Wat is het nut van zonnepanelen op akkers en wie heeft daar voordeel bij?

Een bijdrage van Hugo Matthijssen.

De gemeente Midden Drenthe leent 5 miljoen om een zonnepark te bouwen bij Hijkersmilde, ze verwachten totaal 7 miljoen aan subsidie en de stroomopbrengst. Het zonnepark wordt gezien als een stap vooruit wat duurzaamheid betreft.

Het gemeentebestuur geeft het volgende aan over dit Zonnepark:

“Zonnepark Leemdijk. Het aan te leggen 6,5 hectare grote Zonnepark Leemdijk grenst aan een industrieterrein in de buurtschap Hijkersmilde en omvat 21.000 panelen die samen 5,7 miljoen kWh per jaar leveren. Dat is genoeg voor de energiebehoefte van 1700 woningen, ongeveer 10 procent van de huishoudens in de gemeente Midden-Drenthe.”

Bron hier.

Dat lijkt veel 1700 huishouden 5,7 miljoen kWu per jaar maar laten we dat eens in perspectief plaatsen

We hebben in Nederland 7,8 miljoen huishoudens die samen 4% van ons totale energiegebruik in de vorm van stroom gebruiken. De bijdrage van dit zonnepark aan de energievoorziening van Nederland, uitgaande van de gegevens van de gemeente is dan 1700/ 7.800.000 x 4% = 0,0000087179 deel van het totale energieverbruik.

De opgave van de gemeente 1700 huishoudens is veel te noemen

Als we uitgaan van de gegevens van de universiteit Wageningen dan komen we uit op ongeveer 975 huishoudens. Zie hun info over de levering van zonneweides.

Een stukje uit de tekst:

“Op basis van de ervaringen op de Zonneweide uit voorgaand hoofdstuk kunnen we concluderen dat op efficiënt ingedeelde zonneparken een PV vermogen van 0,5 MWp per ha te realiseren is, waarmee onder onbeschaduwde omstandigheden 1.000 kWh per KWp per jaar aan stroom is op te wekken in de IJsselmeerpolders. Dat is een stroomopbrengst van 500 MWh per ha, ongeveer het verbruik van 150 huishoudens.”

6,5 ha x 150 huishoudens per ha = 975 huishoudens een groot verschil met de opgave van de gemeente.

Het lijkt gebruikelijk te zijn dat de resultaten van dit soort projecten wordt overschat in de voorbereiding dat betekent dat de beloofde opbrengst in de praktijk meestal achterblijft. Zie ook dit rapport van de algemene rekenkamer.

Maar laten we eens verder rekenen met de cijfers van de gemeente.

5,7 miljoen kWu is 5700 MWu productie per jaar en dat is een hoeveelheid stroom per jaar die de Eemshaven centrale, met een capaciteit van 1560 MW, in 3,7 uur kan leveren

Over 15 jaar is de levering van dit zonnepark een hoeveelheid stroom die de Eemshavencentrale in 55 uur kan produceren Toch iets om over na te denken.

En daar wordt 6,5 ha akkerland voor opgeofferd en ongeveer meer dan 5 miljoen subsidie voor gereserveerd.

Subsidie die de komende jaren bij de gebruikers zal worden opgehaald via de post duurzame energie Maar wat deze opslag betreft is er een voordeel, dat is dat de subsidie productie afhankelijk is en uit onderzoek van de universiteit Twente blijkt dat de te verwachten productie een stuk lager kan uitkomen. De vraag is dan wel of het verdienmodel van de gemeente niet volledig onderuit zal gaan.

Een 2e aspect is de noodzakelijke netverzwaring. Omdat de stroom o.a. in grote pieken in de zomer op het net gezet wordt is er voor de productie van dit zonnepark 9 x zoveel netwerkcapaciteit nodig dan een gelijke hoeveelheid vraaggestuurde stroom geproduceerd met centrales.

Deze netwerkkosten komen ook nog eens bij de huishoudens terecht en voor uitbreiding van het netwerk is erg veel staal, beton, koper en aluminium nodig. Kijk eens naar de extra CO2 uitstoot voor deze uitbreiding samen met de extra CO2 uitstoot door de inpassingsverliezen om de pieken op het net te kunnen opvangen.

En nu een belangrijk punt, in de toekomst zal wereldwijd de voedselproductie het knelpunt worden niet een beetje stroom wat je met zonnepanelen op akkers kunt winnen.