatuur daling op de Noordpool waardoor de zeespiegel wat minder gaat stijgen (minder wind, en wind transporteert warmte naar de Noordpool).
Er is inmiddels ook uitgezocht dat de miljoenen dode vogels vanwege de windmolens niet echt bestaan (er gaan er wel dood, maar weinig en minder naarmate windmolens groter & hoger worden en verder op zee staan).
Vlgs mij is kernenergie promotor Michael Shellenberger mede daarom nu overgegaan op de (ook onbewezen en m.i. onwaarschijnlijke) stelling dat windmolens massaal insecten doden.
Even over die Kerncentrales,
Nederland heeft ongeveer 100 kerncentrales nodig om in zijn TOTALE huidige behoefte aan energie te voldoen. In de 400 operationele centrales wereldwijd hebben zich in 45 jaar 2 grote ongelukken voorgedaan (Chernobyl en Fukushima). Chernobyl had heel Nederland onbewoonbaar gemaakt Fukushima plm 25%.
400 centrales geeft 2 ongelukken 100 centrales geven dus 0,5 ongelukken in plm 45 jaar. Dus 100 centrales in Nederland zouden na 90 jaar statistisch gezien zeker een ongeluk opleveren met de grootte van Chernobyl of Fukushima. Nu is dat niet helemaal eerlijk want moderne centrales zijn veiliger, maar dit zet het idee dat kerncentrales veilig zijn toch wel een beetje in een ander licht niet?